گزارش کارآموزی قزل آلای رنگین کمان در 59 صفحه ورد قابل ویرایش

فهرست مطالب

عنوان صفحه

فصل اول..................................................................................................................................... 1

مقدمه...................................................................................................... 2

1- تعریف ماهیان سرد آبی.......................................................................................... 3

2- معرفی ماهی قزل آلای رنگین کمان.................................................................. 4

2-1- جایگاه ماهی قزل آلای رنگین کمال در رده بندی جانوری................... 4

2-2- مورفولوژی و اکولوژی ماهی قزل آلای رنگین کمان................................. 4

2-3- آناتومی و فیزیولوژی دستگاه گوارش............................................................ 6

2-3-1- دهان................................................................................................................. 6

2-3-2- حلق.................................................................................................................. 7

2-3-3- مری................................................................................................................... 7

2-3-4- معده.................................................................................................................. 7

2-3-5- روده................................................................................................................... 8

3- شرایط محیطی.......................................................................................................... 8

4- تعریف علم تغذیه..................................................................................................... 9

5- مزرعه پرورش ماهی قزل آلای رنگین کمان.................................................... 10

6- انواع غذاهای مورد استفاده درمزرعه پرورش.................................................... 11

6-1- غذای تر................................................................................................................. 11

6-1-1- ترکیب غذای تر............................................................................................. 11

6-2- غذای مرطوب....................................................................................................... 12

6-3- غذای خشک........................................................................................................ 13

7- تغذیه بچه ماهیان..................................................................................................... 14

8- مقدار غذادهی........................................................................................................... 14

9- زمان و دفعات غذادهی........................................................................................... 18

10- کیفیت غذا.............................................................................................................. 19

11- روش های تغذیه................................................................................................... 20

12- فرموله نمودن ترکیبات غذایی........................................................................... 22

13- زیست سنجی وتکمیل فرمهای مربوطه.......................................................... 24

13-1- فرم بیومتری..................................................................................................... 24

فصل دوم

14- احتیاجات مواد غذایی آزاد ماهیان.............................................................. 27

14-1- انرژی لازم در ماهیان و راه های تأمین آن......................................... 27

14-1-1 احتیاجات انرژی قزل آلای رنگین کمان.......................................... 28

14-2- پروتئینها........................................................................................................ 29

14-2-1- کیفیت پروتئین..................................................................................... 30

14-2-2- مواد اولیه پروتئین حیوانی و تغذیه ماهی ها................................ 31

14-2-2-1- پودر ماهی fish meal................................................................ 31

14-2-2-2- پودر گوشت و خون blood and meat meat................ 32

14-2-2-3- پودر خون blood meat............................................................ 33

14-2-3- مواد اولیه پروتئینی با منشاء گیاهی در تغذیه ماهی.................. 34

14-2-3-1 کنجاله تخم پنبه................................................................................ 34

14-2-3-2- کنجاله سویا....................................................................................... 35

14-2-3-3- کنجاله آفتابگردان............................................................................ 35

14-2-3-4- کنجاله بادام زمینی:........................................................................ 35

14-2-3-5- پروتئین تک سلولی Single cell protein........................ 36

15-1- احتیاجات چربی قزل آلا.......................................................................... 36

16-1- کربوهیدرات ها یا قندها........................................................................... 37

17-1- ویتامینها........................................................................................................ 38

18-1- بیماریهای بچه ماهیان............................................................................... 41

18-1-1 گرسنگی..................................................................................................... 41

18-1-2- هگزامیتیاز (اکتومیتوس).................................................................... 42

18-1-3- مشکلات آبششی................................................................................... 42

18-2- خراشیدن...................................................................................................... 43

18-3- آفتاب سوختگی.......................................................................................... 44

فصل سوم

جدول های غذادهی................................................................................................... 47

نتیجه گیری.................................................................................................................. 50

فهرست منابع............................................................................................................... 52




مقدمه

رشد بی رویه جمعیت در سالهای اخیر و نیاز مبرم به تهیه مواد غذایی از یک طرف و رو به اتمام بودن منابع غذایی قابل دسترس از طرف دیگر توجه به این موضوع که در حال حاضر بسیاری از مردم دنیا با کمبود مواد غذایی روبرو می باشند باعث شده در کشور ما نیز با توجه به رشد جمعیت و محدود بودن منابع آبی و از طرفی رو به کاهش بودن منابع دریایی، شرکت سهامی شیلات ایران را برآن داشت که پرورش ماهی را در آبهای داخلی جدی گرفته و امکانات خود را در جهت افزایش تولیدات داخلی به کار گیرد.

پرورش موفق و پایدار آبزیان اعم از ماهیان وسخت پوستان بستگی به پیش بینی غذای کافی، روابط زیست محیطی و نیز ملاحظات اقتصادی، تهیه و دسترسی به غذا دارد. امروزه به طور میانگین در حدود یک درصد انرژی، 5 درصد کل پروتئین و 14 درصد پروتئین حیوانی مردم از ماهی تأمین می شود که این ارقام روند صعودی داشته و مصرف آبزیان رو به گسترش است. بازده تبدیل غذا به گوشت در ماهی بسیار بالا است در پرورش ماهی بازده تبدیل پروتئین به پروتئین ماهی (کیلوگرم پروتئین در غذا برای تولید یک کیلوگرم پروتئین ماهی) نسبت به جوجه های گوشتی و سایر حیوانات خونگرم بیشتر است.

از نظر پراکنش جغرافیایی گوشه های مختلف آزاد ماهیان توسط بشر به نواحی دور از زیستگاه طبیعی اصلی انتقال داده شده اند. منشاء نسل قزل آلای رنگین کمان کالیفرنیای آمریکاست ولی در حال حاضر در تمامی نقاط جهان که آب مناسب برای زیست این ماهی وجود دارد، گسترش یافته است. توسعه و ترقی روزافزون پرورش آزاد ماهیان منجر به انتقال ماهی آزاد اقیانوس اطلس از سواحل شرقی آمریکای شمالی به سواحل غربی آن و حتی کشورهایی نظیر آفریقای جنوبی، تانزانیا و استرالیا گردیده است.



1- تعریف ماهیان سرد آبی

ماهی شناسان، ماهیان آبهای شیرین را بر اساس نیازهای حرارتی آنها به 3 گروه تقسیم نموده اند.

الف) ماهیان مناطق حاره که فقط در آبهای گرم می توانند زندگی کنند بعنوان مثال، ماهیان تیلاپیا وقتی که درجه حرارت آب پاین تر از 12 درجه سانتیگراد تنزل می کند تلف می شوند.

ب) ماهیان آبهای گرم اغلب این ماهیان محدوده حرارتی وسیعی را تحمل می نمایند ولی رشد آنها دردمای زیر 10 درجه سانتیگراد متوقف و یا کند می شود. مهمترین ماهیان گرم آبی عبارتند از: ماهیان خانواده کپور بویژه کپور معمولی و کپور ماهیان عمده هندی.

ج) ماهیان سرد آبی: این ماهیان قادر به تحمل درجات حرارت بیش از 25 درجه سانتیگراد به مدت طولانی نیستند. مهمترین گروه ماهیان سرد آبی مورد پرورش آزاد ماهیان می باشند.







2- معرفی ماهی قزل آلای رنگین کمان

2-1- جایگاه ماهی قزل آلای رنگین کمان در رده بندی جانوری

Fishes = (شاخه) phylum

teleostic = (رده) class

protacantho pterygil = (فوق راسته) sup class

salmoniformes = (راسته) order

salmonidate = (خانواده) family

oncorhynchus = (جنس) genus

onchorhynchus Mykiss = (گونه) species

rainbow trout = (نام انگلیسی) En. name



2-2- مورفولوژی و اکولوژی ماهی قزل آلای رنگین کمان

این ماهی از خانواده آزاد ماهیان است مهمترین ویژگی آن وجود باله چربی است که بین باله پشتی و باله دمی قرار دارد. این ماهی دارای یک نوار پهن بصورت رنگین کمان در هر طرف بدن می باشد. از لحاظ ظاهری قزل آلای رنگین کمان بدن کشیده ای دارد رنگ قوس و قزحی از سرپوش برانشی تا انتهای دم کشیده شده است. باله هایش توسعه یافته و تعداد آنها 8 تاست. این باله های شامل دو باله سینه ای، دو باله شکمی، یک باله مخرجی، یک باله دمی و دو باله پشتی است که یکی از آنها بالای بدن ماهی و در وسط قرار دارد و دارای اشعه است. به روی سر، بدن، پشت، باله چربی و باله دمی این ماهی لکه های تیره رنگ دیده می شوند. رنگ بدن این آبزی سبز زیتونی در پشت 3 تا خاکستری روشن و سفید با خالهای سیاهرنگ می باشد. حداکثر طول این ماهی به 70 سانتیمتر و حداکثر وزن بدن آن به 7 کیلوگرم می رسد.

محدود زیستگاه قزل آلای رنگین کمان از رودخانه کاسکونیم Kaskokwnim در آلاسکا به سمت جنوب ادامه می یابد و با عبور از بخش برتیشن کلمبیا به منطقه Baja در کالیفرنیا می رسد این ماهی اصولا بومی رودخانه ساحل شمال غربی آمریکاست.

ماهیان نژاد مهاجر عموماً از نژاد غیرمهاجر که تمام دوره زندگی خود را در رودخانه سپری می کنند بزرگترند اما بزرگترین ماهیان قزل آلای رنگین کمان را می توان در دریاچه های آب شیرین یافت. دو واریته اصلی از قزل آلای رنگین کمان وجود دارد. یکی از واریته ها که به دریا مهاجرت می کند، قزل آلای پولادسر نامیده می شود، این ماهی در اغلب رودخانه هایی که به اقیانوس آرام می ریزد وجود دارد واریته دیگر به طور دائم در آب شیرین زندگی می کند، واریته آب شیرین به چندین نژاد تقسیم می شود.

قزل آلای پولادسر در آب دارای نمک سرعت رشد منحصر به فرد و بالایی دارد که با سرعت رشد سریع الرشد ترین آزاد ماهیان اقیانوس آرام و اطلس برابری می کنند. فصل تخم ریزی نژادهای مختلف قزل آلا در نیمکره شمالی ممکن است در هر زمانی درخلال ماه های پاییز و زمستان تا ابتدای بهار ادامه یابد قزل آلای رنگین کمان در سنین 2 تا 3 سالگی به بلوغ می رسد ومولدین آن بین 2 تا 3 کیلوگرم وزن داشته و متوسط طول آنها نیز 48 سانتیمتر است. بچه اینماهیان تقریباً هنگامی که 15 سانتیمتر طول دارند دارای 11 تا 12 عدد لکه های تیره رنگ بر روی بدن می باشند که یکی از مشخصات آنها می باشد. تعداد تخمها بین 5000 عدد است.

قزل آلای رنگین کمان جزء ماهیان پرورشی است. در زمان حاضر ماهی قزل آلا، اساس صنعتی را تشکیل می دهد که در حین توسعه است. اهمیت آن بویژه در کشورهایی که قادر به تدارک شرایط و مهیا کردن محیط آب شیرین یا شور برای پرورش آن هستند در حال افزایش است. این ماهی اکنون در پنج قاره جهان مورد پرورش قرار می گیرد. نسبت به غذای مصنوعی حساسیت ندارد و توقعات آن بالا نیست. نسبت به درجه حرارت مشکل ندارد (در حوضچه آزاد ماهیان) نسبت به گونه های دیگر دوام بیشتر و حساسیت کمتری نسبت به آلودگیها دارد. در برابر بیماریها مقاوم تر است. ماهی سریع الرشدی است و با تحقیقات زیادی که انجام شده است طیف تخمگیری وسیعی دارد. رنگ آزاد ماهیان در هنگام جفتگیری پررنگتر می شود. از روی رنگماهی می توان به محیط پی برد که براقی بودن ماهی نشان از سلامت محیط دارد.



2-3- آناتومی و فیزیولوژی دستگاه گوارش

2-3-1- دهان

شکل و موقعیت دهان در رابطه نزدیک با نوع غذا و نحوه تغذیه می باشد. دهان در ماهی قزل آلای رنگین کمان از نوع میانی است. دهان دارای دندانهایی می باشد که برای نگهداری طعمه صید شده، خرد کردن غذا و غیره می باشد شکل، تعداد و اندازه دندانها بستگی به نحوه زندگی و نوع تغذیه دارد. دندانها روی فکین بالا و پایین قرار گرفته است.



2-3-2- حلق

حلق پس از حفره دهان واقع شده است. دیواره حلق با اپیتلیوم چند لایه پوشیده شده است و دارای عضلات مخطط می باشد که ارادی هسند. در طرفین حلق شیارهای آبشش ها قرار گرفته اند که لوله گوارشی را با آبشش ها مربوط می نمایندد. روی قوس برانشها خارهای برانش واقع گردیده اند که کار آنها صاف کردن آبی می باشد که از حلق به طرف برانش رانده می شود. بدین وسیله مانع از عبور قطعات ریز می شوند. شکل خارهای برانش و نوع تغذیه رابطه مشخص دارد، بطوریکه ماهیان درنده دارای خارهای کوتاه و فاصله دار می باشند.



2-3-3- مری

حلق مستقیما به مری منتهی می شود که با اپیتلیوم چند لایه پوشیده شده است. عضلات آن را نوع عضلات صاف می باشد که ارادی هستند و وظیفه آن عبور دادن غذا به معده می باشد که برای تسهیل عبور غذا، مری با ترشحات مخاطی کاملا آغشته می باشد.



2-3-4- معده

مری به معده منتهی می شود که سطح داخلی معده با اپیتلیوم یک لایه استوانه ای شکل پوشیده شده است در جدار معده غده های گوارشی ویژه ای واقع گردیده اند در اکثر ماهیان تغییر شکل غذا (گوارش) در معده انجام می گیرد. ماهی قزل آلای رنگین کمان دارای معده کاملاً مشخص و روده کوتاهی است و مجرای صفرا در عقب معده و اول روده باز می گردد.



2-3-5- روده

معده به روده منتهی می گردد که به سه قسمت جلویی، میانی، عقبی تقسیم می گردد که با اپیتلیوم یک لایه پوشیده شده است ترشحات کبد و پانکراس به روده جلویی وارد می گردد. همچنین آزاد ماهیان دارای زائده های کور یا پیلوریک می باشند که در قسمت جلویی روده واقع شده است. همچنین در ماهی قزل آلا در مرحله جنینی آثار سوپاپ اسپرالی شکل مارپیچ مانند مشهود است. ولی در مراحل بعد رشد و نمو محو می گردد و وظیفه آن افزودن سطح جذب روده ها می باشد. روده میانی نمونه عقبی که آن هم به نوبه خود به کلوآک منتهی می شود، طول مجرای گوارشی به نوع تغذیه ماهی بستگی دارد. در ماهیان درنده مجرای گوارشی، کوتاهتر می باشد و روده نیز با حرکات دودی شکل باعث می شود محتویات شکمی به طرف مخرج رانده می شود.



3- شرایط محیطی

تعذیه نمودن همه موجودات زنده بستگی به شرایط محیط آن موجودی دارد که در آن محیط زندگی می کند. این امر در مورد ماهیان نیز صادق است، زیرا اگر شرایط محیطی ماهی برای زیست مناسب و مساعد نباشد، ایجاد استرس در ماهیان نموده و عمل تغذیه آنها متوقف و در نتیجه منجر به بیماریهای سوء تغذیه شده و تلف می گردند. بنابراین نوع تغذیه به تنهایی کافی نمی باشد. بلکه شرایط محیطی نیز باید مناسب باشد که عبارتند از: 1- اکسیژن محلول در آب 2- درجه حرارت آب 3- pH آب 4- کدورت 5- نور 6- سرعت جریان آب



10- کیفیت غذا

ترکیبات غذایی مورد نیاز برای پرورش بچه ماهی قزل آلا (20 تا 100 گرم) می بایست دارای 42% پروتئین، 85/0% کلسیم، 85/0% فسفر، 12% چربی، 2/3% فیبر و حدود 10% رطوبت باشد.

برای پرورش بچه ماهی قزل آلا (100 تا 300 گرمی) ترکیبات غذایی مورد نیاز می بایست دارای 40% پروتئین، 9/0% کلسیم، 85/0% فسفر، 12% چربی، 4/3% فیبر و حدود 10% رطوبت می باشد. انرژی ناخالص غذا باید kcal/kg 4000 و حداکثر ازت آزاد آن تا mg/gr 100 باشد. دانه بندی غذای مورد استفاده قزل آلا باید متناسب با اندازه و وزن ماهی باشد، در صورت مصرف غذا با دانه بندی کمتر از اندازه مورد نیاز، ماهی باید انرژی بیشتری را جهت تأمین غذا خود مصرف کند.

اگر دانه های غذا بزرگتر از اندازه مورد نیاز ماهی باشد، ماهی غذا را نمی گیرد و یا در صورتی که وارد دهان خود نماید دوباره آن را خارج می کند.





11- روشهای تغذیه

در تغذیه ماهی قزل آلا بایستی تولید و تامین غذای کافی با حداقل اتلاف و حداکثر صرفه جویی در نیروی کار در نظر گرفته شود. خوشبختانه آزاد ماهیان به مقدار زیاد قابل تطبیق با روشهای مختلف تغذیه ای می باشند. اگر در تهیه غذا به اندازه کافی دقت بعمل آید و نوع و اندازه های آن مشخص و زمان و فواصل تغذیه رعایت و از نمودارهای مخصوص تغذیه پیروی شود می توان از تلف شدن غذا به مقدار زیاد جلوگیری کرده و رشد و نمو خوبی از ماهی انتظار داشت.

خرد کردن و آسیاب کردن گوشت ماهی توام با با لِه کردن و بریدن آن است. این عمل سبب پاره شدن دیواره سلولها و در نتیجه از بین رفتن قسمتی از مواد محلول در آنها می گردد. برای جلوگیری هر چه بیشتر از این کار، آسیاب کردن بایستی فقط تاحدی باشدکه اندازه های مورد نظر بدست آید. اگر غذا در حال منجمد بودن آسیاب شود از له شدن آن تا حدودی جلوگیری می شود. اندازه ذره های غذا بایستی به حدی باشد که ماهی بتواند آنها را مصرف نماید و نیز از حل شدن مواد غذایی آن در آب جلوگیری شود. تکه های درشت غذا که بایستی بوسیله ماهی به تکه های کوچکتری تبدیل شوند ممکن است مورد مصرف ماهی قرار نگرفته و یا در اثر بلعیدن باعث خفه شدن گردند. تعداد دفعاتی که روزانه بایستی به ماهی ها غذا داد بستگی به اندازه و سرعت تغذیه آنها دارد وقتی که تغذیه بچه ماهی ها آغاز می شود حتما بایستی ذرات ریز غذایی در دسترس آنها قرار گیرد. برای این منظور برای جلوگیری از اتلاف و حل شدن مواد غذای در آب لازم است که مقدار کمی غذا در دفعات بیشتر در اختیار بچه ماهی ها قرار گیرد. ماهی هایی که درشتر می شوند غذا را سریعتر بلعیده لذا می توان مقادیر بیشتری غذا در دفعات کمتر به آنها داد مقدار غذای مصرفی روزانه بستگی به اندازه ماهی، درجه حرارت و نوع ماهی دارد. برای اینکه حداکثر استفاده از مواد غذایی بعمل آید، بایستگی همیشه غذای کمتری از میزان مصرفی معمولی در اختیار بچه ماهی ها قرار گیرد. بخصوص غذای خشک بایستگی کمتر از مقداری که آنها می توانند مصرف کنند در دسترسشان قرار گیرد. با زیاد کردن میزان غذای مصرفی ممکن است بتوان رشد و نمو ماهی را افزایش داد. ولی بایستی در نظر داشت که افزایش رشد حاصله هرگز برابر با میزان غذای اضافی که مصرف شده است نمی باشد.

اگر به ماهی ها حداکثر مقدار غذایی را که می توانند بخورند داده شود نوعی رخوت و سستی در آنها بوجود آمده و فاقد جنب و جوش لازم می گردند. بعلاوه این ماهی ها غذا را بسرعت نگرفته و مواد غذایی بیشتر ارزش غذایی خود را در آب از دست خواهند داد. اگر به ماهی ها کمتر از مقدار لازم غذا داده شود، رشد آنها و نیز مقاومتشان در برابر بیماری ها کم می شود. این ماه ها به علت کمبود مواد غذایی مستعد پذیرش هرگونه شرایط نامطلوبی خواهند بود.









12- فرموله نمودن ترکیبات غذایی

برای نوشتن فرمول غذایی اطلاعات زیر ضروری است.

1- لیست مواد غذایی اولیه که در عمل قابل تهیه می باشند با جدول ترکیبات مختلف آنها و اطلاعات راجع به قیمت آن مواد.

2- خصوصیات جیره غذایی که باید نوشته و ساخته شود و به صورت مقدار پروتئین – لیپید – اسیدهای آمینه ضروری – اسیدهای چرب ضروری – ویتامینها و غیره را نیز باید بنویسید.

3- دانستن اینکه کدام یک از مواد خام بخصوص جهت تغذیه ماهی قزل آلای رنگین کمان یا بنابراین اولین قدم در نوشتن فرمول جیره غذایی جمع آوری اطلاعات فوق بصورت منظم و قابل استفاده می باشد. دومین مرحله عبارت از کشیدن یک جدول برای فرموله کردن غذا است که شامل مواد غذایی مهم وقابل تهیه و قیمت آنها باشد. وقتی که مواد اولیه جیره غذایی تعیین و مشخص شد، سایر مشخصات و ویژگی های آن را نیز می توان بررسی و محاسبه نمود. تا آنکه بالاخره به یک فرمول یا ترکیب متعادل و ایده آل برسیم.

13- زیست سنجی و تکمیل فرم های مربوطه

جهت بهبود مدیریت در حین پرورش و آگاهی از وضعیت رشد ماهیان و تعیین غذای روزانه می بایست زیست سنجی پذیرد.

عملیات زیست سنجی باید در صبح زود و زمانی که هوا خشک بوده و معده ماهی خالی است انجام گیرد. باید عمل زیست سنجی با سرعت و دقت کافی صورت گرفته تا از آسیب رسیدن به ماهی در حین کار جلوگیری شود. در صورت استفاده از ساچوک، بایستی از تورهای زیرچشمه و بدون گره استفاده گردد. با آگاهی از وزن متوسط ماهیان موجود در استخر و استفاده از جدول مربوطه، جیره غذایی لازم را تعیین می نماییم. جیره غذایی روزانه متناسب با میزان رشد ماهیان تا زیست سنجی بعدی تعیین می شود.



13-1- فرم بیومتری

بیومتری در پرورش مصنوعی قزل آلا با توجه به اینکه غذای دستی به ماهیان داده می شود و میزان غذای روزانه آن نیز مشخص می باشد جهت تعیین میزان رشد ماهی، ضریب تبدیل غذایی، انتظار قابل برداشت در آخر دوره پرورش و همچنین تعیین غذای مناسب برای سایز دهانی ماهی امری لازم و ضروری می باشد.

معمولاً بیومتری ماهیان هر چند روز یکبار انجام می شود و مراحل آن نیز به شرح زیر می باشد:

1- حجم معینی آب را در داخل یک سطل ریخته و وزن آن را یادداشت می نماییم و بسته به اندازه ماهی آب کم یا زیاد می شود.

2- حداقل تعداد 50 قطعه از ماهی را توسط ساچوک از استخر گرفته و داخل سطل حاوی آب می ریزیم و دوباره وزن می نماییم (مواظب باشید سطل کوچک نبوده و آب سرریز نکند).

3- وزن آب و ماهی را از وزن آب اولیه کم کرده تا وزن کل نمونه ماهی بدست آید.

4- تعداد ماهیان نمونه را می شماریم و وزن ماهیان را به (گرم) تقسیم بر تعداد ماهی می نمائیم تا وزن متوسط معلوم گردد.

5- اگر این عمل 2 یا 3 بار انجام گردد و وزن متوسط نهایی را از 2 یا 3 وزن متوسط بدست آمده بگیریم ضریب خطایی کمتری خواهیم داشت.

6- می توانیم توسط یک خط کش طول بزرگترین و کوچکترین ماهی نمونه را نیز بدست آورده و یادداشت نمائیم.

7- برای بیومتری ماهیان بایستی حداقل 12 ساعت قبل غذای آنها قطع گردد تا بتوان به آسانی به دام انداخت.



14-2-2- مواد اولیه پروتئین حیوانی و تغذیه ماهی ها

14-2-2-1- پودر ماهی hsh meal

از ماهی ها می توان هم بدون دخل و تصرف مستقیماً برای تغذیه ماهیان استفاده نمود. هم می توان از بقایای صنعت بسته بندی ماهی و ضایعات آن بدین منظور استفاده کرد. امروزه انواع آرد ماهی از قبیل پودر ماهی های ساردین، شاه ماهی، تن، آنچوی و امثال آن با ترکیبات مختلف در بازار جهانی وجود دارد. مقدار پروتئین و اسیدهای آمینه پودر ماهی بسته به نوع ماهی تهیه شده از آن مختلف است و بطور کلی مقدار پروتئین پودر ماهی مرغوب نباید کمتر از 55% باشد. جدول 5 مقدار پروتئین و اسیدهای آمینه اصلی در چند نمونه آرد ماهی را نشان می دهد.

آرد ماهی شاید فراوانترین منبع پروتئین حیوانی باشد که در کشورهای مختلف بصورت تجاری تولید و به بازار عرضه می شود کیفیت آرد ماهی بستگی به گونه، اندازه، مرحله رسیدگی مبنی تازگی مواد اولیه وروش بکار رفته در تولید آرد ماهی دارد.

املاح اصلی مانند منگنز، آهن، ید نیز به مقدار کافی در آرد ماهی موجود می باشد به اضافه از نظر ویتامینها بخصوص ویتامین دسته B، کولین، B2-B2 و اسیدپانتوتنیک، نیاسین نیز قابل توجه می باشد. از این رو اهمیت آرد ماهی در تغذیه انواع ماهی بسیار زیاد می باشد و تقریباً در تمام جیره های غذای ماهی ومواد کنستانتره مخصوص ماهی پودر ماهی و یا ترکیبات آن وجود دارد. در موقع استفاده از ماهی در کننستانتره و جیره غذایی ماهی های پرورشی باید توجه نمود که ناخالصی در آن وجود نداشته باشد و همچنین فاسد نشده باشد.



14-2-2-2- پودر گوشت و خون blood and meat meat

پودر گوشت و خون نیز یکی از مواد اولیه جهت تأمین پروتئین در جیره غذایی ماهی ها می تواند باشد. آرد گوشت و خون از مازاد کشتارگا های دامی و کنسروسازی، لاشه حیواناتی که در کشتارگاه به علل مختلفی برای انسان غیرقابل مصرف تشخیص داده می شوند تشکیل می گردد.

همچنین ضمائم قرمز لاشه (کبد، قلب، قلوه، سر) ضمائم سفید لاشه (مجاری معده، روده و شش ها، دستها و پاها) و سایر پس مانده کشتارگاه ها (خون، استخوان، اندام تناسلی، حتی شاخ و سم) در تهیه پودر گوشت مورد استفاده قرار می گیرد. از این رو بسته به اینکه مواد اولیه بیشتر شامل چه قسمت هایی می باشد پودر گوشت موجود در بازار را به 3 دسته تقسیم می کنند.



1- آرد گوشت پر استخوان (حاوی 45% پروتئین خام)

2- آرد گوشت کم استخوان (حاوی 50% پروتئین)

3- آرد گوشت بی استخوان (حاوی 55-53% پروتئین)

پودر گوشت دارای مقدار قابل توجهی گلیسیرین، پروتئین و مخصوصاً لیزین است ولی اسیدهای نوع متیوتین، تریپتوفان، هستیدین، تره اونین، پرولین آن نسبت به پودر ماهی کمتر است. مقدار چربی در آرد گوشت بین 14-7% است. پودر گوشت بسته به نوع تهیه دارای مقادیر فراوان کلسیم و فسفر می باشد به علاوه حاوی مقادیر قابل توجهی از عناصر کمیاب (مس، منگنز، آهن) است. از این رو معمولاً در تغذیه طیور و ماهی پودر گوشت را هیچگاه به عنوان تنها منبع پروتئین در جیره انتخاب نمی کنند. بلکه به علت بعضی کمبودها و محدودیتهایی که در آن وجود دارد. به عنوان مکمل غذا همراه با پودر ماهی بکار می برند.

گزارش کاراموزی پروش ماهی قزل آلا در 72 صفحه ورد قابل ویرایش

فهرست

عنوان صفحه

1-مقدمه

2-کلیات

3-پرورش ماهی قزل آلا

4-روش های پرورش ماهی قزل آلا

5-عوامل مؤثر در رشد ماهی قزل آلا

1-3- عوامل محیطی مؤثر در رشد ماهی قزل آلا

2-3- عوامل تغذیه ای مؤثر در رشد ماهی قزل‌آلا

3-3- عوامل داخلی مؤثر در رشد ماهی قزل آلا

5-روش تخمین تودة زندة ماهی در استخر

6-تعیین شاخص رشد (ضریب رشد)

7-میزان رشد مناسب ماهی قزل آلا در هر مرحله از پرورش

8-تعداد دفعات غذادهی و زمان غذادهی

9-تعیین ضریب تبدیل غذایی

10- روش محاسبه مقدار غذای مورد نیاز ماهی در مراحل مختلف پرورش

11- تجزیه غذا برای بچه ماهی ، پیش پرواری و پرواری قزل آلا

1-10- غذا آغازی

2-10- غذا رشد

3-10- غذا پرواری

12- تناسب بین اندازه غذا و اندازه (سایز) ماهی

1-11-غذای خشک

2-11- غذای تر

3-11- غذای مرطوب

13- استفاده از غذای تر و مرطوب در کنار غذای کنسانتره

14- نکات ضروری و قابل توجه در رابطه با غذادهی و تغذیه قزل آلا

منابع


مقدمه :

با توجه به جمعیت جهان که بطور دائم در حال افزایش می‌باشد و رشد آن در هیچ زمانی متوقف نمی‌شود بدون شک صنایع غذایی فعلی جهان پاسخگوی نیازها نخواهد بود و انسان باید به فکر منابع غذایی ویژه منابع پروتئینی جدید باشد .

یکی از راه های تأمین نیاز روز افزون به پروتئین . تولید آبزیان ، از جمله آبزیان پروتئینی است برای مثال : در نواحی که از شرایط محیطی و آب مناسب برخوردار است می‌توان اقدام به پرورش ماهیان سردابی از جمله ماهی قزل آلا نمود . این ماهی که گوشت آن طعم بسیار مطلوبی دارد می‌تواند به خوبی یکی از منابع پروتئین حیوانی جمعیت کشور ما ( به خصوص در مناطق روستایی ) باشد .

با توجه به دوره به نسبت طولانی پرورش ماهی قزل الا که در اکثرر مناطق کشور حدود 9 تا 10 ماه می‌باشد باید از طولانی بودن این دوره بیشترین برسانیم . استفاده 1 برای ایجاد شرایط مناسب جهت رشد ماهی ببریم تا وزن آنها را به ، بالاترین ، حدممکن ، برسانیم .

ماهی قزل آلا پرورشی برای رشد بیشتر و رسیدن به بالاترین . وزن در

انتهای دوره پرورش ، نیاز به شرایط و زمینه های مساعد کننده معینی دارد این نکته را از یاد نبریم که با توجه به اینکه منابع ، آبی مناسب برای پرورش ماهی قزل آلا محدود می‌باشد ، باید از منابع موجود بیشترین استفاده را ببریم یعنی در هر خردعة پرورش قزل آلا بیشتر از میزان ممکن ماهی را تولید کنیم تا بتوانیم به ستود اقتصادی مناسب دست یابیم . و آب وارد شده به خردعه نیز بیشترین استفاده و بهره گیری به عمل آید .


کلیات

استفاده بهینه از منابع آبی خرد در جهت تولید ماهی با عنایت به بخشهای جمعیتی و محدودیت منابع آبی و خاکی کشور بر کسی پوشیده نسیت تولید پروتئین سفید و ایجاد امکان بالقوه به شرایط بالفعل در زمینه تشکیلات و پرورش آبزیان با توجه به تازگی بحث در نقاط غیر ساحلی کشور و عدم آشنایی مردم در این زمینه تولیدی و در عین حال سود آور از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است . لذا در این راستا و با توجه به شرایط مساعد منطقه ( استان کردستان ) و وجود 554 حلقه چاه و 1146 دهنی ، چشمه و قنات و رودخانه های مهم شهرستان همانند قزل اوزن ، تلوار ، قمچقای ، اوزن دره .

اداره شیلات جهاد کشاورزی شهرستان بیچار فعالیت خود را در سال 1377 شروع و اقدام به شناسایی مناطق مستعد پروش ماهی نمود و بعد از گذشت سه سال پرمبزهایی مهمی‌ همچون مجتمع پرورشی ماهی قزل آلا در روستای قمچقای با ظرفیت تولید 170 تن در سال دو فرعة پرورش ماهی گرم آبی در روستای اصلوات آباد با ظرفیت تولید با ظرفیت تولید 8 تن در سال به بهره برداری رسیده است و این مقدار تولید فقط 20% ظرفیت کل منطقه را شامل می‌شود با توجه به مطالب فوق امید آن است ظرفیت های خالی منطقه که از جمله مهمترین آن سد خانگی روستای گلبلاغ با مساحت 176 هکتار و ذخیرة 8 میلیون متر مکعب آب گام مهمی‌ در جهت بهره وری تولید و اشتغال زایی منظقه برداریم .

1- پرورش ماهی قزل آلا :

ماهی قزل آلا از خانواده آزاد ماهیان و جزو ماهیان سرد آبی می‌باشد این ماهی جهت رشد و نمو نیاز به آب سرد و شفاف و مملو از اکسیژن دارد ماهی قزل آلا در زیستگاه طبیعی خود که اغلب رودخانه های سرد و زلال چشمه ها ، قنوات ، نهرها و دریاچه های آب شیرین می‌باشد ( حشرات کرم ها حصرون ها و سخت پوستان و … ) می‌باشد در استخرهای حاضر در کشور ما گونه ای که پرورش می‌یابد قزل آلای زنگین کمان است .

2- روش های پرورش ماهی قزل آلا :

1) پرورش ماهی قزل آلا به روش متراکم در استخرهای بتنی : در این روش می‌توان با استفاده از آب چشمه ها ، قنوات و رودخانه هایی که گل آلودگی ندارند و دمای آب آنها 12 تا 20 درجه سانتی گراد است اقدام به پرورش قزل آلا نمود . در این روش به ازای هر 7 متر در ثانیه آب ورودی به استخر می‌توان یک تن ماهی درهر دوره پرورشی 5 تا 7 ماهه تولید نمود .

2) پرورش متراکم ماهی در قفس : در این روش در دریاچه ها ، آبگیرها ، و سد های ، دارای آب مناسب و دائمی‌ هستند با استقرار قفسهای شناور می‌توان اقدام به پرورش ماهی نمود .

3- پرورش ماهی قزل آلا با استفاده از آب کشاورزی : این روش که به روش دو منظور مشهور است با احداث استخرهای بتنی در مقابل چاه های عمیق و غیر عمیق ، چشمه های و نهرها و کنال هی کشاورزش و با شرفع فصل کشاورزش دمره پرورشی آغاز می‌شود و نتیجیتاً از آب کشاورزی استفاده بهینه و مضاعف به عمل می‌آید .

4-پرورش ماهی قزل آلا در استخرهای ذخیرة کشاورزی : ماهیدار کردن استخرهای ذخیره و پرورش ماهی در این استخرها همزمان با فصل کشاورزی انجام می‌پذیر .



1- روش تخمین توده زنده ماهی در استخر :

همان طور که میدانیم بنا به دلایلی ، ما همیشه نیاز داریم از مقدار وزن ماهی زنده موجود در هر استخر پرورش قزل آلا آگاه باشیم که مهمترین این دلایل عبارتند از :

1-تعیین مقدار غذایی که در هر استخر باید ماهیها داده شود .

2- با آگاهی از مقدار وزن زنده ماهی موجود در استخر ، می‌توانیم بتدریج در مواقع لزوم ، تراکم ماهیها را کاهش دهیم و مقداری از ماهیها به استخرهای دیگر منتقل کنیم یا در صورت امکان ، می‌توانیم مقداری از ماهیها را برداشت کنیم .

3- زیر نظر داشتن تعداد ماهیها موجود در استخر در هر مرحله زمانی ، ما را از وقوع تلفات یا سرقت احتمالی ماهیها یه استخر آگاه می‌سازد .

برای تعیین یا تخمین مقدار یا وزن ماهیان زنده موجود در یک استخر می‌توانیم به یکی از روشهای زیر عمل کنیم :

شمارش تک تک ماهیهای هر استخر و ضرب کردن تعداد ماهیها در میانگین وزن آنها یا وزن کردن همه ماهیها موجود در یک استخر . اگر چه این روش بسیار دقیق است ، اما در عمل به دلایلی نظیر وارد شدن استرس به ماهیها ، امکان وقوع تلفات در ماهیها و نیاز به نیروی انسانی (کارگر) زیاد وقت گیر بودن ، انجام نمی‌شود .

در این روش ، یک مشت غذا (پلت) در استخر پرورش قزل آلا می‌ریزیم که در این زمان ماهیها در محل ریختن غذا جمع می‌شوند ، با تور پرتابی (سالیک) ، آنها را صید می کنیم و ماهیها را در همان حالتی که در داخل تور سالیک هستند ، به طور یکجا وزن می‌کنیم و سپس تعدادشان را شمارش می‌کنیم و به استخر باز می‌گردانیم .

این کار را در 3-4 نقطه از استخر انجام می‌دهیم ، آن گاه :

وزن کل ماهیها را در چند بار نمونه گیری محاسبه و با تقسیم وزن کل بر تعداد کل ماهیهای شمارش شده در چند نمونه گیری ، میانگین وزن ماهیها استخر را محاسبه کنیم .

در این روش نیز ماهیها را 18 تا 24 ساعت پس از غذادهی در یک سمت استخر جمع می‌کنیم ، سپس ، از ماهیهای درون جعبه برمی‌داریم و توزین و شمارش می‌کنیم و در بیرون از منطقه تجمع رها می‌کنیم . آن گاه پس از برداشتن تعداد نمونه کافی و توزین آنها ، بقیه ماهیهای درون جعبه را با واژگون کردن به داخل آب رها می‌کنیم و مجدداً با تور سالیک ، نمونه های جدید را از محل تجمع ماهیها صید و به درون جعبه انتقال می‌دهیم .

پروژه کارآفرینی پرورش ماهی قزل آلا در 57 صفحه ورد قابل ویرایش

آشنایی با شغل پرورش ماهی

مقدمه :

با توجه به جمعیت جهان که بطور دائم در حال افزایش می‌باشد و رشد آن در هیچ زمانی متوقف نمی‌شود بدون شک صنایع غذایی فعلی جهان پاسخگوی نیازها نخواهد بود و انسان باید به فکر منابع غذایی ویژه منابع پروتئینی جدید باشد .

یکی از راه های تأمین نیاز روز افزون به پروتئین . تولید آبزیان ، از جمله آبزیان پروتئینی است برای مثال : در نواحی که از شرایط محیطی و آب مناسب برخوردار است می‌توان اقدام به پرورش ماهیان سردابی از جمله ماهی قزل آلا نمود . این ماهی که گوشت آن طعم بسیار مطلوبی دارد می‌تواند به خوبی یکی از منابع پروتئین حیوانی جمعیت کشور ما ( به خصوص در مناطق روستایی ) باشد .

با توجه به دوره به نسبت طولانی پرورش ماهی قزل الا که در اکثرر مناطق کشور حدود 9 تا 10 ماه می‌باشد باید از طولانی بودن این دوره بیشترین برسانیم . استفاده 1 برای ایجاد شرایط مناسب جهت رشد ماهی ببریم تا وزن آنها را به ، بالاترین ، حدممکن ، برسانیم .

ماهی قزل آلا پرورشی برای رشد بیشتر و رسیدن به بالاترین . وزن در

انتهای دوره پرورش ، نیاز به شرایط و زمینه های مساعد کننده معینی دارد این نکته را از یاد نبریم که با توجه به اینکه منابع ، آبی مناسب برای پرورش ماهی قزل آلا محدود می‌باشد ، باید از منابع موجود بیشترین استفاده را ببریم یعنی در هر خردعة پرورش قزل آلا بیشتر از میزان ممکن ماهی را تولید کنیم تا بتوانیم به ستود اقتصادی مناسب دست یابیم . و آب وارد شده به خردعه نیز بیشترین استفاده و بهره گیری به عمل آید .





چکیده

این مجموعه از 5 استخر 2×20 در ارتفاع 5/1 با مساحت کل مجموعه 750 متر مربع تشکیل شده، موقعیت جغرافیایی این مجموعه در اتوبان کرج- قزوین دهداری کردان- روستای اغشت کیلومتر 3 جاده اغشت می باشد.



بافت این منطقه هم به صورت شهری (ویلایی) و هم به صورت روستایی می باشد. آب ورودی این استخر از آب رودخانه می باشد که توسط کانال به یک حوضچه‌ی رسوبگیر با ابعاد 5×4 و ارتفاع 80/1 وارد می شود و بعد از حوضچه ی رسوبگیر توسط یک کانال کوچک به 5 ورودی تقسیم می گردد و آب وارد استخر های ما می شود.



کارهایی که ما در این مجموعه انجام دادیم تمیز کردن استخر های ما بود که پس از تخلیه استخر جلبک ها و فزولات و غذاهای پس مانده را برای جلگیری از تولید میکروب و انگل و بیماری های خاص انجام دادیم. پس از این مرحله آبگیری استخر های ما بود که خروجی استخر را توسط چوب و پلاستیک می بستیم و استخر ها را آبگیری می کردیم، در این مجموعه از بچه ماهیان 20 گرمی به تعداد 20 هزار قطعه استفاده شده. مبلغ هر قطعه بچه ماهی 220 تومان می باشد که از شهرستان اراک خریدار شده و گواهی سلامتی آنها را خود دکتر پورزاهدی تشخیص دادند. بعد از انتقال بچه ماهیان به استخر از غذای دستی شرکت بهپرور برای غذا دهی ماهیان استفاده شده است. طول ماهیان 20 گرمی 5/13- 9 سانتی متر بود که در این مرحله از غذای FFT(پلت) با دانه بندی 5/2 میلی متر روزانه 5 بار غذادهی استفاده می شود. در این مجموعه ماهیان ما با سیکل پرورش 6-5 ماهه به وزن پرواری 600- 500 گرم رسیدند نکته قابل توجه افزایش وزن فوق العاده ماهیان در این مجموعه بود که آن هم به خاطر وجود آب رودخانه اغشت بود که املاح طبیعی را برای رشد ماهی در خود دارد.



خرید ماهیان را دکتر پورزاهدی 15 اسفند ماه از اراک انجام دادن و شهریور ماه به وزن پرواری گفته شده رسیدند. هم اکنون که ما در این مجموعه مشغول هستیم ماهیان به وزن پرواری گفته شده رسیده اند. از دیگر کارهای انجام شده توسط ما سورت بندی ماهیان بود که ماهیانی را که به دلایلی به وزن گفته شده نرسیده بودند سورت بندی کردیم. سورت بندی را با سورتر های 400 گرمی انجام دادیم. ما بعد از انجام این مرحله ماهیان بالای 400 گرمی را به استخر های بالایی انتقال دادیم دلیل آن هم میزان مصرف اکسیژن بیشتر برای ماهیان بزرگتر در ابتدای ورودی استخر بود و ماهیان کوچکتر را به استخر های پائینی منتقل کردیم. بعد از عمل سورت بندی و کاهش تراکم ماهی برای جلوگیری از عوامل بیماری زا همچون بیماری ایک و قارچ و ... و هم چنین کاهش استرس ماهیان از نمک طعام (kg10) در هر استخر استفاده کردیم. تعداد ماهیان مادر هر استخر حدود 900-800 قطعه می باشد. به غیر از نمک طعام از سنگ نمک هم برای جلوگیری از بیماری قارچ در ورودی استخر استفاده شد.



بیماریهایی که ما در این مجموعه تشخیص دادیم که آن هم اندک شمار بود . بیماریهای کاتاراکت انگلی (کدر شدن عدسی) و اگزوفتالمی (بیرون زدن یکطرفه چشم ) قارچ و از همه مهمتر بیماری ایک بود که علائم آن یک کیست سفید رنگ روی بدن ماهی بود و از دیگر علائم نیز بی اشتهایی ماهیان بیمار می باشد که به شکر خدا با استفاده از داروهای میکرو ویت (حاوی انواع ویتامین و مواد معدنی) از جمله ویتامین A با دوز مصرف 5 گرم در هر کیلو و همچنین پودر میکرو وت (اکسی تتراسایکلین) برای بیماری های عفونی و انگلی همچون ایک بود که با غذای GFT3، با دوز مصرف 10 گرم در هر کیلو غذا که با غذا اسپری شد و در 2 نوبت 8 صبح و 4 بعد از ظهر به مدت 10 روز استفاده کردیم. از دیگر مشکلات این مجموعه استرس به علت تغییرا دمایی آب به هنگام سرد شدن بود. بعد از بر طرف شدن این مشکلات غذا دهی را به غذای GFT3 در 3 مرحله صبح (8 صبح)، ظهر (12 ظهر) و بعد از ظهر 5 بعد از ظهر انجام دادیم.

پیشنهادات از دیدگاه ما:

اگر مساحت این مجموعه پرورشی بالاتر از 750 متر مربع می بود با توجه به هزینه ی حمل و نقل و غذا و ... حداقل صرفه ی اقتصادی بیشتری برای پرورش دهنده فراهم می کرد. ساخت یک فضای مناسب برای تجهیزات آزمایشگاهی برای تشخیص بیماری و حداقل داشتن یک میکروسکوپ ساختن یک فضای انبار برای نگهداری غذای ماهی و جلوگیری از بروز قارچ در غذاها در صورت بارندگی و تغییرات دمایی، دیگر اینکه داشتن یک خط تلفن که به نظر ما خیلی ضروری می باشد، کشیدن حفاظ در محوطه پرورشی برای جلوگیری از ورود افراد و موجودات ناقل بیماری از دیگر مسائل نزدیک بودن به مسیر تردد مردم که از لحاظ اقتصادی امر مهمی می باشد.
کلیات

استفاده بهینه از منابع آبی خرد در جهت تولید ماهی با عنایت به بخشهای جمعیتی و محدودیت منابع آبی و خاکی کشور بر کسی پوشیده نسیت تولید پروتئین سفید و ایجاد امکان بالقوه به شرایط بالفعل در زمینه تشکیلات و پرورش آبزیان با توجه به تازگی بحث در نقاط غیر ساحلی کشور و عدم آشنایی مردم در این زمینه تولیدی و در عین حال سود آور از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است . لذا در این راستا و با توجه به شرایط مساعد منطقه ( استان کردستان ) و وجود 554 حلقه چاه و 1146 دهنی ، چشمه و قنات و رودخانه های مهم شهرستان همانند قزل اوزن ، تلوار ، قمچقای ، اوزن دره .

اداره شیلات جهاد کشاورزی شهرستان بیچار فعالیت خود را در سال 1377 شروع و اقدام به شناسایی مناطق مستعد پروش ماهی نمود و بعد از گذشت سه سال پرمبزهایی مهمی‌ همچون مجتمع پرورشی ماهی قزل آلا در روستای قمچقای با ظرفیت تولید 170 تن در سال دو فرعة پرورش ماهی گرم آبی در روستای اصلوات آباد با ظرفیت تولید با ظرفیت تولید 8 تن در سال به بهره برداری رسیده است و این مقدار تولید فقط 20% ظرفیت کل منطقه را شامل می‌شود با توجه به مطالب فوق امید آن است ظرفیت های خالی منطقه که از جمله مهمترین آن سد خانگی روستای گلبلاغ با مساحت 176 هکتار و ذخیرة 8 میلیون متر مکعب آب گام مهمی‌ در جهت بهره وری تولید و اشتغال زایی منظقه برداریم .

1- پرورش ماهی قزل آلا :

ماهی قزل آلا از خانواده آزاد ماهیان و جزو ماهیان سرد آبی می‌باشد این ماهی جهت رشد و نمو نیاز به آب سرد و شفاف و مملو از اکسیژن دارد ماهی قزل آلا در زیستگاه طبیعی خود که اغلب رودخانه های سرد و زلال چشمه ها ، قنوات ، نهرها و دریاچه های آب شیرین می‌باشد ( حشرات کرم ها حصرون ها و سخت پوستان و … ) می‌باشد در استخرهای حاضر در کشور ما گونه ای که پرورش می‌یابد قزل آلای زنگین کمان است .

2- روش های پرورش ماهی قزل آلا :

1) پرورش ماهی قزل آلا به روش متراکم در استخرهای بتنی : در این روش می‌توان با استفاده از آب چشمه ها ، قنوات و رودخانه هایی که گل آلودگی ندارند و دمای آب آنها 12 تا 20 درجه سانتی گراد است اقدام به پرورش قزل آلا نمود . در این روش به ازای هر 7 متر در ثانیه آب ورودی به استخر می‌توان یک تن ماهی درهر دوره پرورشی 5 تا 7 ماهه تولید نمود .



گاز کربنیک + انرژی اکسیژن + غذا

انرژی مورد نیاز بدن خود را برای انجام فعالیت های زیستی مختلف تأمین کنند . به بیان دیگر ، در صورت عدم وجود اکسیژن یا وجود اکسیژن به مقدار ناکافی در آب و نرسیدن اکسیژن کافی به بدن ماهی فعالیتهای حیاتی ماهیها و مهمترین آنها ، سوزاندن غذا و تولید انرژی مورد نیاز بدن ماهی دچار مشکل و اختلال خواهد شد و ادامة حیات ماهی را غیر ممکن و در موارد شدید ، منجر به مرگ ماهی خواهد شد .

از طرفی ، ماهی قزل آلا بر خلاف موجودات خشکی ، نمی‌تواند از اکسیژن هوا استفاده کند و اکسیژن باید در آب موجود باشد که برای وجود اکسیژن در آب ، این گاز باید از هوا وارد آب شود و با آن حل گردد و بصورت محلول در آب درآید اگر چه در بیشتر موارد ، آبهای مناطق مستعد جهت پرورش قزل آلا از میزان کافی اکسیژن که به حالت محلول در آب در آمدهاست برخوردار می‌باشند (مقدار اکسیژن محلول آنها در حد کافی است ) اما جریان و حرکت آب و وزش باد یا جریان هوا ، به حل شدن اکسیژن هوا در آب کمک می‌کند تا مصرف اکسیژن محلول در آب توسط ماهیها و کاهش میزان اکسیژن محلول آب را با حل کردن اکسیژن جدید در آب ، جبران کند .

یکی از موارد تعیین کننده در این رابطه ، دمای آب استخر پرورش قزل آلا می‌باشد . در صورتی که دمای آب در استخرهای پرورش قزل آلا از حدود 20 درجه سانتی گراد بالاتر برود ، عمل حل شدن اکسیژن هوا در آب یا وارد شدن اکسیژن هوا به آب تا حد زیادی کاهش می‌یابد (این حالت ، اصطلاحاً «کاهش درجه اشباع گازهای محلول» نامیده می‌شود).

برای دست یابی به این هدف که مقدار اکسیژن محلول و موجود در آب در حد نیاز ماهیهای قزل آلای پرورشی باشد و همچنین سایر فعالیتهایی که برای ادامة حیات این ماهی لازم هستند ، نظیر تنفس ، هضم غذا ، سوختن غذا در بافتها و اندامهای بدن (یا سلول ها) به نحو مطلوب صورت گیرد ، بهتر است که دمای آب استخرهای پرورش این ماهی بین 12 تا 16 درجه سانتی گراد باشد .

مناسب ترین آب ، آبی است که دمای آن در حدود 16 درجه سانتی گراد باشد .

همچنین لازم به توضیح است که ماهی قزل آلا ، به دلیل اینکه به طور طبیعی تمایل به زندگی در آبهای سرد دارد و قادر به زندگی در این نوع آب می‌باشد ( که به همین دلیل جزء ماهیان سردابی به حساب می‌آید ) نمی‌توانند آبهایی را که دمای آن بالاتر از 20 درجه سانتی گراد باشد تحمل می‌کند . در چنین شرایطی ، تلفات استخرها شروع می‌شود زیرا برای انجام فعالیتهای حیاتی و از همه مهمتر سوختن غذا در بدن و تولید انرژی ، دمای آب باید در حد معینی باشد .

توضیح اینکه هر چه دمای آب پایین تر باشد ( آب استخر نباید یخ زده باشد ) میزان حل شدن اکسیژن هوا در آب ، افزایش می‌یابد . در ضمن ، هر قدر میزان اکسیژن محلول در آب ، در استخرهای پرورش قزل آلا ، بالاتر باشد (البته نباید از حد معینی فراتر رود زیرا حد بسیار بالای اکسیژن نیز مشکلاتی را برای ماهی ایجاد می‌کند ) اعمال حیاتی بدن ماهی ، به نحو بهتر و مطلوب‌تر صورت می‌گیرد که مهمترین آنها سوزاندن غذا و تولید انرژی در بدن است . در این حالت ، بهیود وضعیت سلامتی ، تغذیه و رشد بهتر ماهیها و سرانجام ، افزایش وزن و تولید مقدار بیشتر ماهی در مزرعه ، از دیگر نتایجی است که به آنها دست خواهیم یافت .

4-1-3- تأثیر مقدار اکسیژن محلل در آب بر رشد : درباره اهمیت این عامل محیطی بسیار مهم ، توضیحاتی در قسمت «تأثیر دمای آب بر رشد» داده شده . یاد آوری این نکته ضروری است که به منظور ایجاد شرایط مناسب برای رشد مطلوب و کافی ماهی قزل آلا ، مقدار اکسیژن حل شده در آب یا مقدار اکسیژن محلول در آب باید بالاتر از 6 میلی گرم در لیتر (006/0 گرم اکسیژن در هر لیتر آب ) باشد و چنانچه مقدار یاد شده از 4 میلی گرم در لیتر کمتر باشد ، باعث ایجاد اختلال در فعالیتهای حیاتی وقوع مرگ و میر و تلفات در آنها می‌شود . علاوه بر تأثیر دمای آب بر میزان اکسیژن محلول آب ، که پیش تر توضیح داده شد ، عوامل دیگری که بر مقدار اکسیژن محلول در آب تأثیر می‌گذارند .