مقاله بررسی جامع سرطان در 33 صفحه ورد قابل ویرایش

فهرست مطالب

عنوان صفحه
سرطان چیست؟..................................................................................................... 1

سرطان روده فراخ................................................................................................ 2

عوامل مؤثر در ایجاد سرطان روده فراخ............................................................. 3

پیشگیری از سرطان روده فراخ............................................................................ 5

تشخیص................................................................................................................. 9

سرطان دهان......................................................................................................... 12

علل سرطان دهان.................................................................................................. 13

تشخیص................................................................................................................. 15

درمان.................................................................................................................... 16

سرطان تخمدان..................................................................................................... 17

علل سرطان تخمدان.............................................................................................. 19

تشخیص سرطان تخمدان...................................................................................... 19

درمان سرطان تخمدان.......................................................................................... 22

سرطان ریه........................................................................................................... 23

علل سرطان ریه..................................................................................................... 24

تشخیص سرطان ریه............................................................................................. 28

درمان.................................................................................................................... 29

علائم هشدار دهنده سرطان.................................................................................. 30

منابع...................................................................................................................... 32
سرطان چیست؟

سرطان نوعی بیماری است که در آن سلول‌هایی بصورت غیرطبیعی در بعضی از بافتها یا اعضای بدن خارج از روند طبیعی شروع به رشد و افزایش تعداد می‌کنند. در زمان حیات، سلولهای طبیعی بدن طی یک فرایند کنترل شده بازسازی و تکثیر می‌شوند. این امر باعث رشد طبیعی بدن و ترمیم بافت‌های صدمه‌دیده و زخمها می‌شود. وقتی که سلول‌ها خارج از چهارچوب طبیعی رشد کنند توده‌ای از سلولها را بوجود می‌آورند که به آن تومور می‌گویند. بعضی از تومورها فقط در محدوده خود رشد کرده و بزرگ می‌شوند که به آنها تومورهای خوش‌خیم می‌گویند. بعضی از تومورها نه تنها در محل ایجاد شده رشد می‌کنند بلکه توانایی تهاجم و تخریب بافتها و اعضای اطراف را داشته و می‌توانند به نقاط دوردست بدن گسترش پیدا کنند. این تومورها را تومورهای بدخیم یا سرطان می‌گویند. گسترش به نقاط مختلف بدن وقتی اتفاق می‌افتد که سلول‌های بدخیم از محل اولیه خود کنده شده و از طریق جریان خون یا سیستم لنفاوی بدن منتقل گشته و در نقاط جدید تومور جدیدی را ایجاد کنند. به این تومورهای تازه ایجاد شده، متازستازی می‌گویند.
روده فراخ چیست؟‌

گوارش غذا در حیوانات و انسان با وجود یک لوله توخالی عضلانی که از دهان تا مقعد دارد، امکان‌پذیر می‌شود. در طول این مسیر، ابتدا غذاها با یکدیگر مخلوط شده، آنگاه موادغذایی لازم جذب و در انتها موادی که اضافه می‌ماند از بدن خارج می‌شود. قسمت‌های مختلف این دستگاه که از دهان آغاز می‌شود، به ترتیب شامل مری (در قفسه سینه قرار گرفته و غذا را از دهان به معده هدایت می‌کند)، معده که غذا پس ار ورود به آن و مخلوط شده با شیرة معده وارد روده باریک می‌شود، روده باریک که ادامه هضم در آن با اضافه شدن آنزیمهای گوارشی صورت می‌پذیرد و در این محل تقریباً تمامی مواد ضروری بدن جذب می‌شود و روده فراخ که باقیمانده عملیات هضم و جذب در روده باریک به صورت یک مایع وارد آن می‌شود. در روده فراخ آب این مایع جذب شده، به طوری که در انتهای روده فراخ این مواد به صورت مدفوع معمولی در می‌آید.

قسمت انتهایی روده فراخ یا مقعد، یک مکانیسم دریچه عضلانی دارد که به ما اجازه می‌دهد تا کنترل دفع مدفوع را در اختیار داشته باشیم. جداره روده فراخ از بافتهای مختلف تشکیل شده است. به طور کلی جداره روده فراخ ساختمان عضلانی دارد ولی بافت‌های چربی و لنفاوی هم در آن موجود می‌باشد. لایه پوشاننده داخلی آن از سلول‌های خاصی ساخته شده است که مسئول جذب مایعات وتولید مخاط می‌باشند. مخاط باعث لغزنده شدن میسر و تسهیل صورت ملتهب حرکت مدفوع می‌شود. در شدن روده، تولید مخاط افزایش می‌یابد. خروج مقادیر زیاد ترشحات مخاطی ممکن است علامت یک بیماری مهم روده فراخ باشد.
سرطان روده فراخ

سرطان روده فراخ تمامی خصوصیات کلی سرطانها را دارا می‌باشد. تومور معمولاً از سلولهایی که بخش داخلی روده را می‌پوشانند (اپتیلیوم)، منشاُ می‌گیرد ولی در موارد نادر، ممکن است تومورهای بدخیم از بافتهای دیگر هم سرچشمه گرفته، که در این صورت نمای تومورهای بافت عضلانی یا لنفوئیدی و یا سایر بافتها را به خود می‌گیرند. حتی سرطانهای سلولهای پوششی هم ممکن است شکلهای مختلفی را از خود نشان دهد.
عوامل مؤثر در ایجاد سرطان روده فراخ

سرطان‌های روده فراخ در سنین زیر 50 سال نادر است، مگر اینکه به علت صدمه و یا وجود بیماری‌های دیگر فرد مستعد ابتلا به این بیماری می‌باشد. بیماری‌های روده‌ای که باعث افزایش احتمال ابتلا به سرطان روده فراخ می‌شوند، عبارتند از:

کولیت اولسرو: بیماری است که در آن روده ملتهب شده و نقاط زخمی در آن ایجاد می‌شود. علایم بیماری به صورت اسهال واضح و طولانی همراه با دفع خون و مخاط می‌باشد. در صورتی که بیماری به طول بینجامد، (معمولاً بیش از 10 سال) منجر به بروز سرطان خواهد شد.

پولیپوز فامیلی: بیماری نادری است که در تعداد زیادی از افراد یک خانواده ممکن است دیده شود و در اوایل زندگی (دهه‌های اول و دوم) خود را به صورت تومورهای خوش‌‌خیم متعدد (پولیپ) در روده نشان می‌دهد. تمامی بیماران مبتلا به این نوع بیماری، به سرطان روده فراخ مبتلا خواهند شد مگر اینکه روده بیماررا با جراحی خارج کنند. (این بیماران از سنین بلوغ به بعد باید تحت نظر پزشک مورد آزمونهای لازم قرار گیرند.)

· سابقه سرطان روده فراخ

· پولیپ‌های خوش‌خیم، مگر آنکه برداشته شوند.

· سابقه فامیلی

افرادی که در معرض افزایش خطر ابتلاء هستند، باید مطابق آنچه که گفته خواهد شد تحت مراقبت و پیگیری قرار گیرند. تمامی افراد بالای 50 سال در معرض ابتلا به سرطان روده فراخ بوده و باید برای جلوگیری از ابتلا به بیماری و یا کشف زودرس بیماری در مراحلی که براحتی قابل درمان است، اقدامات لازم را به عمل آورند. گرچه هنوز علت سرطان روده فراخ را بدرستی نمی‌دانیم ولی در حال حاضر دو نظر کلی در ارتباط با جلوگیری از ابتلا به بیماری وجود دارد:

یافت‌های زیادی دال بر ایجاد بسیاری از سرطان‌ها بر روی پولیپ‌ها، وجود دارد. معمولاً تبدیل پولیپ به سرطان سالها طول می‌کشد، بنابراین افرادی که پولیپ دارند و یا مشکوک به داشتن پولیپ هستند، باید به طور مرتب معاینه شده و تمامی پولیپ‌های آنها برداشته شود. این عمل با وارد کردن دستگاهی به داخل روده فراخ از مقعد بدون نیاز به عمل جراحی صورت می‌گیرد (کولونوسکوپی). بخوبی مشخص شده است که اختلاف فاحشی بین شیوع سرطانهای روده فراخ در ممالک مختلف وجود دارد. افرادی که از مناطق با شیوع کم به مناطق با شیوع بالا مهاجرت می‌کنند، به سرعت خود را با شکل شیوع در مملکت جدید وقف می‌دهند. این مسئله نشان می‌دهد که محیط یا روش زندگی عامل این تغییر می‌باشد بافته‌هایی رال بر نقش تغذیه در این مسئله مشاهده شده است . به این صورت که:

یک عامل خطر اساسی، چربی فراوان ( بخصوص چربی اشباع شده) در رژیم غذایی باشد. چربی‌های اشباع شده اصولاً منابع حیوانی دارند.

یک عامل مهم پیشگیری، مصرف مقادیر کافی فیبرهای غذایی (غلات، میوه و سبزی‌ها) می‌باشد.

مواد سرطانزای تولید شده، توسط عوامل دیگری مثل ویتامین‌های E و C سرطانزایی خود را از دست می‌دهند. بنابراین میوه‌ها و غذاهایی که حاوی این ویتامین‌ها هستند ممکن است اثر محافظتی داشته باشند.
پیشگیری از سرطان روده فراخ

گرچه علت اصلی آن شناخته شده نیست ولی یافته‌های فراوانی دال بر نقش تغذیه به عنوان علت سرطان روده فراخ وجود دارد. انجمن سرطان کانادا پیشنهاد می‌کنند که افراد رژیم غذایی خود را مطابق برنامه زیر طراحی می‌کنید.

کمتر چربی مصرف شود (چربی نباید بیش از 30% کالری رژیم غذایی را تشکیل دهد) بنابراین از مصرف گوشت‌های چربی دارد و شیر پرچربی پرهیز شود.

· غذاهای حاوی فیبر را بیشتر مصرف کنید. (غلات)

· سبزی و میوه تازه به مقدار کافی مصرف شود.

· وزنتان را در حد ایده‌آل نگه دارید.

· مطمئن باشید که غذاهایتان متنوع است.

· الکل مصرف نکنید.

· در صورت داشتن پولیپ، برای خارج کردن آن با پزشک مشورت کنید.


تخمدان‌ها:

تخمدان‌ها عضوی از اعضای تولید مثل در زنان هستند که در هر سیکل قاعدگی به طور ماهانه تخمک تولید کرده و آن را آزاد می‌کنند. تخمدان‌ها تقریباً به شکل و اندازه دو بادام بزرگ هستند که در لگن قرار گرفته‌اند. هر کدام از تخمدان‌ها در یک طرف رحمی قرار دارند.

در طی یک دوره قاعدگی، تخمدان‌ تخمک را آزاد می‌کند که از طریق لوله‌های رحمی به رحم می‌رسد. اگر این تخمک توسط اسپرم بارور شود، جنین را تشکیل خواهد داد.

تخمدان در طی دوره‌های ماهانه، هورمون استروژن ترشح می‌کند. استروژن مسئول صفات ثانوی زنانه است و همچنین باعث رشد رحم و مهبل می‌شود.

با رسیدن به سن یائسگی که معادل زمان قطع قاعدگی است، تخمک گذاری و ترشح استروژن نیز از تخمدان‌ها قطع می‌شود.

سرطان تخمدان:

سه نوع عمده سرطان تخمدان وجود دارد که عبارتند از: سرطان سلولهای پوششی سرطان سلول‌های زایا و سرطان سلولهای بینابینی.

تقریباً 90% سرطانهای تخمدان را سرطان سلولهای پوششی که از سلولهای پوشاننده سطح تخمدان‌ها منشاء تشکیل می‌دهد. سرطان‌های تخمدان ممکن است از سلولهای ژرمینال (زایا) و یا سلولهای بینابینی تخمدان نیز منشاء بگیرند. تشخیص نوع سرطان تخمدان برای مشخص کردن نوع درمان و پیش‌ آگهی بیمار ضروری است. سرطانهای اپی‌تلیالی (پوششی) تخمدان ممکن است به تخمدان مقابل، لگن و شکم گسترش پیدا کند ولی معمولاً این سرطانها محدود به شکم باقی می‌مانند. این سلول‌های سرطانی ممکن است بر روی قسمت درونی شکم کاشته شوند و به داخل حفره شکم رشد پیدا کنند. این نوع سرطان تخمدان تمایل ایجاد مایع درون شکم داشته و همچنین می‌توانند باعث چسبندگی روده‌ها گردد. نوعی از سرطان تخمدان که از سلول‌های زایا منشاء می‌گیرد، در زنان جوان شایعتر بوده و به درمان پاسخ مناسب می‌دهد.

سرطان تخمدان ناشی از سلولهای بینابینی نادر است. این نوع سرطان در تمام سنین دیده می‌شود و به درمان نیزبه خوبی سرطانهای سلولهای زایا پاسخ نمی‌دهد.

در زنانی که در جوانی مبتلا به سرطان تخمدان شده و درمان شده‌اند، بعد از یائسگی احتمال ابتلا به سرطان تخمدان بیشتر از سایر افراد نیست.

علل سرطان تخمدان:

علت شناخته شده‌ای برای سرطان تخمدان وجود ندارد. زنانی که سابقة فامیلی سرطان تخمدان، پستان و یا روده فراخ را دارند و هیچنین زنانی که زود یائسه شده‌اند، در معرض خطر افزایش احتمال ابتلا به سرطان تخمدان قرار دارند. احتمال ابتلا به سرطان تخمدان در زنانی که قرصهای جلوگیری از بارداری مصرف می‌کنند کمتر است.

تشخیص:

ممکن است اولین علامت سرطان تخمدان، اختلالات مبهم و پایدار گوارشی مثل نفخ معده و تجمع گاز در روده‌ها باشد. در بیشتر موارد این علامت‌ها نباید باعث نگرانی شود. اگر این علایم ادامه یافت بهتر است با پزشک مشورت گردد. هرچه بیماری زودتر کشف شود، احتمال درمان موفق بیشتر خواهد بود.

اگر سرطان تخمدان کشف و درمان نشود سایر علایم بروز خواهد کرد. شایعترین علامت، اتساع شکم است که به دلیل تجمع مایع در شکم ناشی از سلولهای سرطان می‌باشد. گاه اتساع شکم ناشی از خود تومور یا تجمع مایع در داخل تومور (کیست) است. علامت دیگر سرطان تخمدان می‌تواند خونریزی غیرطبیعی زنانه باشد. این سرطان به وسیله معاینه پزشکی تشخیص داده می‌شود. ابتدا پزشک شکم را لمس کرده سپس معاینه داخلی برای بررسی رحم و سایر اعضای لگنی انجام خواهد شد. در بیشتر موارد معاینه‌های زنانه شامل انجام پاپ اسمیر نیز هست که برای تشخیص سرطان تخمدان نقشی ندارد.

اگر شک به سرطان تخمدان وجود داشته باشد از روشهای تشخیصی گوناگونی برای تایید وجود بیماری و پیدا کردن میزان گسترش آن استفاده می‌شود. این روش‌ها شامل رادیوگرافیهای اختصاصی، سونوگرافی و آزمایش خون است.

سونوگرافی:

سونوگرافی یک روش غیر تهاجمی بدون درد برای بررسی اعضای داخلی است. این وسیله شبیه رادار عمل می‌کند. بدین طریق که امواج صوتی از اعضای داخلی عبور کرده و بازگشت آنها دریافت شده، آنگاه توسط کامپیوتر به تصویری تبدیل می‌شود که نشان‌دهنده وضعیت اعضای داخلی است. سونوگرافی می‌تواند بین کیست و سایر علل بزرگی تخمدان افتراق دهد. اگر کیست تخمدان کشف شود چسبندگی آن به ساختمان‌های دیگر و نمای خوش‌خیم یا بدخیم آن توسط سونوگرافی قابل ارزیابی است.

رادیوگرافی:

در زنانی که سرطان تخمدان تشخیص داده شده، برای پیدا کردن درگیری سیستم ادراری و روده فراخ توسط سرطان، از رادیوگرافی‌های گوناگون استفاده می‌شود. یکی از این روش‌ها تنقیه باریم است. در این آزمایش روده فراخ توسط محلولی از باریم با تنقیه پر می‌شود. و سپس رادیوگرافی به عمل می‌آید.

نتایج رادیوگرافی تاثیرگذاری تومور بر عملکرد روده فراخ و احتمال منشا گرفتن تومور از روده فراخ را مشخص می‌کند. در این آزمایش ماده حاجب به درون خون تزریق می‌شود. سپس این ماده توسط کلیه‌ها از خون گرفته می‌شود و در ادرار تغلیظ می‌گردد.

لاپاروسکوپی:

این روش ممکن است بعد از لمس تومور توسط پزشک یا مشاهده نکته غیرطبیعی در آ‎زمایش‌های تصویربرداری انجام گیرد. در این روش یک سوراخ کوچک در جدار شکم ایجاد می‌شود و یک وسیله لوله مانند باریک همراه چراغ از محل به داخل شکم وارد می‌شود. در مواردی که کیست‌های تخمدان به نظر بزرگ بیایند، این روش ممکن است باعث صدمه آنها شود، در این مواقع لاپاروتومی توصیه می‌شود.


لاپاروتومی:

این جراحی تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود و تشخیص و درمان سرطان تخمدان را توأم انجام می‌دهد. گرچه در حین لاپاروتومی قطعه‌ای از بافت‌ برای تشخیص، نمونه‌برداری خواهد شد ولی هدف لاپاروتومی درمان سرطان تخمدان می‌باشد.

درمان:

به طور کلی سرطان تخمدان به وسیله ترکیبی از روشهای جراحی، شیمی درمانی و رادیوتراپی (پرتو درمانی) درمان می‌شود. درمان در هر فرد بر اساس نوع تومور و میزان گسترش آن تعیین می‌شود. اگر زمانی که سرطان محدود به تخمدان است کشف و درمان شود، بیشتر بیماران قابل بهبود هستند. اگر سرطان به اعضای دیگر گسترش یافته باشد، نتایج درمانی خیلی خوبی نخواهد داشت.

جراحی:

سرطان‌های تخمدان معمولاً جراحی می‌شوند و در طی جراحی یک یا هر تخمدان برداشته می‌شوند. معمولاً رحم و لوله‌های رحم را برای بررسی درگیری با سرطان از بدن بیمار خارج می‌سازند. در موارد نادر یک زن حامله ممکن است متبلا به سرطان تخمدان شود. تصمیم‌گیری راجع به درمان این نوع بیماران بر مبنای نوع تومور و میزان گسترش آن خواهد بود. زنان تا قبل از یائسگی در صورتی که یک تخمدانشان باقی مانده باشد می‌توانند دوباره حامله شوند. خارج کردن تخمدان تأثیری برروی فعالیت‌های جنسی ندارد.

توضیحات: فصل دوم پایان نامه کارشناسی ارشد (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)

همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه

توضیحات نظری کامل در مورد متغیر

پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه

رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب

منبع : انگلیسی وفارسی دارد (به شیوه APA)

نوع فایل: WORD و قابل ویرایش با فرمت doc

قسمتی از متن مبانی نظری و پیشینه

سرطان

تاریخچه

قدیمی ترین توصیف سرطان را در نوشته های مصری می توان یافت که در آن به غده یا تومور سینه اشاره شده است و مربوط به 1500 تا 3000 سال پیش از میلاد مسیح است. قدیمی ترین نمونه ی سرطانی هم حدود 1600 تا 1900 سال قبل از میلاد در بازمانده ی جمجمه ی زنی مشاهده شده است. اسکلت مومیایی شده ای در پرو، آثاری از سرطان پوست را نشان می دهد که مربوط به 2400 سال پیش است. شواهد نشان می دهد که احتمالاً بقراط یونانی اولین کسی است که این بیماری را تشخیص داده؛ تفاوت غده ی خوش خیم و بدخیم را توصیف نموده و آن را نام گذاری کرده است و چون غده ی سرطانی و رگ های خونی اطراف آن به خرچنگ شباهت دارد، به همین دلیل بقراط اسم این بیماری را خرچنگ می گذارد که به یونانی کارکینوس نامیده میشود و در ترجمه ی آن به انگلیسی carcinoma نوشته شده و امروزه هم carcinos نامیده می شود (شیخ نژاد، 1389).

ابو علی سینا (359-416 خورشیدی )، فیلسوف و پزشک معروف ایرانی قرن پنجم، پدر علم پزشکی مدرن و یکی از متفکران تاریخ هم، قریب 1000 سال قبل در کتاب «قانون» سرطان را توصیف کرده و درباره ی تشخیص و روش درمان آن نسخه هایی سودمند ارائه کرده است (شیخ نژاد، 1389).

سرطان چه نوع بیماری است؟

سرطان یک بیماری مدرن نیست؛ در گذشته هم وجود داشته است؛ اما امروزه به دلیل افزایش آلودگی های محیط زیست تعداد بیشتری به آن مبتلا می شوند و تعداد بیشتری هم نسبت به گذشته به پزشک مراجعه می کنند. سرطان یعنی رشد کنترل ناشدنی سلول ها در ناحیه ای از بدن؛ این وجه مشترک همه ی سرطان هاست؛ علی رغم این که چه عاملی باعث سرطان شده و چه آسیبی به سلول ها رسیده باشد. سلول های سالم بدن طبق برنامه ی منظمی رشد می کنند، تقسیم می شوند و می میرند. در دوران جنینی سلول های سالم به سرعت رشد می کنند؛ اما این اتفاق فقط تا زمانی رخ می دهد که فرد به بلوغ کامل می رسد. در دوران بلوغ در بیشتر نقاط بدن سلول ها زمانی رشد می کنند و تقسیم می شوند که لازم است سلول های تازه را جای گزین سلول های فرسوده، مرده یا در حال مرگ کنند. در مواردی هم که بافت ها آسیب می بینند (زخم، شکستگی)، سلول های سالم به سرعت رشد کرده و تقسیم می شوند تا بافت آسیب دیده را ترمیم کنند. اما سلول های سرطانی برخلاف سلول های عادی، نمی میرند بلکه بی وقفه رشد می کنند، تقسیم می شوند و به طور مداوم سلول غیرعادی تولید می کنند (شیخ نژاد، 1389).

نام گذاری انواع سرطان ها:

سرطان را بر اساس به وجود آمدن در نوع بافت، به شرح زیر، نامگذاری کرده اند:

- کارسینوما: به سرطان هایی می گویند که در پوست یا بافت های پوششی اعضای داخلی بدن به وجود می آیند؛

- سارکوما: سرطان هایی است که در استخوان، غضروف، چربی، عضله، رگ های خونی یا دیگر بافتهای پیوندی یا محافظتی به وجود می آیند؛

- لوکیمیا: سرطان هایی هستند که در بافت های خونی از جمله مغز قرمز استخوان به وجود می آیند و باعث ساخته شدن سلو ل ها یا گلبول های غیرعادی شده که وارد جریان خون می شوند؛

- لنفوما و مایولوما: سرطان هایی هستند که در سلول های سیستم دفاعی بدن به وجود می آیند (شیخ نژاد، 1389).

تفاوت مولکولی سلول سالم و سرطانی

دلیل سرطانی شدن سلول ها، یا ماده ی DNA آسیب دیدگی سازنده ی ژن هاست که در هسته ی سلول قرار دارد. این مواد در تمام سلول ها وجود دارند و فعالیت آن ها را کنترل می کنند. ژن ها بانک اطلاعات سلول ها هستند. در بیش تر مواقع، بدن یا سلول قادر است DNA آسیب دیده را تعمیر کند؛ اما سلول های سرطانی این توانایی را ندارند. کسانی که این گونه ژن های آسیب دیده را از والدین به ارث می برند، بیش از دیگران در معرض خطر مبتلا شدن به سرطانند. اگر فرد دریافت کننده ی ژن معیوب به سرطان مبتلا شود، آن را سرطان ارثی می نامند

*مقاله درمورد ادنو کاسیوم معده*

الف) بیان مسأله

از نظر تاریخی آدنوکاسینوم معده یکی از علل عمده مرگ و میر ناشی از سرطان درجهان بوده است. در سال 1930 سرطان معده علت عمده مرگ و میر ناشی از سرطان در ایالات متحده درمیان مردان و سومین علت در زنان بود. خوشبختانه از زمان پایان جنگ جهانی دوم و بدنبال یک روند جهانی بویژه در کشورهای توسعه یافته بروز سرطان معده بطور مداوم در حال کاهش است و شاید بتوان گفت که هیچ بیماری بدخیمی را نمی‌توان یافت که چنین سیر روبه کاهشی را طی کرده باشد.تا سال 1980، این سرطان هنوز هم علت عمده مرگ و میر ناشی از سرطان در جهان به شمار می‌رفت.

در سال 1996 سرطان معده بعنوان دومین علت اصلی مرگ و میر ناشی از سرطان- با 62800 مرگ در سال- باقی بود. در سال 1997 سرطان معده هشتمین علت مرگ ومیر ناشی از سرطان در ایالات متحده محسوب شد. چرا که در این سال 22800 مورد جدید سرطان تشخیص داده شد که باعث مرگ 14000 نفر گشت و حدود 8/1 بیلیون دلار هزینه برای مراقبتهای بهداشتی در پی داشت.³

سؤالی که در اینجا مطرح است آنست که چرا علیرغم روند روبه کاهش جهانی در برروز سرطان معده این سرطان همچنان بیرحمانه مبتلایان خود را از میان برمیدارد؟ پاسخ آنست که متأسفانه سرطان معده در زمان تشخیص، اغلب پیشرفته است و میزان بقای 5 ساله بیماران کمتر از 10 درصد است^.(7.6)

لذا آشکارا درمی‌یابیم که با شناخت عوامل خطرساز( Risk factors ) و ضایعات پیش سرطانی (precancerous lesions ) و غربالگری مناسب بیماران می‌توان این سرطان کشنده را بسیار زودتر تشخیص داده و همچنانکه میزان بروز این سرطان روبه کاهش است میزان کشندگی آن را نیز کاهش دهیم.

یکی ازعوامل خطرزایی که در ایجاد سرطان معده مطرح است، باکتری مارپیچی به نام هلیکوباکترپیلوری (Helicobacter pylori ) است که از سوی سازمان بهداشت جهانی(WHO ) بعنوان یک سرطانزای کلاس 1 دسته‌بندی شده است. مطالعات فراوانی انجام شده است و مطالعات بسیار دیگری در دست انجامند تا نشان دهند این باکتری عامل ایجاد ضایعات پیش سرطانی است و با ریشه‌کن ساختن این عفونت، می‌توان گامی اساسی در پیشگیری از وقوع سرطان معده برداشت. در ادامه بیان مسأله، با سرطان معده و ضایعات پیش سرطانی معده و باکتری هلیکوباکتر پیلوری بیشتر آشنا خواهیم شد.

* ادنوکارسینوم معده؛ اپیدمیولوژی*

سرطان معده تنوع جغرافیایی مشخصی دارد . بطوریکه بالاترین میزان شیوع در شرق

دور مشاهده شده است. از نظر میزان بروز سرطان معده در جهان، ژاپن در رده نخست قرار دارد و از نظر میزان مرگ و میر ناشی از سرطان معده، کشورهای کره جنوبی، کاستاریکا، جمهوریهای شوروی سابق و ژاپن به ترتیب در رده‌های اول تا چهارم جهان قرارگرفته‌اند. آمریکای شمالی. استرالیا، اروپای غربی و آفریقا مناطق با بروز کم به شمار میآیند.⁽³⁾

در ایالات متحده اغلب بیماران از نظر سنی بین 65 تا 74 سال سن داشته‌اند. متوسط سنی در زمان تشخیص در مردان 70 سالگی و در زنان 74 سالگی است. میزان مرگ و میر سرطان معده برای مردان 1/6 در هر100000 نفر و در زنان 8/2 در هر 100000 نفر بود ( بین سالهای 92 تا 1996). درکشورهای بامیزان بروز بالای سرطان معده، سن زمان تشخیص حدود یک دهه زودتراست. این مسأله شاید به خاطر غربالگری بهتر در این کشورهاست. همانند میزان سرطان معده زودرس ( Early Gastric cancer ) که درشرق دور بطور مشخصی بالاتر از کشورهای غربی است. وقتی سرطان معده افراد جوان را درگیر می‌کند نسبت مرد به زن نزدیک به یک است. همچنین در این حالت درگیری افراد با گروه خونی A برتری داشته، یک تاریخچه خانوادگی سرطان نیز وجود دارد و نسبت سرطان معده از نوع منتشر(Diffuse ) بالاتر از نوع روده‌ای(Intestinal ) است.⁽²⁾

از دهه 1960 میزان مزگ و میر ناشی از سرطان معده در جمعیت سیاهان آمریکا نزدیک به دو برابر سفید پوستان شده است. همچنین خطر ابتلا به سرطان معده در آمریکایی‌های بومی و هیسپانیک ( Hispanic) دو برابر سفیدپوستان است. بر طبق مطالعات متعددی این تفاوت در میزانهای مرگ و میر ممکن است بیانگر این نکته باشد که میزانهای مرگ و میر سرطان معده با کاهش سطح اجتماعی- اقتصادی افزایش می‌یابند. اما با آماری که اخیراً مرکز ملی مطالعات سرطان ایالات متحده منتشر نمود، وادار می‌شویم کمی پیرامون این نظریه بیشتر تأمل و تحلیل نمائیم. چرا که این مرکز اعلام کرد که پراکندگی قومی بیماران سرطان معده از پراکندگی قومی مندرج در سرشماری ملی، انحراف چندانی ندارد. بطور مثال آمریکایی‌های آفریقایی تبار، 5/12 درصد بیماران سرطان معده را تشکیل می‌دهند و همچنین در سرشماری ملی، 5/12 درصد جمعیت ملی، آمریکایی‌های آفریقایی تبار می‌باشند!!⁽³⁾

از نظر جنسیت، میزان سرطان معده در مردان سیاهپوست وسفیدپوست نزدیک به دو برابر زنان است و این واقعیت در سرتاسر جهان دیده می‌شود.

در ایالات متحده، پراکندگی سرطان معده در داخل معده بدین صورت است: 39 درصد در یک سوم پروگزیمال ، 17 درصد در یک سوم میانی ، 32 درصد در یک سوم دیستال و 12 درصد درگیری تمام معده. 3 و 6کاهشی که در چند دهه اخیر در میزان بروز سرطان معده بوقوع پیوسته است، ابتدائاً تا روی کاهش سرطان معده در دسیتال مؤثر بوده است؛ مطالعات احیر مطرخ می کنند که میزانهای سرطان معده در ناحیه کاردیا ثابت باقی مانده است و میزانهای سرطان در محل اتصال معده به مری( e.g. junction ) از سال 1970 در حال افزایش بوده است. ⁽³⁾