چکیده

دانش آموزان ممکن است در سنین مختلف به علل مختلفی مثل دبیران ضعیف، توقعات‌ زیاد از دانش آموز‌ وعدم‌ پیشرفت‌ تحصیلی‌. پاسخ‌ دادن‌درس‌ توسط دانش‌آموز در کلاس و... ممکن است در پی غیبت از کلاس و مدرسه برایند . اکثر صاحبنظران‌معتقدند که‌ بهترین‌ درمان‌ جذاب نمودن محیط آموزشی در اسرع‌ وقت‌ و به‌ هر وسیله‌ ممکن‌ است‌. مشخص‌ و رفع‌کردن‌ علت‌ غیبت ‌ (مثلا اذیت‌ و آزارسایر دانش آموزان‌) البته‌ مفید خواهد بود. باوجود این‌ حتی‌ وقتی‌ علت‌ آن‌ روشن‌نیست‌، مدیران و معاونینی جدی‌ وفهمیده‌ می‌توانند به‌ تدریج‌ دانش‌آموزرا برای‌ آمدن‌ به‌ کلاس‌ درس‌ ترغیب‌نمایند. اینچانب سودابه نثاری با چنین مشکلی در هنرستان شهید سلیمانیان مواجه شدم. در سال تحصیلی اخیر بسیاری از دانش آموزان به بهانه های نختلف سعی می کردند در مدرسه و کلاس درس حاضر نشوند و در صدد غیبت کردن غیر موجه بر می آمدند. در سال تحصیلی اخیر بنده با ارائه راهکار های جذاب مدرسه محور و اجرا ی آن تصمیم گرفتم غیبت دانش آموزان را به کمترین مقدار ممکن برسانم . و این کار جز با جذاب نمودن محیط آموزشی هنرستان ممکن نبود.

مقدمه

مدرسه‌ گریزی‌ اگر همراه‌ با رفتارهای‌ضد اجتماعی‌ و گاهی‌ بزهکارانه‌ مثل‌نزاع‌، قشقرق‌ راه‌ انداختن‌، یاتهدید کردن‌ و فرار کردن‌ از خانه‌ باشدمی‌تواند نشان‌ دهنده‌ یکی‌ از اختلالات‌رفتاری‌ دوران‌ دانش آموزی‌ به‌ نام‌ اختلال‌سلوک‌ باشد. ویژگی‌های‌ اصلی‌ اختلال‌سلوک‌ شامل‌ رفتارهای‌ ضد اجتماعی‌،پرخاشگرانه‌ و خودسرانه‌ است‌. چنین‌دانش آموزانی‌ اغلب‌ به‌ نظر دبیرانشان‌بی‌علاقه‌ به‌ مدرسه‌، فاقد اشتیاق‌ به‌ادامه‌ تحصیل‌ و بی‌توجه‌ به‌ کار هستند.آنها اغلب‌ مردود می‌شوند و در مقایسه‌با همسالان‌ خود زودتر ترک‌ تحصیل‌می‌کنند. همه دانش آموزان گاه و بی گاه درباره مدرسه غر می زنند اما طبق آماری که کارشناسان کلینیک اختلالات عصبی دانشگاه نوادا در آمریکا اعلام کرده اند ۵ تا ۱۰ درصد دانش آموزان آنقدر از مدرسه بدشان می آید که نمی خواهند به مدرسه بروند.

به گفته روانشناسان متخصص اگر متوجه شدید فرزندتان وقتی حرف مدرسه می شود افسرده یا مضطرب می شود ، خودش را به مریضی می زند تا مدرسه نرود و در خانه بماند، در مدرسه مدام از اتاق بهداشت یا دفتر سر در می آورد یا عمدا از صحبت کردن درباره بخش بزرگی از اتفاقات مدرسه سر باز می زند باید مراقب باشید.

خوشبختانه معمولا می توان این مشکل را حل کرد و گاهی اوقات راه حل بسیار هم ساده است. مثلا ممکن است دبیر فقط به شاگردانی که جلوی کلاس می نشینند توجه داشته باشد و از آنها سوال کند. به این ترتیب دانش آموزانی که ته کلاس می نشینند احساس می کنند مورد بی توجهی و بی مهری قرار گرفته اند و ممکن است علاقه خود را به درس از دست بدهد. در چنین موردی فقط با عوض کردن جای دانش آموز و آوردن او به ردیف های جلوی کلاس مشکل حل می شود و او دوباره به درس و مدرسه علاقمند می شود اما گاهی اوقات مشکل اساسی تر و پیچیده تر از این هاست و حل آن هم به تلاش و صرف وقت بیشتری نیاز دارد. در زیر به تعدادی از مهمترین علل تنفر دانش آموزان از مدرسه اشاره شده است.

بیان مسئله

امروزه در همه جوامع مدرسه در حکم مهم ترین نهاد تعلیم و تربیت جایگاه ویژه ای دارد و در کنار خانواده وظیفه تعلیم و تربیت دانش آموزان را به دوش می کشد و انسان امروز به شدت به تربیت رسمی و مدرسه نیاز دارد. زیرا مدرسه محل تجربه و راهنمای زندگی انسان است و بخش مهمی از زندگی دانش آموران مدرسه است زندگی و تربیت برای انسان دو مفهوم لازم و ملزومند.انسان تا وقتی زنده است به تربیت نیاز دارد و او را تربیت می کنند تا بتواند زندگی کند.تحصیل علم و کسب دانش، چگونه زیستن و تجربه اندوختن از اهداف والای آموزش و پرورش می باشد. اما مدارس امروز به دلیل مختلف خواسته ها و نیازهای اغلب نوجوانان را برآورده نمی کنند و نمی توانند در آنان ایجاد انگیزه نمایند.به عبارتی دیگر تک بعدی شده اند و فقط به جنبه های آموزشی به طور مطلق اهمیت می دهند و نیازهای عاطفی و احساسی و روحی و روانی آنان را در مراتب پایین تر قرار می دهند.برای ایجاد فرآیند یادگیری در محیط های آموزشی، ابتدا باید بستری مناسب فراهم باشد یعنی اینکه دانش آموز ابتدا به مدرسه و مسئولین علاقمند باشد و با روحیه ای شاد و با نشاط وارد این محیط بشود و در فضای آموزشی موجود احساس آرامش و امنیت و شادابی داشته باشد. یادگیری در محیطی توام با تهدید و ترس و ارعاب به سهولت انجام نمی گیرد.در چنین محیط هایی به جای برقرار فرآیند یادگیری متفکرانه هیجانات منفی و واکنش های نامطلوب شکل می گیرد.شادی و نشاط یکی از نیازهای روحی و روانی انسان است که در بسیاری از جنبه های حیاتی نقش موثری ایفا می کند و از نگاه صاحب نظران پیش نیاز اساسی و بستر لازم برای یک نظام تعلیم و تربیت پویا است. به عبارت دیگر نشاط به زندگی انسان معنا و مفهوم خاص می بخشد و حتی عواطف منفی ای مانند: ناکامی، ترس، نگرانی و ناامیدی را کاهش می دهد.یکی از عوامل موثر و مهم برای ایجاد نشاط و شاد بودن لبخند است چهره های متبسم و خوش رویی افراد عامل موثری است که به فضای آموزشی نشاط بیشتری می بخشد و با آفرینش لبخند می توان به محیط شادابی داد.شاید برای معدودی از دانش آموزان «مدرسه» تنها مکانی است که در آن جا غم ها و مشکلاتشان را فراموش می کنند و تصور می نمایند که ساعاتی که در مدرسه سپری می کنند از غصه هایشان کاسته می شود و این تغییر روحیه عامل موثری در شادابی آنان می باشد.همکاران محترم فرهنگی لطفا به این احساس زیبا و خوشایند آنها توجه لازم را داشته باشیم و آنان را درک نماییم.استفاده از دو عنصر محبت و عاطفه، لبخند و شادی بزرگ ترین سرمایه موجود در مدارس می تواند تاثیرات بسزایی داشته باشد و هم چنین اگر روابط حاکم بر دانش آموز لذت بخش و صمیمی توام با محبت و احترام باشد و برنامه های آموزشی متعالی باشند این محیط برای آنان بسیار دوست داشتنی و لذت بخش می باشد.پس می توان چنین گفت: که یکی از مهم ترین کارکردهای نظام آموزشی تربیت انسان هایی است که بتوانند با حضوری فعال پویا و با نشاط در نظام اجتماعی موثر و شاداب زندگی کنند و در عبور از فراز و فرودهای زندگی و یافتن راه درست از خطا موفق باشند.به امید این که این مهم در آینده ای نه چندان دور تحقق یابد.

چکیده

پرخاشگری‌ وسیله‌ ای رفتاری‌ است‌ که‌ فرد به‌ وسیله‌ آن‌ خواستار به‌ دست ‌آوردن‌ هدفی‌ دیگر است‌ و ابداً قصد حمله‌ به‌ دیگران‌ یا اذیت‌ کردن‌ آنها را ندارد. البته‌ در این‌ میان‌ ممکن‌ است‌ لطمه‌ ای‌ نیز به‌ کسی‌ وارد شود. مثلاً کودکی‌ بزهکار کیف‌خانمی‌ را می ‌رباید تا به‌ این‌ وسیله‌ مورد تشویق‌ و تأیید گروه‌ همسالان‌ قرار گیرد ممکن‌ است‌ پرخاشگری‌ جنبه‌ انتقام‌ گیری‌ نیز داشته‌ باشد. یعنی‌ کودکی‌ که‌ مورد اذیت‌ و آزار قرار گرفته‌ و نتوانسته‌ خشم‌ خود را ابراز کند، اکنون‌ با پرخاشگری‌ به‌ کاهش‌ اضطراب‌ خود می ‌پردازد. در این‌ جا پرخاشگری‌ وسیله‌ ای‌ است‌ که‌ کودک‌ با توسل‌ به‌ آن‌ می ‌خواهد به‌ هدف‌ خود یعنی‌ کاهش‌ اضطراب‌ دست‌ یابد.

آموزش و پرورش جدید صحنه ای از یادگیری های متقابل از همه رسانه ها، افراد و تأثیرات فرهنگی همه جوامع است. خیلی از دانش آموزان از کوچک ترین وقایع جهان و محیط قبل از معلمان و مدیران خود آگاه می شوند و انتظارات خاصی از آن ها دارند. در چنین شرایطی، تغییر و اصلاح رفتار تابع درک عمیق علل رفتار است. به همین دلیل برای برقراری انضباط و اصلاح رفتار باید معلمان و مدیران اصول رفتار شناسی و برقراری انضباط را درک و نگرش های درست و عالمانه ای نسبت به آن داشته باشند تا در کارهای پرورشی خود موفق باشند.

اینجانب محبوبه ظفری در اقدام پژوهی فوق تلاش نموده ام تا از پرخاشگری دانش آموزان کلاسم جلوگیری کرده و راهکار های آن را در اختیار همکاران گرامی قرار دهم.

مقدمه :

پرخاشگری عبارت است از رفتاری که هدف آن صدمه زدن به خود و نه دیگری می باشد. در این تعریف قصد ونیت فرد مهم است یعنی رفتاری پرخاشگری محسوب می شود که از روی قصد و عمد برای صدمه زدن به دیگری یا به خود انجام گرفته باشد.( کریمی 1378)

اعمال پرخاشگرانه شامل رفتارهای جسمی و کلامی پرخاشگری نظیر تهدید کردن ،مشاجره ی لفظی و...... همچنین ویرانی دارایی است.( براهنی 1367)

رفتارهای تهاجمی یا پرخاشگرانه از شایعترین اختلالات رفتاری انسان است . براساس بررسیهای انجام شده در صد زیادی از مشکلات رفتاری دانش آموزان تحت عناوین مختلف به پرخاشگری مربوط می شود .وجود نظریات متنوع در این مورد حاکی از پیچیدگی موضوع است .از نظر علمی باید گفت پرخاشگری یک کشش ویا یک گرایش در فرد است که به صورت زدن، کشتن و ویران کردن خود را نشان می دهد.

امری که فرد به عنوان عکس العمل از خود بروز می دهد به گونه ای است که باید گفت مناسب عمل و یا رفتار طرف مقابل نیست. ظاهر این امر نشان دهنده یک شورش و انقلابی در درون فرد و حاکی از وجود احساساتی است که فرد گویی از بازگو کردن آن وحشت دارد.رنجی در درون او وجود دارد که قادر به رفع و جبران آن نیست و ناگزیر تلافی آن را سر دیگران در می آورد.اگر چه در مواردی این زجر دادن متوجه خودش نیز می شود.فروید معتقد است پرخاشگری امری غریزی و فطری بوده و انسان از هنگام تولد این نیرو را با خود به دنیا می آورد.می دانیم که امروزه یکی ازشرایط لازم برای کسب موفقیت های تحصیلی داشتن روان سالم درفراگیران است. زیراافرادی که سالم نباشندبه عنوان بیمارمحسوب می شوند واین افراددرحوزه های مختلف زندگی وازجمله تحصیلی عملکردمطلوب ندارندویکی ازمشکلات که مستقیما برعملکرد تحصیلی افرادتاثیر گذاشته است ( مشکلات اخلاقی ) می باشد داشتن چنین مشکلی به عوامل مختلفی بستگی دارد اما چگونگی شکل گیری این مشکل درافرادمختلف یکسان نمی باشدیکی از عوامل بازدارنده در امر تحصیل ، اختلالات رفتاری می باشد . دبیران در برابر اختلالات رفتاری ، به شکل های متفاوتی از خود عکس العمل نشان می دهند . برخی از دبیران آنان را به شدّت سرکوب می کنند . بعضی از دبیران ، در مقابل آنان کو تاه می آ یند ؛ بعضی دیگر آنان را به حال خود رها می کنند . امّا واقعیت این است که در این حالت مشکل ادامه خواهد یافت و مشکلات دیگری نیز به دنبال خواهد آورد به نظر می رسد راه منطقی این است که وقتی مشکلی در کلاس پیش می آید ؛ بهتر است ابتدا آن مشکل شناسایی شود سپس آن مشکل به صورت علمی مورد بررسی قرار گیرد . بعد از آن راه حل هایی جهت رفع مشکل پیدا کرده و به صورت عملی آن مشکل رفع گردد دراین پژوهش اینجانب باتوجه به اهمیت مسا له قصددارد درخصوص مشکل اخلاقی دانش آموزم محمد .ح در آموزشگاه دهخدا شهرستان نهاوند مطالعه خودراازطریق اقدام پژوهی به حل مشکل دانش آموز کمک نماید