گزارش کاراموزی آزمایشگاه الکترونیک 1 در 33 صفحه ورد قابل ویرایش

مقاومت :

برای خواندن مقدار مقاومت‌های کربنی از کدهای رنگی استفاده می‌کنیم به این ترتیب که : رنگ اول و دوم را به صورت عدد و رنگ سوم را به صورت توان عدد ده در آنها ضرب می‌کنیم و رنگ چهارم بیانگر درصد خطا است.

درصد خطا (عدد چهارم) × عدد سوم10 × عدد اول و دوم = مقدار مقاومت

اگر رنگ چهارم طلایی بود 5% خطا و اگر نقره‌ای بود 10% خطا در نظر می‌گیریم و اگر رنگ چهارم نداشتیم خطا 20% است.

اگر رنگ سوم طلایی بود بین رقم اول و دوم ممیز می‌گذاریم ولی اگر رنگ سوم نقره‌ای بود، ممیز قبل از دو رقم قرار می‌گیرد.

1- خازن الکترولیتی : خازنهایی که پایه‌های مثبت و منفی دارند.

برای تشخیص پایه‌های مثبت و منفی : اصولاً در این خازنها یک نوار رنگی در کنار پایة منفی وجود دارد یا پایه‌های مثبت بلندتر از پایه‌های منفی هستند. همچنین حداکثر ولتاژ هم روی آنها نوشته شده و ظرفیت‌شان برحسب mf نیز مشخص است.

2- خازن غیرالکترولیتی : این خازن‌ها به دو صورت خازن‌های عدسی و خازن‌های مکعبی در آزمایشگاه وجود دارند. این نوع خازن‌ها پایه‌های مثبت و منفی ندارند و ظرفیت آنها نیز معلوم است.

برای خواندن ظرفیت این نوع خازن، معمولاً عددی روی آنها نوشته شده است که باید دو رقم اول را بنویسیم و به ازای رقم سوم صفر بگذاریم. این عدد ظرفیت خازن را برحسب پیکو فاراد نشان می‌دهد.

333 33000 pf

1 mf : 10-3 f

1 mf : 10-6 f

1 nf : 10-9 f

1 pf : 10-12 f
دیود :

در آزمایشگاه سه نوع دیود داریم:

1-LED : (در رنگهای مختلف) برای تشخیص آند و کاتد : چون این دیودها شفافند می‌توانیم اتصال داخل آنها ببینیم. خواهیم دید که، اتصال میانی با دو عرض مشخص است، عرض بزرگتر آند و عرض کوچکتر کاتد است (تقریباً مانند یک فلش است) و عبور جریان نیز در جهت فلش است. (کاتد آند)

دیود در حالت ایده‌آل هم‌ارز یک کلید است.

کلید بسته بایاس مستقیم

کلید باز بایاس معکوس

اگر این نوع دیود را به جریان متناوب وصل کنیم به علت عوض شدن جهت جریان به نظر می‌رسد این دیود روشن و خاموش می‌شود.

2- دیود زنر : این نوع دیود برای تثبیت ولتاژ استفاده می‌شود. در بایاس معکوس هنگامیکه پدیده بهمن اتفاق می‌افتد (در ولتاژ ثابت، جریان بالا می‌رود) این دیود تازه شروع به کار می‌کند. برای تشخیص آند و کاتد : یک طرف این دیود رنگ تیره‌ای دارد، این نوار کاتد است.

3- دیود معمولی : از دو جنس متفاوت ژرمانیوم و سلسیوم ساخته می‌شود. برای تشخیص آند و کاتد : در یک سمت آنها نوار رنگی وجود دارد که کاتد است. اگر نوار رنگی بر روی این نوع دیودها وجود نداشت می‌توانیم با آزمایش آند و کاتد آنرا مشخص کنیم.
ترانزیستورها :

ترانزیستورها همگی سه پایه دارند. در کنار یکی از پایه‌ها یک زائده وجود دارد که مشخص کنندة پایه امیتر است. به دو نوع NPN و PNP تقسیم می‌شوند.
صفحات برد بورد :

این صفحات از چهار تکه تشکیل شده‌اند. طبقات 1 و 4 مانند هم و طبقات 2 و 3 نیز مانند هم هستند.

طبقه 1و4 : روزنه‌ها در راستای طول با هم ارتباط دارند و در راستای عرض مستقل از هم هستند.

طبقه 2و3 : روزنه‌ها در راستای عرض با هم ارتباط دارند و در راستای طول مستقل از هم هستند.
منبع تغذیه :

1- منبع تغذیه DC : ولتاژ برحسب زمان مقدار ثابتی است.

این منبع یک قطب مثبت (قرمز) و یک قطب منفی (مشکی) دارد، به عنوان خروجی منبع و ورودی آن برق شهر است.

پیچ coarse برای تنظیم ولتاژ اعمال شده بر مدار و fine برای تنظیم دقیق ولتاژ بکار می‌رود و پیچ برای تنظیم جریان.

ولتاژ ماکزیمم 40v و جریان ماکزیمم نیز 4A برای این دستگاه وجود دارد.

2- منبع تغذیه AC : (سیگنال ژنراتور) ولتاژ برحسب زمان تغییر می‌کند.

با سه شکل موج مربعی، زیکزاکی و سینوسی در این منبع روبرو هستیم.

توانایی‌های سیگنال ژنراتور :

1- شکل موج را تغییر می‌دهد.

2- تنظیم دامنه و ولتاژ.

3- تنظیم فرکانس.

خروجی دستگاه out put :

کلیدهای wave from : شکل تابع موج را تغییر می‌دهند.

منطقه آبی رنگ Range-Hz : محدوده تنظیم فرکانس، به وسیلة پیچ تنظیم که هر عدد نشان دهندة پیچ را در رنج آبی رنگ ضرب می‌کنیم، مقدار فرکانس بدست می‌آید.

Amplitupe : تنظیم دامنه موج.
مولتی‌متر (آوومتر) : (اهم‌متر، ولتمتر، آمپرمتر)

پایة خروجی منفی با رنگ مشکی مشخص شده است (common) ، و پایه‌های خروجی مثبت با رنگ قرمز.

mA : خروجی میلی‌آمپر

m‌W : خروجی ولتمتر

10A : اندازه‌گیری حداکثر جریان 10A

محدودة Range : محدودة اندازه‌گیری سیستم بسته به اینکه خروجی پایه مثبت چیست.

محدودة Function :

dcv : متوسط ولتاژ جریان متناوب .

acv : هر جریان متناوب یک مقدار موثر دارد که با زدن این کلید نشان داده می‌شود.






آزمایش شماره چهار : (مدارهای دیودی)

هدف : آشنایی با مدارهای دیودی برش و جهش.
مدارهای محدود کننده :

مداری که می‌تواند بخشی از یک موج ورودی را حذف و بخشی از آن را عبور دهد. دیود در این مدار همانند کلیدی است که تحت شرایطی وصل و تحت شرایطی قطع می‌شود.
برش سیگنال :

به وسیلة بعضی از مدارها می‌توانیم یک سیگنال را در سطوح خاصی قطع کنیم. ساده‌ترین مدار برش، مداری است شامل یک دیود، که می‌تواند به صورت سری یا موازی در مدار استفاده شود، و برای تغییر سطح برش می‌توانیم از یک منبع تغذیه مستقیم استفاده کنیم.
جهش سیگنال :

مدارهای جهش، مدارهایی هستند که در آنها یک سیگنال بدون آنکه تغییر شکلی در آن ایجاد شود به سطح خاصی جهش می‌کند و یا در سطح معینی مهار می‌شود که این عمل توسط اعمال یک ولتاژ به مدار ایجاد می‌شود.
روش آزمایش :

1- مدار زیر را با دیود سیلسیوم و خازن الکترولیتی می‌بندیم. ولتاژ ورودی را با شکل موج سینوسی به مدار اعمال می‌کنیم و خروجی مدار را از دو سر دیود می‌گیریم و سیگنال موج خروجی را در اسیلوسکوپ مشاهده می‌کنیم. با تغییر رنج دستگاه اسیلوسکوپ از ac به dc خواهیم دید شکل موج خروجی به اندازة یک خانه در صفحه اسیلوسکوپ به سمت پایین حرکت می‌کند. در نتیجه خازن در این مدار مانند یک ولت منفی dc عمل می‌کند. (پرش موج به سمت پایین)







2- مدار زیر را می‌بندیم. ولتاژ ورودی را با شکل موج سینوسی به مدار اعمال می‌کنیم و خروجی مدار را از دو سر دیود می‌گیریم و سیگنال موج خروجی را در اسیلوسکوپ مشاهده می‌کنیم. با تغییر رنج دستگاه اسیلوسکوپ از ac به dc خواهیم دید شکل موج خروجی به اندازة یک خانه در صفحه اسیلوسکوپ به سمت بالا حرکت می‌کند. در نتیجه خازن در این مدار مانند یک ولت مثبت dc عمل می‌کند. (پرش موج به سمت بالا)









3- مدار زیر را با مقاومت 470k می‌بندیم. ولتاژ ورودی را با شکل موج سینوسی به مدار اعمال می‌کنیم و خروجی مدار را از دو سر مقاومت می‌گیریم، خواهیم دید که قسمت منفی موج خروجی برشی دارد. (قسمت منفی دیود به مقاومت متصل است و در موج خروجی قسمت منفی موج برش دارد.)







4- مدار زیر را می‌بندیم. ولتاژ ورودی را با شکل موج سینوسی به مدار اعمال می‌کنیم و خروجی مدار را از دو سر مقاومت می‌گیریم، خواهیم دید که قسمت مثبت موج خروجی برشی دارد. (قسمت مثبت دیود به مقاومت متصل است و در موج خروجی نیز قسمت مثبت موج برش دارد.)







5- مدار زیر را می‌بندیم. ولتاژ ورودی را با شکل موج سینوسی به مدار اعمال می‌کنیم و خروجی مدار را از دو سر مقاومت 220kW می‌گیریم، خواهیم دید که قسمت منفی موج خروجی برشی دارد. (قسمت منفی دیود به مقاومت متصل است و در موج خروجی قسمت منفی موج برش دارد.) با تغییر ولتاژ می‌توانیم سطح برش را بالاتر ببریم. اگر ولتاژ را خیلی بالا ببریم شکل موج خروجی یک خط صاف خواهد شد.









6- مدار زیر را می‌بندیم. ولتاژ ورودی را با شکل موج سینوسی به مدار اعمال می‌کنیم و خروجی مدار را از دو سر مقاومت 220kW می‌گیریم، خواهیم دید که قسمت مثبت موج خروجی برشی دارد. (قسمت مثبت دیود به مقاومت متصل است و در موج خروجی قسمت مثبت موج برش دارد.) با تغییر ولتاژ می‌توانیم سطح برش را بالاتر ببریم. اگر ولتاژ را خیلی بالا ببریم شکل موج خروجی همانند شکل موج ورودی (سینوسی) می‌شود.







7- مدار زیر را می‌بندیم. ولتاژ ورودی را با شکل موج سینوسی به مدار اعمال می‌کنیم و خروجی مدار را از دو سر مقاومت 220kW می‌گیریم، خواهیم دید که قسمت منفی موج خروجی برشی دارد. (قسمت منفی دیود به مقاومت متصل است و در موج خروجی قسمت منفی موج برش دارد.) با تغییر ولتاژ می‌توانیم سطح برش را پایین بیاوریم. اگر ولتاژ را خیلی بالا ببریم شکل موج خروجی یک موج سینوسی می‌شود.







8- مدار زیر را می‌بندیم. ولتاژ ورودی را با شکل موج سینوسی به مدار اعمال می‌کنیم و خروجی مدار را از دو سر مقاومت 220kW می‌گیریم، خواهیم دید که قسمت مثبت موج خروجی برشی دارد. (قسمت مثبت دیود به مقاومت متصل است و در موج خروجی قسمت مثبت موج برش دارد.) با تغییر ولتاژ می‌توانیم سطح برش را پایین بیاوریم. اگر ولتاژ را خیلی بالا ببریم شکل موج خروجی یک خط صاف خواهد شد.