گزارش کاراموزی قیمت گذاری سیستم انتقال در 31 صفحه ورد قابل ویرایش

مقدمه

ویژگى کلیدى یک سیستم انتقال باز در یک محیط جداسازى شده ، عبارت است از ارایه خدمات سیستم انتقال به همه مشتریان بدون تبعیض و منصفانه . شاخه هاى گوناگون خدمات سیستم انتقال باید بسیار شفاف و ساده بوده و قیمت گذارى درست در ارایه خدمات سیستم انتقال بسیار کارآمد خواهد بود. در بهره بردارى هاى کوتاه مدت بهینه ،‌ بازیافت هزینه ها ،‌ سرمایه گذارى هاى بلند مدت و تخصیص منصفانه هزینه ها میان مشترکین بازرگانى مهم است .

در سیستمهاى انتقال پنج گونه هزینه هست: هزینه هاى عملیاتى ، هزینه هاى سرمایه اى یا هزینه هاى جاى گرفته ، هزینه هاى فرصت ، هزینه هاى خروج و هزینه هاى گسترش سیستم. در زیر، به کوتاهى این عنوانها را بررسى مى کنیم :

هزینه هاى عملیاتى دربر گیرنده تلفات سیستم انتقال، هزینه هاى توزیع دوباره انرژى تولیدى به سبب محدودیتهاى عملیاتى مانند محدودیتهای ولتاژ باس یا محدودیتهای انتقال و هزینه ای مربوط به مدیریت ، نگهداری و ارائه خدمات جانبی .

بازیافت هزینه های سرمایه ای سیستم انتقال در طول عمر مفید تسهیلات موجود ، شاید بیشتر از هزینه های عملیاتی شبکه باشد . تسهیلات جداگانه ای که در سیستم انتقال به شیوه های گوناگونی بار گذاری می شوند که این ناشی از تغییر شرایط با گذشت زمان بوده از سوی دیگر گوناگونی بکار گیری شبکه با در نظر گرفتن قرار دادهای بسته شده میان تولید کننده و مصرف کننده چنان گسترده است که قابل جداسازی و تقسیم بندی نیست .

هزینه های فرصت سودهای پیش بینی شده ای است که شرکت مالک شبکه به عنوان پیامد یک قرار داد خاص در نظر می گیرد . هر قرار دادی در سیستم انتقال می تواند سطح قابلیت اطمینان سرویش موجود را تغییر دهد و این بر هزینه مربوط به قطعی ها اثر می گذارد و هزینه قابلیت اطمینان را پدید می آورد . ارزیابی هزینه های قابلیت اطمینان ، کار بسیار دشواری است چرا که به عاملهای پر شماری چون زمان بندی ، درازای زمان ، وسعت وقفه موجود در سرویس ارائه شده ، توان ذخیره موجود به مشتری و موقعیت مشتری بستگی دارد . در گذشته این هزینه ها در تعیین نرخ خدمات انتقال نادیده گرفته می شد .

هزینه های گسترش سیستم در بر گیرنده سرمایه گذاری در پوشش دادن به بهره برداران تازه و به ویژه موضوع مهم گسترش بلند مدت سیستم انتقال در کشورهای در حال توسعه است .

قیمت گذاری سیستم انتقالی یکی از پیچیده ترین موضوعها در تجدید ساختار صنعت برق است . که پدید آمده از قوانین عینی و محدود کننده دولتی درباره شبکه های انتقال و همچنین نیاز به برقراری تعادل میان تولید و تقاضا به گونه تمام وقت است . با توجه به اینکه تولید کنندگان و مصرف کنندگان همگی به یک شبکه متصل هستند عملکرد هر یک از شرکت کنندگان در این مجموعه اثرهای چشمگیری بر دیگران خواهد داشت که این محاسبه و بررسی جداگانه هر یک از شرکت کنندگان را تقریباً ناشدنی می کند . افزون بر هزینه های عملیاتی ، هزینه های جای گرفته و تامین هزینه های گسترش آینده سیستم نیز باید در ساختار تعرفه در نظر گرفته شود . با توجه به اینکه هزینه های جای گرفته در سیستم در مقایسه با هزینه های عملیاتی بسیار بیشتر است . طراحی یک ساختار قیمت گذاری منطقی برای بازیافت منصفانه این هزینه ها از همه مشارکت کنندگان بسیار مهم است . مانند مساله های گسترش سیستم این مساله از موضوعهای مربوط به سیاست گذاری کلی سیستم است . به طور کلی سه الگوی پایه در قیمت گذاری هست : روشهای Rolled – in روشهای افزایشی و روشهای جایگیری / افزایشی . در اینجا نگاه کوتاهی بر این عنوانها و نیز تعریف دقیقی از سیستم قیمت گذاری بکار رفته در شبکه ملی انگلستان می پردازیم .



روش های قیمت گذاری Rolled – in

ساده ترین روش قیمت گذاری خدمات در سیستم انتقال همان روش معروف تمبر پست است ، که تنها بستگی به مقدار توان جا به جا شده و مدت زمان مصرف بدون در نظر گرفتن تولید ، دیسپاچ ، فاصله جغرافیایی یا توزیع بار اعمالی به خطوط گوناگون سیستم انتقال در یک قرارداد خاص دارد . مهمترین کاستی این روش نادیده گرفتن اثر معاملات خاص بر روی عملکرد سیستم واقعی است . احتمال فرستادن سیگنالهای اقتصادی نادرست به مصرف کننده ها نیز هست . مشترکی که از سیستم انتقال به گونه سبک بهره می گیرد . در یک فاصله الکتریکی کوتاه است در عمل اثرهای پدید آمده از مشترکین سنگین سیستم را تعدیل می کند . روشن است که این روش ، روش منصفانه ای برای مشترکین نیست .

روش مگا وات – مایل تلاشی است برای جبران این کاستیها . بنیان کار در این روش بر پایه بارگذاری جداگانه هر خط انتقال با توجه به قراردادهای موجود است . این مقدار در طول خط ضرب می شود و سپس مقدار به دست آمده از همه خطوط بر یکدیگر جمع می شود تا سهم هر قرار داد استفاده از سیستم انتقال روشن شود . به این ترتیب هزینه اختصاص داده شده به هر معامله بر پایه میزان بهره گیریش از سیستم انتقال تعیین می شود . جدای از پاره ای فرضیه های کم اهمیت مقدار C Ti به زبان ریاضی به گونه زیر می آید :

تخصیص دهی تنها بر پایه سود قابلیت اطمینان

هر چند برخی از خطوط به شیوه معمول شاید بار سبکی داشته باشد لیکن می توانند نقش بسیار مهمی را از دیدگاه قابلیت اطمینان شبکه ، هنگام اضطرار یا وقوع حادثه های پی در پی داشته باشند . در این صورت یک هزینه اضافی برای چنین خطوطی در نظر گرفته می شود . برای هر معامله ای نخست قابلیت اطمینان سیستم با در نظر گرفتن همه خطوط در سرویس و نیز با در نظر گرفتن همه خطوط به جز خط j در سرویس محاسبه می شود . سود قابلیت اطمینان ، Rj , Ti مربوط به خط j در معامله Ti احتمال ناکامیب ( عدم موفقیت ) اجرای معامله به دلیل نبود خط مور نظر است . احتمالات همانندی نیز برای خط j یا در اجرای معامله به دلیل نبود خط مورد نظر است . احتمالات همانندی نیز برای خط j یا در نظر گرفتن آن در همه معاملات دیگر محاسبه می شود . هزینه جای گرفته انتقال j مربوط به معامله Ti تنها بر مبنای سود قابلیت اطمینان طبق فرمول زیر تعریف می شود :

Cj', Ti = [ PTi Rj , Ti ?i PTi Rj , Ti ]. Fj

که P Ti مقدار معامله Ti ،F i هم مانند معادله اول است . در این بحث به روش مورد استفاده در محاسبه احتمال ناکامی نمی پردازیم . برای نمونه احتمال ناکامی یک معامله می تواند به سادگی به عنوان احتمال نبود یک مسیرویژه میان باس ارسالی و باس دریافتی در نظر گرفته شود . این روش محاسبه را در ساختارهای ساده می توان بکار بست اما در شبکه های بزرگ به هم پیوسته بسیار پیچیده شده و در عمل کاربردنی نیست . برای مدارات شبکه شده روش کات ست یا رهیافت احتمالات شرطی روش های خوبی است .



ترکیب استفاده ظرفیتی و سود قابلیت اطمینان

هزینه های جای گرفته به شکلی خارج و وابسته به قضاوت طراح معامله به صورت یک کسر به استفاده ظرفیتی و سودهای قابلیت اطمینان تخصیص داده می شوند . به این ترتیب هزینه ترکیبی عبارت خواهد بود از :







داریم : a+b = 1

باید گفت : هزینه های جای گرفته انتقال باید تجهیزات مانند ترانسفورمرها تجهیزات پست ، کلیدها و خازن های سری و موازی رادر کنار خطوط انتقال و کابلها در نظر بگیرد . نمی توان گفت که یک روش قیمت گذاری بهترین است چرا که شاید روشهای گوناگون برای موقعیتهای گوناگون سازوار باشد . بخشهای جداسازی شده خدمات انتقال نیز شاید به روش های گوناگونی قیمت گذاری شود . بنابراین همچون بازارهای برق باید رهیافت های ترکیبی برای قیمت گذاری خدمات را بکار برد . دیگر اینکه می توان مولفه های تعرفه ای گوناگونی را با در نظر گرفتن موردهایی مانند زمان استفاده ، جغرافیایی ویژه ، برخی کمیت های مقداری و یا تغییرات خاص مربوط به مشترکین ، طراحی و تعریف کرد .



دیسپاچ

در شرایط بهره برداری عادی و بدون هیچ محدودیت عملیاتی ، مهمترین تفاوت میان شرکت برق دیسپاچ شده به گونه مرکزی و دیسپاچ بازار برق از گونه بازار سرمایه گذاری ، جایگزینی هزینه با قیمت پیشنهادی . هنگامی سمت تقاضا ی بازار مشتری اجازه پیشنهاد قیمت دارد . به یک راهکار نسبتاً پیچیده دیسپاچ نیاز است و هدف شکل تئوریک و به جای توجه صرف به کاهش قیمت پیشنهادی ، حداکثر کردن رفاه اجتماعی ( در عمل ، تنها به انعطاف پذیری تقاضا بر می گردد ) خواهد بود . به هر حال ، اگر معاملات دو جانبه یا چند جانبه اجازه فعالیت داشته باشند و یا اگر محدودیتهای انتقال پیش بیاید روش دیسپاچ پیچیده تر خواهد شد ، که در بخش آینده بررسی خواهد شد .



جبران تلفات انتقال

اگر بهره بردار مستقل سیستم مالکیت تولید را داشته باشد هزینه های تلفات خطوط انتقال که قانون گذار تنظیم می شود می تواند در قیمت تعین شده در نظر می شود . اگر بهره بردار مستقل سیستم مالکیت هیچ تولیدی را نداشته باشد جبران تلفات باید با جدا کردن تامین کننده توان از فروش های بازار سرمایه گذاری ، مزایده ها یا قرار دادها بدست آید . بازار برق کالیفرنیا نمونه ای از این گونه است که در آن بهره بردار مستقل سیستم مولفه های توزیع تلفات را میان همه شرکت کنندگان پخش می کند و هماهنگ کننده برنامه های زمان بندی ها ( در بر گیرنده مرکز تبادل و معاملات برق ) ، باید زمان بندی تعدیل شده خود را با در نظر گرفتن تلفات انتقال به بهره بردار مستقل سیستم بفرستد . به سخن دیگر ، شرکت کننده ها ( مشترکان ) تلفات راتامین می کند . بااین حال ، تلفات را نمی توان به گونه کامل جبران نمود . چرا که بار سیستم به طور همه جانبه و دقیق پیش بینی پذیر نیست و ضریبهای توزیع تلفات تقریبی است . در پایان اینکه تلفات باقی مانده باید از راه یک بازار نا

متعادل زمان حقیقی جبران شود که این در بخش آینده بررسی می شود .



فراهم کردن خدمات کمکی

عبارت « خدمات کمکی » بیشتر خدمات سیستم قدرت و نه فراهم سازی انرژی را در نظر دارد . به ویژه خدمات کمکی وظیفه های است که به وسیله کسانی و تجهیزاتی انجام می گیرد که تولید، کنترل ، انتقال و توزیع برق را برای پشتیبانی از وظیفه اصلی سیستم انتقال به عهده دارند . این وظیفه ها در بر گیرنده چیزهایی مانند : ذخیره گردان ، ذخیره غیر گردان ، تنظیم ، کنترل فرکانس ، کنترلتولید اتوماتیک ، کنترل ولتاژ و توان راکتیو و قابلیت راه اندازی از صفر است که البته محدود به این چند وظیفه نیست . در FERC ایالات متحده ، بهره بردار مستقل سیستم ها باید شش خدمات کمکی بدهند : زمان بندی ، کنترل سیستم و دیسپاچ ، تامین توان راکتیو و کنترل ولتاژ ، تنظیم و پاسخ فرکانسی ، عدم تعادل انرژی ، بهره برداری از ذخیره گردان ، بهره برداری از ذخیره های ضمیمه ، در گذشته این خدمات به گونه ای ساده و طبیعی در یک فعالیت اصلی تولید و انتقال خلاصه می شد و هزینه های تولید انرژی و خدمات کمکی به گونه کلی در تعرفه برق در نظر گرفته می شود .