اکراه به معنی وادار کردن دیگری به کاری به زور و تحمیل به خلاف خواست شخص می باشد. اکراه نیز از جمله عوامل رافع مسئولیت کیفری در حقوق جزا و از جمله عوامل رافع مسئولیت ]در بعضی از شرایط[ در حقوق مدنی می باشد. در قانون مجازات اسلامی قانون گذار در ماده ی 54 قانون مذکور به طور کلی به تبعین نقش اکراه در جرایم تعزیری و نیز مجازات اکراه کننده و معافیت اکراه شونده در جرایم اکراهی تعزیری پرداخته است.

اما در بحث حدود به طور کلی ماده‌ی خاصی پیرامون اکراه وضع نگردیده و در ماده ی 150 قانون جدید مجازات اسلامی، قانون گذار اشاره داشته که در جرایم موجب حد و قصاص طبق مقررات مربوط در آن بخش رفتار خواهد شد. و باید خاطر نشان شد که در اکثر جرائم حدی اجرای حدود بر دارا بودن اختیار و قصد مرتکب متوقف گردیده که در غیر اینصورت و انجام جرائم حدی در صورت اکراهی مرتکب معاف از مجازات در نظر گرفته شده است. اما در جرائم مستلزم قصاص قانون گذار در ماده ی 211 قانون مجازات اسلامی از این قاعده عدول نموده و تنها یک استثناءِ را در پذیرش رفع مسئولیت از مجرم در جرم قتل را پذیرفته است که این دیدگاه انعکاس نظر مشهور فقهای امامیه در شرع مقدس اسلام بوده از آن جهت که نزد اسلام حرمت قتل نفس انسان دارای آنچنان اهمیتی بوده که هیچ کسی با هیچ ترجیحی نمی تواند جان هم نوع خود را گرفته و از مکافات عمل خویش متواری شود.

از مکافات عمل قافل نشو گندم از گندم بروید جو ز جو

کلیدواژه ها: اکراه، مکرَه, مکره, عامل رافع مسئولیت، تهدید، حد

فهرست مطالب

چکیده:
بدون تردید از روزی که بشر خود را شناخته و با دیگر همنوعانش به یک زندگی اجتماعی پرداخته است، همواره یا به جهت حسابگری و یا از روی ناچاری به اطاعت از مجموعه قواعد زندگی تن درداده است. خصلت تکلیف پذیر انسان باعث شده است که بشر بتواند نیازمندی ها و خواسته ها و حوادث ناشی از زندگی اجتماعی را به وسیله اطاعت و پیروی از قواعد و مقررات موضوعه بشری برطرف و حل و فصل کند. بنابراین باید گفت که لازمه زندگی اجتماعی وجود همین قوانین و مقرراتی است که برای انسان تعیین تکلیف می کند پس جامعه به چنین قواعد و مقرراتی نیاز دارد و باید مجازات‌هایی وجود داشته باشد برای برقراری نظم و امنیت و اجرای عدالت در بین مردم و قواعد و مقرراتی که با حقوق و آزادی ها و شخصیت معنوی افراد در ارتباط است از اهمیت به سزایی برخوردار است و قانونگذار افراد را وادار به رعایت احترام و اطاعت از این مقررات کرده است.
حدود یکی از این قواعد و مقررات است که در بین سایر قوانین جزایی اهمیت زیادی دارد و دارای مصادیق مختلفی می باشد که هدف ما در این خصوص بررسی محاربه و مصادیق آن است تا بتوانیم در این مورد تحقیق و تحلیل بیشتری انجام دهیم و مورد توجه قرار گیرد.
فهرست مطالب
پیشگفتار...............................
مقدمه.................................. 1
فصل اول: مجازات و اهداف آن.... 2
گفتار اول: مجازات و تقسیم بندی آن در قانون مجازات اسلامی...3
گفتار دوم: اهداف مجازات............ 6
فصل دوم: حدود........................ 11
گفتار اول: تعریف حد و انواع آن...... 12
1. انواع حد................................. 17
2. حد تازیانه................................ 17
3. حد سنگسار............................. 18
4. حد قطع دست.......................... 18
گفتار دوم: در بیان احکام حدود از نظر خاصه و عام...... 18
ضرورت اجرایی حدود و فلسفه آن...... 20
فایده اجتماعی کیفر حدود.............. 23
فوریت و عدم تأخیر در حدود.............. 24
نتایجی که بر الهی بودن شریعت مرتبت است........ 25
فصل سوم: محاربه........................... 29
گفتار اول: تعریف محاربه...................... 30
1. تعریف محاربه و قطع طریق............... 30
2. تعریف محاربه از دیدگاه امام خمینی..... 31
3. تعریف محاربه و تجدید سلاح لاخافه الناس........ 31
4. تعریف محاربه در قانون مجازات اسلامی......... 33
گفتار دوم: ارکان جرم محاربه..................... 33
رکن مادی جرم:.................................... 33
1. رفتار مرتکب...................................... 35
2. وسیله............................................. 35
3. موضوع جرم...................................... 36
4. نتیجه مجرمانه................................... 36
5. رابطه علیت بین فعل محارب و نتیجه مجرمانه........ 37
رکن معنوی جرم..................................... 37
گفتار سوم: رابطه محاربه با جرایم دیگر....... 38

رابطه محاربه با افساد فی الارض........... 38
رابطه محاربه و بغی.............................. 40
رابطه محاربه و جرم سیاسی................. 43
رابطه محاربه و سرقت........................... 44
گفتار چهارم:...................................... 47
تأثیر انگیزه در محاربه............................ 47
شروع به محاربه.................................. 48
محاربه در مقررات جمهوری اسلامی......... 49
محاربه در حقوق کامن لو................... 52
فصل چهارم...................................... 54
گفتار اول: راه های ثبوت محاربه............ 55
1. علم قاضی................................... 57
2. اقرار............................................. 59
3. بینه............................................. 61
گفتار دوم: مراجع صالح برای رسیدگی..... 61
1. دادگاه نظامی................................... 62
2. دادگاه ویژه روحانیت........................ 63
3. دادگاه انقلاب............................... 63
گفتار سوم: علل سقوط محاربه............ 64
1. مرگ محارب................................... 64
2. توبه............................................ 64
3. حق عفو.................................... 65
4. جنون و ارتداد.............................. 65
5. تأثیر گذشت شاکی خصوصی........ 65
گفتار چهارم: حد محاربه.................. 66
کیفیت اجرای هر یک از مجازات های محاربه...... 69
1. قتل................................................ 69
2. به دارآویختن.................................. 70
3. قطع دست و پا................................. 71
4. نفی................................................ 73
نتیجه گیری........................................... 76
منابع و مآخذ ..........................................78