نمونه سوالات آزمون یکساله کمک بهیاری و پرستاری با پاسخ و جواب

مناسب کل آزمون ها با رشته مرتبط مثل:

نمونه سوالات آزمون یکساله کمک بهیاری و پرستاری با پاسخ و جواب
بهورزی
پرستاری
کمک بهیاری
علوم پزشکی
هنرستان بهورزی
هنرستان بهیاری

کمک پرستاری

کمک بهورزی

پروژه مالی دانشگاههای علوم پزشکی (به صورت فرضی) در 115 صفحه ورد قابل ویرایش

فهرست مطالب

عنوان صفحه

فصل اول-کلیات.................................................................... 3

فصل دوم ........................................................................... 10

فصل سوم-پرداختها و هزینه ها ................................................... 12

انواع پرداختها ....................................................................... 12

الف-در مورد خرید های داخلی ................................................. 15

ب:خریدهای خارجی .............................................................. 16

ج : خدمات قراردادی ............................................................. 16

فصل چهارم - معاملات ............................................................ 22

ترتیب تحویل کالا یاخدمات ..................................................... 39

فصل پنجم - تنظیم حساب و نظارت ............................................. 44

فصل ششم - اموال.................................................................. 47

فصل هفتم - امور مختلف ......................................................... 48

حسابداری دولتی ................................................................... 51

ثبت عملیات حسابداری بستن حسابها ............................................ 71

عنوان صفحه

گروه مستقل حسابهای سایر منابع ................................................. 80

مشخصات و تاریخچه طرح تملک دارائیهای سرمایه ای ....................... 84

پیش پرداخت سال جاری .......................................................... 88

وجوه سپرده و تمرکز وجوه سپرده ............................................... 89

بانکها و وجوه نقد .................................................................. 89

وضعیت اعتبارات ارزی ............................................................ 94

ذیحسابی ............................................................................ 94

بستن حساب در پایان سال ....................................................... 102



مقدمه :

اولین جلسه هیئت امنای مرکزی دانشگاههای علوم پزشکی درساعت 8 صبح روز یکشنبه 11/1/70 به ریاست جناب آقای دکتر ملک زاده وزیر محترم بهداشت درمان و آموزش پزشکی وبا حضور جناب آقای زنجانی رئیس محترم سازمان برنامه وبودجه واعضاء منتخب جناب آقای دکتر نور بخش جناب آقای دکر ایرج فاضل جناب آقای دکتر عباس شفیعی ، جناب آقای دکتر زالی وروسای دانشکده های علوم پزشکی سراسر کشور تشکیل شد . دراین جلسه پیش نویس آئین نامه امور مالی ومعاملاتی دانشگاههای علوم پزشکی دانشکده های علوم پزشکی وموسسات تحقیقاتی که توسط معاونت محترم اداری ومالی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی تهیه وقبلا در اختیار کلیه اعضای محترم هیئت امنای مرکزی گذاشته شده بود با اصلاحاتی بشرح پیوست بتصویب رسید .

دومین دستور جلسه مربوطه به نحوه اداره واحد های بهداشتی – درمانی بود که مصوب شد آئین نامه پیشنهادی وزارت بهداش درمان و آموزش پزشکی به هیئت محترم وزیران پس از تصویب جهت اجرا به دانشگاهها ودانشکده‌های علوم پزشکی کشور ابلاغ گردد .

در این جلسه تصویب شد که مجموعه قوانین و مقررات آموزشی مربوط به

اعضاهیئت علمی دانشگاه ههای علوم پزشکی مصوب هیئت محترم 3 نفره جانشین هیئت امناوهمچین هیئت های امنای قبلی که توسط حوزه معاونت محترم آموزشی تهیه ودر اختیار اعضای محترم وهیئت امنای مرکزی قرار داده شده است با تصویب هر گونه مصوبه جدید توسط هیئت امنای مرکزی ملاک عمل کلیه دانشگاهها ودانشکده های علوم پزشکی قرار گیرد .

در ادامه جلسه مصوب شده که بودجه تفضیلی هر دانشگاه با حضور معاونت مالی واداری وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی جناب آ”قای دکتر نور بالا ونماینده سازمان برنامه وبودجه جناب آقای کبیری و نماینده دانشگاه مربوط بررسی ومصوبات این هئیت سه نفره بمنزله مصوبه هیئت امنای مرکزی تلقی گردد ضمنا در این جلسه پیشنهاد دانشکده علوم پزشکی بوشهر درمورد فوق العاده جذب وفوق العاده بدی آب وهوای اعضا هیئت علمی مطرح ومصوب شد مشابه بندر عباس عمل گردد .






فصل اول – کلیات

ماده 1- امور مالی ومعاملاتی دانشکده علوم پزشکی که منبعد موسسه نامیده می شود براساس این آئین نامه انجام خواهد شد .

ماده 2- موسسه شامل ستاد دانشگاه وکلیه واحد های اجرائی ( دانشکده ها مراکز آموزشی یادرمانی بیمارستانها ونظائر آن ) است که هر واحد عهده دار اجرای قسمتی از برنامه موسسه می باشد .

ماده 3- سال مالی موسسه از اول فروردین ماه هرسال شروع ودر آخر اسفند ماه همان سال پایان می یابد .

ماده 4- موسسه مکلف است با رعایت مقررات مربوطه ودر مهلت مقرر صورتحساب دریافت وپرداخت هر ماه وحساب نهائی هر سال راتهیه وتنظیم نموده وحسب مورد به هیئت امنا دیوان محاسبات و وزارت اقتصاد ودارائی ارائه نماید .

ماده 5- دریافتهای موسسه شامل اعتبارات جاری وعمرانی واعتبارات اختصاصی وهدایا وکمکهای مردمی است که می بایستی به حسابهای بانکی مربوطه واریز شود .

ماده 6 -کلیه اسناد واوراق تعهد آو رمالی وهمچنین قرا ردادهای موسسه براساس قوانین ومقررات مربوطه با امضاء رئیس موسسه یا مقامات مجاز از طرف ایشان معتبر خواهد بود .

ماده 7- به منظور انجام پرداختها موسسه مکلف است به تعداد مورد نیاز حساب پرداخت بانکهای دولتی داشته باشد .

تبصره 1- این حسابها در صورت موافقت رئیس یا معاون اداری و مالی موسسه با درخواست مشترک رئیس موسسه یامقام مجاز از طرف او با تفاق ذیحساب ومدیرکل امور مالی افتتاح وتنخواه گردان واحد اجرائی به این حساب واریز خواهد شد .

تبصره 2- برداشت از حسابهای واحد های اجرائی به امضا مشترک رئیس ومسئول امور مالی واحد خواهد بود .

تبصره 3- رئیس واحد می تواند درصورت موافقت رئیس موسسه نسبت به تفویض اختیارات مالی اقدام نماید .

تبصره 4- برداشت از سایر حسابهای موسسه با امضا مشترک رئیس موسسه ( یا مقامات مجاز از طرف ایشان وذیحساب ) ( یامقام مجاز از طرف وی ) به عمل خواهد آمد.

ماده 8- بمنظور واریز درآمدهای اختصاصی موسسه مکلف است به تعداد مورد نیاز حسابهای بانکی غیر قابل برداشت بانکهای دولتی افتتاح نماید . واحد های اجرائی موظفند در آمد های وصولی نقدی خود را به این حسابها واریز نمایند .

ماده 9- بمنظور تمرکز وجوهی که بعنوان سپرده وجه الضمان وثیقه ودیعه وبا نظائر آن دریافت می شود حساب بانکی خاصی توسط موسسه دریکی از بانکهای دولتی افتتاح می گردد واحد های اجرائی مکلفند وجوهی راکه تحت عناوین فوق دریافت می دارند به این حساب واریز نمایند . برداشت از حساب فوق فقط بمنظور استرداد وجوه فوق الذکر به واریز کننده یا ضبط آن بنفع موسسه با رعایت این آئیننامه خواهد بود .

دستور العمل اجرائی این ماده توسط موسسه تهیه وابلاغ خواهد شد .

ماده 10-0 ذیحساب ماموریست که بموجب حکم وزارت امور اقتصاد ودارائی بین مستخلفین رسمی واحد صلاحیت بمنظور اعمال نظارت وتامین هماهنگی لازم براساس قانون نحوه انجام امور مالی ومعاملاتی دانشگاهها وموسسات تحقیقاتی در اجرای مقررات مالی ومحاسباتی موسسه به این سمت منصوب می شود وانجام سایر وظایف مشروح زیر را عهده خواهد داشت .

1- نظارت بر امور مالی ومحاسباتی ونگاهداری وتنظیم حسابها بر طبق قانون وضوابط مربوطه وصحت و سلامت آنها .

2- نظارت بر حفظ اسناد ودفاتر مالی .

3- نگاهداری وتحویل وتحول وجوه ونقدینه ها وسپرده ها واوراق بهادار .

4- نگاهداری حساب اموال موسسه ونظارت بر اموال مذکور .

5- صورت الحساب زیر نظر رئیس موسسه وظایف خود را انجام می دهد .

ماده 11- معاون ذیحساب و مدیر کل امور مالی ماموریست که از بین مستخدمین رسمی واجد صلاحیت موسسه به پیشنهاد ذیحساب ومدیر کل ) امور مالی وبا موافقت وحکم رئیس موسسه با معاون اداری و مالی به این سمت منصوب می شود .

تبصره : در صورت اعلام نیاز ذیحساب ومدیر کل امو رمالی وموافقت رئیس موسسه یا معاون اداری ومالی می توان از بین مستخدمین رسمی واجد صلاحیت دیگر دستگاههای دولتی با استفاده از آیننامه ماموریتها افرادی را به این سمت منصوب نمود .

ماده 12- رئیس امور مالی ماموریست که ا زبین مستخدمین رسمی واجد صلاحیت موسسه با پیشنهاد رئیس واحد اجرایی وتائید ذیحساب ویا موافقت رئیس موسسه یامعاون اداری و مالی به این سمت منصوب می شود .

فصل دوم – بودجه ومنابع مالی ودر آمد

ماده 13- بودجه تفضیلی برنامه مالی موسسه است که برای یکسال مالی تهیه می شود و حاوی پیش بینی در بافتها ومنابع مالی وبر آورد نیازهای اعتباری اسناد وواحدهای اجرائی برای برنامه سالانه موسسه وپرداخت دیون می باشد .

ماده 14- برنامه اجرائی سالانه موسسه فعالیتهای جاری وطرحهای عمرانی وسرمایه گذاری درجهت تجهیز و بهبود و یا گسترش فعالیتهای جاری است که به هدفهای تعیین شده در مدت یکسال پیش بینی می شود .

ماده 15- فعالیتهای جاری ، عملیات وخدمات مستمر و مشخصی است که برای رسیدن به هدفهای برنامه طی یکسال اجرا می شود .

ماده 16- طرح عمرانی ، مجموعه عملیات وخدمات مشخصی درجهت اهداف موسسه است براساس مطالعات توجیهی فنی ، اقتصادی ، اجتماعی درمدت معیین وبا اعتبار مشخص که به صورت سرمایه گذاری توسط موسسه انجام وتمام یا قسمتی از هزینه های اجرائی آن ازمحل اعتبارات عمرانی تامین می گردد وهزینه های غیر ثابت دوره مطالعه وبا اجرا را نیز شامل می شود.

ماده 17- فعالیتهای سرمایه گذاری : مجموعه عملیات مشخصی است که درجهت تجهیز و بهبود وگسترش فعالیتها جاری صورت می گیرد .

ماده 18- منابع مالی موسسه عبارت است از اعتبارات جاری ، اعتبارات عمرانی ، اعتبارات اختصاصی مانده اعتبارات مصرف نشده سنوات قبل هدایا وکمکهای مردمی تحصیل وام واستفاده از تسهیلات سیستم بانکی .

تبصره 1- اعتبارات جاری : اعتبارات عمرانی هر سال موسسه در سال قبل توسط موسسه تنظیم وبه مراجع ذیصلاح ارائه می شود تابه صورت کمک در بودجه کل کشور منظور و تصویب شود.

تبصره 2- اعتبارات اختصاصی معادل کلیه در آمدهای وصولی ( درآمد اختصاصی ) موسسه می باشد که به حساب خزانه واریز شده است وکلا قابل

هزینه می باشد .

تبصره 3- در آمد اختصاصی شامل کلیه در آمدهائی است که طبق مقررات در اجرای وظایف موسسه ویا در ازا ارائه خدمات آ‎موزشی ویا پژوهشی ویا درمانی ویا موارد پیش بینی شده در این آئیننامه وصول گردد ویامجوز وصول آن توسط هیئت امنا صادر شود .

ماده 19- بودجه تفصیلی موسسه پس از تصویب هیئت امناتوسط ریاست موسسه جهت اجرا به دفتر بودجه وتشکیلات ابلاغ می گردد .

ماده 20- تنظیم تخصیص اعتبار واحد های اجرائی بر مبنای فعالیتها وعمل کرد متناسب با ارائه خدمات آموزشی ، درمانی ، و ... می باشد بنحوی که :

بودجه دانشکده متناسب باتعداد دانشجو ، تعداد واحد درسی وارزش ریالی هر واحد درسی وبودجه بیمارستان و یا مراکز پزشکی ، آموزشی ودرمانی متناسب باتعداد بیماران نوع خدمات ارائه شده وتعرفه های خدمات تنظیم وتخصیص خواهدیافت . بودجه ستاد و سایر واحدهای اجرائی در صورتیکه ماهیت خدمات وفعالیت ها به گونه ای باشد که ارزش ریالی واحد خدمت ویا فعالیت قابل محاسبه نباشد مبنای تنظیم بودجه وتخصیص اعتبار براساس عملکرد ( روال سابق ) خواهد بود .

ماده 21- واحد های اجرائی موظفند براساس برنامه واعتبارات تخصیص یافته اقدام نمایند ورئیس واحد دراین مورد در مقابل رئیس موسسه مسئول خواهد بود .

ماده 22- درصورت تغییر در برنامه های اجرائی موسسه وباتغیر درمنابع مالی پیش بینی شده تهیه وتنظیم اصلاحیه وبا متمم بودجه تفضیلی با درنظر گرفتن ضوابط ومقررات وتصویب هیئت امنا امکان پذیر خواهد بود .

ماده 23- چنانچه در شروع سال مالی بودجه تفصیلی به تصویب هیئت امنا نرسیده باشد تا زمان تصویب به منظور جلوگیری از وقفه درانجام امور موسسه با تصویب هیئت رئیسه موسسه هر بار مجوزخرج بر مبنای 12/2 اعتبارات جاری وعمرانی مصوب بودجه کل کشور همان سال ودر آمد اختصاصی وصولی صادر خواهد شد .

ماده 24- نحوه مصرف هدایا وکمک با درنظر گرفتن نیات اهداء کننده به موجب این آئیننامه خواهد بود .

ماده 25- در مواقعیکه پس از تصویب بودجه طرحهای عمرانی به عللی رسیدن به اهداف کلیه طرحها در زمان پیش بینی شده میسر نباشد موسسه می تواند باتصویب هیئت امنا طبق مقررات چند طرحی را که اولویت دارند طبق برنامه به پیش ببرند واعتبارات سایر طرحهای همان برنامه را درموارد فوق هزینه نمایند .

1- احداث شده نیز مجموع دارائی در جریان ساخت ویا تکمیل از منابع بودجه ای وغیر بودجه ای خواهد بود.

2- حساب اموال وانبار اقلام خریداری شده از محل اعتبارات تملک دارائیهای سرمایه ای می بایست با توجه به ماده 13 قانون محاسبات عمومی کشور وسایر مقررات فصل پنجم قانون مزبور وسایر مقررات اموال دولتی بطور جداگانه نگاهداری شودوموجودی جنسی خریداری شده در اجرای دارئیهای دردست اجرا ء ایجاد به تفکیک منابع عمومی وسایر منابع ( منابع داخلی ) نگاهداری شود .

3- برای انعکاس موجودی جنسی کالاهای خریداری شده سنوات قبل اعتبارات تملک دارائیهای سرمایه ای ادامه دار از سالهای قبل براساس بهای تمام شده تاریخی وبه روش اولین صادره از اولین وارده طی سرفصل موجودی جنسی سنواتی بدهکار و حساب دریافتی ازخزانه در سنوات قبل بستانکار ومعادل همین مبلغ بهنگام ثبت حساب حساب دارئیهای درجریان تکمیل وایجاد سنواتی وحساب دریافتی از خزانه درسنوات قبل از ارقام مزبور کسرگردد.

4- برای انعکاس دارائیهای در جریان تکمیل واحداث سنوات قبل اعتبارات تملک دارائیهای سرمایه ای ادامه دار از سالهای قبل براساس اقلام مندرج در آخرین صورت وضعیت واصله به ذیحسابی حسابی دارایی درجریان تکمیل واحداث سنواتی را بدهکار وحساب دریافتی از خزانه در سنوات قبل بستانکار می شود ودر مورد طرحهای امانی نیز کلیه پرداختهائی که بصورت قطعی انجام پذیرفته شده وقبلا به حساب هزینه قطعی منظور شده است اعم از اینکه در سال مربوط به حساب هزینه منظور گردیده ویاهزینه در قبال تسویه پیش پرداخت وعلی الحساب سنواتی به ثبت رسیده است پس از کسر اقلام موجودی جنسی سنواتی که قبلا به حساب هزینه طرح منظور شده است به حساب دارائی درجریان تکمیل ویاایجاد سنواتی وحساب دریافتی از خزانه در سنوات قبل منظور می گردد.

بدین ترتیب به منظور تعیین بهای قیمت تمام شده هر طرح تملک دارایهای سرمایه ای بایستی دراحتساب حساب دارایی در جریان تکمیل ویا ایجاد سنواتی وهمچنین حساب موجودی جنسی سنواتی دقت لازم بعمل آید که اولا حساب موجودی جنسی سنواتی به حساب دارایی درجریان تکمیل وایجاد به تفکیک منابع منظور نشود ثانیا کلیه هزینه های قبلی هر طرح اعم از محل در آمد عمومی وسایر منابع درحساب دارایی در جریان تکمیل وایجاد منابع مربوط لحاظ شود .

5- هزینه های متفرقه وسایر ردیفهای مربوط به طرحهای عمرانی در طبقه بندی جدید تحت عنوان تملک دارائیهای سرمایه ای متفرقه همراه با تفکیک فصول سرمایه گذاری ارائه گردیده است چنانچه اعتبار از محل ردیفهای متفرقه تملک دارائیهای سرمایه ای به اعتبار طرح مربوط اضافه شده ویا چنانچه دارای شماره طرح تملک دارائیهای سرمایه ای با شماره طرح مرتبط وفصول سرمایه گذاری باشد در دفاتر وحسابها تحت عنوان طرح مربوط منعکس می شود وچنانچه فاقد شماره طرح ومنحصرا ردیف متفرقه وفصول سرمایه گذاری باشد حساب معین برحسب ردیف متفرقه وفصول سرمایه گذاری مربوط نگاهداری براین اساس نیز فرم عملکرد تکمیل وارائه می گردد.

6- هنگامیکه طرح تملک دارائی سرمایه ای به اتمام می رسد وبا رعایت مقررات مربوط تحویل قطعی می گردد و کلیه پرداختهای غیر قطعی اعم ازجاری وسنواتی تسویه وواریز شده حسب مورد به حساب دارائی در جریان تکمیل یاایجاد سالجاری ویابه حساب دارائی درجریان تکمیل ویا ایجاد سنواتی منابع عمومی وسایر منابع منظور گردیده در این صورت تا زمان تحویل به دستگاه ارجائی بهره بردار با رعایت مقررات مربوط در دفاتر معادل حسابهای دارائی درجریان تکمیل ویا ایجاد مذکور حساب دارائی ثابت مربوط بدهکار وحسابهای مزبور بستانکار می شود .

بدیهی است حساب دارائی حاصل از طرحهای تملک دارائیهای سرمایه ای انتفاعی درشرکتهای دولتی زمانی از حساب ذیحسابی طرحهای تملک دارائیهای سرمایه ای حذف وبه حساب داراییهای مربوط شرکت منظور می شود که شرکت دولتی مربوط به موجب ماده (9) آئین نامه اصول سیاستها وضوابط بند (7) ماده (3)قانون برنامه وبودجه ( نامه شماره 895/34 مورخ 26/8/76) مصوب شورای اقتصاد برای باز پرداخت اقساط وجوه پرداختی خزانه بابت طرحهای تملک دارائیهای سرمایه ای خاتمه یافته وسود متعلقه به آن قرار داد لازم را با وزارت امور اقتصادی ودارائی منعقد نمایند .

7- ذیحسابان ومدیران ومسئولین مالی دستگاههای اجرائی ومدیران عامل وهیات های مدیره شرکت های دولتی ومسئولین موسسات ونهاد های عمومی غیر دولتی مکلفند مالیاتهای تکلیفی شامل مالیات حقوق پرسنلی ، مالیات قراردادهای خرید خدمات پیمانکاری مشاور ، مهندسی ، قرادادهای خرید و .. مربوط به هر پرداخت راهمزمان و بلافاصله با آن پرداخت به حسابهای مربوط به خزانه واریز نمایند وبهیچوجه مالیاتهای تکلیفی رابه تاخیر نیاندازند و حتی تاخیر تا آخر هفته وماه ونیز دراین امر جایز نمی باشد بدین ترتیب بایستی همواره بین مانده حساب کسور وصولی و کسورارسالی دراین خصوص توازن برقرار باشد .

پروپزال بررسی مقایسه ای آگاهی و نگرش دانشجویان علوم پزشکی و غیرعلوم پزشکی در ارتباط با طب مکمل و شیوع استفاده از آن

شامل زیر میباشد

بیان مسأله (تشریح ابعاد، حدود مسأله ، معرفی دقیق مسأله، بیان جنبه های مجهول و مبهم و متغیر های مربوط به پرسش های تحقیق ، منظور تحقیق ) :

اهمیت و ضرورت:

سوابق مربوط ( بیان مختصر سابقه تحقیقات انجام شده درباره موضوع و نتایج به دست آمده در داخل و خارج از کشور نظرهای علمی موجود درباره موضوع تحقیق ) :

پژوهش های داخلی:

پژوهش های خارجی:

فرضیه ها ( هر فرضیه به صورت یک جمله خبری نوشته شده است .) :

تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرها :

اهداف تحقیق ( شامل اهداف علمی1 ، کاربردی 2 و ضرورت های 3 خاص انجا تحقیق ):

هدف کاربردی بیان نام بهره وران ( اعم از مؤسسات آموزشی و اجرایی و غیره ):

جنبه نوآوری و جدید بودن تحقیق :

نوع روش تحقیق:

انواع متغیرها (وابسته - مستقل و...):

جامعه، نمونه و روش نمونه گیری:

ابزار پژوهش (شرح کامل پرسشنامه ها و پکیج ها) :

بیان مساله:

یکی از روش های درمانی که سالها در درمان بسیاری از بیماری ها به کار گرفته شده طب مکمل[1] است. طب مکمل (که طب طبیعی، طب جایگزین یا غیر رسمی نیز خوانده می شود) در بیانیه سال 1978 سازمان بهداشت جهانی (WHO)[2] به طور خلاصه این گونه تعریف شده است: مجموعه تمام علوم نظری و عملی که در تشخیص طبی، پیشگیری و درمان بیماریهای جسمی، ذهنی و یا نابهنجاریهای اجتماعی به کار می رود به صورت گفتاری و نوشتاری از نسلی به نسل دیگر انتقال یافته است (بتاییان و همکاران، 1387).

طبق طبقه بندی مرکز ملی طب مکمل و جایگزین آمریکا، درمان های طب مکمل و جایگزین[3] (CAM) به پنج گروه اصلی تقسیم می شوند: 1. سیستم های پزشکی جایگزین[4]؛ سیستم های پزشکی کاملی هستند که براساس تئوری و عمل پایه ریزی شده اند، مانند هومئوپاتی، طب چینی، آیورودا و طبیعی درمانی[5]. 2. پزشکی بدن-ذهن[6]؛ پزشکی بدن –ذهن از تکنیک هایی استفاده می نماید که طراحی آن ها به گونه ای است که تونایی ذهن را برای تحت تاثیر قرار دادن عملکرد بدن افزایش می دهند، مانند مدیتیشن[7]، بیوفیدبک[8]،یوگا، هیپنوتیزم[9]، تای پی[10]، کی گانگ[11]. 3. درمان های برپایه ی بیولوژیک[12]؛ این گروه از درمان های طب مکمل از موادی که در طبیعت یافت می شوند مانند گیاهان، غذاها و ویتامین ها استفاده می کنند برخی از زیر شاخه های این گروه عبارتند از شلاتور درمانی[13] و استفاده از فراورده های طبیعی به جز ویتامین ها و مواد معدنی. 4. درمان از طریق حرکت دادن اعضای بدن[14]؛ این نوع درمان شامل حرکت یک یا گروهی از اعضای بدن است مانند کایروپراکتیک[15]، ماساژ درمانی[16] و حرکت درمانی. 5. انرژی درمانی[17]؛ در انرژی درمانی انرژی از راه دست فرد درمانگر به بدن فرد منتقل می شود تا فرد تعادل نرمال انرژی و نهایتا سلامت خود را به دست آورد(استون[18]، 2010).

تحقیقات علمی، اثربخشی و ایمنی تعدادی از روش های طب مکمل را به اثبات رسانیده است و اکنون از آنها به عنوان روش های تلفیقی یاد می گردد. سایر روش ها نیز، علی رغم مشخص نبودن مکانیسم اثر آنها و عدم وجود شواهد کافی برای اثبات اثربخشی آنها در مقایسه با روش های طب مدرن، توسط بسیاری از بیماران مورد استفاده قرار می گیرند (هاشم دباغیان، گوشه گیر، و سیادتی، 1387).

امروزه میل به طب سنتی و مکمل و استفاده بیشتر از طبیعت، توجهی جهانی است (پوسادوسکی[19]، آلوتبی[20] و ارنست[21]، 2012؛ پوسادسکی و ارنست، 2013؛ پوسادسکی و همکاران، 2013). از سال 2002 سازمان بهداشت جهانی توصیه به استفاده از این علوم بشری در کشورهای جهان نمود. هم اکنون نیز این نهاد، با توجه به اقبال جهانی در استفاده از این خدمات طبی، ضمن ارائه گزارش از فعالیت های انجام شده، استراتژی 10 ساله ای از سال 2014 تا 2023 جهت ارتقای این مکاتب ارائه نموده است(سازمان بهداشت جهانی، 2014؛ به نقل از مظفر پور، شیر افکن، تقوی و میرزاپور، 1393).

دلایلی مثل پر هزینه بودن خدمات طب جدید، عدم رضایت از درمان های طب جدید بخصوص در رابطه با بیماری های مزمن، عوارض داروهای شیمیایی و ... موجب گردیده تعداد زیادی از افراد و پزشکان در سال های اخیر از طب سنتی و مکمل استفاده نموده و یا سفارش به استفاده کرده اند(استوپی[22]، ترنتیر[23] و گیل[24] 2000؛ سیبرتی[25]، ادامز[26]، استوپی و یانگ[27]، 2003).

[1] Complementary Medicine

[2] world health organizatio

[3] Complementary and Alternative Medicine (CAM)

[4] Alternative Medical Systems

[5] Naturopathy

[6] Mind-Body Medicine

[7] Meditation

[8] Biofeedback

[9] Hypnosis

[10] Tai Chi

[11] Qi Gong

[12]Biologic-based Therapy

[13] Chelation Therapy

[14]Manipulative and Body Based Practices

[15] Chiropractic

[16]Massage Therapy

[17] Energy Therapy

[18] Sutton, A. L

[19] Posadzki, P

[20] Alotaibi ,A

[21] Ernst, E

[22]Easthope, G

[23] Tranter, B

[24] Gill, G

[25] Sibbritt, D

[26] Adams, J

[27]Young, A