فهرست مطالب

عنوان صفحه

چکیده 1

فصل اول (کلیات...) 2

مقدمه 3

بیان مساله 4

اهمیت و ضرورت مساله 5

فرضیه های تحقیق 6

هدف تحقیق 8

فصل دوم (ادبیات....) 9

پیشینه نظری 10

فصل سوم (روش شناسی...) 42

جامعه آماری 43

ابزار پژوهش 43

روش نمونه گیری 45

روش آماری 46

فصل چهارم (تجزیه و...) 47

فصل پنجم (بحث و...) 58

محدودیتهای پژوهش 60

پیشنهادات 61

منابع 62

چکیده :

پژوهش حاضر به منظور بررسی رابطۀ اضطراب و انگیزۀ پیشرفت در دانشجویان دختر و پسر دانشگاه پیام نور قزوین اجرا شده است.

جامعۀ آماری تحقیق حاضر شامل دانشجویان دختر و پسر دانشگاه پیام نور قزوین می باشد. نمونۀ آماری این تحقیق عبارت بوده از 30 دانشجوی دختر و 30 دانشجوی پسر این دانشگاه که با استفاده از روش نمونه گیری قابل دسترس انتخاب شده اند. ابزاری که برای اجرای این تحقیق مورد استفاده قرار گرفته است دو پرسشنامۀ انگیزه ی پیشرفت هرمنس و اضطراب سنج کتل می باشد.

برای محاسبۀ آزمون از ضریب همبستگی پیرسون و آزمون T استفاده شده است بعد از محاسبات آماری نتایج ذیل به دست آمده است :

با توجه به محاسبۀ ضریب همبستگی پیرسون در فرضیۀ 3 فرضیه صفر رد می شود و فرضیۀ محقق تائید می شود. بنابراین بین انگیزه پیشرفت در پسران و اضطراب رابطۀ معناداری وجود دارد و در فرضیۀ 4 فرضیۀ صفر رد می شود. بنابراین بین انگیزه پیشرفت در دختران و اضطراب تفاوت معناداری وجود دارد.

پس نتیجه می گیریم که بین انگیزۀ پیشرفت و اضطراب رابطۀ معناداری وجود دارد و اضطراب ممکن است در انگیزۀ دانشجویان تأثیر به سزایی داشته باشد.

و با توجه به محاسبۀ آزمون T استودنت در مقایسۀ دو گروه مستقل انگیزۀ و پیشرفت در دختران و پسران نتیجۀ به دست آمده نشان گر این است که فرضیۀ صفر تائید می شود و فرض پژوهش رد می شود.

فصل اول

کلیات تحقیق

مقدمه :

اضطراب نقش عمده ای در بین آسیب های روانی بازی می کند در فهم و رشد شخصیت نیز کمک زیادی می نماید. اضطراب معمولاً نقش مهمی در رشد طبیعی و نیز در فرایندهای فرضی در تمام سنین عمر بر عهده دارد.

از عمر روان شناسی به شکل علمی و منظم فقط حدود یک قرن می گذرد ولی رشد آن در چند سال اخیر اعجاب آور بوده است. این رشته همانند علوم دیگر همزمان با ازدیاد روزافزون دانش رشته های تخصصی به وجود آمده و امروزه در آمریکا حدود 20 بخش دارد. نوجوانان و جوانان قشر عظیمی از جمعیت کشورها به ویژه کشور ما را تشکیل می دهند که در پویایی و تداوم حیات اجتماعی یک ملت و رشد و پیشرفت همه جانبه آن نقش بسزایی دارد. نظریه های متنوع و مختلفی در مورد چگونگی شکل گیری و بروز این عامل یعنی اضطراب و عوامل تشکیل دهندۀ آن ارائه شده است. اکثر انسانها با مشکل اضطراب سرکار دارند و در این راستا نیز دانشجویان مشکلات به خصوصی دارند که اضطراب تنها یکی از مشکلات روانی است در این تحقیق سعی می شود رابطۀ بین اضطراب و انگیزۀ پیشرفت بررسی شود و راه حلهای مناسب برای کنترل اضطراب و تقلیل آن عرضه گردد با این نظر که آگاهی والدین و مربیان در این رابطه می تواند راهگشا و کمک کننده باشد.

به اعتقاد روان شناسان انگیزۀ پیشرفت میل اشتیاق یا تلاش و کوششی است که فرد برای دستیابی به یک هدف و یا تسلط بر روی اشیاء و امور و یا افراد و اندیشه ها و رسیدن به یک معیار متعالی از خود ابراز می دارد.

انگیزۀ پیشرفت لزوماً برای پیشرفتهای مشهود مانند کسب نمرات بالا در آزمونها مقامهای مورد قبول اجتماعی یا حقوق و دستمزد بالا نیز با وجود آنکه انگیزه پیشرفت دارای برنامه ریزی و کوشش در راه تعالی و کمال است نگرش به سوی موفقیت است اهمیت دارد نه خود موفقیت. انگیزۀ پیشرفت ممکن است گسترۀ وسیعی از فعالیتها را در بر بگیرد و خود را در مشاغل و محلهای مختلفی مطرح سازد. (محمد پارسا، 1375 ، ص 103 )

اتکینسون[1] از محققینی است که انگیزه پیشرفت را با الگوی جدیدی مطرح کرده است وی انگیزۀ پیشرفت را مرکب دو جزء «امید به موفقیت و ترس از شکست» دانست.

رفتار پیشرفتمندانه تابع چگونگی جمع این دو جزء است : اتکینسون سعی کرده است با علائم و روابط ریاضی نظریۀ خودش را بیان کند. مقولۀ انگیزۀ پیشرفت و ارتباط آن با جنسیت بحث دامنه داری است.

به دلیل اهمیت موضوع این پژوهش بر آن است تا تحت عنوان بررسی رابطۀ بین انگیزۀ پیشرفت و اضطراب به این پرسش پاسخ دهد که آیا بین انگیزۀ پیشرفت و اضطراب دانشجویان دختر و پسر دانشگاه پیام نور قزوین رابطه وجود دارد یا نه.

بیان مسأله :

هر انسانی برای رسیدن به هدف و مقصد خود تلاش می کند در ضمن این کوشش ها و تلاش ها با موفقیت و شکست نیز مواجه می شود. عده ای پس از یک بار چشیدن طمع شکست ناامید و مضطرب می شود و دست از تلاش بر می دارند و از ادامۀ فعالیت باز می مانند و در مقابل دسته ای هستند که شکست را پلی برای رسیدن به پیروزی تلقی می کنند و هیچگاه واژۀ منفی به کار نمی برند. افرادی که برای انگیزۀ پیشرفت در سطح بالا قرار دارند به خود تفوق و اعتلاء علاقه مندند به مزایای وابستۀ آنها.

اضطراب جزء شناختی مبهم و از نظر ذهنی نامتمرکز است بجای وقوف به خطری روشن و شناخته شدۀ شخص از احساس نگرانی در رنج است تفکر غالب این است که چیزی وحشتناک در حال وقوع است اضطراب شدید و مقاوم گسلندۀ فعالیتهای زندگی بهنجار است که از اختلال اضطرابی حکایت می کند. به طوری که در شخص نوروتیک اضطراب سبب می شود تا فرد مضطرب از ابراز تمایلات و عواطف و افکار خود در هر شرایطی امتناع ورزد. نتیجه می گیریم که یکی دیگر از هدفهای روان درمانی کاستن اضطراب در فرد مضطرب است که این می تواند با بالا رفتن انگیزه پیشرفت در فرد دچار اضطراب کمک بسزایی داشته باشد. به این معنی که نوع توجه به پیشرفت انگیزه آن در جهت مثبت می تواند باعث کاهش اختلالان روانی گردد.

اهمیت و ضرورت مسأله :

اکثر صاحب نظران وجود اضطراب را در کاهش انگیزۀ پیشرفت مؤثر می دانند. نکتۀ قابل تأسف این است که اضطراب انگیزه را در دانشجویان کاهش می دهند. اکثر صاحب نظران در پی راه حلی برای کاهش اضطراب دانشجویان دختر و پسر هستند. انگیزۀ پیشرفت قادر است دانشجویان را برای درس خواندن برانگیزد.

تحقیقات نشان می دهد که انگیزۀ پیشرفت می تواند یادگیری را تسهیل کند. افرادی که دارای انگیزۀ پیشرفت بیشتری بودند با کوشش و جدیت بیشتری به امر تسهیل پرداختند این افراد در هر جا و سازمانی مشغول به کار شوند موجب پیشرفت آن سازمان می گردند. مک کلرلند نشان داده است جوامعی که دارای اوج و انحطاط بوده اند عطش میزان انگیزۀ پیشرفت در آن جامعه بوده است. به هرحال تحقیقات او ثابت کرد که انسانها هستند که تاریخ را می سازند و نه این که تاریخ انسان را بسازد.

با توجه به مطالب بیان شده به اهمیت و انگیزۀ پیشرفت و اضطراب پی برده و درصدد هستیم که ارتباط بین این دو را بسنجیم.

فرضیه های تحقیق :

1 ) بین انگیزه پیشرفت و اضطراب رابطه وجود دارد.

2 ) انگیزه و پیشرفت دانشجویان دختر و پسر متفاوت است.

3 ) میزان اضطراب دانشجویان دختر و پسر متفاوت است.

تعاریف عملیاتی واژه ها و اصطلاحات :

انگیزۀ پیشرفت[2] : انگیزه ایست که درونی در فرد برای به پایان رساندن موفقیت آمیز که یک تکلیف، رسیدن به یک هدف یا دستیابی به درجۀ معنی از شایستگی در یک کار.

تعریف عملیاتی انگیزه پیشرفت : عبارت است نمره ای است که آزمودنی ها از آزمون انگیزه پیشرفت به دست آورده است.

انگیزه پیشرفت در تحقیق حاضر نمره ای است که آزمودنی ها در آزمون انگیزه پیشرفت هرمس کسب می کنند.

اضطراب : کلمه ای مشتق از لغت لاتین (stringer) به معنی سختی کشیدن است و در قرن هفده ام برای تشریح یا محنت به کار برده می شود و در اواخر قرن هجده ام دلالت برنید و فشار کوشش و سختی می کند. که متوجه فردی یا عضوی یا نیروی روانی او می شود.

(ساراسون) از اضطراب این گونه تعریف نمود : اضطراب یک نوع اشتغال ذهنی است که با خودشکاکی و خود کم بینی مشخص می شود. (نوایی نژاد، 72 ).

پیاژه : اضطراب عبارتند از یک ناراحتی بدنی و روانی که از احساس قریب الوقوع بودن یک خطر پدید می آید و نشانۀ آن ترس عمیق و مبهمی است که می تواند از دلواپسی به وحشت ناگهانی تغییر یابد.

فرویر : اضطراب حالت عاطفی نامطلوبی است که تا تغییرات پسیکو فیزیولوژیک در پاسخ به یک تعارض درون روانی همراه می باشد.

تعریف عملیاتی اضطراب : در تحقیق حاصل نمرات ناشی از آزمون اضطراب حاضر منظور از اضطراب نمره است که آزمودنی ها در آزمون اضطراب کتل کسب می کنند.

فرضیه ها :

متغیر مستقل : اضطراب متغیر ملاک

متغیر وابسته : انگیزۀ پیشرفت

متغیر دخالت هنده (مداخله گر) : جنسیت

هدف تحقیق :

1 ) تعیین رابطه اضطراب و انگیزه پیشرفت در دانشجویان.

2 ) تعیین تفاوت میزان اضطراب در بین دانشجویان دختر و پسر.

3 ) تضمین تفاوت انگیزه پیشرفت دانشجویان دختر و پسر.

هدف از تحقیق حاضر:

1 ) تعیین رابطه اضطراب و انگیزه پیشرفت در دانشجویان.

2 ) تعیین تفاوت اضطراب در بین دختران و پسران و تعیین تفاوت و انگیزه پیشرفت در بین دختران و پسران.