پروژه آماری سرشماری استان قزوین در 40 صفحه ورد قابل ویرایش

آمار ، دموکراسی و توسعه

کارلوس ، ام . ژارکه

مترجم : شاهین یوسفی



خلاصه : اطلاعات قاعده‌مند، بر اساس محیط فیزیکی ، به شناسائی نیازهای افراد و اندازه گیری استعدادهای بالقوه جوامع کمک می کند ؛ این اطلاعات در ارتباط تنگاتنگ با جامعه حال حاضر جهانی می باشد که ماشاهد تغییرات وسیعی در ساختار آن می باشیم .

تمام کشورها و تمام سازمانها داخل فرآیندی شده اند که آنها را به سمت مدرن شدن هدایت می کند. در مکزیک اصلاحاتی در مقیاس وسیع موجب به‌ وجود آمدن مطالبات جدید برای اطلاعات آماری و جغرافیایی شد. اندازه گیری‌ها تا آنجا پیشرفت که یک سیستم اطلاعاتی بین المللی جهت مقابله با چالشهای جدید فراهم شود. یک برنامه پیشرفته توسط INEGI،‌اداره مرکزی آمار ، جغرافیا و انفورماتیک مکزیک ، طراحی و اجرا شد.

این برنامه شامل هفت قسمت می شود : عدم تمرکز – زیربنا – روش شناسی – آموزش – هماهنگی – تولیدات جدید و فعالیتهایی در جهت ارتقاء فرهنگ عمومی آمار در بین مردم .

سهم برنامه مدرنیزاسیون INEGI در اجرای اهداف بین المللی مختصراً ذکر شده است .
سیستم اطلاعاتی یکپارچه و بهنگام شده به بسط مشارکت مردمی و همینطور به طراحی سیاستهایی با هدف ارتقاء وتوسعه اقتصادی جهت بهبود استانداردهای زندگی افراد، کمک می کند. اگر چه فعالیتهای آماری از دیدگاه فنی و علمی جالب توجه است اما برتری آن دراینست که امکان کمک به افراد جهان در بدست آوردن عدالت و زندگی بهتر را فراهم می کند.





واژه های کلیدی : آمارهای رسمی – تحول جهانی – نوگرائی نهادی – سیستم اطلاعات ملی – تمرکز زدایی – زیربنا – روش شناسی – آموزش – محصولات جدید – فرهنگ آماری – دموکراسی – توسعه – اهداف بین المللی

????????????????

1 – مقدمه

در این بخش بر روی جوانب مختلف آمارهای رسمی و سهم آن در دموکراسی وتوسعه سیاسی – اقتصادی نگاه ویژه خواهم داشت . منظور نگاه عمیق به اهداف آمارهای رسمی ،‌منابع تخصیص داده شده به‌ آن و مزایای ناشی از این سرمایه گذاری می باشد. همانطور که می‌دانیم تقلیل منابع مالی در برخی کشورها هم در آمارهای رسمی و هم در پایگاههای آموزش و پژوهش آماری ، موجب افزایش نگرانی در مشاغل وابسته به علم آمار شده است . بنابراین براین باوریم که در میان سایر فعالیتها، توسعه نقش آمار ، توجه به کارهای سودمند و سهم مثبت در جامعه مدرن ، به ایجاد انگیزه بیشتر در فعالیتهای آماری و افراد شاغل در آن کمک
می کند. استدلالها و تجربیات ارائه شده عمدتاً به آمارهای رسمی منسوب می شود. وهنوز این احساس وجود دارد که منحصراً در ارتباط با جهان در حال توسعه نیست

در بخش اول شرح تاریخی مختصری داده و درباره خاستگاه آمارهای رسمی در آمریکای مرکزی صحبت می شود. و سپس درباره بازتابهای آن در موقعیت کنونی جهانی و تاثیرش بر ( حرفه آماری ) ( یا مشاغل وابسته به علم آمار ) بحث می شود. در ادامه تاثیری که بر ساختار و منابع آماری مکزیک داشته است ، مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد. و سرانجام برخی ملاحظات در سهم آمار در دموکراسی و توسعه ارائه می شود.

2 – آمارهای رسمی در امریکای لاتین

چندین نقطه در جهان محل به وجود آمدن تمدنهای پرثمر می باشد. این فرهنگها مانند اغلب فرهنگها به ما نشان می دهند که اطلاعات سیستماتیک در مورد محیط فیزیکی و مردمان ، کمک می کند تا احتیاجات افرادمشخص گردد و میزان پتانسیل هر جامعه ای روشن شود. جای تعجب نیست که ملل جهان به دانستن در مورد خودشان و اطرافشان اهمیت زیادی می‌دهند. با داشتن اطلاعاتی که در فصول زمان و با دقت جمع شده‌اند می توانند معایب ناشی از عدم اطمینان و زندگی بر اساس اتفاق را کاهش دهند. همانگونه که می‌دانیم حسابها ،روشها و تکنیکهای آماری به تولید اطلاعات دقیق با جنبه های پر ارزش کمک می‌کنند . مانند سایر مناطق جهان ، درآمریکای لاتین نیز از زمانهای قدیم این موضوع شناخته شده بوده است . در فرهنگهای قدیمی این منطقه ، نشانه های زیادی وجود دارد که توجه آنها را به اطلاعات آماری بعنوان یک موضوع اساسی نشان می‌دهد . بعنوان نمونه می‌توان از تمدنهای بزرگی مانند آزتکها، مایاها ،‌المکها و اینکاها که هزاران سال پیش در قاره آمریکا شکل گرفته اند نام برد، که دارای مطالعات سیستماتیک آماری بوده‌اند. اینها در اسناد تاریخی نشان داده شده اند که اکنون جزئی از میراث فرهنگی می باشند. علاوه بر این نزدیک مکزیکوسیتی محلی با تپه های سنگی وجود دارد بنام « پنوهوالکو» در زبان محلی ، یا « کونتادرو» در زبان اسپانیائی به معنای « محل شمارش». نوشته‌های موجود می‌گوید این تپه حدود 1000 سال بعد از میلاد ، توسط «چی‌چی‌مکا» ها ساخته شد. این تپه متشکل از سنگهائی بود که هر کدامشان به هر فرد ساکن در آن محل جهت محاسبات آماری اختصاص داده شده بود. در واقع ، برخی بررسی‌ها نشانگر اینست که این مکان یک بانک اطلاعاتی حاصل از سرشماری در قرن 11 میلادی بوده است . درزمان کریستف کلمب در سال 1492 میلادی، این تمدنهای آمریکائی با فرهنگ اروپایی در آن زمان، تماس برقرارکردند. این واقعه که با برخورد دو دنیا از آن یاد می شود‌، به تاثیر متقابل ژرفی بر زندگی و درک جهان منجر شد. روشهای آماری که توسط سرخپوستان آمریکایی ، استفاده می‌شد، در واقع در طول دوران بعد از کشف آمریکا ، با قدرت اجرایی اروپائی در جمع آوری آمار تکمیل شد . بنابراین ،روشهای جدیدآماری و راهنمای اولیه برگرفته از خصوصیات ناحیه آمریکایی قدیم بودند.

بعدهاهمچنان که کشورها شروع به تغییر و تحول از حالت جامعه اولیه کشاورزی به سمت صنعتی شدن کردند،دولتهای تازه استقلال یافته آمریکای جنوبی و مرکزی ‌همگی واحدهایی اداری واجرایی برای بخش آمارهای رسمی تاسیس کردند. وظایف این واحدها چه در گذشته و چه در حال حاضر ، گردآوری اطلاعات سیستماتیک بعنوان مأخذ و پایه ای برای شکل‌گیری تصمیم‌گیری‌ها بوده است . و اکنون هزار سال پس از اولین تلاشهای سیستماتیک برای تولید اطلاعات آماری درآمریکای لاتین ، پنج قرن بعد از آغاز برتری اروپایی و یک قرن بعد از شروع صنعتی شدن ، از اطلاعات آماری بعنوان یک فاکتور قاطع در توسعه کشورها یادمی‌شود.

3- تحول جهانی

تاریخ پربار آمار در آمریکای مرکزی و جنوبی و دیگر نقاط جهان نشان
می دهد که فعالیتهای آماری از قدیمی ترین تلاشهای بشر بوده است. در هر حال شرایط حاضر اهمیت وظایف ما را بعنوان آمارشناس در هزاره جدید تعیین می نماید.

بتازگی تغییرات وسیعی را در جهان شاهد هستیم . تقریباً تمامی کشورها وارد فرایند تحولی شده اند که طی این فرایند احتیاجات امروزی افراد تامین می‌شود. جوامع حال حاضر – کشورهای با قدمت زیاد – کشورهای تازه استقلال یافته – اتحادیه های بین المللی و احزاب سیاسی همگی وارد این فرایند مدرن شده‌اند.

استراتژیهای مربوط به این فرایند تحول ، در برخی موارد بر پایه توسعه دموکراسی استوار است . در برخی دیگر ، بر ایجاد بازارهای جدید اقتصادی و در برخی دیگر مکانیزم‌ها طوری مهیا می‌شوند که اجازه توسعه بهتر سیاسی را می‌دهند.

پدیده نوگرائی ، دنیایی به هم وابسته و رقابتی را بوجود آورده است که در آن هیچ‌کس نمی‌تواند جدا باقی بماند و بافتش طوری است که در آن ، کارشناسان مثل دوره های پیشین تاریخی ، وظایف فعالی برای اجرا دارند. دراین وضعیتی که جهان ما قرار دارد ، آینده هیچ ملیتی تضمین شده نیست . و عقب ماندگی بمعنای دسترسی به سود کمتر می باشد. چرا که هرکشوری بایدتلاشهای خود را هدایت کند، استراتژی خود را تعیین کند ،‌آنرا با شرایط خود تطبیق داده تا بیشترین فایده را از استعدادهای بالقوه‌اش ببرد. در مسئله مربوط به مکزیک استراتژی مدرن شدن در برنامه حکومتی پرزیدنت سالیناس ،بصورت ‌خلاصه شده ، در برنامه توسعه ملی در طول سالهای 94- 89 آورده شده است . مقدمه اصلی این برنامه تحول وسیع سیاسی – اقتصادی و اجتماعی می باشد.

6 – آمار، دموکراسی وتوسعه

برخی معیارهایی که اخیراً پیشرفت یکی از بخشهای اولویت دارمکزیک را در دهه 1990 موجب شده اند : خدمات عمومی کارا در مورد اطلاعات می‌باشد.

مطمئناً ، بیشترمعیارها برای اجتماع ما تازه نیستند و برخی دیگر احتیاج به ادامه و تلاشهای مداوم دارند. هنوز ، چیزی که جالب است این است که این فعالیتها که به عنوان یک برنامه ترکیبی هماهنگ مشخص شده‌اند، بطور همزمان با حمایت سیاسی و مالی زیادی انجام می‌گیرند. اما شاید تعمقی بجا در این مرحله پرسیدن این سوال است که : هدف نهایی این معیارها چیست ؟ چرا آمار بعنوان یکی از فعالیتهای برتر مشخص شده است ؟ یا ، بعبارت دیگر ،هدف از ساخت یک سیستم آماری بهتر چیست ؟ من امیدوارم که این سئوالات برای همه کاربرد داشته باشند. اما من قصد دارم که پاسخهایم را در مورد مکزیک ارائه دهم .

در مراجعه به برنامه دولت رئیس جمهور سالیناس ما برنامه توسعه ملی را خاطر نشان کردیم . این برنامه رهنمودهایی را برای پیشرفت در عرصه نوسازی مکزیک تنظیم می کند. استراتژی آن بر پایه 3 پیمان ملی استوار است : 1- برای گسترش مشارکت و فعالیتهای دموکراتیک 2 – برای بهبود اقتصادی با تثبیت قیمت‌ها 3 – بهبود استانداردهای معیشتی مردم

سهم آمار در پیشرفتهای این پیمانها که به نوبه خود دموکراسی ،‌توسعه اقتصادی و عدالت اجتماعی را افزایش می دهند چیست ؟

1 – 6 – پیمان برای گسترش مشارکت و فعالیتهای دموکراتیک

اجازه دهید مورد اول که هدف آن گسترش فعالیتهای دموکراتیک است را بررسی کنیم . انتشار موثر اطلاعات آماری صحیح در ایجاد یک جامعه آگاهتر کمک می‌کند . بنابراین منجر به توانایی بیشتر جهت مشارکت می‌شود. در مکزیک همانند بسیاری از کشورها، حق کسب اطلاعات همراه با حکمی قانونی می‌باشد ، این امر محتاج انتشار به موقع و واضح اطلاعات قابل فهم می‌باشد. در این راه هر شخصی ممکن است که نظر معقول خودش را ارایه نمایدکه در منظر تکاملی یکی از ضروری ترین شرایط برای یک دموکراسی موثر می باشد. هر جامعه نیازمند اطلاعات جامع برای ارائه قضاوتهای مربوط به عملکرد رهبران ، نهادها و پیشرفت کلی کشور می‌باشد. دراین زمینه ، آمار می‌تواند ، نتایج فنی تری عرضه کند ، طوری که بخشها، مردم می توانند تصمیم‌گیری کرده و از میان راههای موجود در اندازه هایی که به زندگی مردم مربوط می‌شود راهی انتخاب کنند. بنابراین مسئولیت مراکز آماری ، مسئولیت سنگینی است ، زیرا که مقدار بازدهی آنها در اجرای حق استفاده از اطلاعات ساکنین کنونی و همچنین نسلهای آینده مهم و موثر است . بعلاوه فعالیتهای آماری ، فعالیتهای دموکراتیک را از طریق بکارگیری طرحهای علمی و عینی جهت بدست آوردن ارقام جمعیتی رسمی ، حمایت می‌کنند. یعنی فعالیتهای آماری ، دسترسی به دموکراسی را برای نمایندگان در کنگره فدرال ‌محلی که به طور یکنواخت و دموکراتیک برای ملت قانونگذاری می‌کنند، امکان پذیر می‌سازد و این به برآورده شدن انتظارات از نمایندگان کمک می‌کند.

2 – 6- پیمان برای بهبود اقتصادی با تثبیت قیمت

همانطور که به نقش آمار در دومین پیمان مربوط می‌شود،‌جهت بهبودی اقتصادی یا تثبیت قیمت ، ممکن است مشاهده شود که تعیین و اجرای سیاستها با هدف تولید بیشتر کالاها و خدمات بدون تورم احتیاج به اطلاعات صحیح و به موقع دارد. اتخاذ سیاستهای مالیاتی ، پولی ، تجاری ،‌حقوقی و مالی این مورد را بعنوان یک نیروی ضروری جلوه می‌دهد . واضح است که بدون وجود یک پایه آماری محکم هدایت سیاست اقتصادی بیشتر به شانس واگذار خواهد شد.

در مکزیک ، راهبرد جدید برای قطع تورم بسیار بالا – بجز معیارهای صحیح ممانعت تقاضا- شامل یک قرار داد اجتماعی برای کنترل مداوم قیمتها و درآمدها می باشد. بنابراین ، سیستم آماری مجبور به تکمیل پروژه‌های خود به منظور ثبت کمبودهای احتمالی محصولات که ممکن است از تثبیت برنامه ناشی شده باشد ، گردید.همچنین اضافه کردن معیارشاخصهای قیمت بر اساس سبدهای مختلف کالا با توجه به سطوح اجتماعی ،‌اقتصادی و نواحی جغرافیایی ، ضروری بود. با این‌آمار و دیگر آمار موجود یک تحلیل هفتگی از تحول جنبه‌های مختلف اقتصاد برای تامین ابزارهای سیاست اقتصادی صورت گرفت.

1 – سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان قزوین

m سمینار آموزشی طرح آمارگیری از ویژگیهای اشتغال و بیکاری خانوار برگزار و عملیات میدانی طرح مذکور با مراجعه به 3750 خانوار نمونه در اردیبهشت و خردادماه سالجاری اجراء گردید.

m سمینار آموزشی طرحهای آمارگیری از کارگاههای صنعتی ده نفر کارکن و بیشتر ، کارگاههای صنعتی زیر ده نفر کارکن ، فعالیتهای تحقیق وتوسعه ،‌طرح سرشماری از مرغداریهای استان ، معادن در حال بهره‌برداری برگزار و عملیات میدانی طرحهای مذکور در خرداد 82 آغاز شده است .

m طرحهای مستمر آمارگیری از هزینه ودرآمد خانوار، قیمت کالا و خدمات روستایی ،قیمت تولیدکننده محصولات صنعتی ، قیمت کالاهای صادراتی ،قیمت تولیدکننده بخش معدن ، قیمت تولید کننده بخش گاوداریهای صنعتی و طرح جمع آوری اطلاعات پروانه های ساختمانی و کشتار دام در فصل بهار 82 انجام گرفت .

m طرح اصلاح و بهنگام سازی پرونده آبادیهای استان به عنوان فعالیت پیش نیاز سرشماری عمومی کشاورزی 82 به مدت سه ماه با مراجعه به کلیه آبادیهای استان اجرا گردید و نتایج مربوط پس از استخراج به مرکز آمار ایران ارسال شد.

m آزمایش طرح بهنگام سازی چارچوب کارگاههای کشور با استفاده از آمارهای ثبتی که از خردادماه 1381 در سه استان قزوین، اصفهان و آذربایجان غربی آغاز شده بود در خرداد ماه سالجاری به اتمام رسید با توجه به نتایج مثبت آزمایش طرح ،‌اجرای قطعی آن در تمامی استانها از تیرماه سالجاری آغاز خواهد شد.