پروژه کارآفرینی فرآیند تولید شکر و نیشکر در 99 صفحه ورد قابل ویرایش

فهرست مطالب

عنوان صفحه

مقدمه و هدف

1- کلیات

1-1- تولید شکر و نیشکر در جهان ...............................................................9

1-2- تولید شکر و نیشکر در ایران ................................................................10

1-2-1- نیشکر کاری در ایران ......................................................................10

1-2-2- تولید شکر نیشکری در ایران ..........................................................11

1-3- نیشکر کاری در خوزستان ...................................................................12

1-4- کشت و صنعت کارون ......................................................................14

2- ترکیب شیمیایی نیشکر

2-1- مواد آلی غیر از ساکاروز ...................................................................19

2-2- اسید های آلی ..................................................................................20

2-3- ترکیبات غیر آلی ..............................................................................20

2-4- ترکیبات ازت دار .............................................................................20

3- فرایند تولید شکر از نیشکر

مقدمه

3-1- برداشت نیشکر ...............................................................................21

3-1-1- مواد زائد همراه نی .....................................................................23

3-2- آماده سازی نی ............................................................................24-25

3-2-1- شستشوی نی .............................................................................25

3-2-2- خرد کردن نی ............................................................................25

3-3- عصاره گیری ..................................................................................26

عنوان......................................................................................................... صفحه

3-4- زلال کردن...........................................................................................26

3-5- صافی های خلاء..................................................................................27

3-6- تبخیر کننده ها.....................................................................................27

3-7- تبلور .................................................................................................27

3-8- سانتریفوژ ...........................................................................................27

4- ترکیبات شربت نیشکر .............................................................................28

4-1- پلی ساکاریدها ....................................................................................28

4-1-1- لوان ................................................................................................29

4-1-2- پکتین .............................................................................................29

4-1-3- سلولزان ..........................................................................................29

4-1-4 نشاسته .............................................................................................29

4-1-5- دکستران ........................................................................................31

4-1-5-1- مشخصات فیزیکی شیمیایی دکستران...........................................31

4-1-5-2- تولید دکستران..............................................................................33

5 مشخصات جنس لوکونوستوک ....................................................................34

6 میکربهای موجود در کارخانه قند ................................................................35

6-1- میکروارگانیسم های نیشکر ...................................................................35

6-2- سالم سازی آسیاب ها ..........................................................................37

7- روش های سریع اندازه گیری دکستران......................................................38

8- پلی ساکاریدهای نیشکر..........................................................................39

8-1- صمغ درنی ترش..................................................................................41

8-2- پلی ساکاریدهای بخش تصفیه .............................................................44

9- ضایعات ناشی از دکستران ........................................................................45

9-1- ضایعات نامعلوم ..................................................................................45

9-2- تداخل در اندازه گیری درصد قند .........................................................46

9-3- مشکلات ناشی از دکستران در تصفیه و تولید شکر خام ......................46

9-3-1 اثر بر شربت زلال کنندها ..................................................................46

9-3-2- اثر دکستران بر صاف شدن .............................................................47

9-3-3- اثر دکستران بر ناروانی ...................................................................47

9-4- اثر بر بلورهای ساکاروز......................................................................49

9-4-1- اثر بر سرعت رشد بلورها ..............................................................49

9-4-2 اثر بر شکل بلورها ..........................................................................49

9-5- اثر بر ظرفیت کارخانه .......................................................................53

9-6- اثر بر خلوص ملاس نهایی ...............................................................54

مواد و روشها

2-1- اثر روش های برداشت بر روی سرعت تشکیل دکستران .....................54

2-1-1- نمونه برداری ...............................................................................55

2-1-2- آزمایشهای مربوط به نی ...............................................................55

2-1-2-1- تعیین ماده خشک ....................................................................56

2-1-2-2- تعیین درصد قند (پلاریمتری)....................................................56

2-1-2-3- درجه خلوص .........................................................................57

2-1-2-4- تعیین قند معکوس ...................................................................57

2-1-2-5- اندازه گیری دکستران ...............................................................58

2-2- آزمایشهای مربوط به شربت ..............................................................64

2-3- اثر دکستران بر انحراف پلاریزاسیون ..................................................65

2-4- اثر استات سرب بر حذف دکستران ......................................................65

2-5- اثر فرمالین ........................................................................................66

2-6- روش های آماری ..............................................................................66

2-6-1- روش های تجزیه واریانس .............................................................66

2-6-2- رگرسیون .....................................................................................66

نتایج و بحث

3-1- آزمایشهای نیشکر .............................................................................67

3-1-1- آزمایش قند ..................................................................................67

3-1-2- آزمایش درجه خلوص ...................................................................67

3-1-3- آزمایش PH ................................................................................68

3-1-4- آزمایش نسبت کیفیت راندمان تولید و شکرخام ..............................69

3-1-5- آزمایش دکستران .........................................................................69

3-1-6- آزمایش قند معکوس ...................................................................69

3-2- آزمایشهای شربت ...........................................................................74

3-2-1- آزمایشهای قند معکوس................................................................74

3-2-1- آزمایش دکستران ........................................................................74

3-3- آزمایش اثر دکستران بر انحراف پلایمتری .........................................80

3-4- آزمایش اثر فرمالین ........................................................................82

3-5- آزمایش اثر استات سرب بر حذف دکستران .....................................83

4- ضمیمه .............................................................................................84

5- منابع مورد استفاده .............................................................................92





فهرست جداول

عنوان صفحه

شماره جدول

1- ضایعات قندی بر اساس دکستران موجود در شکر خام ....................8

2- تولید قند و شکر از چغندر و نیشکر در جهان .................................9

3- صورت عملکردبهره برداری کارخانه های نیشکری...........................13

4- واریته های تجاری نیشکر کارون ...................................................14

5- ترکیبات شیمیایی نیشکر ...............................................................19

6- مقادیر ترکیبات مختلف در نی های سالم ، ترشیده ، خشک، برگ سبز سرنی و برگهای خشک................................................................23

7- مواد تشکیل دهنده شربت ............................................................28

8- پلی ساکاریدهای موجود در نیشکر ...............................................30

9- گروه های مختلف دکستران بر اساس پیوندهای موجود ..................32

10- تجزیه پلی ساکاریدهای جدا شده از ملاس و شربت مخلوط.........40

11- مقایسه ترکیبات صمغ جدا شده از نی تازه و کهنه ........................41

12- اثر زمان نگهداری نی سبز و سوخته بر میزان صمغ ......................42

13- میزان صمغ در نی های خرد شده و خرد نشده در اثر نگهداری .....43

14- درصد افزایش صمغ شربت در خلال نگهداری نیشکر ...................43

15- میزان دکستران و ضایعات قندی در شکر خام ..............................45

16- منحنی استاندارد دکستران ...........................................................64

17- جداول تجزیه واریانس صفات مختلف نی ..................................76

18- جداول تجزیه واریانس صفات مختلف در شربت ........................79

19- جداول تجزیه واریانس مربوط به اثر غلظت های مختلف فرمالین...82

فهرست شکلها

1- اثر دکستران و نشاسته بر ناروانی...........................................................48

2- اثر دکستران بر افزایش ناروانی ............................................................48

3- بلور طبیعی ساکاروز و محورهای کریستالوگرافی..................................52

4- مقایسه اثر رافینوز و دکستران بر بلور ساکاروز .....................................52

5- اثر غلظت های متفاوت دکستران بر بلور ساکاروز................................53

6- تغییرات درصد قند در نی های سبز، سوخته و برداشت ماشینی ..........72

7- تغییرات درجه خلوص در نی های سبز، سوخته و برداشت ماشینی.... 72

8- تغییرات PH در نی های سبز ، سوخته و برداشت ماشینی .................74

9- تغییرات نسبت کیفیت خام در نی های سبز ، سوخته و برداشت ماشینی...........................................................................................64

10- تغییرات شکر خام در نی های سبز، سوخته و برداشت ماشینی......... 65

11- تغییرات بازه تولید در نی های سبز ، سوخته و برداشت ماشینی ........65

12- تغییرات دکستران در نی های سبز، سوخته و برداشت ماشینی ...........73

13- تغییرات قند معکوس در نی های سبز ،سوخته و برداشت ماشینی .....73

14- تغییرات قند معکوس در شربت با PH های مختلف در دمای C50ْ..77

15- تغییرات قند معکوس در شربت با PH های مختلف در دمای C60ْ..77

16- تغییرات قند معکوس در شربت با PH های مختلف در دمای C70ْ..78

17- تغییرات دکستران شربت با PH های مختلف در دمای C 50ْ .........78

18- تغییرات دکستران شربت با PH های مختلف در دمای C 60ْ .........79

19- تغییرات دکستران شربت با PH های مختلف در دمای C 70ْ .........79

20- رگرسیون بین دکستران و درصد قند ........................................... 81

21- رگرسیون بین دکستران و انحراف پلاریمتری ............................... 81

مقدمه و هدف:

نیشکر از گیاهان زراعی است که ظاهراً اهلی کردن آت برای اولین بار در جزایر اقیانوس آرام (گینه نو) اتفاق افتاد و سپس از آنجا به چین و هند برده شده است. سابقه تاریخی کشت نیشکر به هزار سال قبل از میلاد می رسد نیشکر از هند به سایر نقاط دنیا راه یافت و تا اوایل قرن هجدهم تنها محصولی بود که در سطح تجارتی برای تولید شکر کشت می شد.

تولید شکر از اجزاء مهم اقتصادی کشاورزی بسیاری از کشورهاست در مقیاس جهانی عملکرد قند چغندر و قند نیشکر در واحد سطح تقریباً مساوی است.

سابقة تولید نیشکر در ایران به سال 600 میلادی می رسد در این زمان شکر تصفیه شده از نیشکر تولید می شده. ظاهراً تولید نیشکر در خوزستان اهمیت داشته است زیرا کلمه خوز به معنی نیشکر است به هر حال اولین تلاش وسیع برای تولید آزمایشی نیشکر در سال 1329 در خوزستان انجام گردید. (3)

اکنون صنعت قندسازی کاملاً استقرار یافته مهذا پژوهشگران تحقیقات زیادی درباره تحول این صنعت آن هم با توجه به تکنیک های کاملاً مدرن با توجه به شرایط سخت که به این صنعت تحمیل شده است اشتغال به کار دارند.

هدفهای کنونی این پژوهشگران و محققان را می توان به شرح زیر خلاصه کرد.

1- استخراج حداکثر ممکن قند از نیشکر

2- شکر با کیفیتی تولید گردد که جوابگوی خواسته های مصرف کنندگان باشد. بسیار از این مصرف کنندگان شرایط بسیار سختی را برای کیفیت شکر قائل شده اند.

3- شکر را هر چقدر ممکن است با قیمت کمتری به بازار عرضه نمایند یا به عبارت دیگر استفاده از تجهیزات پیشرفته و کاهش ضایعات در کلیه مراحل تولید شکر. (10)

همچنین توجه به مسائلی مانند کاهش مصرف انرژی و حداقل آلودگی محیط زیست. (8)

از جمله مسائلی که کارخانجات نیشکری با آن دست به گریبان هستند ضایعات ناشی از فعالیت میکروارگانیزم ها می باشد. میکروارگانیزم ها قادرند تحت شرایط مناسب و در مراحل مختلف مانند آتش زدن. حمل نی . آسیاب و سایر مراحل تولید شکر در کارخانه به روش های گوناگون همانند تجزیه ساکاروز، تولید قند معکوس، تولید اسید، تولید مواد صمغی مثل دکستران لوان ضایعات جبران ناپذیری وارد کند. (10)

دکستران از جمله موادی است که توسط باکتری به نام لوکونوستوک مزنتروییدس تولید می شود که در صورت توقف نی در مرحله برداشت. حمل و یا توقف شربتها و آلودگی آسیاب ها این باکتری وارد عمل شده و منجر به تولید دکستران و اسید می گردد که از جمله خسارات وارده را می توان 1- افزایش ضایعات نامعلوم در شربت ناشی از تشکیل دکستران که بر طبق نظر کلارک میزان ضایعات را می توان در جدول زیر نمایش داد. (24)

1-1- تولید شکر و نیشکر در ایران

1-2-1- نیشکر کاری در ایران

نیشکر کاری صنعتی در ایران به اواخر سال 1328 بر می گردد که در پی درخواست سازمان برنامه و بودجه ، کشورهای مصر – برزیل – اتازونی – پاکستان – هر یک 10 کیلو گرم از قلمه های نیشکر مرغوب خود را با ذکر مشخصات به ایران فرستادند سایر کشورها به دلیل مقررات گمرکی خود نتوانستند درخواست ایران را اجابت نمایند. (7)

این قلمه ها در اواخر سال 1328 و اوایل 1329 در اهواز کشت شد و در سال 1331 آقای وان دوشور که یکی از کارشناسان نیشکر کاری بود برای مدت شش ماه به ایران آمد و اصول کلی زراعت و مراقبت در مزارع نیشکر کاری را به مهندسان ایرانی آموزش داد. در همین زمان 12 نوع قلمه دیگر نیشکر آمریکایی بوسیله سازمان غذا و کشاورزی به ایران رسید و در خوزستان کاشته شد که این نیشکرها در مناطق خوزستان مانند اهواز – دزفول – حمیدیه – شوش – سوسنگرد – شوشتر کشت شدند.

از تمام عملیات بالا نتایج بسیار مثبت زیر بدست آمده است.

1- علی الاصول نیشکر در خوزستان به عمل می آید برخلاف شایعاتی که پخش شده بود از سرمای احتمالی موقتی که ممکن است پیش آید زیان نمی بیند.

2- انواع مخصوصی از نیشکرهای رسیده در خوزستان خوب رشد می کند و درصورت ایجاد کارخانه این انواع زیاد خواهد شد.

3- میزان قند نیشکری که در خوزستان کشت شده بود بسیار رضایت بخش بود.

مطالعات و بررسی های انجام شده بلاخره منجر به طرحی شد که خوشبختانه از شهریور 1336 به مرحله اجرا گزارده شد. طبق این طرح در منطقه هفت تپه 12 هزار هکتار زمین خریداری شده و به کشت نیشکر اختصاص داده شد و در سال 1340 اولین کارخانه قند نیشکر ایران شروع به بهره برداری کرد و در بهره برداری 1346 با تولید 104 تن نیشکر در هکتار و 1/10 هکتار تن شکر در هکتار موفق ترین بهره برداری را در تاریخ خود داشت و از نظر تولید در واحد سطح یکی از بهترین رکوردها را در دنیا بدست آورد. (7)

1-2-2- تولید نیشکر در ایران

تولید شکر در سال 83 در مقایسه با سال 63 رشدی معادل 204 درصد داشته است و تولید نیشکر در طی این سالها نیز رشدی معادل 246 درصد داشته است که شکر تولیدی از نیشکر در حدود 45 درصد تولید داخلی را به خود اختصاص داده است.

مصرف سرانه کشور معادل 35 کیلو قند و شکر می باشد که تولید داخلی بیش از 50 درصد مصرف داخلی کشور داخلی کشور را تامین نموده است.

1-2- نیشکر کاری در خوزستان

خوزستان با موفقیت بین 29 تا 33 درجه عرض جغرافیایی بلحاظ شرایط اقلیمی مناسب یکی از مساعدترین و مستعدترین مناطق تولید نیشکر در جهان محسوب می گردد.

جلگه خوزستان در ارتفاع بین 4 تا 150 متر از سطح دریا قرار گرفته و از این لحاظ موقعیت مناسبی برای تولید نیشکر محسوب می شود.

درجه حرارت زیاد، طولانی بودن دوران روشنایی روز ، فراوانی انرژی خورشیدی، و درخشندگی هوا، از امتیاز این منطقه می باشد.

کمی میزان بارندگی به کوتاهتر شدن و اقتصادی تر شدن عملیات برداشت و افزایش فرصت رشد محصول در سال بعد کمک می نماید و وجود سرماهای حدود صفر در ریزش برگ. افزایش فعالیتهای قند سازی و جلوگیری از گل دهی نیشکر کمک می کند. گرم و خشک بودن منطقه در کنترل طبیعی و محدودیت خسارات بسیاری از آفات و امراض نیشکر که در سایر نقاط دنیا موجب خسارت عمده ای می باشد مؤثر بوده و امکانات مساعدی را برای کشت نیشکر در این منطقه بوجود می آورد.

مجموعه امکانات طبیعی – اقتصادی – اجتماعی – فنی – تخصصی منطقه را در هیچیک از مناطق نیشکر خیز جهان نمی توان مانند خوزستان یک جا و مجتمع در نظر گرفت. سوابق تاریخی کشت نیشکر در این منطقه نیز درخشان و حائز اهمیت است.

نیشکر با توجه به پیچیدگی عملیات زراعی آن از گیاهانی است که در مقایسه با کشتهای دیگر عملیات زراعی آن مستلزم برنامه ریزی دقیق و ماشین آلات ویژه می باشد انتخاب ماشین آلات عملیات برداشت و حمل آن نیز با در نظر گرفتن مشخصات فنی و ابعاد ظرفیت آنها فارغ از سایر عوامل و فاکتورهای مؤثر مشکلاتی در پی خواهد داشت.

بهترین زمان برداشت از اوایل آبان ماه تا اواخر اسفند می باشد در بعضی ماه ها فصل برداشت طولانی می گردد که از عوامل محدود کننده و باز دارنده می توان باران و برداشت و حمل نی را نام برد.

کشت و صنعت دعبل خزاعی:

کشت و صنعت دعبل خزاعی در کیلومتر 25 جاده اهواز – آبادان در جنوب شرقی اهواز واقع شده است. کل سطح قابل کشت نیشکر در این واحد 12000 هکتار می باشد.

در کشت و صنعت دعبل خزاعی برای آبیاری و زهکشی ، 1 ایستگاه پمپاژ اصلی آبیاری، 141 کیلومتر کانال اصلی آبیاری، 2/28 کیلومتر زهکش اصلی روباز، 5/64 کیلومتر کانال و لوله اصلی آبیاری، 141 کیلومتر جمع کننده زه (کلکتور) و 2376 کیلومتر لوله های زهکش زیرزمینی (لتران) به کار رفته است.

صنایع مستقر در کشت و صنعت دعبل خزاعی عبارتند از :

کارخانه شکر، کارخانه خوراک دام ، مجتمع بیوتکنولوژی که شامل کارخانه های تولید الکل و خمیرمایه خشک فعال از ملاس نیشکر می باشند.

کشت و صنعت میرزا کوچک خان:

کشت و صنعت میرزا کوچک خان در جنوب غربی اهواز و در 75 کیلومتر 75 جاده اهواز – خرمشهر قرار دارد. کل مساحت کشت و صنعت 14 هزار هکتار و مساحت خالص اراضی آن 12 هزار هکتار می باشد.

شبکه عظیم آبیاری – زهکشی کشت و صنعت میرزا کوچک خان، متشکل از ایستگاه اصلی و فرعی به طول 50 کیلومتر ، 24 ایستگاه فرعی آبرسان برای پمپاژ ثانویه و شبکه زهکشی زیر زمینی به طول 2863 کیلومتر می باشد. همچنین در این کشت و صنعت 913 کیلومتر انواع جاده احداث شده است.

صنایع مستقر در کشت و صنعت میرزا کوچک خان عبارتند از: کارخانه شکر میرزا کوچک خان با ظرفیت تولید سالانه 100 هزار تن شکر مورد بهره برداری قرار گرفت.

کارخانه های خوراک دام و کاغذ در مراحل ساخت هستند که در آینده نزدیک به بهره برداری خواهند رسید.

کشت و صنعت سلمان فارسی:

کشت و صنعت سلمان فارسی در کیلومتر 40 جاده اهواز – آبادان ، در جنوب شرقی اهواز قرار گرفته است. مساحت کل کشت و صنعت بیش از 14 هزار هکتار و مساحت خالص اراضی آن 12 هزار هکتار می باشد.

شبکه آبیاری و زهکشی کشت و صنعت سلمان فارسی از کانالهای آبرسانی اصلی و فرعی و لوله های اصلی آبیاری به طول 94 کیلومتر، تعداد24 ایستگاه فرعی آبرسانی و شبکه زهکشی زیرزمینی به طول 2203 کیلومتر تشکیل شده است. تلمبه خانه اصلی آبرسانی کشت و صنعت سلمان فارسی در 14 اسفند 1376 توسط ریاست محترم جمهوری جناب آقای خاتمی افتتاح شد و مورد بهره برداری قرار گرفت.

همچنین در این کشت و صنعت بیش از 330 کیلومتر جاده احداث شده است.

صنایع مستقر در کشت و صنعت سلمان فارسی علاوه بر کارخانه شکر، کارخانه های خوراک دام و کاغذ می باشد.

ظرفیت پذیرش سالانه یک میلیون تن نیشکر و تولید 100 هزار تن شکر خام را در هر فصل زراعی دارد و تولیدات ثانویه آن ، 330 هزار تن با گاس و 38 هزار تن گل صافی است که در کارخانه خوراک دام مورد مصرف قرار می گیرد. یادآور می شود، کارخانه های کاغذ و خوراک دام هم اکنون در مرحله ساخت قرار دارند.

کشت و صنعت فارابی:

کشت و صنعت فارابی در جنوب شرقی اهواز و در کیلومتر 35 جاده اهواز – آبادان واقع شده است.

در کشت و صنعت فارابی بخش عظیمی از عملیات زیر بنایی از جمله شبکه های آبیاری و زهکشی آن به پایان رسیده است.

صنایع مستقر در کشت و صنعت فارابی عبارتند از:

کارخانه شکر – کارخانه های خوراک دام و کاغذ

کارخانه شکر فارابی در مراحل پایانی احداث می باشد و در فصل زراعی 85-86 به بهره برداری رسمی خواهد رسید.

همچنین در آینده کارخانه های کاغذ و خوراک دام نیز در این کشت و صنعت ساخته خواهند شد.

کشت و صنعت دهخدا:

کشت و صنعت دهخدا در شمال اهواز و در 20 جاده اهواز – اندیمشک ، در میان رودخانه کارون و جاده مزبور قرار دارد.

عملیات اجرایی و زیر بنایی و پروژه های در دست اجرای این واحد نسبت به کشت و صنعتهای دیگر از پیشرفت کمتری برخوردار بوده است که امید می رود در آینده نزدیک به پایان برسد.



1- افزایش ضایعات گل

2- کاهش راندمان کلی کارخانه

3- نقصان کیفیت شکر تولیدی

4- افزایش هزینه تولید

3-2- آماده سازی نیشکر

3-2-1- شتشوی نی

هدف از این عملیات تهیه یک نی با شرایط مناسب جهت انجام بهینه عملیات استخراج شربت می باشد. بطور متوسط در هر مرحله شستشو بایستی حدود 95% سنگ و شن و فلزات جدا گردند. این عملیات از پرهزینه ترین مراحل می باشد.

در تمام انواع شستشو ضایعات قندی وجود دارد. در نیشکرهایی که با دست قطع شده اند و به روش افشانی با آب شسته می شوند ضایعات قندی نسبتاً کمی خواهیم داشت که در اثر ورود قند از محل قطع نی به آب رخ می دهد ولی در اثر عملیات مکانیکی برداشت به علت صدمات و ضربات بیشتری که توسط دروگرها به نی وارد می شود و سطح بیشتر نی ضایعات قندی بیشتر خواهد بود به عبارت دیگر میزان ضایعات قندی بستگی تام به میزان صدمات وارده به نی دارد و میزان آب شستشو تأثیر چندانی در میزان ضایعات قندی ندارد. (23)

در ساده ترین روش شستشو با استفاده از نازل هایی آب را روی نی ها می پاشند که البته این روش زمانی مناسب است که مواد زائد همراه نی کم باشد و برای زمانی که برداشت و بارگیری با ماشین انجام شود کافی به نظر نمی رسد. در سالهای اخیر برای تمیز کردن و شستشوی توده های نی در هم پیچیده همراه خاشاک ، خاک ، گل و سایر واد زائد تغیییرات و پیشرفت های زیادی حاصل شده است.

3-2-2- خرد کردن نیشکر

نی های شسته شده روی نقاله های به سمت آسیاب ها حرکت می کنند در ضمن حرکت از زیر یک یا دو سری چاقوی متصل شده به محوری که با سرعت بسیار زیاد (750-450 دور در دقیقه) می چرخد می گذرند.

هدف از این چاقوها خردکردن نیشکر به قطعات کوچکتر و یکنواخت کردن سطح نیشکر و در نهایت آماده سازی نی برای یک عصاره گیری خوب در آسیاب ها می باشد. نی های خرد شده پس از عبور از بخش آهن ربا به منظور حذف فلزات وارد آسیاب می شود.

3-3- عصاره گیری (آسیاب نی)

آسیاب ها شامل یک له کننده دو غلتکی و همچنین دارای 3 یا بیشتر آسیاب 3 غلتکی می باشد البته در بعضی کارخانه ها له کننده ممکن است دارای 3 غلتک باشد. هدف اصلی له کننده خرد کردن و عصاره گیری قسمت های نرمتر نیشکر می باشد و در نتیجه شرایط مناسبی بوجود می آورد تا آسیاب ها بتوانند عمل عصاره گیری را بهتر انجام دهند.

هر آسیاب شامل 3 غلطک می باشد و نیشکر خرد شده نخست بین غلتک بالایی و یکی از غلتک های پائینی می گذرد و سپس از بین غلتک بالایی و یکی دیگر از غلتک های پائینی (خروجی) می گذرد. محور غلتک های پائینی ثابت هستند و تنها محور غلتک بالایی است که می تواند بالا و پایین حرکت کند. شربت از بین شیارهای غلتک به داخل حوضچه آسیاب ریخته شده و ازآن جا توسط ناودانی هایی به داخل مخازنی می ریزد. نیشکر بعد از عبور از بین غلتکهای له کننده توسط نقاله های به اولین آسیاب می رود و در ضمن شربت آسیاب های سوم و زلال کننده شامل یک مخزن بزرگی است که دست کم 3 تا چهار صفحه شیب دار دارد.

ساختمان آن طوریست که از مخلوط شدن شربت ناخالصی که وارد زلال کننده ها می شود با شربت زلال شده ای که از آن خارج می گردد جلوگیری می کند و گل تحت نیروی ثقل خود ته نشین و توسط پاروهای بزرگ مکانیکی که در هر طبقه نصب گردیده اند جمع آوری و در ته مخزن ریخته شده و از آنجا جهت قندگیری به صافی های خلایی می رود.

3-5- صافی های خلایی

صافی های خلایی استوانه های افقی بزرگی هستند که جدار خارجی آنرا توری فلزی مشبکی تشکیل داده است و برای صاف نمودن شربت از خلاء استفاده می شود بدین ترتیب هر استوانه به آرامی به حرکت در آمده و گل ارسالی از ته نشین کننده ها را که در قسمت زیر آن قرار دارد با ایجاد خلاء می کشد. گل در روی توری باقیمانده و شربت از آنها گذشته و شربت حاصل را به شربت خام مخلوط اضافه می کنند.

3-6- تبخیر کننده ها

شربت حاصل از ته نشین کننده ها مخلوطی است از ساکاروز، آب ، انورت، مواد معدنی. همچنین مواد آلی که در حین عمل ته نشین شدن از بین نرفته اند می باشد برای اینکه ساکاروز را بتوان متبلور کرد بایستی آبهای اضافی شربت را خارج نمائیم. که این عمل در تبخیر کننده های چند بدنه ای انجام می شود. شربت رقیق از بریکس 15-12 در بدنه های تبخیر به شربت غلیظ یا بریکس 60-65 تبدیل می شود.

3-7- تبلور

متبلور کردن ساکاروز در شربت غلیظ در دستگاه های پخت در خلاء صورت می گیرد.