مقاله بررسی ارتباط میان رضایت زناشویی وهوش همسران در 145 صفحه ورد قابل ویرایش

فهرست جدولها

عنوان ........................................................................................................................ صفحه

جدول 1-1- تفسیر کیفی معادلهای هوشبر آزمون ماتریسهای پیشرو............................................. 7

جدول 1-4- یافته‎های توصیفی نمرات رضایت زناشویی وهوش مردان ......................................... 123
جدول 2-4 - یافته‎های توصیفی نمرات رضایت زناشویی وهوش زنان............................................ 123

جدول 3-4- یافته‎های توصیفی نمرات رضایت زناشویی مردان وزنان ............................................ 124

جدول 4-4- یافته‎های توصیفی نمرات هوش مردان وزنان ............................................................... 125
جدول 5-4- ضریب همبستگی بین رضایت زناشویی وهوش مردان............................................... 126
جدول 6-4- ضریب همبستگی بین رضایت زناشویی وهوش زنان ................................................. 127

جدول 7-4- نتایج آزمون tمستقل برای رضایت زناشویی مردان وزنان ........................................ 128

جدول 8-4- نتایج آزمون t مستقل برای هوش مردان وزنان ........................................................... 128








فهرست نمودارها
عنوان ........................................................................................................................ صفحه

نمودار 1-4........................................................................................................................................................ 124 میانگین نمرات رضایت زناشویی وهوش مردان وزنان

نمودار 2-4........................................................................................................................................................ 125 میانگین نمرات رضایت زناشویی مردان وزنان

نمودار 3-4........................................................................................................................................................ 126 میانگین نمرات هوش مردان وزنان


فهرست مطالب
عنوان ........................................................................................................................ صفحه

چکیده

مقدمه................................................................................................................................................................... 1



فصل اول :گستره علمی موضوع پژوهش

1- موضوع پژوهش.......................................................................................................................................... 4

2- هدفهای پژوهش ....................................................................................................................................... 4

3- امکان بررسی موضوع پژوهش واهمیت آن ...................................................................................... 5

4- سؤالهای پژوهش ...................................................................................................................................... 5

5- فرضیه‎های پژوهش................................................................................................................................... 6

6- متغیرها وتعریف عملیاتی آنها................................................................................................................ 6

خلاصه................................................................................................................................................................. 8



فصل دوم:ادبیات وپیشینه تحقیق

تعریف رضایت................................................................................................................................................ 10

تعریف رضایتمندی زناشویی.......................................................................................................................... 11

ازدواج ............................................................................................................................................................... 12

تعریف ازدواج .................................................................................................................................................... 12

فوائد ازدواج........................................................................................................................................................ 13

ازدواج دختر وپسر ریشه‎های دوران کودکی .............................................. 14

افکار مسموم .......................................................................... 17

بهداشت روانی ......................................................................... 17

بهداشت روانی از دیدگاه اسلام وعرفان .................................................. 20

مهمترین عوامل برای ازدواجهای موفق................................................... 20

پختگی روانی ورشد عاطفی فکری طرفین................................................ 20

طرز تفکر وعقاید وتمایلات .............................................................. 21

طرز تلقی ونگرشها ..................................................................... 22

عقاید مذهبی .......................................................................... 23

اختلافات طبقاتی ...................................................................... 23

میزان تحصیلات ....................................................................... 24

توافق وطرز فکر درباره امورجنسی ...................................................... 24

تولد فرزند.............................................................................. 25

تعداد فرزندان.......................................................................... 26

اخلاق ................................................................................. 26

دخالت اطرافیان وبستگان ............................................................... 27

تفاوت سنی بین زن وشوهر ............................................................ 27

رابطه با اولیا ........................................................................... 28

ویژگیهایی که در امر زناشویی نقش منفی دارد............................................ 29

وجوهی از اختلافات زناشویی ...................................................................................................................... 31

نیازهای احساسی زن ومرد............................................................................................................................. 31

چگونه می‎توان در زندگی خوشبخت بود................................................................................................... 32

نیاز اساسی ازدواج موفق................................................................................................................................. 33

نقش زن در زندگی امروز .............................................................................................................................. 35

زن در نقش همسری ...................................................................................................................................... 35

موقعیت زن در اسلام ..................................................................................................................................... 36

ازدواج از نظر اسلام.......................................................................................................................................... 37

سختگیری در مسئله ازدواج.......................................................................................................................... 38

اهداف والای ازدواج در اسلام....................................................................................................................... 38

معیارهای انتخاب همسر ............................................................................................................................... 40

خواستگاری......................................................................................................................................................... 42

مهریه.................................................................................................................................................................... 42

جهیزیه ............................................................................................................................................................... 43

عقد وعروسی...................................................................................................................................................... 44

حقوق زن وشوهر.............................................................................................................................................. 45

رفتار...................................................................................................................................................................... 46

گفتار..................................................................................................................................................................... 46

هدف زندگی ازدید قرآن ............................................................................................................................... 46

اساس رابطه زناشویی از نظر قرآن کریم .................................................................................................. 47

خانواده................................................................................................................................................................. 48

تیپهای خانواده................................................................................................................................................... 49

خانواده متزلزل . .............................................................................................................................................. 50

خانواده متعادل.................................................................................................................................................. 50

خانواده متکامل.................................................................................................................................................. 50

ویژگیهای ارتباط سالم زن و شوهر.............................................................................................................. 51

ویژگیهای ارتباط ناسالم زن و شوهر............................................................................................................ 52

توصیه‎هایی برای زن وشوهرها...................................................................................................................... 53

شیوه‎های کاربردی برای رسیدن به تفاهم ............................................................................................... 53

طلاق........................................................................................................................... 54

خانواده گسسته ........................................................................................................................................... 56

اختلافات خانوادگی ......................................................................................................................................... 56

تاثیر فروپاشی ازدواج وجامعه........................................................................................................................ 57

انواع عوارض بعد از طلاق.............................................................................................................................. 58

تدابیر اسلام برای پیشگیری از طلاق......................................................................................................... 59

هوش................................................................................................................................................................... 60

تعریف هوش...................................................................................................................................................... 60

وضعیت هوش در سازمان واعمال ذهنی .................................................................................................. 63

هوش عملی وهوش نظری............................................................................................................................. 64

هوش واستعدادهای دیگر............................................................................................................................... 65

ماهیت عامل g ................................................................................................................................................ 67

تست هوش چیست......................................................................................................................................... 67

بهره هوشی (هوشبهر )چیست...................................................................................................................... 67

بهره هوشی وتوانائیهای دیگر ذهنی............................................................................................................. 69

ماهیت هوش .................................................................................................................................................... 70

الف- هوش بعنوان توان درک رابطه........................................................................................................... 71

ب- هوش بعنوان توان سازگاری با موقعیتهای جدید............................................................................ 71

پ- هوش بعنوان ظرفیت یادگیری ............................................................................................................ 72

ت- هوش بعنوان قدرت وتفکر انتزاعی .................................................................................................... 72

عوامل موثر در رشد هوش ............................................................................................................................ 72

نقش محیط ووراثت در تشکیل هوش........................................................................................................ 73

1- وراثت وهوش.............................................................................................................................................. 73

2- ازدواج میان خویشاوندان وهوش ......................................................................................................... 75

3- هوش چگونه به ارث میرسد.................................................................................................................. 75

4- محیط وهوش............................................................................................................................................. 75

5- نقش زمان در تشکیل هوش................................................................................................................... 76

6- عوامل محیطی موثر در رشد هوش...................................................................................................... 77

آزمون استانداردشده هوش............................................................................................................................ 78

آزمونهای هوش ................................................................................................................................................ 80

آزمونهای گروهی............................................................................................................................................... 81

آزمونهای فردی هوش...................................................................................................................................... 82

دیدگاه نظری مختلف از مفهوم هوش......................................................................................................... 83

نظریه‎های معاصر هوش.................................................................................................................................. 84

الف: نظریه‎های عاملی هوش.......................................................................................................................... 85

نظریه دوعاملی اسپیرمن................................................................................................................................. 86

نظریه سلسله مراتبی........................................................................................................................................ 87

نظریه چند عاملی ترستون............................................................................................................................. 88

نظریه سه بعدی گیلفورد................................................................................................................................ 89

نظریه کتل درباره هوش متبلور وهوش سیال.......................................................................................... 90

نظریه دوسطحی جنسن................................................................................................................................. 91

ب: نظریه‎های فرایند مداری هوش.............................................................................................................. 92

نظریه شناختی پیاژه درباره هوش............................................................................................................... 93

نظریه بازنمایی برونر......................................................................................................................................... 95

مروری بر نتایج تحقیقات به عمل آمده در زمینه رضامندی زناشویی درداخل وخارج کشور..... 95

خلاصه ................................................................................................................................................................ 107


فصل سوم: فرایند روش شناختی بررسی تجربه موضوع

1-انتخاب نمونه................................................................................................................................................ 114

1-1- جامعه مورد بررسی............................................................................................................................. 114

2-1 روش نمونه گیری ................................................................................................................................. 115

3-1 نمونه منتخب.......................................................................................................................................... 115

2-ابزار وروش اجرای پژوهش....................................................................................................................... 115

1-1 ابزار پژوهش ........................................................................................................................................... 115

2-2 آزمون رضایتمندی زناشویی ENRICH...................................................................................... 115

3-2روش نمره گذاری پرسشنامه رضایتمندی زناشویی ENRICH............................................. 119

4-2آزمون ماتریسهای پیشرونده ریون RAIVEN.............................................. 120

5-2شیوه نمره گذاری ماتریسهای پیشرونده ریون RAIVEN................................. 120

6-2 روش اجرای پژوهش............................................................................................................................. 121

3-طرح پژوهش وروشهای آماری................................................................................................................. 121

1-1- معرفی طرحهای پژوهش .................................................................................................................. 121

1-2-روشهای آماری وتحلیل داده‎ها ......................................................................................................... 121

خلاصه................................................................................................................................................................. 122



فصل چهارم:ارائه وتحلیل نتایج کمی

1-یافته‎های توصیفی ..................................................................................................................................... 123

2-یافته‎های مربوط به تحلیل نتایج در چار چوب فرضیه‎ها ............................................................... 126

خلاصه ................................................................................................................................................................ 128




فصل پنجم : بحث ونتایج کمی

1-بحث وبررسی درباره یافته‎ها ................................................................................................................... 130

2-تفسیر نهایی ................................................................................................................................................ 131

3-محدودیتهای پژوهش ................................................................................................................................ 137

4-پیشنهادات..................................................................................................................................................... 138

منابع........................................................................................................................... 139



پیوستها

جدول داده‎های خام مردان............................................................................................................................ 142

جدول داده های خام زنان.............................................................................................................................. 143

جدول نمرات رضایت زناشویی وهوش مردان........................................................................................... 144

جدول نمرات رضایت زناشویی وهوش زنان............................................................................................. 146

پرسشنامه رضایت زناشویی ........................................................................................................................... 148

برگ نمره گذاری ماتریسهای پیشرونده ریون........................................................................................... 150



فهرست جدولها

فهرست نمودارها



چکیده

پژوهش حاضر به منظور بررسی ارتباط میان رضایت زناشویی وهوش همسران صورت گرفته است. طرح پژوهش از نوع پس رویدادی بود واز طریق نمونه‎گیری در دسترس، 60نفر زن وشوهر (30زوج ) انتخاب شدند .ابراز پژوهش شامل پرسشنامه 47سوالی رضایت زناشویی Enrich وماتریسهای پیشرونده ریون بود.فرضیه تحقیق با استفاده از روش همبستگی پیرسون مورد بررسی قرار گرفت ونتیجه ،در سطح اطمینان 99%دو فرضیه تحقیق یکی مبنی بر رابطه بین رضایت زناشویی وهوش مردان ودیگری مبنی بر رابطه رضایت زناشویی وهوش زنان رد وفرض صفر مورد قبول واقع شد. دو فرضیه تحقیق بعدی با استفاده از روش t استودنت مورد بررسی قرار گرفت ونتیجه ،هردو در سطح اطمینان 99%رد وفرض صفر مورد قبول واقع شد واین نتایج حاصل شد،بین رضایت زناشویی مردان وزنان وهمچنین بین هوش مردان وزنان تفاوت معناداری وجود ندارد.











مقدمه

پیامبر اکرم (ص) فرمودند:هیچ چیز نزد خدا محبوبتر از خانه ای که به ازدواج آباد شود نیست و هیچ چیز نزد خدا منفورتر از آشیانه‌ای که در اسلام بوسیله طلاق از هم بپاشد نیست(مشکینی، 1359 ، ص182).

همسر‌گزینی، ازدواج، تشکیل خانواده، فرزند و تربیت او همه مراحلی از امتحان بزرگ الهی است که یکی پس از دیگری از راه می‌‌رسند و آدمی باکوله بار معرفت و اختیار، چنگ در ریسمان توکل الهی می‌زند تا به اوج قله‌های پر غرور تکامل قدم نهد و خود را بر کشد ، تا در نهایت راههای پر پیچ و خم زندگی مقام والای (و رضوان من الله اکبر )را احراز نماید. ادارة زندگی مشترک و تدبیر نیکوی خانواده، همچون سایر امور نیازمند دانش کافی،دل اگاهی و بصیرت است. موفقیت در این حوزه،مجاهدت و سعی وافر می‌طلبد ،تا بتواند بارقه‌های هدایت الهی را به سوی خود جذب کند،خانواده متعادل،یکی از آرمانهای تشکیل زندگی و آرزوی برتر هر زوج جوانی است (شرفی ،1377،ص 14).

زناشویی و تاسیس زندگی مشترک خانوادگی یک خواسته طبیعی است. که غرائزش در وجود انسانها نهاده شده‌است و این خود یکی از نعمتهای بزرگ الهی است (امینی،1363،ص 3).

یکی از انگیزه‌های زیبا و متعالی بشر ،گرایش او به تشکیل خانواده و داشتن فرزند است . زندگی خانوادکی بشر صددرصد طبیعی است .به این معنی که آفرینش انسان به گونه‌ای است که او را به طور فطری و طبیعی به سوی تشکیل کانون خانوادگی و داشتن فرزند سوق می‌دهد . شواهد تاریخی نشان می‌دهد که انسان در تمام طول تاریخ،زندگی خانوادگی داشته است (سادات ،1377،ص 17).

اندیشمندانی که تاریخ را از سر بصیرت مطالعه کرده‌اند بر این باورند که در طول تاریخ هیچ رسم و قانونی به اندازه همسر گزینی و تشکیل خانواده اهمیت نداشته است . علـت این حقیقت آن است که ازدواج یک امر نوعی است نه شخصی. یعنی هدف آن بقاوپرورش واستمرار نوع بشر است (سادات ،1377، ص 18).

پس از تشکیل خانواده زن و مرد از روی عشق و محبت در خدمت یکدیگر در می‌آیند و هر یک خود را وقف آسایش و راحتی دیگری می‌کند . در مرحلة بعد، این دو در خدمت پرورش و رفاه فرزندان قرار می‌گبرند وبه این ترتیب از حصار تنگ خودخواهی تنها برای خود کارکردن و جز خود کسی را ندیدن ، تا حدی خارج می‌شوند ، عواطف و ویژگیهای روحی آنها با قرار گرفتن در محدودة این پیوند صیقل می‌خورد و جز خود ، دغدغة کس دیگری نیز در درون آنها بوجود می‌آید . این تمرین مناسبی برای مبارزه با خودبینی و خودخواهی است که اولین شرط رشد و کمال آدمی به حساب می‌آید . بسیاری از نیازهای اساسی انسان در خانواده تأمین می‌شود : نیاز زیستی و غریزی به جنس مخالف ، نیاز به محبت ، عاطفه ، نیاز به داشتن فرزند و0000 (سادات ، 1377، ص 19 ) .

امروزه اختلال در نظام مقدس خانواده و بی‌اعتنایی به اصول ضروری و ارزشهای آن است که پایه های اصلی خود زمین را به تباهی کشیده و دوران معاصر را به نام (بیگانگی انسان از انسان ) که به بیماری غیر قابل علاج (بیگانگی انسان از خویشتن ) منتهی گشته است ، سزاوار نموده‌است . توقع یک جامعة صالح و مجتمع قابل تفسیر با (حیات اجتماعی معقول) بدون اصلاح نظام خانواده کاملاً بیجا و خلاف حقیقت است (انصاریان ، 1377 ، ص 3 ) .

در جامعة ما اهمیت آشنایی با و ظایف و حقوق همسران و راه و رسم زندگی زناشویی آن‌چنان که باید برای همگان روشن نشده و آموزش قبل از ازدواج جایگاه لازم خود را نیافته است . لازم است زوجین قبل از تشکیل خانواده با شرکت در کلاسهای آموزشی ویژه ، با مطالعه کتابهای مفید و کسب اطلاعات از افراد صاحبنظر ، آگاهیهای لازم را کسب کنند . با این گونه آموزشهای اولیه می‌توان از بروز بسیاری از مشکلات در خانواده‌ها پیشگیری کرد (سادات ، 1377 ، ص 42 ) .

طلاق کاخ سعادت زوجین را ویران می‌کند و برای فرزندان محنت و رنج پدید می‌آورد . سرنوشت کودک تیره می‌شود و او از هر یتیمی ، یتیم تر می‌شود . امکان اینکه زوجین خود پس از طلاق به راحتی برسند ، بسیار کم است . خلاصه آنکه کودک بیش‌از پدر و مادر قربانی حادثه طلاق است و بر عقل چنین والدینی که فقط به فکر خویشند و فرزند را فراموش می‌کنند باید شک کرد (قائمی ، 1368 ، ص 254 ) .

از نگاه نافذ امام علی (ع) مؤمن کسی است که علیرغم قلبی غمگین ، چهره‌ای پر‌نشاط دارد و این بهترین میزان و ضابطه برای ارزیابی لیاقت زن یا شوهر در زندگی مشترک است. برای تعادل در زندگی ، باید چون چشمه از درون جوشید و خرمی و زیبایی آفرید و به دیگران مسرت حیات عرضه نمود . باید دستی از آستین همت بیرون آورد و گرد و غبار افسردگی را از چهره‌ها (به ویژه همسر) زدود و گل لبخند را بر لبان آنان ، رویاند (شرفی ، 1377 ، ص 108 ) .





گستره علمی موضوع مورد پژوهش



در این فصل به بیان موضوع پژوهش و هدفهای پژوهش و همچنین اهمیت و ارزش تحقیق ، سؤالهای پژوهش و فرضیه‌های تحقیق پرداخته شده سپس تعاریف عملیاتی از متغیرها ارائه شده‌است . در انتهای فصل خلاصه‌ای از مطالب مطرح شده در فصل اول ارائه می‌شود.

1-موضوع پژوهش

موضوع این پژوهش بررسی رابطة رضایت زناشویی و هوش همسران توسط تست رضایت زناشویی و تست پیشرونده ریون می‌باشد .

2- هدفهای پژوهش

اولین هدف این پژوهش بررسی رابطة معنادار بودن رضایت زناشویی با هوش در مردان می‌باشد .

دومین هدف این پژوهش بررسی رابطة معنادار بودن رضایت زناشویی با هوش در زنان می‌باشد .

سومین هدف این پژوهش بررسی تفاوت معنادار بودن رضایت زناشویی مردان و زنان می‌باشد .

چهارمین هدف این پژوهش بررسی تفاوت معنادار بودن هوش مردان و زنان می‌باشد .

3- امکان بررسی موضوع پژوهش و اهمیت آن

مفهوم ومقصود زناشویی وازدواج درطی قرنها وشرایط اقتصادی و اجتماعی وجغرافیایی و غیره پیوسته دستخوش تحول و تغییر بوده و با عوامل و نیازمندیهای گوناگون در‌آمیخته است . لیکن امروزه مفهوم زناشویی و ازدواج با شرایط قرن حاضر براساس محبت ، همکاری ،همدردی ، تفاهم و فداکاری متقابل و زندگی مشترک زن و مرد استوار است . عمده‌ترین اهدافی که تاکنون برای تحقیقات و مطالعات مختلفی که پیرامون موضوع خانواده صورت گرفته‌است مشخص نمودن ضرورت و اهمیت نقش خانواده در جوامع مختلف در جهت رشد و پیشرفت و اعتلای اهداف آرمانی آن جامعه بوده است . به عبارت دیگر محققان مختلف از ابعاد مختلف جامعه‌شناسی، مردم‌شناسی ، روان‌شناسی و غیره سعی نموده‌اند تا با ارائه راهکارهای جدید زمینه‌های تداوم و انسجام بیش از پیش خانواده را مهیا سازند . زیرا امروز دریافته‌اند که تنها در سایه امنیت و آرامش خانواده است که می‌توان فرزندانی سـالم و پـویـا تـربیت نمود و از آنـجا کـه زن در خـانـواده نـقش مهمـی در انسـجام و شکل‌گیری شخصیت افراد خانواده دارد و زمانی میتواند نقش خود را کاملتر انجام دهد که دارای رضایت‌مندی زناشویی بیشتری باشد . لذا رضایت زن در ازدواج موضو ع مورد مطالعه تحقیقات متعدد قرار گرفته است .

4- سؤالهای پژوهش

آیا بین رضایت زناشویی با هوش در مردان رابطه معناداری وجود دارد؟

آیا بین رضایت زناشویی با هوش در زنان رابطه معناداری وجود دارد؟

آیا بین رضایت زناشویی مردان و زنان تفاوت معناداری وجود دارد؟

آیا بین هوش مردان و زنان تفاوت معناداری وجود دارد؟

5- فرضیه‌های پژوهش

بین رضایت زناشویی با هوش در مردان رابطه معناداری وجود دارد .

بین رضایت زناشویی با هوش در زنان رابطه معناداری وجود دارد .

بین رضایت زناشویی مردان و زنان تفاوت معناداری وجود دارد .

بین هوش مردان و زنان تفاوت معناداری وجود دارد .

6-متغیرها و تعریف عملیاتی آنها

متغیر پیش بینی کننده : در این پژوهش متغیر پیش بینی کننده هوش است . آلفرد بینه معتقد است که هوش توانایی فرد در قضاوت ،ادراک و استدلال درست است (اسکوئیلر و همکاران ،1372 ، ص 11 ) .

در این پژوهش متغیر هوش از طریق ماتریسهای پیشرونده ریون بزرگسالان ،60سؤالی سربهای (آ،

ب ، ت ، د ، ج ) اندازه‌گیری خواهدشد . جدول 1-1 تفسیر کیفی معادلهای هوشبهر آزمون ماتریسهای پیشرو را نشان می‌دهد .






دراین فصل، ابتدا یافته‌های پژوهش را مورد بحث و بررسی قرار می‌دهیم.سپس به تفسیر نهایی نتیجة پژوهش و پیامدهای آن می‌پردازیم . از آنجا که هر پژوهشی، احتمالاً با محدودیتهایی مواجه است، با مطرح کردن آن محدودیت‌‌‌‌ها، در راستای برطرف کردن آنها ، پیشنهادهایی ارائه می‌شود.

1- بحث و بررسی دربارة یافته‌ها

به منظور افزایش آگاهی به جوانان در حال ازدواج و حفظ نظام خانواده و ایجاد آرامش و تربیت فرزندان سالم وصالح و بالاخره جلوگیری از گسسته شدن خانواده‌ها و طلاق،پژوهش حاضر با بررسی ارتباط میان رضایت زناشویی و هوش در بین همسران انجام شد.

رضایت زناشویی بعنوان احساسات عینی از خشنودی، رضایت و لذت تجربه شده توسط زن یا شوهر موقعی که همه جنبه‌های ازدواجشان را در نظر بگیرند تعریف شد(ذوالفقار،1380،ص 64).

به عنوان یک نتیجة کلی می‎توان گفت، رضایت قلبی مهمترین عامل در بقای پیوند زناشویی و چون روحی در پیکر روابط همسری است(سادات،1377،ص 156).

خانواده کانون محبت،فداکاری، تفاهم و همکاری است و نباید شیوه‌هایی که با این اصول منافات دارد،در آن به کار گرفته شود(سادات، 1377، ص 142).

احترام به زنان و گرامی داشتن آنها و پرهیز از تندخویی و بدرفتاری نسبت به آنها بطور قطع یکی از شاخصهای اصلی در سنت اسلامی است( سادات، 1377،ص 116).

در روایتی از حضرت فاطمه (س) آمده‌است «ارزشمندترین مردم کسانی هستند که با همسرانشان مهربان و بخشنده‌اند»(سادات، 1377، ص 117).

در این پژوهش ، فرضیه‌های تحقیق عبارت بودند از: بین رضایت زناشویی و هوش همسران رابطه معناداری وجود دارد و بین رضایت زناشویی و هوش همسران تفاوت معناداری وجود دارد و هدفهای پژوهش معنادار بودن رابطه رضایت زناشویی و هوش همسران و تفاوت معنادار بودن رضایت زناشویی و هوش در همسران میباشد. با استفاده از پرسشنامه 47 سؤالی رضایت زناشویی و ماتریسهای پیشرونده ریون بزرگسالان 60 سؤالی متغیرهای رضایت زناشویی و هوش مورد بررسی قرار گرفتند. چون میانگین رضایت زناشویی مردان43/53 و زنان33/52 دراین پژوهش نشانگر رضایت نسبی و همچنین نمره هوش آزمودنیهای مرد93/117 و آزمودنیهای زن13/116 دراین پژوهش نشانه افراد باهوش و ممتاز می‌باشند .

با استفاده از روش همبستگی پیرسون ، ضریب همبستگی بین این دو متغیر محاسبه شد. ضریب همبستگی 071/0و 059/0 نشانة نبودن همبستگی بین رضایت زناشویی و هوش همسران بود که در سطح 99 درصد اطمینان و یک درصد خطا فرض صفر قبول و فرض تحقیق ردشد.

همچنین با استفاده از روشt استودنت، تفاوت معناداری دوگروه مستقل بین این دو متغیر محاسبه شد(79/0=t)،(93/0=t)نشانة نبودن تفاوت معناداری بین رضایت زناشویی و هوش همسران بود که در سطح 99 درصد اطمینان و یک درصد خطا ، فرض صفر قبول و فرض تحقیق ردشد.

2- تفسیر نهایی

توجه ویژه اسلام به نهاد خانواده سبب شده‌است که این نهاد از موقعیتی ویژه در میان مسلمانان برخوردار شود. نظام خانوادگی اسلام با تکیه بر مبانی فطری و طبیعی ، ظریف‌ترین نکته‌ها را در روابط میان زن و شوهر مورد توجه قرار می‌دهد و آیینی مدون را برای زندگی زناشویی بنا می‌نهد. یکی از اصولی که اسلام همواره به آن توجه دارد، رونق بخشیدن به خانواده و گرمی و استحکام این کانون است ، به گونه‌ای که با هر عاملی که ممکن‌است از گرمی روابط زناشویی بکاهد، بشدت مبارزه کرده‌است.در تعالیم اسلامی انجام وظایف همسرداری و مراعات اخلاق خانواده از بهترین عبادتها بشمار می‌رود و به این وسیله، طرفهای ازدواج به خدا نزدیک می‌شوند و بر مراتب بندگی و تقرب خود می‌افزایند ، از این رو، در جهان بینی اسلامی خانواده در هاله‌ای از قداست قرار می‌گیرد ومفهومی ملکوتی می‌یابد و این ، همان زیر بنای مستحکمی است که نهاد خانواده را از سردی و سستی حفظ می‌کند و بر بالندگی آن می‌افزاید. در جامعة ما گروهی از مردم که بنا به علل فرهنگی، شیوة زندگی غربی را برگزیده‌اند و زندگی خود را از بعد اخلاقی تهی ساخته‌اند ، گرفتار همان مشکلاتی هستند که جوامع غربی با آن دست به گریبانند. کاهش عواطف خانوادگی و سستی بنیان خانواده از جملة این مشکلات است. بررسیهای آماری نشان می‌دهد که برخورداری زوجین از تحصیلات عالی بتنهایی قادر به تقویت کانون خانواده نیست بلکه آنچه مهم است داشتن فلسفه زندگی ارضاء کننده‌ای است که بتواند با تقویت انگیزه‌های معنوی و انسانی ، بر غنای محتوایی زندگی بیفزاید.از آثار ونتایج مهم رسوخ فرهنگ غربی در کشورهای مشرق زمین ، کاهش انگیزه‌های معنوی است که آثار آن در کلیة عرصه ‌های زندگی بویژه در روابط خانوادگی آشکار شده‌است.با وجود این ، هنوز عواطف خانوادگی نیرومندی در جامعة ما وجود دارد که می‌توان و باید با آگاه ساختن مردم از وظایف خانوادگی و بویژه همسرداری، این عواطف را در جهت درست هدایت کرد و از بروز ضعف وسستی درانگیزه‌های معنوی افراد خانواده جلوگیری نمود(سادات ،1377، ص 12،13).

موفقیت خانواده در درجه اول به این بستگی دارد که انتخاب همسر از روی آگاهی و با توجه به معیارهای درست صورت گیرد( سادات،1377،ص 22).

اگر تنها مسائل و ارزشهای مادی و ظاهری را ملاک تصمیم و انتخاب خود قرار دهیم دیگر نباید انتظار وفاداری و صمیمیت و فداکاری و عاطفه را داشته باشیم(سادات،1377، ص 23).

زن و شوهری که هر دو در مکتب دین تربیت یافته‌اند اگر چه از قبل همدیگر را نمی‌شناخته‌اند ، در موارد اساسی نقاط مشترک فراوانی با هم دارند(سادات ، 1377، ص 24).

آنچه ادامه زندگی را با همسر ممکن می‌سازد، تنها زیبایی او نیست، وجود تفاهم و کمالات روحی و اخلاقی همسر در این میان نقش والاتری بر عهده دارد(سادات،1377، ص 28).

برای زن و مردی که با یکدیگر پیمان زناشویی می‌بندند و وارد زندگی مشترک می‌شوند، پرداختن به وظایف همسری و جلب رضایت خاطر همسر وبالاخره رونق بخشیدن به کانون خانواده از مهمترین امور است( سادات، 1377، ص 43).

لازمه عشق و محبت این‌است که هر یک از زوجین به فکر راحتی، رضایت و رفاه طرف مقابل باشد و از آزردن و ناراحت کردن او به طور جدی بپرهیزد و تا آنجا که بتواند وسایل رشد او را فراهم سازد(سادات ،1377،ص 44).

اساس روابط زن و شوهر را تفاهم،تواضع واحترام متقابل و در یک کلام رفاقت تشکیل می‌دهد(سادات،1377، ص 53).

در یک زندگی مشترک، زن و شوهر باید سعی کنند تمامی خصوصیات ، علایق و حساسیـتهای یکدیگر را بشناسند و کاری نکنند که درست در نقطة مقابل حساسیتهای طرف مقابل قرار گیرند(سادات،1377،ص 120).

سازگاری به معنای تسلیم طلبی یا همرنگ شدن با محیط اجتماعی و از دست دادن شخصیت نیست بلکه برخورد انعطاف آمیز برای پرهیز از اختلاف و درگیری است(سادات،1377، ص 127).

واقع بینی ویژگی بسیار مهم و با ارزشی است که در همة امور و از جمله در زندگی زناشویی نقشی بسیار مهم دارد(سادات،1377، ص 128).
خوشبختی در دارایی و تجمل و قدرت و مقام نیست بلکه در عشق وصفا و آرامش است(سادات، 1377،ص 134).
الگوی مطلوب برای خانواده این‌است که زن و مرد نقش خاص خود را داشته باشند و در کنار هم و مکمل هم عهده‌دار وظایف خانواده گردند(سادات،1377،ص 140).
زن باید با پذیرفتن نقش مدیریتی مرد و همکاری با او در ادارة امور خانواده شالودة محکمی رابرای خانواده وتربیت فرزندان پی‌ریزی نماید (سادات ،1377،ص 141).

مقاله آشنایی با همسران و مادران اهل بیت در 26 صفحه ورد قابل ویرایش

عنوان صفحه

مقدمه .................................................................................................................... 3

خدیجه مادر حضرت فاطمه(س) .......................................................................... 4

حضرت فاطمه زهرا(س) ...................................................................................... 7

سیره حضرت فاطمه (س)..................................................................................... 8

حضرت زینب علیهاالسلام..................................................................................... 12

سیره‌ی حضرت زینب‌(س) ................................................................................... 15

ام‌کلثوم ................................................................................................................. 17

زندگانی مادارن چهارده معصوم(ع)..................................................................... 18

نتیجه گیری............................................................................................................ 24

منابع و مأخذ......................................................................................................... 26


«مقدمه»

زن در لغت به معنی، نقیض مرد، مادینه ی انسان، همسر مرد است. اما شخصیت این مخلوق الهی در تمامی اعصار، قرون و زمانه متفاوت، و تعابیر و معانی خاصی داشته است.

اعراب مشرک و متعصب، دختران را موجودی شوم پنداشته و آن را مایه ننگ و عار می‌دانستند و آنان را زنده به گور می‌ساختند.

پروردگار جهانیان، زن را مظهر خلاقیت و جمال و زیبایی خویش آفرید و او را به خلاقیت خود مربی و پرورش دهنده ی افراد جامعه انسانی قرار داد. در اسلام، زنان همانند مردان در مسائل اجتماعی، سیاسی، پایگاه و جایگاهی مناسب دارند. آنان چون مردان با پیامبر اکرم(ص) بیعت نمودند و علیرغم سلب تکلیف آنان در جهاد، همگام با آزادمردان لباس رزم بر تن کرده و در جبهه‌های نبرد با کفار حضور داشتند. ام‌مسطح از زنانی بود که در جنگ بدر شرکت کرده بود، و خدیجه اولین زنی بود که به پیامبر ایمان آورد و تمامی ثروتش را برای ترویج اسلام ایثار کرد وسمیه اولین زنی بود که در راه بقای اسلام به شهادت رسید. حماسه شیر زنانی چون حضرت زینب علیها‌السلام، ام‌کلثوم و ام‌وهب در واقعه‌ی کربلا نمونه‌ای برجسته از حضور زنان در صحنه‌های نبرد حق علیه باطل می‌باشد.

در قرآن سوره‌ای به نام «نساء» و آیاتی درباره‌ی حقوق و فضیلت زنان آمده و از تعدادی زنان بزرگ چون‌، همسران آدم، ابراهیم و مادران موسی و عیسی علیهم‌السلام به نیکی یاد کرده است. که این خود نشانگر اهمیت اسلام به این ودیعه الهی می‌باشد.

زنان صدر اسلام فرهنگ پاک زیستن، عالم زیستن، مجاهد زیستن، مطیع الی‌الله بودن، در ولایت ذوب گشتن، همسر و مادر نمونه شدن، را در جامعه بانوان ترویج داده‌اند تا تمام زنان عالم از الگوهای رفتاری آن‌ها در زندگانی فردی و اجتماعی خود بهره جویند.

خدیجه (مادر حضرت فاطمه (ع))

نام پدر حضرت خدیجه خویلد بن اسد بی عبدالغری بن قصی بن کلاب، از تیره‌ای معروف و از قهرمان قریش بود. خویلد در دوره‌ی جاهلیت مهتر طائفه‌ی خود بود.

خدیجه پیش از ظهور اسلام از زنان برجسته‌ی قریش به شمار رفته است. تا آنجا که او را طاهره و سیده‌ی زنان قریش می‌خواندند. او در سال 68 قبل از هجرت به دنیا آمد. پیش از آنکه به عقد رسول اکرم (ص) درآید نخست زن ابوهاله هند بن نباش بن زراره و پس از آن زن عتیق بن عائد از نبی مخزوم گردید. وی از ابوهاله صاحب دو پرواز عتیق صاحب دختری گردید. اینان برادر و خواهر مادری فاطمه (ع)اند.

پس از این دو ازدواج، با آنکه زنی زیبا و مالدار بود و خواهان فراوان داشت، شوی نپذیرفت و با مالی که داشت به بازرگانی پرداخت. تا آنگاه که ابوطالب از برادرزاده‌ی خود خواست او هم مانند دیگر خویشاوندانش عامل خدیجه گردد، و از سوی او به تجارت شام رود و چنین شد. پس از این سفر تجارتی بود که به زناشویی با محمد (ص) مایل گردید، خدیجه به هنگام ازدواج با محمد (ص) 40 سال داشت در حالی که حضرت محمد (ص) 25 سال پیش نداشت. جز ابراهیم که از کنیزکی آزاد شده به نام ماریه قبطیه متولد شد، قاسم و عبدالله همگی از خدیجه (ع)اند. قاسم در دو سالگی پیش از بعثت و عبدالله در مکه پیش از هجرت وفات یافتند. اما دختران به مدینه هجرت کردند و همگی پیش از فاطمه(ع) زندگی را به درود گفتند. خدیجه نخستین زنی بود که به پیغمبر ایمان آورد. هنگامی که پیغمبر دعوت خود را ‎آشکار کرد و ثروتمندان مکه روی درروی او ایستادند، و به آزار پیروان او و خود وی نیز برخاستند، ابوطالب برادرزاده خود را از گزند این دشمنان سرسخت حفظ می‌کرد، اما خدیجه نیز برای او پشتیبانی بود که درون خانه بدو آرامش و دلگرمی می‌بخشید و برای همین خوی انسانی و خصلت مسلمانی بود که رسول خدا پیوسته یاد او را گرامی می داشت. او در سخت‌ترین شرایط دوران رسالت پیامبر اسلام (ص) لحظه‌ای از حمایت و پشتیبانی حضرت محمد (ص) کوتاهی نکرد و سرانجام در شعب ابوطالب هنگامی که همه‌ی مسلمانان در محاصره اقتصادی بودند، خدیجه (ع) به دیدار حق شتافت و پیامبر یکی از حامیان دلسوز خود را از دست داد.

هنگامی که خدیجه با رسول خدا (ص) ازدواج کرد، زنان مکه از وی کناره‌گیری کرده و رفت‌و آمد خود را با او قطع کردند، خدیجه از این جهت غمگین شد تا چون به فاطمه حامله شد. این نوزاد در شکم با خدیجه سخن می‌گفت، خدیجه را دلداری می‌داد و خدیجه این مطلب را از رسول خدا (ص) پنهان می‌کرد، تا روزی که حضرت وارد خانه شد و شنید که خدیجه با کسی سخن می‌گوید، پرسید: «ای خدیجه با که سخن می‌گفتی؟»

پاسخ داد: این جنینی که در شکم من است با من سخن می‌گوید و همدم من است. چندی از این ماجرا گذشت تا هنگام وضع حمل فاطمه شد. خدیجه کسی را به نزد زنان قریش فرستاد و از آنها خواست تا به خانه‌ی او آیند و هنگام ولادت فاطمه او را کمک کنند. ولی زنان برای خدیجه پیغام دادند که تو به سخن ما گوش نکردی و با یتیم ابی‌طالب که ثروت نداشت ازدواج کردی، ما نیز به کمک تو نخواهیم آمد. خدیجه از این پیغام غمگین شد و در حال غم و اندوه به سر می‌برد که به ناگاه چهارزن گندمگون و بلند قامت را که همچون زنان بنی‌هاشم بودند مشاهده کرد که بر وی وارد شدند. خدیجه از دیدن آنها نگران شد اما یکی از آن چهارزن به سخن آمد و گفت: «ای خدیجه! نترس و محزون مباش که پرودگار تو ما را فرستاد و ما خواهران تو هستیم، من ساره هستم، و این یکی آسیه همسر فرعون است که همدم تو در بهشت خواهد بود، و آن دیگر دختر عمران و چهارمی کلثم دختر موسی بن‌عمران است خدای تعالی ما را فرستاد تا در امر وضع حمل تو را کمک کنیم. و آن گاه کمک کردند و فاطمه به دنیا آمد.

حضرت فاطمه (ع) در دامان پدری چون پیامبر اکرم (ص) و مادری زاهد و فداکار چون حضرت خدیجه (ع) پرورش یافت. وی در علم و فقاهت، زهد و عبادت، ایثار و شهامت، حیاو عفت، فصاحت و بلاغت و صبر و بردباری، یگانه‌‌ی اعصار و قرون شد.
ب- شجاعت و شهامت

از امتیازات و ویژگی‌های دیگری که زینب کبری دارد شجاعت است. شجاعتی علی گونه که در عاشورا بسیار مورد نیاز بود. اگر ذره‌ای ترس و وحشت از حکومت طاغوتی و جبار یزید در دل ایشان بود. هیچگاه ایراد کند و او را مفتضح نماید. او با جباران و ظالمین مقابله می‌کرد در حالی که آنان در اوج عظمت و اقتدارشان بودند، ولی زینب، تنها، غریب، بی‌کس و در حالت اسارت و مظلومیت بود نه یاری داشت و نه معینی.

ج- فصاحت و بلاغت حضرت زینب (س)

دیگر از ویژگی‌های زینب که به او موقعیت مخصوص می‌داد، فصاحت و بلاغت بود. زینب همچون پدر بزرگوارش زیبا سخن می‌گفت، آن چنان زیبا و با منطقی قوی و استوار که فرصت هر نوع خدشه و اظهارنظر را از دیگران می‌گرفت.

مسلماً در کوفه و شام، شمشیر و سنان به کار نمی‌آمد، شمشیر و سنان، به مقدار نیاز در کربلا و عاشورا به کار گرفته شده بود، در آنجا سخن گفتن لازم بود و منطقی پولادین.

زینب این سلاح را دارا بود. شیوه‌ی سخن گفتن را به خوبی از پدر آموخته بود. می‌دانست در کوفه چگونه باید سخن بگوید و در شام چطور. با نگاهی به خطبه‌های ایشان فصاحت و بلاغت آن برای ما نمایان می‌شود. می‌بینیم که جملات فصیح، در خور فهم مخاطبین و بنا به مقتضای حال و مقام ادا شده است. حضرت زینب (س) در کوفه به یک نحوه سخن رانده و در شام، در مجلس یزید به گونه‌ای در خور آن مجلس.


د- تربیت حضرت زینب(س)

اساس و منشاء همه‌ی فضایل در تربیت صحیح و درست نهفته است، اما قبل از هر چیز، مربی و کسی که امر تربیت اطفال را عهده‌دار گردیده اهمیت دارد. اولین چیزی که در تربیت مورد نیاز است این است که مربی خودش باید فوری کامل و عامل باشد تا بتواند از عهده این امر مهم و خطیر برآید. این خود امتیازی است که حضرت زینب(س) از مربیان و معلمانی برخوردار بوده است که جزیره‌العرب، بلکه پهندشت کره خاکی در طول تاریخ به خود ندیده و نمی‌بیند. اولین معلم و مربی او وجود مقدس رسول‌خدا (ص) بود.
ه- سخاوت در خردسالی

روزی امام علی (ع) میهمانی همراه خود به منزل آورده بود. آن گاه به فاطمه (ع) فرمود: «در خانه چه داری؟» عرض کرد: «تنها قرصی نان است که آن را برای دخترم زینب گذارده‌ام» زینب (س) اگر چه آن زمان چهار ساله بود وقتی این سخن را شنید گفت: «مادر جان نان را برای مهمان ببرید»
ام‌کلثوم

ام‌کلثوم صغری دومین دختر امیر‌المومنین علیه‌السلام از فاطمه است. ام‌کلثوم پس از سال هشتم هجری متولد شد و سال هفدهم به عمر بن الخطاب شوهر کرد و چون عمر کشته شد نخست عون و پس از مرگ او برادرش محمدبن‌جعفر بن ابی‌طالب او را به زنی گرفت. بیشتر تذکره نویسان نوشته اند ام‌کلثون پس از مرگ و یا کشته شدن محمد شوهری اختیار نکرد. اما ابن‌خرم نویسد: عبدالله بن جعفر بن‌ابی طالب پس از طلاق زینب (ع) او با به زنی گرفت.

ام کلثوم از عمر دارای پسری بنام زید بوده است. ام کلثوم در بازار کوفه مردمان را اشارت کرد با خاموش شدند و سپس خطبه ای با چنان بلاغت خواند که گوئی علی بن ابی‌طالب است. زید و مادرش ام‌کلثوم هر دو در یک روز مردند و عبدالله بن عمر بر آن دو نماز خواند. مرگ ام کلثوم پس از بازگشت او از کوفه بمدینه و بین سالهای چهل ودو تا پنجاه و شش است.