*مقاله درمورد پنی سیلین*

مقدمه

پنی سیلین که جزﺀ داروهای بتالاکتام می باشد, در اواسط سال 1940 توسط فلمینگ کشف شد. تعداد آنتی بیوتیکهای بتالاکتام روز به روز بطور فزاینده ای افزایش می یابد. هم اکنون 46 آنتی بیوتیک بتالاکتام در ایالات متحده مورد تایید قرار گرفته است. پنی سیلین اگر در دوزهای متوسط استفاده شود, عوارض سمی چندانی سوای آلرژی ندارد. در حقیقت سمیت اصلی آنتی بیوتیکهای بتالاکتام واکنشهای آلرژیک است. اولین مورد آنافیلاکسی به پنی سیلین در سال 1946 گزارش شد و اولین مرگ ناشی از حساسیت به پنی سیلین در سال 1949 بوقوع پیوست.

واکنشهای آلرژیک در 40-7 مورد از هر 1000 مورد افراد تحت درمان با پنی سیلین دیده می شود. واکنشهای آنافیلاکتیک در 15-4 مورد در هر صد هزار و مرگ و میر ناشی از آنافیلاکسی به بتالاکتام در یک نفر در هر 100000-32000 مورد تحت درمان پنی سیلین اتفاق می افتد (واکنشهای آنافیلاکتیک پنی سیلین ناشایع هستند و در 2/0 درصد از 10000 رخ داده که 001/0 درصد از صدهزار مورد منجر به مرگ می گردد). مطالعات نشان داده اند که بیش از نیمی از واکنشهای دارویی آلرژیک در بیماران بستری مربوط به آنتی بیوتیکهای بتالاکتام هستند. طیف وسیعی از واکنشهای ناشی از آنتی بیوتیکهای بتالاکتام گزارش شده است.

تقسیم بندی واکنشهای آلرژیک:

1_ سیستم طبقه بندی ایمونوپاتولوژیک Gell & Coombs

2_ سیستم تقسیم بندی s’Levine براساس زمان شروع واکنش

3_ تقسیم بندی براساس تظاهرات بالینی غالب

واکنشهای ایدیوپاتیک: بعضی از واکنشهای آنتی بیوتیکهای بتالاکتام پاتوژنز مشخصی ندارند و در تقسیم بندی Gell & coombs جای نمی گیرند. این واکنشها شامل کهیر، اگزانتم ماکولوپاپولر، واکنشهای حساسیت به نور، واکنشهای ثابت دارویی[1] و درماتیت اکسفولیاتیو هستند. شایعترین این واکنشها، راشهای ماکولوپاپولر هستند که در 3-2 درصد موارد دیده می شوند.

راشهای آمپی سیلین در افراد در 5/9-2/5 درصد افراد به ظاهر سالم روی می دهد. زمانی که در مبتلایان به عفونت E.B.V و سیتومگالوویروس یا در بیماران به ALL1 از آمپی سیلین یا آموکسی سیلین استفاده شود, در 100-69 درصد موارد این راشها ظاهر می شود. سایر واکنشهای با مکانیسم ناشناخته شامل سندرم استیونس-جانسون [بصورت راش (معمولاً اریتم مولتی فرم) بعلاوه درگیری 2غـشـای مـخاطـی یـــا بیشتــر], سـنـدرم lyell و T.E.N epidermal necrolysis) (Toxic می باشند. واکنشهای پسودوآنافیلاکتیک بعد از تزریق عضلانی یا وریدی پنی سیلین پروکائین مشاهده شده است. بنظر می رسد که این واکنشها ترکیبی از عوارض توکسیک و آمبولیک باشند.

حساسیت مفرط به پنی سیلین

پنی سیلین شایعترین علت واکنشهای شدید آلرژیک دارویی در کودکان می باشد. گزارشات نشان داده اند که آنافیلاکسی به دنبال مصرف دارو از راههای تزریقی، خوراکی، موضعی و استنشاقی بروز می کند; هر چند احتمال بروز آنافیلاکسی از راه تزریقی بیشتر از راههای دیگر است. تاکنون 6 مورد مرگ و میر ناشی از پنی سیلین خوراکی گزارش شده است. جدیدا" معتقدند که شاید علت این تفاوت در بروز آنافیلاکسی در روش مصرف پنی سیلین, مربوط به دوز تجویزی باشد. در صورتی که پنی سیلین در دوزهای بالای خوراکی (مثلاً در درمان سوزاک) تجویز شود, میزان بروز واکنشهای آلرژیک هیچ تفاوتی با تزریق عضلانی پنی سیلین پروکائین با همان دوز ندارد. از طرفی بعلت تشخیص نادرست، 85 درصد بیمارانی که به پنی سیلین واکنش نشان داده اند, ممکن است در صورت تجویز دارو بتوانند آن را تحمل نمایند.

پنی سیلین ترکیبی با وزن ملکولی کم است و تنها هنگامیکه با حاملی چون پروتئین، پلی ساکارید یا غشای سلولی ترکیب شود قادر به ایجاد واکنش ایمنی می باشد. متعاقب جذب پنی سیلین G، حلقه بتالاکتام باز شده, با پروتئینهای بافتی واکنش نشان دلده و گروه بنزیل پنی سیلوئیل (B.P.O) تشکیل می گردد. B.P.O بعنوان شاخص اصلی حساسیت آلرژیک شناخته شده است; زیرا 95 درصد بنزیل پنی سیلین به این صورت واکنش ایجاد می کند. بقیه هاپتن های موجودکه همانا شاخصهای فرعی هستند, [Benzyl penicilloate-Benzyl penicillin که مجموعاً (MDM) Minor determinant Mixture نامیده می شوند], عامل ایجاد کننده 5 درصد موارد واکنشهای زودرس می باشند. بنابراین برای پنی سیلین و دیگر آنتی بیوتیکهای بتالاکتام آنتی بادیهای IgE در برابر تعدادی از شاخصهای هاپتنی (اصلی و فرعی) ساخته می شوند.

واکنشهای آنافیلاکتیک پنی سیلین معمولاً به واسطه وجود IgE در برابر شاخصهای فرعی است; اگر چه بعضی از واکنشهای آنافیلاکتیک در بیمارانی که فقط آنتی بادی IgE اختصاصی دارند, اتفاق می افتد. واکنشهای کهیری تسریع شده و تاخیری معمولاً ناشی از IgE اختصاصی پنی سیلوئیل است (شاخص اصلی). IgE و IgM اختصاصی برای B.P.O موجب بروز کم خونی همولیتیک، بثورات ماکولوپاپولر و کهیر می شوند.

پاسخ ایمنی به آنتی بیوتیکهای بتالاکتام در درصد کمی از بیماران مصرف کننده پنی سیلین روی می دهد و فقط در کسری از این بیماران تظاهر بالینی آلرژی بتالاکتام حادث می شود. بروز پاسخ ایمنی به آنتی بیوتیکهای بتالاکتام احتمالاً منشأ ژنتیکی دارد. نیمه عمر آنتی بادیهای IgE علیه بتالاکتام می تواند به کوتاهی 10 روز تا بیشتر از 1000 روز باشد. قاعدتاً در فردی که پاسخ آنتی بادی IgE اختصاصی بتالاکتام به صورت مداوم دارد, خطر واکنشهای آلرژیک به آنتی بیوتیکهای بتالاکتام بیشتر از کسانی است که آنتی بادی IgE آنها سریعاً ناپدید می شود.