فصل دوم:

مبانی نظری و پیشینه تحقیق

بررسی ماهیت جرایم اقتصادی در حقوق ایران با نگاهی بر کنوانسیون بین الملل

گونه شناسی جرایم اقتصادی در حقوق موضوعه ایران

در مقوله جرایم اقتصادی باید بیشتر سراغ از روابط اقتصادی گرفت تا دانست آیا به واقع در روابط اقتصادی میان افراد با هم یا میان افراد با نهادهای عمومی دولتی، هستی جرم اقتصادی را می توان یافت. دانستن این نکته منوط به درک رابطه بین مرتکب و رفتار مجرمانه است که در این جا ضروری است تا به نظریه های جرم اقتصادی نیز اشاره شود. تئوری های اقتصادی در این زمینه تأثیر عمده ای در حقوق و از جمله در حقوق کیفری داشته است. جرایم اقتصادی جرایمی هستند که علیه امنیت اقتصادی و امنیت بین المللی کشور رخ می دهد و همچنانکه در فصل قبلی بررسی شد تعریف جامع از جرایم اقتصادی ارائه نگردیده است. نی زا توجه به اینکه بیشترین جرایم اقتصادی، از افراد مجرمین به اصطلاح یقه سفیدان که دارای ارتباط با مسولان و کسانی هستند که دارای نفوذ بین حکومت ها و دارای امکانات فراوان هستند نیز به نوعی دارای یک وجهه اجتماعی هستند. در فصل حاضر مهمترین جرایم اقتصادی موجود با توجه به قوانین و حقوق موضوعه ایران مورد بررسی قرار گرفته است.

پیشینه تحقیق

شاید به جرأت بتوان ادعا نمود که با آغاز پیدایش مفهوم مالکیت در جوامع بشری، بشر با پدیده‏‏های مجرمانه‏ی سرقت، خیانت در امانت، کلاهبرداری و... رو به رو شد که وجود اینگونه ناهنجاری‏ها و چالش‏ها در واقع نوعی جرم و اخلال در حق مالکیت خصوصی قلمداد می شود. قدیمی ترین مفهوم جرم اقتصادی در ارتباط با تجاورز علیه نظم خانه و سرایداری توصیف شده است. جرم اقتصادی عبارت است از هر فعلی که نقض کننده روابط اجتماعی خانه و خصوصاً نظم پدر سالاری باشد. ارا‌استربرگ، از افزایش موارد نقض مقررات اقتصادی در سوئد پس از قرن 16 نام می برد. در این زمان جرم اقتصادی تعریف و طبقه بندی دقیقی نداشت و تخلفات مالیاتی، عوارض یا نقض مقررات تجاری که هم اکنون ممکن است جرم اقتصادی تلقی شوند، مشمول سایر عناوین جرایم علیه مقامات یا نقض مقررات دولتی یا جرایم مالی قرار می گرفتند. برخی نیز جرم اقتصادی را طبقه ای خاص از جرایم می دانند که تا اواسط قرن 16، چهارو نیم درصد جرایم ثبت شده را تشکیل می داد.[1] همچنین باید توجه داشت که تمایز روشنی بین جرایم اقصادی و جرایم مربوط به ضدیت با قدرت حاکمه وجود ندارد. مفهوم جرم اقتصادی و مصادیق آن، در کشور هایی که دارای سیستم اقتصاد دولتی یا سوسیالیستی هستند متفاوت است و این تفاوت در شدت و ضعف مراتب یک جرم یا میزان مجازات موثر است.

سیر شکل گیری جرم اقتصادی در مفهوم حاضر را باید از قرن 19 جستجو کرد. سیاست اقتصادی در این قرن بر مبنای آزادی بازار و عدم دخالت دولت در امور اقتصادی و تجاری قرار داشت. اقتصاد در مبنای رقابت آزاد هدایت می شد و بر این اساس همان رفتار های غیر اخلاقی که در حیطه حقوق جزایی جرم بود در قلمرو اقتصادی نیز جرم محسوب می شد. بنابراین تا اوایل قرن بیستم، همچنانکه در قوانین جزایی اروپایی نمود و ظهور داشت، جرایمی مانند ولگردی، گدایی، سرقت و نظیر اینها و نیز جرایم علیه اموال، به عنوان جرایم اقتصادی منظور می شدند. از این رو به جرم اقتصادی جرم فقرا گفته می شد در کنار اینها ورشکستگی به تقلب و دیگر سوء استفاده های اقتصادی نظیر تقلب در خوارو بار نیز صورت می گرفت. بر این اساس سایر تخلفات و جرایم اقتصادی، همچنین سایر اشکال جرایم، غیر اخلاقی محسوب می شد و تحت عنوان خاصی قرار نداشت. بعد از جنگ جهانی اول نظرات شگرفی در قلمرو امور اقتصادی به وجود آمد که این تغییرات سر منشاء تحولات در سیاست اقتصادی و سیاست جزایی گردید. شرایط بحرانی اقتصادی زمان جنگ، مداخله دولت در امر اقتصاد را به یک ضرورت تبدیل کرده بود این خط مشیء در برخی از کشور های اروپایی حتی در دوران بعد از جنگ نیز حفظ شد که منجر به تغییرات موازی در خط مشیء سیاسی و کیفری گردید. نتیجه آن که در این دیدگاه، منافع افراد در مقابل منافع و مصلحت عموم در درجه دوم اهمیت قرار گرفت و در مورد آنها، همان قوانین جزایی سنتی اعمال می شد، حال آنکه در مقررات مربوط به فعالیتهای اقتصادی افراد، نه ضابطه رفتار های غیر اخلاقی، بلکه منافع عامه مورد نظر بود، ....

[1] خدادادیی، لیلا، مفهوم جرم اقتصادی و تحولات آن، تعالی حقوق، سال دوم، شماره 6، مرداد و شهریور 1389، ص 49

خلاصه طرح:

موضوع طرح :پرورش گاو شیری

ظرفیت : پنجاه راس

محل اجرای طرح : قابل اجرا درکلیه مناطق کشور

سرمایه گذاری کـل: 74/1205 میلیون ریال

سهم آوردة متقاضی: 74/125 میلیون ریال

سهم تسهیلات: 1080 میلیون ریال

دورة بازگشـت سرمایه: 27 ماه

میزان اشتغال زایی : 14 نفـر

مقدمــه :


جمعیت جهان که در آغاز قرن پیش حدود دو میلیارد نفر تخمین زده می‌‌شد به بیش از شش میلیارد نفر در آغاز سده جدید افزایش یافته و پیش بینی می‌شود که تا سال 2020 این رقم از مرز هشت میلیارد نفر عبور کند، یعنی در طول فقط دو دهه ، جمعیتی بالغ بر کل جمعیت جهان در آغاز قرن بیستم به جمع نفوس جهان افزوده خواهد شد.
نیاز روزافزون این جمعیت رو به رشد به مواد غذایی ، رشدی جهشی را در صنایع غذایی تمام ملل ایجاب می‌نماید. شیر، یکی از مهم ترین مواد خوراکی مورد استفاده بشر است. شیر با دارا بودن مقدار زیادی پروتئین ، ویتامین ، کلسیم ، سایر مواد معدنی و نیز حدود750 کیلوکالری انرژی در هر لیتر می‌تواند سهم عمده ای در سلامت و سبد غذایی افراد جامعه داشته باشد.
نیاز انسان به پروتئین موجب شده که دامهای اهلی توسط بشر نگهداری و پرورش یافته و بخشی از نیاز غذایی وی را تامین نمایند، یکی از اساسی ترین و مهم ترین مواد غذایی هر جامعه را لبنیات تشکیل می دهد. و پایة تولیدات لبنی شیر است شیر حاوی ترکیبات غذایی بسیار غنی از جمله کلسیم ، چربی بدون کلسترول ، ویتامین ها ، علی الخصوص ویتامین D و مواد پروتئینی می باشد.بطوریکه به تنهایی میتواند غذای کاملی برای انسان محسوب گردد ، غذایی که مصرف آن برای همة گروههای سنی و جنسی لازم و ضروری است.
ارائه دهندگان این طرح در نظر دارند به فعالیت در زمینه تولید شیر پرداخته و شیر مورد نیاز در سطح منطقه را تامین نمایند، در عین حال با تلقیح گاوهای شیری ،اقدام به تولید گوساله خواهد شد که گوساله های نر حاصل به فروش رسیده و تلیسه های بوجود آمده جایگزین دامهای پیر شده و مازاد تلیسه ها نیز به فروش خواهند رسید. همچنین علوفه و کنسانترة مورد نیاز نیز از محل کاشت علوفه در اراضی طرح استحصال میگردد.
اجرای علاوه بر اینکه دارای توجیه اقتصادی مناسبی می‌باشد ، همچنین زمینه اشتغال نیروهای ماهر و نیمه ماهر را فراهم می‌آورد. ضمن اینکه این طرح دارای این قابلیت می‌باشد که در قالب تعاونی های بانوان به مرحله اجرا درآید.

مناسب برای:

اخذ وام بانکی از بانک ها و موسسات مالی اعتباری
گرفتن وام قرض الحسنه خود اشتغالی از صندوق مهر امام رضا
ارائه طرح به منظور استفاده از تسهیلات بنگاه‌های زود بازده
گرفتن مجوز‌های لازم از سازمان‌های دولتی و وزارت تعاون
ایجاد کسب و کار مناسب با درآمد بالا و کارآفرینی


طرح توجیهی مجموعه اطلاعاتی است که نشان دهنده کلیه اطلاعات مورد نیاز برای شروع یک کار تجاری تولیدی و یا خدماتی می باشد . اطلاعاتی از قبیل سرمایه مورد نیاز ، دستگاه ها و لوازم مورد نیاز ، میزان تولید سالیانه و ... تا میزان حقوق و دستمزد در این طرح ها تنظیم گردیده است . داشتن یک طرح توجیهی نه تنها برای افرادی که مایل به استفاده از تسهیلات بانکی هستند مفید می باشد بلکه برای افرا علاقه مند به راه اندازی کسب و کار نیز ضروری می باشد.

موضوع طرح : پرورش گل و گیاه در گلخانه ( پیتوس و نخل زینتی )

ظرفیت : 2000 متر مربع

مجوز های لازم: جواز تاسیس از وزارت کشاورزی

سرمایه گذاری کـل: 1363 میلیون ریال

سهم آوردة متقاضی: 163 میلیون ریال

سهم تسهیلات: 1200 میلیون ریال

دورة بازگشـت سرمایه: 6/2 سال ( معادل 31 ماه )

سود ویژه : 57/487 میلیون ریال

میزان اشتغالزایی : نه نفر

مقدمــه:

وضعیت جغرافیایی وطبیعی ایران به گونه ای است که آسمان روشن و صاف و آفتاب گرم آن عامل مثبتی برای رشد و نمو برخی گیاهان در فصول مختلف سال است این امر باعث می‌شود تا در آینده نه‌تنها از واردات بذر و قلمه گل و گیاه کاسته شود بلکه سبب صادرات محصولات گلخانه ای نیز خواهد بود.
باید توجه داشت که فرآورده های گل و گیاه زینتی باید قادر باشند در بازارهای داخلی و خارجی با فراورده‌های مشابه رقابت نمایند. در حقیقت کسانی که به کار پرورش گیاهان زینتی می‌پردازند زمانی موفق خواهند بود که همه ساله از محصولشان سود ببرند و برای دستیابی به این منظور مسائل مربوط به کیفیت گل، میزان محصول در واحد سطح ، زودرس یا دیررس بودن گل، هزینه تولید ، روشهای بسته بندی ، حمل و نقل، بازاریابی و صادرات بسیار حائز اهمیت است. بیشتر این مسائل وابسته به شرایطی است که گیاهان در آن رشد و نمو کرده ، پرورش می‌یابند و بعد به سوی بازارهای مصرف می‌روند.
عواملی نظیر درجه حرارت هوا و خاک ، شدت نور، طول دوره روشنایی، میزان رطوبت و تبخیر در کیفیت و میزان عملکرد بسیار مؤثر است.
ایـران ، موطن اصلی بسیاری از گیاهانی است که امروزه به عنوان گیاهان زینتی در گوشه و کنار دنیا کشت می‌شوند. به طور مثال انواع لاله و زنبق و بسیاری دیگر از گلها ریشه نژادی ایرانی داشته و در کشورهای دیگر دچار تغییرات ژنتیکی شده اند و به اشکال و رنگ‌های گوناگون دوباره به ایران برگشت داده شده اند.
در حال حاضر گل و گیاه ، جایگاه خود را در کشور بازیافته و در سالیان اخیر تولید آن مانند سایر نقاط دنیا از حالت سنتی خارج شده و به صورت فعالیتی تجاری در آمده است. مسلما در آینده کشورهایی که دارای چهار فصل مجزا و آفتاب مناسب و دائمی باشند از نظر تولید و صادرات قادرند جایگاه ویژه ای در این بازار بیابند که کشورمان نیز در زمره این کشورها است.

مناسب برای:

اخذ وام بانکی از بانک ها و موسسات مالی اعتباری
گرفتن وام قرض الحسنه خود اشتغالی از صندوق مهر امام رضا
ارائه طرح به منظور استفاده از تسهیلات بنگاه‌های زود بازده
گرفتن مجوز‌های لازم از سازمان‌های دولتی و وزارت تعاون
ایجاد کسب و کار مناسب با درآمد بالا و کارآفرینی


طرح توجیهی مجموعه اطلاعاتی است که نشان دهنده کلیه اطلاعات مورد نیاز برای شروع یک کار تجاری تولیدی و یا خدماتی می باشد . اطلاعاتی از قبیل سرمایه مورد نیاز ، دستگاه ها و لوازم مورد نیاز ، میزان تولید سالیانه و ... تا میزان حقوق و دستمزد در این طرح ها تنظیم گردیده است . داشتن یک طرح توجیهی نه تنها برای افرادی که مایل به استفاده از تسهیلات بانکی هستند مفید می باشد بلکه برای افرا علاقه مند به راه اندازی کسب و کار نیز ضروری می باشد.