گزارش کاراموزی اداره برق استان زنجان در 55 صفحه ورد قابل ویرایش

فهرست

عنوان صفحه


تاریخچه تاسیس شرکت توزیع نیروی برق استان زنجان 1

فرایند عمل در سیستم حسابداری شرکت برق استان زنجان 2

پارامترهای مهم در طراحی پست ها و انتخاب تجهیزات 4

هماهنگی عایقی 6

شین و شینه بندی 7

فواصل زمین کردن نقطه نوترال و سیستم زمین 9

هدف از ایجاد یک سیستم زمین 10

بررسی ولتاژهای مجازی برای ایمنی در پست 11

برقگیر 13

ترانسفورماتور 15

ترانسفورماتور ولتاژ 18

رله های جهت دار برای خطاهای زمین 22

سیستم حفاظتی خطای عملکرد کلید 25

حفاظت ترانسفورماتور 27

اعتبار 34

تهیه وتصویب بودجه 35

اجرای بودجه 37

حسابداری انبار 38

نوع محاسبه قیمت کالاها 43

پیش بینی موجودی 44

دفتر داری 49

حسابداری تاسیسات 50

حساب تاسیسات برق مشغول به کار101 53

برکناری تاسیسات 54

تاریخچه تاسیس شرکت توزیع نیروی برق استان زنجان :

شرکت توزیع نیروی برق استان زنجان در تاریخ 1/1/1372 با101 مگاوات پیک بار و136259 مشترک عملا از شرکت برق منطقه ای زنجان منفک گردیده و در حال حاضر دارای 16شهر ، 16 بخش و46 دهستان می باشد که در سال85 با3/376 مگاوات پیک بار 253342 مشترک وتعداد 4844 پست هوایی وزمینی با قدرتی حدود 872 مگا ولت امپر وبا 6591 کیلومتر طول شبکه 20 کیلو ولت هوایی و زمینی وبا 4444 کیلومتر طول شبکه فشار ضعیف هوایی وزمینی و904روستای برقدار خود ادامه می دهد

وضعیت تامین برق شهرستان زنجان :

اولین نیروگاه زنجان درسال1320 توسط بخش خصوصی شرکت سهامی برق خمسه با یک دستگاه دیزل ژنراتور 115 اسب بخار اغاز بکار نمودو به تدریج 4 دستگاه دیگر با قدرتهای 90 ، 575 ، 630 ، 1200 اسب بخار به نیروگاه اضافه ومورد بهره برداری قرار گرفت وبالاخره در سال 1348 تاسیسات فوق تحویل برق تهران شده وبه شبکه سراسری وصل گردید . در حال حاضرشهرستان زنجان دارای 1718 پست هوایی وزمینی با قدرت حدود 374 مگاولت امپروحدود1722 کیلومتر طول شبکه KV20 هوایی وزمینی و1704 کیلومتر طول شبکه ضعیف هوایی وزمینی ، شهرستان ماهنشان دارای 404 پست هوایی وزمینی با قدرتی حدود 37 مگا ولت امپر وحدود 796 کیلومتر طول شبکه KV20 هوایی و زمینی و404 کیلومتر طول شبکه ضعیف هوایی و زمینی ، شهرستان طارم دارای 386 پست هوایی وزمینی با قدرتی حدود 37 مگاولت امپر و حدود 464کیلومتر طول شبکه KV20 هوایی وزمینی و261 کیلومتر طول شبکه ضعیف هوایی وزمینی وشهرستان ایجرود دارای 201 پست هوایی وزمینی با قدرتی حدود 24 مگا ولت امپر وحدود 458 کیلومتر طول شبکه KV20 هوایی وزمینی و225 کیلومتر طول شبکه ضعیف هوایی وزمینی می باشد .

فرایند عمل در سیستم حسابداری شرکت برق استان زنجان :

بودجه شرکت برنامه مالی شرکت است که برای یک سال مالی تهیه وحاوی پیش بینی اقلام درامد وسایرمنابع تامین اعتبار وبراورد هزینه ها برای انجامفعالیت ها ، اجرای طرح ها وعملیاتی است که منجر به حصول هدفهای شرکت می شود .

سال مالی از اول فروردین ماه هر سال شروع ودراخراسفند ماه همان سال پایان می یابد به استثنای سال اول که از تاریخ تشکیل شرکت شروع ودراخراسفندهمان سال خاتمه می یابد .

درامد شرکتها وسایر منابع تامین اعتبار شرکت عبارت است از کلیه وجوه دریافتی مشروحه زیرکه دربودجه شرکت تحت عنوان درامدهاوسایرمنابع منظورمی گردد :

الف) وجوه دریافتی بابت توزیع یا فروش برق

ب) وجوه دریافتی بابت نگهداری شبکه روشنائی معابر یا ابونمان برای نگهداری

تاسیسات برق ( از مشترکین )

ج) وجوه دریافتی از مشترکین بابت حق انشعاب برق وهزینه های نیرورسانی وهزینه مشارکت ( نسبت به سهم بخش توزیع )

د) وجوه دریافتی از سایر منابع

ه) وجوه حاصله از سرمایه گذاری یا مشارکت در سایر شرکتها

و) وجوه حاصله از انجام خدمات فنی برق ( عیب یابی - تعمیرات و...)

4- هزینه های شرکت عبارت است از پرداختهایی که به صورت قطعی به ذینفع درقبال کار ، خرید وتعهد ویا به عنوان کمک وهر عنوان دیگری که دربودجه شرکت منظور شده است صورت می گیرد وبه طور کلی هزینه ها را می توان به 2دسته تقسیم کرد:

الف ) هزینه های جاری

ب) هزینه های سرمایه ای

شاید بتوان مساله تشخیص وتفکیک هزینه های سرمایه ای و جاری را از مهمترین مسائل حسابداری شناخت زیرادراین زمینه قاعده وضابطه روشنی نیست.

در شرکتهای توزیع نیروی برق طبق ایین نامه مالی داخلی خود هزینه ها را به 5

بخش تقسیم نموده اند :

الف) هزینه های خرید

ب) هزینه های توزیع وفروش انرژی

ج ) هزینه های عمومی واداری

چ)هزینه های سرمایه گذاری وتوسعه

ح) هزینه هایی که در اداره نیروگاه های دیزل وگازی محلی یا شبکه های توزیع

بر حسب قرارداد های منعقده انجام می شود .

عبارت است از تعیین وانتخاب کالا وخدمات وسایر پرداختها که تحصیل یا انجام انها برای نیل به هدف های شرکت ضروری است.

پارامترهای مهم در طراحی پست ها و انتخاب تجهیزات:

در طراحی پستها باید پارامترهای مختلفی را در نظر گرفت.چند پارامتر مهم در زیر آمده است.

الف:شرایط محیط:این عوامل نقش مهمی در طراحی ها دارند و عمدتاً عبارتند از:

1.درجه حرارت حداکثر محیط:بطور کلی تحت تأثیر دو درجه حرارت می باشد:

الف:محیط

ب:گرمای حاصل از تحت ولتاژ قرار گرفتن و این دو مقدار باید ثابت باشند.

2.درجه حرارت حداقل:دستگاه باید بتواند در کمترین درجه حرارت محیط کار کند.

3.ارتفاع از سطح دریا:با افزایش ارتفاع چگالی هوا کم شده و مقدار ولتاژ شکست هوا برای یک فاصله مشخص کمتر می شود.

4.مقدار یخ:دستگاهها باید مقاومت مکانیکی در مقابل یخ های زمستان را داشته باشند.

5.سرعت باد:سرعت باد در محل یک پست باید در طراحی تجهیزات و اتصالات مورد توجه قرار گیرد.

6.زلزله:وسایل باید با توجه به اطلاعات در مورد زلزله طراحی شوند و تهیه گردند.

7.مقدار آلودگی هوا:شامل گرد و غبار و املاح موجود در هواست،که برای تعیین سطح ایزولاسیون مورد توجه قرار می گیرد.

8.تعداد صاعقه

ب:اطلاعات الکتریکی مبنا:

1.ولتاژ الکتریکی مبنا: (ولتاژ نامی) و ولتاژ حداکثر کار:

ولتاژ نامی یکی از مشخصه های فنی یک دستگاه و اصلی ترین مشخصه یک پست بوده و ولتاژ نامی عبارتست از ولتاژ دائمی کار یک پست می باشد و به عوامل فنی مختلفی بستگی دارد.

ولتاژ حداکثر کار عبارتست از : حداکثر ولتاژ نامی که امکان بوجود آمدن آن در شرایط عادی وجود داشته باشد.

2.جریان نامی:

عبارتست از جریانی که از یک دستگاه در حالت کار عادی آن عبور می کند.

3.جریان اتصال کوتاه:تعیین جریان اتصال کوتاه در یک پست جهت طراحی آن و انتخاب تجهیزات بسیار مهم است.باید توجه داشت که سطح اتصال کوتاه در یک پست با توجه به تغییرات و با توسعه شبکه تغییر می نماید.و دارای دو اثر حرارتی و اثرات نیروی حاصل ناشی از عبور جریان اتصال کوتاه می باشد.

4.فرکانس:مقدار استاندارد فرکانس 50 و 60 هرتز می باشد که در ایران 50 هرتز است.

5.سیستم اتصال فازها:تولید و انتقال انرژی در شبکه بصورت سه فاز انجام می گیرد و پست های فشار قوی نیز بصورت سه فاز ساخته می شوند جهت سهولت تشخیص فازها از یکدیگر آنها کد گذاری می شوند.

6.سطح ایزولاسیون یا سطح عایقی تجهیزات:

مقدار قدرت تحمل اضافه ولتاژهای دائم و موقتی و زودگذر توسط تجهیزات را سطح عایقی یا سطح ایزولاسیون می گویند.

هماهنگی عایقی:

شامل انتخاب قدرت عایقی برای تجهیزات سیستم است که بتواند در مقابل اضافه ولتاژهای شبکه مقاومت کند، که مقدار تحمل را سطح عایقی یا Bil گیوند و هرچه از نظر سطح عایقی پایین تر باشد مقرون به صرفه تر هستند.اصولاً دو روش برای تعیین سطح عایقی بکار برده می شوند.

1.روش قراردادی 2.روش آماری

که هر کدام دارای روشهای فنی خاص خود می باشند.

دو نوع سطح عایقی موجود می باشد:1.خارجی 2.داخلی

اضافه ولتاژهای بوجود آمده در شبکه معمولاً به سه دسته تقسیم می شوند:

1.بر اثر فرکانس:که سه حالت دارد:

1.اثر فرانتی 2.پدیدة رزونانس 3.اتصالی فاز به زمین

2.ناشی از کلید زنی:در تمام حالات عملکرد کلید بوجود می آید و 2 تا 4 برار ولتاژ نامی می باشد.

3.ناشی از رعد و برق

در هماهنگی عایقی اضافه ولتاژهای فوق اصولاً به علت اینکه آنها تعیین کنندة رنج برقگیرها و همچنین سطوح وسایل حفاظتی هستند در نظر گرفته می شوند.

جهت تأمین سطوح عایقی و انتخاب برقگیر برای هر رنج و هر اندازة ولتاژ خاص استانداردهایی وجود دارد که از آنها جهت طراحی استفاده می گردد که این استانداردها به عوامل مختلفی بستگی دارد.البته ارتفاع نیز سهم مهمی در تعیین سطح عایقی دارد.

شین و شینه بندی:

شینه بندی عبارتست از چگونگی ارتباط الکتریکی فیلدهای مختلف که دارای یک سطح ولتاژند.مثلاً تمام ترانسفورماتورها و هادی های موجود در پست تبدیل که دارای ولتاژ مساوی هستند توسط یک هادی بهم وصل می شوند که این هادی را شین گویند.در روی این شین انرژی مولدها و یا مبدلها و یا هر دو بهم می پیوندند و از روی آن بطور مستقیم و یا پس از تبدیل به مصرف کننده ها و یا نقاط دیگر هدایت می شوند در واقع شین عبارتست از وسیلة جمع و پخش انرژی در واحد زمان.

.رله افت ولتاژ تأخیری:

این رله ولتاژی است که زمان قطع آن تابع اختلاف سطح الکتریکی می باشد و هرچه افت ولتاژ بیشتر باشد زمان قطع کوتاهتر می گردد.رله افت با یک تأخیر زمانی فرمان قطع مدار را می دهد و اگر زمان تأخیر سپری نشده باشد و ولتاژ به حد نرمال برسد از دادن فرمان خودداری می کند.





2.رله افت ولتاژ زمانی:

اصول کار این رله شبیه رله افت ولتاژ تأخیری است با این تفاوت که این مدار به یک عضو زمانی نیز مجهز می باشد.

رلة اضافه ولتاژ:

رله فوق به منظور آزمایش تجهیزات،مدارات حفاظتی تنظیم کننده های ولتاژ،آزمایش ترانسفورماتورها،یکسو کننده ها،کنترل کننده ها و غیره بکار می رود.

طرز کار آن بدین صورت است که:

ولتاژ 100 و 200 بوسیله ترانسفورماتور تبدیل به ولتاژ کوچکتر گردیده و بوسیله یکسو کنندة پل ، یکسو می شود.این ولتاژ یکسو شده به دو مقایسه کنندة ولتاژ اندازه گیری K1 و K2 می رسد.چنانچه سطح ولتاژ از ولتاژ تنظیم بیشتر باشد.مقایسه کنندة K1 عمل نموده و با در نظر گرفتن زمان T،تریگر،سیگنال S که بیان کنندة اولین مرحله حفاظت است،روشن می شود.

و چنانچه ولتاژ به مقدار تنظیمی نرسیده،واحد قطع کنندة I1 عمل می کند و مرحلة دوم حفاظت با قطع کلید انجام می گیرد.

چنانچه ولتاژ از سطح تنظیمی برای مقایسه کنندة K2 بیشتر شود واحد تریگر قطع کنندة I2 عمل کرده و فرمان قطع را صادر می کند برای هر مرحله قطع سیگنالی روشن می شود.می توان عمل Reset را برای هر دو فرمان K1 و K2 انجام داد.

سیستم حفاظتی خطای عملکرد کلید:

در مواقعی که خطا اتفاق می افتد و یکی از حفاظتهای پست عمل می کند گاهی اوقات ممکن است کلید مربوطه به هر علتی ، از قبل پایین بودن فشار روغن،گاز و یا خرابی مکانیزم قطع و وصل و غیره فرمان قطع نگیرد و باز نشود برای پیشگیری از این موضوع سیستم حفاظتی انجام شده و کلیدهای دیگری بلافاصله باز می شوند تا قسمت خطا از سیستم ایزوله گردد.پس هر حفاظتی که تعبیه گردد باید در صورت عمل نکردن یکی از کلیدها،کلیدهای خاص دیگری را باز نماید.

رله وصل مجدد خودکار Auto Reclosing Relay

اکثر اتصال کوتاههایی که بر روی خطوط انتقال بوجود می آید گذرا بوده و پس از مدت کوتاهی از بین می روند بنابراین قطع نمودن این خطوط بطور کامل لازم نبوده و بهتر است فرصت دوباره ای به سیستم داده شود.وصل مجدد سیستمی است که پس از وقوع خطا و باز شدن کلید مربوطه پس از طی مدت کوتاهی کلید را بسته و اگر باز هم خطا بر روی خط بود آنگاه دوباره فرمان باز شدن به کلید داده می شود.

این رله هم یک فاز و هم سه فاز می تواند عمل خود را انجام دهد.رله های وصل مجدد دارای دو زمان می باشند.

1.زمان مرده:زمانی که اتصالی تکفاز با زمین رخ می دهد کلید مربوطه به آن فاز محل اتصال را از مدار خارج می کند.در حین قطع شدن کلید مربوطه فرمان وصل به رله Reclose داده می شود تا اگر احیاناً اتصال کوتاه گذرا بوده باشد قسمت از مدار خارج شده وارد مدار گردد زمانی طول خواهد کشید تا فرمان وصل توسط رله وصل مجدد صادر شود این زمان مربوط به زمان عملکرد کلید،مدت زمان خاموش شدن جرقه که حدود 2 تا 3 سیکل طول می کشد.خنک شدن روغن،زمان شارژ شدن فنرهای مکانیزم عمل کنندة کلیدها می باشد.کل این مدت زمان بین 1 تا 5/1 ثانیه طول می کشد و پس از این مدت زمان است که وصل مجدد توسط رله Reclose داده می شود.این زمان را زمان مرده نامند.

2.زمان فرمان قطع مجدد:

پس از زمان مرده فرمان وصل توسط Reclose داده می شود.حال اگر اتصالی برطرف شده باشد کلید بصورت وصل باقی می ماند و اما اگر اتصالی برطرف نشده باشد پس از یک زمان مشخص که این زمان را بر زمان جابجای روغن در کلید،خارج شدن هوای یونیزاسیون محیط اتصالی و خنک شدن محفظة آرک می باشد رله دیستانس فرمان قطعی سه پل کلید را می دهد.زمان فوق بین 1 إلی 3 ثانیه طول می کشد در این حالت رله وصل مجدد قفل می شود.باید توجه داشت که اگر در این مدت اتصالی قبلی برطرف شده باشند و یک اتصالی جدید رخ داده باشد باز هم رله دیستانس فرمان قطع سه پل کلید را می دهد ولی اگر اتصالی جدید بعد از زمان Reclose باشد عمل وصل مجدد بار دیگر انجام می گیرد.

حفاظت ترانسفورماتور:

برای اینکه به بررسی حفاظت ترانسفورماتور بپردازیم بد نیست که موارد زیر را در نظر بگیریم:

1.ترانسفورماتورهای انتقال دارای دو نوع حفاظت بوده که عبارتند از:

الف:حفاظتهای نصب شده روی بدنه ترانسفورماتور که اصولاً حفاظت کنندة اتصالهای داخلی ترانس بوده که ناشی از اضافه حرارت و یا ایجاد گاز می باشد که این رله ها عبارتند از رله های بوخهلتس،رله درجه حرارت سیم پیچ و رله درجه حرارت روغن که اصولاً این نوع حفاظتها پس از مقدار مشخص عمل می کنند.

ب:حفاظت ترانسفورماتور توسط حفاظت کننده های سریع که اصولاً حفاظت های اصل ترانس می باشند و عبارتند از رله اضافه جریان های زمانی و رله افت امپدانس و رله های اضافه بار کوچک.

2.اتصالهای داخل ترانسفورماتور عبارتند از:

a:اتصال بین سیم پیچهای ترانسفورماتور و زمین

b:اتصال بین سیم پیچهای هر فاز

c:اتصال بین فازها

d:اتصال بین سیم پیچهای فشار ضعیف و فشار قوی.

3.از بین رفتن عایقهای ترانسفورماتور ناشی از عوامل زیر است:

الف:ناشی از افزایش حرارت در عایقها است که بخاطر:

a:روغن ترانسفورماتور نتواند بخوبی به حرکت خود ادامه دهد.

b:کمبود روغن ترانسفورماتور

c:عدم کار سیستم خنک کن ترانسفورماتور

d:از بین رفتن هسته ترانسفورماتور

e:افت فرکانس شبکه

f:عبور جریان اتصالی در مدت طولانی.

G:اضافه بار ممتد و یا زیادتر از حد معقول

H:عدم سرویس بجا و تعویض بموقع ترانسفورماتور

ب:ممکن است عایق بطور ناگهانی و مستقیم از بین رود بخاطر:

a:اضافه ولتاژ

b:نیروهای دینامیکی ناشی از اتصال کوتاه

با توجه به اینکه ترانسفورماتورها مهمترین وسیلة توزیع و انتقال بوده و از نظر اقتصادی نیز بسیار گران می باشد بنابراین لازم است که در نگهداری و حفاظت آن حداکثر کوشش مبذول گردد.بطوری که یک ترانس قدرت بتواند بخوبی کار کند.