سبکهای معماری

چکیده :
هدف از این موضوع درکمفهوم مدرنیسم ،علل پیدایش و پاره ای از خصوصیات آن است .در این مقاله ابتدا بهمفهوم مدرنیته و مدرنیسم وتفاوت آنها اشاره خواهد شد و سپس با ذکر یک نمونه شهرمعاصر به جمعبندی نظرات و مباحثی چون :رابطه جامعه مدنی و آیین شهروندی،خصوصیاتمدرنیزاسیون شهری و ثمرات ورود مدرنیته در شهرسازی ایران اشاره خواهد شد .
مقدمه :
واژه مدرنیسم به معنای نو گرایی و نو سازی است و مدرنیزاسیون عملیکه منتج از مدرنیسم و مبتنی بر مدرنیته و افکار مدرن است .پیدایش مدرنیته با پیدایش جوامع مدرن (کشورهای اروپای غربی) هم زمانبوده است ولی در اینکه آغاز مدرنیته چه زمانی است میان محققان توافق نیست ولیعمدتاً از سال 1890 تا1930 مد نظر است.1 آغاز عصر مدرن رویدادی بود که در آن مجموعهاندیشه‌ها قوام یافته بودند تا جنبش‌های جدیدی را که تجسم بخش روح جامعه صنعتیبودند شکل دهند، مصالح و روش های نوین ساخت وساز به معماران و مهندسین این توان راداده بود تا شیوه‌های ساخت و ساز را کشف کنند.2
با ظهور عصر صنعت و گسترش صنایع تولید انبوه بسیاری از مردم به سرعتاز شیوه زندگی قرون وسطی به شیوه زندگی مدرن گرویدند. 3
آغاز عصر مدرن با پیدایش خردگرایی، روشنفکری، علم مداری و دینپیرایی همراه بود.4
انگیزه اصلی مدرنیسم کمکردن توان سرمایه‌داری صنعتی که به عنوان واسطه بین سرمایه‌دارانی عمل کرده بود کهشهر‌ها را توسعه داده بودند. شهرهایی که بدون کیفیت مطلوب فقط برای تولید ساخته شدهبودند.5 هدف اصلی مدرنیسم حذف تدریجی ساختار اجتماعی منفرد و جایگزین کردن با یکبنیان واحد و جامع بود. مدرنیسم نوعی پیوستگی با اهداف اجتماعی دارد.6
نیاز به پروژه‌های مسکن عمومی در اروپا وروسیه ، سبب تبلور دیدگاه‌های نوین در بین معماران و شهرسازان گردید. 7و پیدایششهرسازی معاصر ممکن نبود مگر بعد از تغییرات مهم فنی ، اقتصادی و اجتماعی که بهانقلاب صنعتی شهرت دارد و طی نیمه دوم قرن 18 در غرب اروپا به وقوع پیوست. 8
نبوغ جامعه مدرن مرهوناندیشهای بود که مفروضات جامعه جدید صنعتی را بر اساس متغیرهای موجود در جامعه آن زمان ،سازماندهی و تبیین مینمود.9
معماری کلاسیک

• معماری گوتیک
• معماری باروک
• معماری روکوکو
• معماری ایرانی
• معماری جهان اسلام
• معماری چینی
• معماری هندی
• مکتب باوهاوس
• مکتب شیکاگو
• نو گرایی (مدرنیسم)
• نو مدرن (نیو مدرنیزم)
• پسانوگرایی (پُست‌مدرنیسم)
• تندیس گرایی
• سازه گرایی
• ساختارشکنی (واسازی)
• معماری پرشکیهانی ( غیر خطی )

1- طرح موضوع
1-1- تعریف:
درباره مدرنیته و مدرنیسم نظر واحدی وجود ندارد10.ولی مدرنیسم درمعانی زیر بکار می رود:
• گرایش فرهنگی که از دل مدرنیته بر آمده11
• برتجربه فرهنگی دلالت دارد که ماهیت آن روشن و شفاف نیست. این امر از ابهام مدرنیتهسر چشمه می‌گیرد.12
• روش نوین زندگی عصر جدید13
• جنبشی عظیم که از دل حرکتهای اصلاح طلبانه و در واکنش به شهر‌های صنعتی قرن19بود.14
• کلیه حرکت ها وسبک‌ها در ادبیات ، هنر ومعماری 15
• عکس العملی فرهنگی به فرآیند مدرنیزاسیونیبود که با رشد سرمایه داری در سده های 19و20 همراه می‌شد.16
1-2- تفاوت مدرنیتهو مدرنیسم
1-2-1- مدرنیته وضعیت و حالتی که در تاریخ اتفاق افتاده و نوعی نگرشبه هستی و زندگی است. ولی مدرنیسم ایدئولوژی و بنا به رویکردی فهم مدرنیته از خوداست . 17
1-2-2- مدرنیته به سه حوزه (علم ، سیاست، هنر) ولی مدرنیسم به دو حوزه (هنر و فرهنگ) مربوط است.18
2- اهداف تحقیق
هدف از ارائه این بحثاین است که برنامه ریزان از نیروها و نظریاتی که شهر‌ها را شکل می‌دهد, آگاه باشنددر این صورت میزان درک و فهم ما از طبیعت برنامه‌ریزی شهری بالاتر می رود. 19
آشنایی با فلسفه وجودی مدرنیته و نگاه از بالا بر این چرخه پر تلاطم و ویرانکننده و نگاه از این منظر بر امور شهرسازی معاصر می تواند ما را به تعادل و حضوریآگاهانه در زمان و مکان رساند و طرح ها و برنامه های موجود را به طرح هایی آگاهانهو منعطف بدل کند و شهر و نوشهر ها را به مثابه یک امر در فرایندی تحلیلی مورد توجهقرار دهد . در این صورت ذهنیت شهر یا نوشهر ها با ذهنیت برنامه ریزان و ذهنیتساکنین نزدیک می شود و فضاهای شهری و نوشهر ها معنای خقیقی خود را بدست می آورد .20

فهرست مطالب

عنوان

چکیده............................................. 1

معماری ایرانی...................................... 5

معماری پارسی....................................... 7

مشخصات شیوه پارسی ................................. 9

معماری پارتی....................................... 11

شیوه خراسانی....................................... 11

شیوه رازی.......................................... 12

یادگارهای این شیوه................................. 15

شیوه آذری.......................................... 15

معماری اصفهانی..................................... 24

سفر نامه دیولافوا................................... 25

معماری معاصر ایران................................. 27

منابع.............................................. 28

شیوه های معماری ایران

چکیده

در ایران، اولین نمونه های هنر و معماری در منطقه "خرا سان" شکل گرفت. در اینمنطقه شاهد شکل گیری اولین شیوه معماری ایران پس از اسلام هستیم. اینشیوه که به "خراسانی" یا"شبستانی" معروف گردید، در قرن اول هـ.ق از ابتدایپذیرش دین مبین اسلام از سوی ایرانیان آغاز گردید و تا دوره "آل بویه" و"دیلمیان"قرن چها رم هـ.ق ادامه پیدا کرد . در این شیوه ، نقشه مساجد از صدراسلام الهام گرفت و مساجد به صورت "شبستانی " یا"چهل ستونی"بناگشتند.قوس های به کار رفته در شیوه خراسانی به صورت"بیضی"و"تخممرغی"است که از نمونه های پیشین آن میتوان به کاخ های ساسانی یعنی "فیروزآباد" و"طاق کسری"اشاره کرد.به طور کلی، معماری در شیوه بسیار ساده و خالیاز هرگونه تکلف است و مصالحی که در این بناها به کار رفته ساده و ارزان قیمتمی باشد. از مساجد این شیوه می توان به "مسجد جامع فهرج یزد"، "مسجدتاریخانه دامغان"،"، "مسجد جامع نائین"، "مسجد جامع تبریز" و "بنای اولیه مسجدجامع اصفهان"و"مقبره امیر اسماعیل سامانی" اشاره کرد .

در نیمه اول قرن پنجم هـ.ق، با تأسیس سلسله سلجوقیان، درخشان ترین دورههنر اسلامی در ایران آغاز گردید.دراین دوره،شاهد اوج شیوه ای از معماری به نام"رازی" هستیم که از زمان سلسله "آل زیار" در شهر ری آغاز و تا حمله "مغولان" ادامه پیدا کرد.در این زمان برج های آرامگاهی،مناره ها،مساجد،مدارس و کاروانسراها و موارد متنوع بسیاری احداث شدند.در این دوره تعداد برج مقبره ها و میل منارهها از تعداد مساجد بیشتر شده.طرح های دایره،8گوش،6گوش،4گوش،مربع،مربعمستطیل در بناهای این دوره مورد استفاده قرار گرفت.میل های راهنما ،تبدیلمساجد شبستانی به بناهای "چهار ایوانی "در این دوره صورت گرفت.گنبدها نیز در انواع شکل های گوناگون در این دوره ساخته شدند ،مانندگنبدهای"گسته نار""گستهرک" "گنبد قابوس" "گنبد خاگی"و انواع گنبدهای"دوپوسته پیوسته".دراینشیوه بود که معماران از انواع "نقوش شکسته"و"گره سازی"با آجر و کاشیاستفاده کردند.در این شیوه ساختمان از بنیاد و پای بست با"مصالح مرغوب"احداثمیشد و خشت های پخته ی کوچک و بزرگ و نازک بستر نما را می آراست.درشیوه ی رازی قوس های جناغی در طاقنماها و طاقها عمومیت پیدا می کند.

مساجد معروفی چون "مسجد برسیان" در نزدیکی اصفهان، "مسجد جامعاردستان"، "مسجد جامع کبیر قز وین" و "مسجد جامع اصفهان" که بر روی شالودههای دوران "آل بویه" بنا گردید، از نمونه های این شیوه به شمار می روند. در اوایلقرن هفتم هـ.ق، با هجوم مغولان، بسیاری از کشورهای اسلامی از جمله ایران بهویرانی کشیده شدند، اما چندی نگذشت که با تأسیس سلسله ایلخانیان، مغولانفرهنگ و سنتهایکشورهای شکست خورده را پذیرفتند و یکی از حامیان هنر وهنرمندان اسلامی شدند. در این دوره، شیوه ایبه نام "آذری" رواج یافت که تا دوره"صفویه" ادامه پیدا کرد و شهرهایی چون "تبریز"، "بغداد"، "سلطانیه" و "اصفهان" مراکز هنر و هنرمندان گشتند و بناهای مذهبی و غیرمذهبی متعددی در این شهرهاایجاد شدند.

در اواسط قرن هشتم هـ.ق، با حمله تیمور، بار دیگر شهرهای ایران به ویرانیکشیده شد؛ ا ما این بار نیز هنرایران تیموریان را نیز مغلوب کرد به طوری کهشهرهای "سمرقند" و " بخارا" مراکز هنری ایران شدند و شیوهآذری که از دورهمغول رواج یافته بود، به کار خود ادامه داد. در این دوره، ابداعی در زمینه تزئیناتمعماری یعنی "کاشی معرق" به وقو ع پیوست. از بناهای معروف دوران ایلخانی وتیموری، می توان به "مسجد گوهرشاد"، "مسجد جامع ورامین"، "قسمت اعظمبناهای حرم مطهر حضرت رضا(ع)"، "مسجد کبود تبریز"، "مسجد جامع یزد"، و...اشاره،کرد.

با روی کارآمدن صفویان در اوایل قرن دهم هـ.ق، شهرهایی چون "تبریز"، "قزوین" و"اصفهان" به مراکز هنریایران تبدیل شدند. در این دوره، شاهد اوج هنر معماریایران می با شیم که توسط پادشاهان مقتدر وهنردوست آن دوره یعنی "شاهتهماسب" و "شاه عباس اول" به وجود آمد. در این دوران البته، اندکی قبل از دورهصفوی یعنی از زمان قراقویونلوها، شیوه ای دیگر در معماری ایران به وجود آمد که به"شیوه اصفهانی" معروف گردید.در دوران نخست شیوه اصفهانی یعنی دوران صفویهشاهکارهای هنر معماری و هنر های تزیینیپای می گیرد و کیفیت اصیل،شفاف وغنی رنگهای درخشان در کاشیها بسیار دلپذیر می شود.کیفیت مصالح به کار رفته بویژه در معماری پایتخت،هنوز مرغوب و مقاوم است.در این شیوه، نقشه ها وطرحهای ساختمانیرو به سادگی نهاد و استفاده از کاشی های خشتی و هفترنگ به جای کاشی معرق رواج یافت.میدان بزرگ مرکزی اصفان که نقش جهان نامدارد،شاهکار معماری ایران و جهان در این دوره است. این میدان علاوه بربناهایزیبایی که در اطراف آن ساخته شده محل سان،رژه و نمایش های گوناگون در اعیادو روزهای ویژه بوده است.مساجدی چون "شیخ لطف ا..." و "مسجد امام"دراصفهان، از شگفتی های معماری این دوران به شمار می آیند. در دوران زند وافشار، بتدریج شاهد افول معماری ایرانی می باشیم، به طوری که این رکود و افول

در دوره قاجار به اوج خو د می رسد. با وجود این رکود، باز هم شاهد ایجاد بناهایی

چون "مسجد امام تهران"، "مسجد و مدرسه شهید مطهری(سپهسالار)" و "مسجد

و مدرسه آقابزرگ" در کاشان و... می باشیم.

از میان انواع هنر معماری در ایران، معماری مذهبی از جایگاهخاصی برخوردار است. البته،سابقه این نوع معماری به دوران قبل از اسلام به ویژه دوران ساسانیان می رسد. با گسترش دین اسلام در کشورهای مختلف از جملهایران، معماری مذهبی در اسلام از جایگاه خاصی بر خوردار گشت، البته عواملیچون "تأکید بزرگان دین"، "کارکرد گسترده" و "پدیده وقف" در گسترش و توجه ویژهمعمارا ن به مسجد" بی تأثیر نبوده است. بدین ترتیب، مسجد در ایران...

پاورپوینت معماری ایرانی دارای52اسلاید وقابل ویرایش

معماری ایران را میتوان در ادوار مختلف تاریخی بررسی و مطالعه نماییم که مربوط به ادوار پیش از اسلام است.

1- معـماری دوران ماقـبـل تـاریخ تـا زمان حـکـومت مادها.

- معماری دوره ایلام

2- معـماری از زمان حکـومت مـادهـا تـا پـایان دوره حـکـومت ساسانیان

الف-معماری دوره مادها

ب- معماری دوره هخامنشی

ج- معماری دوره پارت (اشکانی

د- معماری دوره ساسانی