فهرست صفحه

عنوان ..........................................

مقدمه ..........................................

تاریخچه ........................................

مشخصات سالن مونتاژ 1 و 3 .......................

فرم اعلام زون‌بندی سالن مونتاژ 1 .................

شرح خلاصه‌ای از عملیات مونتاژ پیکان وانت 1600 در سالن 1

مرحلة صافکاری ..................................

مرحلة نقاشی ....................................

مرحلة تزئینات ..................................

مرحلة تکمیلی کاری ..............................

کنترل کیفیت ....................................

وظایف دایره کنترل کیفیت ........................

اصول پیشرفت دوایر کنترل کیفیت ..................

عنوان ..........................................

مفهوم کیفیت ....................................

کنترل کیفیت فراگیر .............................

نهادهای اداری کنترل کیفیت ......................

فعالیت‌‌های دایره کنترل کیفیت ....................

کنترل کیفیت در شرکت ایران خودرو ................

مقدمه:

صنعت خودروسازی یکی از کارخانجات تولید خودرو بنام ایران خودرو (ایران ناسیونال) می باشد.

ایران خودرو یک شرکت با سهامی عام و زیر نظر وزارت صنایع سنگین می باشد که یکی از قدیمی‌ترین و شاید هم اولین تولید کنندة خودرو در ایران می باشد.

این شرکت در ابتدا اقدام به تولید خودروی ملی یعنی پیکان نموده است که البته در ابتدا امتیاز این شرکت متعلق به یکی از شرکتهای انگلیسی که بعد از چندین سال کشور ما این امتیاز را خریداری کرد و مستقیماً شروع به ساخت تولید و مونتاژ این خودرو نمود و هم اکنون در شرکت ایران خودرو، ماشینهای زیادی از جمع پیکان سواری، وانت پیکان، مینی‌بوس، اتوبوس و جدیداً پیکان RD و پژو GL405 و GLX می باشد. که البته پژو 405 خودروی فرانسوی می باشد و شرکت امتیاز آن را خریداری کرده است و با وارد کردن بعضی لوازم ساخت آن شروع به ساخت و تولید و مونتاژ این خودرو نموده است و پیکان جدید یعنی همان پیکان RD نیز طرح ظاهری آن همان طرح ظاهری پژو می باشد ولی موتور آن موتور پیکان می باشد که اجازه ساخت آن رانیز از کشور فرانسه دریافت نموده‌اند و ناگفته نماند که بدنه و اسکلت آن در خود شرکت تهیه و ساخته می شود . و اما این گزارش مربوط می شود به تولید وانت پیکان که یکی از تولیدات شرکت ایران خودرو می باشد .

وانت به خودروایی که بیشتر برای کار باربری و در واقع برای حمل و نقل کالا به میزان معین ساخته می شود . که جریان ساخت آن تقریباً بجز قسمت تکمیل کاری مابقی که شامل اسکلت سازی، صافکاری ،‌نقاشی، تزئینات ،‌مکانیکی می باشد همه و همه در سالن 1 این شرکت یعنی در یک سالن انجام می‌پذیرد. تولید خودوروی وانت دراین سالن به سه بخش نیمه‌اول تولید، نقاشی یا رنگ‌کاری ونیمه دوم تقسیم کرده‌اند و یک قسمت دیگر به نام تکمیل کاری که در سالن دیگری که در مجاورت همین سالن قرار دارد انجام می‌گیرد.

تاریخچه شرکت ایران خودرو:(ایران ناسیونال)

شرکت ایران خودرو به منظور تولید اتوبوس و قطعات مختلف ماشین در تاریخ 27/ مرداد /1341 با سرمایه اولیه یکصد میلیون ریال و تعداد یکهزار سهم یکهزار ریالی به ثبت رسید و در مهرماه 1342 کارش را عملاً با ساخت اتوبوس آغاز کرد. و این سرمایه تا سال 1357 به بیش از 13 میلیارد ریال افزایش یافت و در تاریخ 30/3/1357 سرمایه این شرکت به 15 میلیارد و 680 میلیون ریال که منقسم به 15 میلیون و 680 هزار سهم یکهزار ریالی بود.

در تاریخ 16/4/1358 شورای انقلاب اسلامی به اعتبار نوع صنعت، این شرکت را ملی اعلام کرد. و به موجب مصوبه 28/2/1365 هیات وزیران سهام شرکت از طرف دولت به نام سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران صادر شد و تحت این سازمان با مدیریت منتخب دولت به کار خود ادامه داد.

شرکت سهامی عام کارخانجات صنعتی ایران ناسیونال با مجوزصادره از سوی هیات عامل سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران در تاریخ 27/2/1362 به نام شرکت ایران خودور «سهامی عام» تغییر یافت.

سهام این شرکت در تاریخ 20/11/1370 وارد بازار بورس شد و توانست خود را با بازار بورس تطبیق دهد.

مشخصات سالن مونتاژ 1 و 3

سالن مونتاژ 1 و 3

سالن مونتاژ 1 و تکمیل کاری 1

assembly shop & Final acceptance

مساحت به متر مربع 35500

سالن مونتاژ 3 assymbly shop 3

مساحت به متر مربع: 000/18

ظرفیت اسمی: c/h 30

خلاصه‌ای از عملیات مونتاژ وانت 1600 در سالن 1:

تکمیل کاری

1) خط صندلی بندی:

در این قسمت از مونتاژ صندلیهای جلوی خودرو را که بوسیلة چهار پیچ که برروی مهرة جوش خورده برروی بدنه است بسته می شود. و با ابزار بادی سفت می گردد. و سپس صندلی عقب را در جای خود که حالت قلاب دارد جا می‌زنند و سپس کفی صندلی عقب را جا می‌زنند و صندلیها کامل می شود.

2) خط آچارکشی:

در این خط، خودروهایی که تماماً قطعاتشان بسته شده و آماده می‌باشد،‌وارد آچارکشی می‌کنند که حالت تست چال دارد و اپراتورهائی در داخل آن آچارکشی‌های لازم را بعمل آورده و ایرادات کلی که در کارت آنها قید شده و از قسمت‌های دیگر مونتاژ مانده را برطرف کرده و لوله‌های ترمز و بنزین را چک می کنند و سپس سینی زیر موتور را که محافظ موتورات نصب کرده و می‌بندند. و در قسمت‌های پایین‌تر این خط،‌چراغهای خطر و راهنماها و چراغ قرمز خودرو را چک می کنند.

3) خط نهائ:

خط نهائی همانطور که از نامش پیداست ،‌خط آخر تولید می باشد که خودرو پس از مونتاژ تمام قطعات و رفع ایرادها ،‌چه از نظر فنی،‌چه بدنه‌آی،‌به این قسمت وارد می‌شود. و در آن خط یک سری اپراتور به فاصله‌های معین کار کنترل قسمت‌های مختلف خودرو را برعهده دارند و کنترل نهائی را برروی خودرو انجام می‌دهند که اگر به هر دلیل هر قسمتی از خودرو ایراد داشته باشد به قسمت تعمیرات هدایت می شود تا رفع ایراد گردد.

4) خط تعمیرات: تعمیرات شامل دوقسمت متفاومت می باشد یکی سبک، دیگر سنگین،‌تعمیرات سبک برای تعمیر و رفع ایرادات کوچک فنی و تزئینی که کار کم و زمان و جای کم می‌خواهد را شامل می شود(خرده کاری)

تعمیرات سنگین برای کارهای کلی و اساسی که جا و زمان بیشتری نیاز دارد، طراحی شده است که در این قسمت کارهایی از قبیل تعویض یا تعمیر گیربکس – دیفرانسیل- موتور- اکسل و … انجام می گردد که دارای جرثقیل و جک‌های مخصوص این کار می‌باشد.

قسمت میکانیکی- خط هوائی:

1) نصب کردن باک بنزین پژو آردی و پژو جی‌ال‌ایکس در قسمت میکانیکی خط هوائی و بستن پیچ های آن توسط پرسنل که برای آردی 6 عدد پیچ و برای جی‌ال‌ایکس 4 عدد پیچ با نصب بستهایی زیر باک انجام می‌شود.

2) بستن و نصب لوله های بنزین وانت و پژو آردی درخط هوائی انجام می شود که شامل لوله‌های بنزین رفت وبرگشت می باشد که توسط خارهای مخصوصی به زیر بدن نصب می گردد.

3) نصب و بستن ضربه‌گیرهایی که جهت جلوگیری از زدن ضربه بدن به چرخ و کمک فنرها می باشد که بر روی وانت و آردی و جی‌ال‌ایکس هر کدام طرح خاص خود را دارد که برای آردی ووانت 3 عدد می باشد که دوتای آنها در بغل و یکی وسط نصب می گردد که جلوگیری از ضربه‌زدن به دیفرانسیل می باشد. همچنین برای جی‌ال‌ایکس دو عدد در بغلها می باشد.

4) بستن اکسل عقب پژو جی‌ال‌ایکس نیز در همان قسمت هوائی انجام می‌گیرد که برای خودروهای معمولی و گازسوز متفاوت است. زیرا خودروهای گازسوز سنگین‌تر است . بنابراین اکسل قوی‌تر و محکم‌تری برای آن طراحی شده است.

5) بستن بست‌هایی اگزوز که درخودروهای وانت 3 عدد و آردی 2 عدد و پژو که بر روی قلاب ترمز دستی است،‌که اگزوز را بوسیلة لاستیکهائی که اصطلاحاً ممجید نام دارد به بدنه توسط این بستها نصب می کنند.

خط دیفرانسیل:

1) نصب کابل ترمز دستی برروی دیفرانسیل عقب خودروهای وانت و آردی که توسط خارها و پولک‌هایی انجام می شود.

2) نصب گاردان برروی دیفرانسیل که در خط قبلی یک خط موتور نصب می شود. انجام می گردد. بطوریکه اول گاردان را برروی دیفرانسیل قرار داده و در جای خود نصب کرده و سپس برروی گیربکس تنظیم کرده و چهار پیچ برروی دیفرانسیل بسته می شود.

3) مونتاژ ونصب اگزوزهای خودروها که برای وانت و آردی ابتدا در کنار خط مونتاژ می گردد و قسمت‌های مختلف از جمله گلوئی و انبار وسط و انبار عقب به هم توسط بست‌های مخصوص وصل می‌گردند و سپس برروی موتور نصب می‌شوند.

تزئینات 1(trim1) محدودة سرپرستی 1 (Zone 1)

انواع خودروهایی که در این خط وارد مونتاژ می‌شوند عبارتند از:

پیکان وانت ترمز 2 مداره ای پی دارای کلاج کابلی، موتور 1600 انژکتوری می باشد.

مراحل:

1- دستگاه حمل بدنه AFM: در هنگام گذاشتن ماشین همراه با هنگر 5/0 متر از زمین فاصله دارد.

2- کد شناسایی برای قفل خودرو: که اگر احتمال رود که کلید در طی مراحل مونتاژ خودرو گم شود. آنگاه بدون هیچ دردسری با کمک برچسب کدشناسایی،‌کلید به راحتی از نوع شناسایی و ساخته می‌شود.

3- سیم کشی خودرو که در زیر بدن تعبیه می شود و از طریق سوراخ‌هایی که وجود دارد در زیر بدن خودرو توکار می شود.

4- زدن بوستر روغنی ترمز

5- زدن باک روغن ترمز (در قسمت جلو سمت راست خودرو تعبیه شده)

6- زدن سیم ترمز

7- زدن باک بنزین

8- رگلاژ گازسوز که برای تنظیم گاز خودروهای گازسوز (CNG) به کار می‌رود.

9- زدن باک بنزین

10- زدن مخزن گاز مخصوص کولر.

11- زدن مخزن گاز به پشت خودرو

12- وصل کردن اکسل عقب

13- وصل لوله‌های سراسری زیربدن از قسمت جلو برای تغذیه روغن ترمز به قسمت عقب به دیفرانسیل و چرخ‌های عقب توسط جک می باشد.

13- وصل لوله‌های سراسری زیر بدن از قسمت جلو برای تغذیه روغن ترمز به قسمت عقب ، دیفرانسیل و چرخ‌های عقب توسط جک می باشد.

14- خط وصل کردن دیفرانسیل یا drop Session

15- خط هواگیری: هوای موجود در لوله‌های مختلف در این مرحله گرفته می شود. تا باعث سختی در هنگام قرار گرفتن سیال در داخل لوله‌ها نشود. و مشکل ایجاد نکند.

16- تزریق روغن هیدرولیک

17- رول تست یاهمان تست فرمان: که روان بودن فرمان و رگلاژ بودن فرمان تست می شود. در این مرحله ماشین بر روی غلتک قرار می‌گیرد و باسرعت تنظیم شده ( km/h 100 یا بالاتر) ،‌غلتک شروع به غلتیدن می‌کند و خودرو هم که برروی غلتک قرار دارد بررروی غلتک غلت می‌خورد و چرخ ها شروع به چرخیدن می کنند. که برای اطمینان از تنظیم فرمان از کامپیوتر داخل اتاقکی که غلتک در آن قرار گرفته استفاده می شود و کلیة اطلاعات توسط مانیتور به اپراتور نشان داده می شود.

18- تست چال کنترل نشتی برای گرفتن نشتی و یا هواگیری ماشین به کار می‌رود.

19- سینی محافظ باک بنزین: برای اینکه سینی گرما را جذب کند و گرما به باک بنزین منتقل نشود.

20- لاستیک بندی که توسط دستگاهی، چهار پیچ لاستیک‌ها به خودرو در یک لحظه با هم بسته می شود.

21- خط صندلی بندی : در این صندلی ها بوسیلة اپراتورها جا زده می‌شوند.

22- ماژیک زدن روی مهره‌های بسته شده توسط اپراتورها برای آدیت و درست کار کردن

23- زدن بنزین

24- تزریق مایع شیشه شور به باک مخصوص خودش که مایع شیشه شور از نوع online خودروهای تولید می باشد.

25- هواگیری وتزریق ترکیب ضد یخ رادیاتور

26- وصل کردن باتری به ماشین که توسط دوپیچ دراز به دوطرف باتری وصل می شود تاآنرا کاملاً‌ محکم نگه دارد.

27- حک کردن شمارة بدنه به بدنة خودرو که توسط دستگاه مخصوصی که وصل به کامپیوتر می باشد عمل می‌کند.

28- وصل کردن صندلی عقب وجلو

29- وصل کردن ترمز دستی به ماشین

30- تست نشتی برای خودروهای گاز سوز CNG

سالن رنگ :‌

درسالن رنگ ابتدا سطح روی بدنه برای اینکه خاصیت ضد زنگ پیدا کند و رنگ خاصیت ضدزنگ پیدا کند. فسفاته می شود. سپس آستر می شود تا بتواند پوشش رنگ به اندازة کافی روی بدنه قرار گیرد. و با آستر زدن در واقع پوشش رنگ را بالا برده و باعث کم مصرف شدن رنگ می شود.

بعد از این مرحله بدن وارد وان رنگ می شود.

کابین رنگ سنگین: heavy paint Cabin

در این مرحله ابتدا سطح روی بدن صافکاری شده و سپس از ماده‌ای به نام واش پرایم برای خاصیت ضد زنگ رنگ استفاده می شود. سپس برروی آن آستر دوجزئی زده می شود و در آخر با چراغی که نوعی گرم کننده (هیتر) محسوب می شود. به صورت موضعی خشکش می‌کنیم. در مرحلة بعد بدنه بوست آپ می شود. یعنی صمباده زده می شود. و سپس آماده رنگ می شود. و بعد پولیش کاری شده و در آخر تأئید می شود.

کابین رنگ سنگین:

برای رنگ کردن صندوق و جاهای دیگر به کار می‌رود. در داخل کابین رنگ سنگین، سیستمی به نام هواساز آبی وجود دارد که گردوغبار و ذرات ناشی از پاشش رنگ بر روی بدنه به بدنه نچسبیده شود و یکنواختی را از بین نبرد. و توسط هواساز آبی گرفته می شود.

با اینکار هم برروی بدنه گردوغبار جمع نمی شود و هم فضای لازم برای اپراتور جهت رنگ ماشین تمیزتر بوده و گردوخاک توسط آب جذب می شود.

در کابین رنگ سنگین ابتدا با بنزین سطح روی بدنه تمیز شده و سپس ایرادات رنگ با دقت مشاهده شده و سپس با دستمال چسبی که مخصوص گرفتن ذرات روی بدن است. ذرات برداشته می شوند. دستمال چسبی به رنگ سبز می باشد. در مرحلة‌ بعد سطح رویش سمباده زده می شود.

در مرحلة بعد با پیستوله رنگ بر روی ماشین کم‌کم و با دقت تمام پاشیده می شود. و در آخر ماشین وارد کورة‌ پخت رنگ که دارای درجة بالایی است . بوسیلة کانوایر حمل می شود و با اینکار رنگ خشک می شود.

کابین رنگ سبک (Light Paint Cabin):

برای کارهای سبک‌تر از کابین رنگ سبک استفاده می‌شود.

دنبالة خط صندلی‌بندی: (Seat assy line) (Zone 9)

دستگاه شارژ گاز کولر که گاز کولر را در مخزن مخصوص خودرو را شارژ می‌کند. وصل کردن برف پاکن ها .

خط تنظیمات 1:

1- چک کردن زیر ماشین تا ایرادات زیر ماشین در صورت وجود ، رفع شوند.

2- کنترل فرمان

3- کنترل کولر.

4- کنترل درها

5- کنترل قفل ها (قفل مرکزی و…)

6- کنترل خوب بسته شدن صندوق عقب خودرو

7- کنترل چراغهای ماشین که درست کار می کنند یا نه

8- تست میزان فرمان ماشین، تنظیم چراغ و گیربکس.

9- تست درام یا (drumtest):

در واقع تست میزان بودن فرمان مورد بررسی قرار می‌گیرد. و توسط مانیتوری که به کامپیوتری وصل است، منحنی جاده شبیه‌سازی می شود واگر این خط از خطوط قرمز رد شوند. فرمان میزان نیست.

در واقع تست جاده نوعی از Roll test است.

10- بازبینی خودرو 1 و2 (inspect pit 1 ,2)

دراین مرحله تنظیمات موتور انجام می‌گیرد.

11- تست جاده: در این مرحله شامل سکوی پرش، تست ترمز، حرکت از روی قلو‌ه سنگ‌ها می باشد.

12- واتر تست: در این مرحله خودرو داخل آب می‌رود که اگر نشتی از داخل وجود داشته باشد از واتر تست عبور نمی‌کند و قبول نمی‌شود.

در این حالت اگر تست مثبت بود وارد مرحلة تنظیمات می شود اما اگر تست منفی باشد وارد قسمت تعمیرات شده و در آخر وارد کنترل نهایی می شود.

خط تنظیمات 2: Control line 2:

ایراداتی که در تست آب مشخص می شود در اینجا برطرف می شود و همچنین ایراداتی که درتست جاده مشخص شد در این مرحله رفع می شود.

13- گذاشتن آنتن خودرو

14- قرار دادن شبرنگ در صندوق عقب ماشین

خط نهایی:

شامل رگلاژ یا تنظیم کردن درها و خوب بسته شدن درها و همچنین کنترل کیفی می باشد مثال: زدن خط قرمز به روی در سمت

مثال دیگر: پیکان وانت گاز سوز با شمارة بدنة 13100490

که شامل ایرادات : باک سوراخ،‌جانرفتن زاپاس

در این حالت توسط کنترل کیفیت توقیف گردیده و هشدار کیفی زده می شود و کارت خودرو در اختیار ادارة کنترل کیفیت قرار می‌گیرد.

هدف این است که توسط کنترل کیفیت ایرادات رفع گردیده و به سمت دوباره کاری فرستاد شده و پس از بین رفتن عیوب برای فروش به بیرون می‌رود. از اشکالات دیگر پیکان وانت می‌توان به : جانرفتن نوار شیشه جلو

علت: نزدن شابلون در بدنه‌سازی برشیشه جلو می باشد.

پیش مونتاژ شیشه‌های عقب وجلو:

در حین قرار دادن شیشه‌های عقب و جلوی خودرو از دستگاهی به نام Glazzing استفاده می شود. که به شیشه‌های جلو وعقب خودروهای تولیدی به صورت اتوماتیک چسب زده تا توسط اپراتورهای به بدنه خودرو چسبیده شود. که این روبات در ایستگاه 40 سمت راست تعبیه شده است.

مشخصات دستگاه:

شرکت سازنده: Kuka

ظرفیت دستگاه: 30 دستگاه در ساعت می باشد.

نوع ماده شیمیایی چسب از نوع terostat 8550 uhv می باشد که ماده‌ای خطرناک محسوب می شود و باید اپراتورها نکات ایمنی را در مورد این ماده رعایت کنند. همچنین برای رعایت نکات ایمنی اطراف این روبات میله‌های محافظ قرار داده شده تا در هنگام حرکت خود کارش باعث صدمه زدن به اپراتورها نشود.

- کارگاه ابزار بادی(Pressure tools) : در این قسمت تعمیر ابزار بادی صورت می‌گیرد. برای ایمنی بندی پیچ‌های خودرو برای تعمیر شیر پیچ سخت کن‌های بادی به کار می‌رود.

- تعمیرات صافکار(body repair): در این قسمت بدنهه دوباره درصورتیکه از لحاظ صافکاری ایراد داشته باشد دوباره صافکاری می شود.

قسمت‌های دیگر مونتاژ شامل انبار 03 می باشد که برای انبار کردن قطعات مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در قسمت دوباره کاری – صافکاری مونتاژ دوباره:

Disassemble & Repair : تعمیرات مونتاژ صورت می‌گیرد.

واتر تست: l,2 Water test Cabin

پیش از انتقال خودرو به کابین واتر تست موارد ذیل چک شود.

پائین بودن ترمز دستی

خاموش بودن خودرو

بالا بودن شیشه‌ها

پائین بودن کابل آنتن

دندة‌ خودرو در حالت خلاص

در این عملیات خودرو پس از رعایت کردن موارد بالا، بوسیلة کانوایر وارد واتر تست شده که در داخل این سیستم که اطرافش بسته است 2 لوله از بالا و 4 لولة آب از پایین به صورت ردیف قرار گرفته و تا آخر تعبیه شده و آب را با فشار به سطح بدنهه و قسمت‌های دیگر می پاشاند که لوله ها طوری تعبیه شده‌اند که از همه جهات بتواند آب را به بدنه با فشار بپاشند. تا دقت بالا برود. در قسمت آخر سیستم، سیستم تولید هوا (فن) می باشد که با زدن هوا و جابه‌جایی هوا به سمت بدنه، آب ریخته شده از واتر تست را تا حدی خشک می‌کند.

بعد زیر طاق ماشین ، زیر پدال، طاق زیر شیشه عقب داخل صندق زیر چراغها، جهت گیر نمره. زیر شیشه عقب، رو دری‌ها زیر طاق در داخل ماشین تست می شود. آنتن پایین می رود در این تست تا به فن نخورد. و مشکل ایجاد نکند. در آخر ماشین توسط فن خشک می شود تا باعث عدم تشخیص در قسمت صافکاری سالن مونتاژ 1 نشود و برای اپراتورهای واتر تست مشکل ایجاد نکند. درون ماشین قسمت‌هایی که گفته شدتوسط اپراتور مشاهده می شود تا اگر نشتی آب به داخل وجود داشت، به قسمت تعمیرات رفته که در این قسمت تعمیرات، چراغ، شیشه و … به کار میرود. واگر خودرو نشتی از داخل نداشت، وارد سالن مونتاژ 1 شده. البته ناگفته نماند که واتر تست فقط مخصوص خودروهای پژو. 405,Roa می باشد . توضیحات بیشتر در مورد مونتاژ وانت پیکان در قسمت‌های بعد داده خواهد شد.

مرحلة صافکاری :

در این مرحله ابتدا به وسیلة صفحة سمباده که برروی دستگاه سنگ فرز بسته شده است. جاهایی را که احتمال داده می شود دارای لبه‌های اضافی و زائد (پریسه) باشد صاف می کنند که در اصطلاح به این کار سنگ کاری می‌گویند که سنگ کاری بیشتر بر روی لبه‌های شیشه خور جلو و عقب ماشین، جای لاستیک دور درب، روی جوشهای اتاق بار و غیره می باشد. و بعد از سنگ زدن به وسیلة صفحة‌ گرد سمباده و زدن فرچه سیمی در مرحلة بعد نوبت به موجگیری بدنهه بوسیلة رنده دستی مخصوص صافکاری و مقداری چکش کاری و قلع کاری قسمتی از بدنهه ماشین مثل روی ستون جلو و قسمت پشت ستون عقب می‌رسد.

قلع کاری را در جاهایی که نقطه جوش در روی کار ومشخص است انجام می‌دهند تا روی آن گرفته شود و نقطه جوشها مشخص نشود. اما قبل از قلع کاری روغن مخصوصی است که اول آن را در جایی که می‌خواهند قلع کاری کنند می‌مالند و بعد روی آن را بوسیلة شعلة آتش گرم می کنند و با دستمالی بر روی آن می‌کشند البته این کار بخاطر این است که قلع بر روی آن بچسبد و بعد از آن قلع کاری می کنند. و از کارهای دیگری که در این مرحله انجام می شود این است که ناودانی و همچنین جای خروجی شیشه دربهای جانبی ماشین را نیز تنظیم می کنند و برآمدگیها را توسط سنگ سمباده صاف می کنند.

فصل اول

تاریخچه ایجاد این شغل در ایران و جهان

نوع شغل

عمده فروشی یا خرده فروشی

نوع تولیدات و فهرست تولیدات

تاریخچه خودرودر جهان

خودرو مجهز به موتور بخار دنیس پاپن DENIS PAPON اولین کسی بوده که قوه محرکه بخار را شناخت. خودرویی که ارتفاع استوانه آن در حدود سه متر و طول لنگر آن گاهی به 7 متر می‌رسید. روی کشتی بدلیل وجود آب سرد فراوان و سهل الوصول بودن آن قابل تصور بود.تجهیز ارابه یا کالسکه بوسیله آن غیر ممکن به نظر می‌رسید. یکی از افسران ارتش فرانسه به نام ژوزف کونیو (1804-1725) در سال 1763 میلادی دستگاه نیوکومن را سبک روی ارابه‌ای نصب کرد. اولین نمونه ارابه کونیو در سال 1769 میلادی آماده شد. این ارابه که کاملاً به خرج دولت ساخته شد در سال 1770 مورد آزمایش قرار گرفت. این ارابه پایه یک توپ چهل و هشت تنی در یک ساعت 8 کیلومترجابجا کرد. این خودرو بخار توسط افرادی چون ویلیام مردوک، اولیویه اوانس و ریچارد تره ویتیک تکمیل‌تر شد .

خودرومجهزبه‌موتوراحتراق‌داخلی

در سال 1885 میلادی کارل فرید ریش بنز اولین موتور با سوخت فسیلی روی نوعی کالسکه نصب کرد. این اولین خودرو مجهز به موتور احتراق داخلی جهان بود که دارای سیستم جرقه‌زنی و دیفرانسیل بود. کارل بنز نام این خودرو را موتور واگن نامید و در اواخر سال 1885 میلادی آنرا به ثبت رساند .

سه چرخ کارل بنز، اولین اتومبیل مجهز به موتور احتراق داخلی در جهان ساخته شده در سال 1885 میلادی این خودرو دارای سه چرخ و 250 کیلوگرم وزن بود و با سرعتی بین 13 تا 16 کیلومتر کار می‌کرد. اولین راننده این خودرو همسر کارل بنز (برتابنز) بود. اکثریت مردم از آن وحشت داشتند و آن را اختراعی خطرناک و مهلک می‌پنداشتند.تدریج با رفع نقایص کالسکه آتشین عده بیشتری برای استفاده از آن اشتیاق نشان دادند.روند تکامل ادامه یافت تا سری سازی به عنوان نقطه عطفی از سوی هنری فورد مطرح گردید.

خودروهای‌متحدالشکل‌ونسبتاً‌ارزان‌قیمتی‌را‌به‌جهان‌عرضه‌کرد. کارل بنز، گوتلیب دایملر، ویلهم میباخ، برادران دوسینبرگ، برادران دوریا، برادران رابرت بوش، ایتوره بوگانی، دیوید دانبربیوک، رنه پنهارد، فردنیاندپورشه، جان و هوریس دوج جان بوید دنلپ، رودلف کریستین کارل دیزلف سرهنری رولز و صدها مخترع دیگردر تکمیل وحرکتهای بعدی نقش داشتند.

خودروهای اولیه

سرعت متوسط آنها (20KM/h) بود. ترمزهای مطمئنی نداشتند ولذا تصادفهای خطرناکی را بوجود می‌آوردند. حرکت آنها فقط به سمت جلو بود . چراغهای نفتی حرکت در شب را مشکل میکرد. راه انداختن این خودروهای هندلی بود. پس از جنگ جهانی اول خودرو تقریباً شکل امروزی خود را به دست آورده بود .

در این مقطع ساخت و تولید خودروهای متنوع فرانسوی که عموماً با موتورهای دایملر عرضه می‌گشت .

اولین اتومبیلی که به تعداد زیادی ساخته شده )الدزمبیل(

علاقه مردم و جاذبه‌های مسابقات اتوموبیلرانی، صنعت خودروسازی را در مدت کوتاهی متحول کرد اولین مسابقه اتومبیلرانی فرانسه در سال 1894 انجام شد.

مسابقه اتومبیل رانی پاریس – بوردو – پاریس در سال 1895 میلادی

با ایجاد دو خط در دو سوی اقیانوس اطلس در سال 1896 بعنوان یک صنعت اعلام موجودیت کرد. در سال 1913 نیز با ابداع خط مونتاژ توسط هنری فورد و تولید حدود 350 هزار دستگاه خودرو مدل T و فروش هر دستگاه به قیمت 500 دلار، عظیم‌ترین صنعت جهان به وجود آمد.

صنعت خودرو پس از جنگ جهانی اول :

هنری فورد و آلفرد اسون مدیر جنرال موتورز، محصولات را از فرآیند تولید دستی که اروپایی ها رواج داده بودند خارج نموده و به فرآیند تولید انبوه کشاندند .

دهه 20 قرن بیستم

خودروهای سواری بزرگ نظیر سانبیم، واکسال، بنتلی، آلفارومئو، بوگاتی و مرسدس با بنز ادغام شدند خودروهای آستین 7 و تریومف از استقبال چشمگیری در میان مردم جهان برخوردار گشتند. سیستم تعلیق مستقل جلو وینچز و لانچیا اختراع گردید.

مالکم لاکهید سیستم ترمز هیدرولیکی را ابداع کرد. کمپانی بنز در به کارگیری موتورهای سوپر شارژ پیشگام گردید.

نوعی خودرو خانوادگی تولید شد که بر بالای سر راننده سقفی وجود نداشت. برادران دوسنبرگ کمپانی خود را در ابتدای این دهه تاسیس کردند . بوق بادی توسط کمپانی آمریکایی به نام کلاکسون اختراع گردید و در این زمان خودروهای 6 سیلندر در رده بهترین و لوکس‌ترین خودروها بودند.

دهه 30 قرن بیستم

پیشرفت‌های خودروسازی به حداقل رسید. در آمریکا موتورهای هشت سیلندر V شکل را به روی خودروهای خود نصب کردند. در اروپا به علت بالا بودن هزینه تولید مجبور بودند همان خودروهای کوچک و جمع و جور را بسازند.

صنعت خودرو پس از جنگ جهانی دوم

با شروع جنگ جهانی دوم صنایع خودروسازی در خدمت جنگ قرار گرفت. تولید انبوه خودروهای جنگی آغاز شد.

در سال 1943 میلادی کارخانجات خودروسازی آمریکا فقط برای مصارف جنگی خودرو می‌ساختند. فقط 139 دستگاه خودرو سواری در این کشور ساخته شد. بعد از جنگ دوم صنایع خودروسازی، با انجام تغییرات اندکی در ظاهر خودروهای که قبل از جنگ می‌ساختند، تولیدات خود را از سر گرفتند.

اما پس از چند سال به تدریج طرح‌های نو و جالبی در بازار فروش مشاهده شد. طرح شاسی و بدنه مجزا با طرح ساختمان سرهم که زمینه صرفه‌جویی مواد را فراهم می‌کرد تعلیق مستقل جلو که قبل از جنگ اختراع شده بود در خودروها مورد استفاده قرار گرفت. حذف اکسل یکپارچه قدیمی جلو، کاهش ارتفاع سقف ده‌ها تغییر دیگر که در نتیجه راحتی سرنشینان را در بر داشت .در 11 نوامبر 1940 میلادی کارخانه خودروسازی ویلیز در آمریکا نوعی خودرو سبک جدید برای مصارف نظامی ساخت که جیپ نامیده شد. کلمه جیپ از تلفظ پی در پی دو حرف اول واژه ترکیبی General purpose ساخته شده است. این خودرو ساده بسیار پرقدرت و مقاوم بودارتش آمریکا از دهه 1920 میلادی ساخت ان رابه مناقصه گذاشته بودکارخانه مناقصه رابرد ومدل پیشنهادی ان جیپ نام گرفت. بدین ترتیب اولین خودرو دو دیفرانسیل جهان به بازار عرضه شد. در حال حاضر خودروهای دو دیفرانسیل در جهان طرفداران بیشماری را به خود اختصاص داده است.

تاریخچه صنعت خودروسازی در ایران

اولین ماشین وارد شده به ایران فورد بود که بوسیله مظفرالدین شاه قاجار از کشور بلژیک خریداری شده بود. این ماشین که در موقع حرکت دود زیادی از خود میکرد توسط مردم به ماشین دودی یا ارابه دودی تغییر نام داده شد. با شروع شهرسازی بصورت مدرن در سال 1300، واردات ماشین به ایران افزایش یافت. بیشترین اتومبیلها در آن سالها از کشورهای آمریکا و انگلستان به ایران وارد می شد. اولین کارخانه اتومبیل سازی در ایران شرکت سهامی ایران ناسیونال بود که به تولید ماشینهای پیکان، با مجوز از شرکت تالبوت انگلستان، اولین تولیدات خود را در سال 1346 روانه بازار کرد. بعداً شرکت ایران ناسیونال به تولید وانت، مینی بوس و اتوبوس دست زد.

در همین سال دو مدل از ماشینهای آمریکایی بنام " آریا " و " شاهین " توسط کارخانه پارس خودرو روانه بازار شد؛ و یکسال بعد در سال 1347 یک مدل از ماشین فرانسوی سیتروئن بنام " ژیان " توسط شرکت سایپا به بازار عرضه شد.

در سال 1351، شرکت پارس خودرو نام خود را به شرکت " جنرال موتورز ایران " تغییر داد و شروع به ساخت دو مدل از ماشینهای شرولت ( اپل ) 2500cc، 2800cc و همینطور سه مدل دیگر با مجوز از کارخانه آمریکایی جنرال موتورز بنام: بیوک، کادیلاک، شولت نوا. تولیدات این ماشینها تا سال 1360 ادامه داشت. تولید ماشینهای ژیان که متعلق به کارخانه سایپا بود در سال 1359 متوقف شد. ولی تولید ماشینهای رنو 5 که در سال 1354 آغاز شده بود ادامه یافت.

چهاردهم مهرماه سال 1338، کارخانه جیپ به عنوان اولین واحد مونتاژ خودرو در ایران فعالیت خود را آغاز کرد.پیش از آن که دهه 1330 به پایان برسد، شرکتهای دیگری نیز به تولید و مونتاژ خودرو، در ایران روی آورده بودند.از جمله می توان از روترز، لیلاند، روور و امریکن موتور، دایملر- بنز، سیتروئن، ولوو، و میتسوبیشی نام برد.

در آغاز دهه 1340، کارخانه ایران ناسیونال برای مونتاژ اتوبوس و مینی بوس تاسیس شد.در سال 1346، این شرکت خط تولید پیکان را با همکاری یک شرکت خودروسازی بریتانیایی راه اندازی کرد. پشتیبانی دولت از صنعت خودرو در دهه پنجاه تمایل شرکت های بزرگ خودروسازی جهان برای حضور در بازار ایران را افزایش داد.شرکتهای فیات، مزدا و جنرال موتورز از جمله شرکتهایی بودند که در آن سال ها وارد بازار مونتاژ خودرو در ایران شدند.افزایش ناگهانی در آمدهای حاصل از صدور نفت از 2/6 میلیارد دلار در سال 1352 به 21 میلیارد دلار در سال 1353 تغییرات عمده ای را در صنایع خودرو سازی به همراه آورد.در این دوره، دولت شعار "یک پیکان برای هر ایرانی" را در برنامه قرار داده بود و هر ساله بر میزان تولید داخلی خودرو افزوده می شد.در سال 1356، تولید خودرو در ایران به حدود 180 هزار دستگاه و واردات نیز به 91 هزار دستگاه رسید.

توقف تولید

با وقوع انقلاب و در پی آن، جنگ با عراق، بسیاری از شرکت های فروش خودرو نمایندگی های خود را در ایران تعطیل کردند.شرکت های بزرگی چون ایران خودرو ملی شدند و واردات خودرو متوقف شد. با آغاز جنگ، تمام امکانات کشور در خدمت جنگ در آمد و از جمله، تولید خودرو به شدت کاهش یافت.در سال های جنگ، دولت به صورت محدود امکاناتی را برای ساخت اتوبوس و خودروهای سنگین فراهم کرد.از جمله، در سال 1364، شرکت ژاپنی نیسان، با همکاری شرکت پارس خودرو، تولید پاترول را در ایران آغاز کرد. تا سال 1367، به جز چند مدل خودرو خارجی وارداتی، که عمدتا به وسیله دانشجویان ایرانی از خارج وارد می شد، خودروی دیگری در ایران تولید و عرضه نشد.

راه اندازی

در اوایل دهه 1370، تغییراتی در بخش خودرو بروز کرد و شرکت های ایران خودرو و سایپا به مونتاژ مدل پژو ساخت فرانسه و پراید ساخت کره جنوبی پرداختند.در همین زمان، دولت برای تشویق سرمایه گذاران بخش خصوصی، به شرکتها اجازه داد 5 تا 10 هزار دستگاه خودرو به صورت قطعات بزرگ وارد و در داخل مونتاژ کنند و بعد از آن به تولید همان خودروها بپردازند. این تلاش دولت برای جلب همکاری بخش خصوصی ناکام ماند.تنها شرکتی که از این راه وارد عرصه خودرو سازی کشور شد، شرکت کرمان خودرو بود.در اواسط دهه 70 دولت، چاره دیگری اندیشید و زمینه تولید قطعات خودرو را در داخل بنیاد نهاد.سایپا شرکت سازه گستر را پی نهاد و ایران خودرو به ایجاد ساپکو مبادرت ورزید. این دو شرکت هزاران قطعه ساز را گرد هم آورند تا بتوانند آنچه را در سر دارند عملی کنند.حمایت دولت در این عرصه کارگر افتاد و در فاصله یک دهه، ساخت بخش عمده ای از قطعات مصرفی خودروها در داخل صورت گرفته است.

تولید داخلی

اکنون بیش از 90 درصد قطعات خودروهای ایرانی در داخل تولید می شود. البته برخی از این قطعات هنوز از کیفیت مطلوبی برخوردار نیست و مشتریان از آنها ناراضی هستند.در این سال ها، اکثر کارشناسان بر دولت خرده گرفته اند که بیش از حد لازم از خودروسازان

داخلی حمایت می کند و به همین جهت، این طفل چهل ساله هنوز که هنوز است نتوانسته

بر پای خویش بایستد. به نظر کارشناسان، این طفل به دلیل حمایت دولت دوام آورده و اگر روزی حمایت دولت برداشته شود، به سرعت زمین خواهد خورد!!

داود میرخانی رشتی، دبیر انجمن خودروسازان، می گوید "برخی افراد به جای عذرخواهی از سیاست های نادرست تصمیم گیران اقتصادی و صنعتی طی 40 سال گذشته، از تولید کنندگان طلبکار هستند و برای آنها خط و نشان می کشند. آنها فراموش کرده اند که در سایه آن سیاست ها بوده است که اقتصاد کشور پیشرفت چندانی نداشته است."همزمان، افزایش تقاضای داخلی باعث بالا رفتن قیمت تولیدات عرضه شده در بازار داخلی شده است.

جدید و قدیم

طی سال های گذشته، تقاضای زیاد در بازار برای خرید خودرو باعث شده است شرکت های خودروسازی در صدد تنوع بخشیدن به تولیدات خود برآیند.شرکت های خودروسازی دولتی، با همکاری شرکت های کره ای، ژاپنی و فرانسوی، توانسته اند به بخشی از نیاز بازار پاسخ گویند.شرکت ایران خودرو بعد از سال ها، در سالهای گذشته، خودروی سمند را به عنوان خودرو ملی به بازار فرستاد.

از بعد از انقلاب ایران صنایع اتومبیل سازی پیشرفت مهمی نکرده اند و همان اتومبیلهای گذشته و بعضی از اتومبیلهای جدید اروپایی مانند پژو و کیا را مونتاژ کرده اند؛ تا چند سال پیش که کارخانجات اتومبیل سازی شروع به طراحی اتومبیلهای جدید کرده اند

نوع شغل:

همانگونه که از نام این صنعت برمی آید صنعت خودروسازی یک شغل تولیدی است.این تولیدات طیف وسیعی را شامل می شود.تولیداتی با قیمتهای مختلف که این تفاوت نرخ قیمتها دستخوش عواملی سیاسی، اقتصادی نیز هست.

مثلأ کشور ما کشوری است که قیمت خودرو در آن بخاطر سیاست های بعضأ نادرست با قیمت سرسام آوری بدست مشتریان می رسد بالاخص ماشینهای لوکی وارداتی اما در کشوری مثل غربستان ماشینهای مختلف به قیمتهای خیلی ارزان عرضه به بازار می شوند.

عمده فروشی یا خرده فروشی:

یک کارخانه خودروسازی همیشه محصولات تولیدی خود را بطور انبوه تولید می نماید سپس تولیدات باربندی می شوند و از کارخانه به مکانهای فروش انتقال می یابند.در این مراکز مشتریانی که بصورت دولتی ثبت نام کرده اند می توانند ماشینها مورد نظر خود را یا بطور نقد یا بطور قسط دریافت نمایند.تعدادی از این ماشینها هم به اتوگالری های درخواست کننده ماشین صفر منتقل مشوند و در آنجا بفروش می رسند.

توضیحات: فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)

• همرا با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
• توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
• پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
• رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب

• منبع : دارد (به شیوه APA)
• نوع فایل: WORD و قابل ویرایش با فرمت doc

قسمتی از مبانی نظری متغیر:

مقدمه

بی تردید صنعت خودرو سازی مهمترین نیروی محرکه برای رشد اقتصادی در قرن گذشته بوده است بطوریکه پیتر دراکر معتقد است این "صنعت صنعت ها" می باشد اکنون نیز این صنعت با تولید نزدیک به 78 میلیون خودرو در سال بعنوان یکی از مهمترین صنایع و فعالیت های اقتصادی محسوب می شوند. (OICA,2011)

از لحاظ توالی تاریخی نیز می توان به سابقه تولید اتومبیل بدین شکل اشاره نمود که در اوایل قرن بیستم هنری فورد و آلفرد اسلون به قابلیت تولید انبوه و صنعتی اتومبیل دست یافته که پیامد این عمل تقویت و رشد ایالات متحده در صحنه اقتصاد جهانی بود. قبل از جنگ جهانی دوم شرکت تویوتای ژاپن اقدام به نوآوری در زمینه تولیدات صنعتی کرد این نوآوری که همان تولید ناب نام داشت منجر شد که صنعت اتومبیل ژاپن و به پیروی از آن دیگر صنایع ژاپن از رشد قابل توجهی برخوردار شوند و بتوانند جایگاه قابل قبولی را دراقتصاد جهانی پیدا کنند.

در این میان نقش کشورهای در حال توسعه و توسعه نیافته نیز شایان توجه بود این کشورها در این صنعت مانند دیگر صنایع اغلب پیشرو نبوده و تنها به عنوان مصرف کننده مطرح می بودند که در نهایت موجبات رشد کشورهای صنعتی را نیز فراهم می کردند. صنعت اتومبیل در این کشورها اغلب هنگامیکه چرخه تولید یک کالای خاص به مرحله افول خود در کشورهای صنعتی می رسید شروع می شد اما امروزه می توان، توان تولید و رقابت را در کشورهایی که در گذشته تنها بعنوان مصرف کننده مطرح بوده اند مشاهده نمود که خود بعنوان یک مدعی در این زمینه با سایر کشورهای صنعتی قابل رقابت می باشند. (Kim B. Clark, Takahiro Fujimoto,1991)

باید اشاره نمود که توجه ویژه ای که همواره به صنعت خودرو سازی معطوف بوده است دارای دلایل گوناگونی است که از این جمله می توان به طیف وسیعی از نیروی کار جهانی را که این صنعت به همراه صنایع وابسته، به خود اختصاص داده است اشاره نمود از طرف دیگر شواهد آماری این گونه نشان می دهد که صنعت اتومیبل سازی به لحاظ بکارگیری تکنولوژی جدید و توسعه یافته بعنوان اولین صنعت شناخته می شود. (Nunnenkamp, Peter, 2006)

در اواسط قرن بیستم کشورهای توسعه یافته تولید کننده منحصر به فرد اتومبیل و قطعات آن بودند و همین امر منجر به افزایش مصرف در آن کشورها شده و صنعت خودرو سازی را به یکی از بزرگترین صنایع جهان تبدیل نمود. در دهه های پس از پایان جنگ جهانی دوم تب تولید اتومبیل به تدریج به کشورهای کمتر توسعه یافته و در حال رشد (منجمله ایران) نفوذ کرد.

2-6-2-آغاز تولید اولین اتومبیل ها در جهان

تا قرن شانزدهم کالسکه ها بوسیله حیوانات در جاده ها حرکت می کردند. اولین کسی که توانست بدون استفاده از نیروی حیوانات وسیله نقلیه ای بسازد یک نفر هلندی به نام سیمون ستوین بود که در سال 1600 ارابه چهارچرخه ای ساخت که بر روی آن یک بادبان نصب شده بود. وسیله نقلیه دیگری هم توسط یک فرانسوی بوسیله یک فنر بزرگ سبیه به فنر ساعت ساخته شد. مدت ها هم کالسکه های بخاری متداول بود که سوخت آنها زغال سنگ بود و دود زیادی راه می انداخت.

در کتب تاریخی از فرانسه بعنوان اولین کشور تولید کننده اتومبیل واقعی یاد میشود که این اتومبیل شبیه به یک لوکوموتیو بود. درسال 1862 اتین لونوار^[1] مهندس بلژیکی با ساخت اتومبیلی که سوخت آن از نفت تامین می گردید و پس از آن در سال 1868 پی یر راول با ساخت اتومبیلی که سوخت آن گاز نفت مخلوط با هوا بود؛ تحولی عظیم در خودروهای احتراقی ایجاد نمود و سرانجام در سال 1180 دو مخترع آلمانی به نام گوتلیب دایمار^[2] و کارل بنز^[3] مخترع اولین اتومبیل شدند.

[1]. Étienne Lenoir

[2]. Gottlieb Daimler

[3]. Karl Benz's