گزارش کارآموزی در شرکت اطلس خودرو در 28 صفحه ورد قابل ویرایش

فعالیتهای شرکت:

فعالیتهای شرکت شامل رفع عیوب سیستم های مولد قدرت، انتقال قدرت، جلوبندی و سیستم های برقی (باطریسازی) خودروها می باشد.

همچنین نمایندگی دارای نمایشگاه، کارواش، صافکاری و نقاشی نیز می باشد.

نمایندگی در قبال محصولات شرکت کیاموتورز با توجه به گارانتی مسئول بوده و کلیه مشکلات شامل گارانتی نظیر عیوب مکانیکی و برقی و ... را بصورت رایگان رفع می کند.


فعالیتهای کارآموز:

همکاری و کسب مهارت و تجربه در زمینه عیب یابی و رفع عیوب سیستم های برقی (مالتی پلکس) با استفاده از کتابچه مدارهای خودرو، زیر نظر سرپرست کارآموزی.

آدرس نمایندگی:

تهران – خ شریعتی، نرسیده به سه راه قصر، نبش اندیشه دوم، پلاک 792 .

کدپستی: 1569937133

تلفن: 88450203-021 88406699-021

نمابر: 88456265-021

پست الکترونیکی: ak 101 @ akcnet work ir



تاریخچه اطلس خودرو

اطلس خودرو تنوع بسیار جالبی از محصولات کیا را در ایران بوجود آورده اما در این تنوع اپیروس جایگاه ویژه ای دارد ، تک ستاره ی کیا در ایران .

اطلس خوردو اکنون 6 نمایندگی در سطح کشور دارد که این تعداد تا سال 2009 میلادی به 20 تا خواهد رسید ، این شرکت همچنین کمی کاهش در ارائه خدمات به مشتری ها نسبت به خدمات اصلی کیا نشان داده که البته همین مقدار خدمات و راه اندازی فضای نزدیک به مشتری ها توسط پیامک و ایمیل و تلفن سریع خودش نوعی فرهنگ سازی جدید در بین وارد کننده های ایرانی به شمار می رود .








? معرفی

کیا موتورز ، سورنتو را برای رقابت در بزرگترین بازار SUV ها در سال 2003 به بازار عرضه کرد ، این محصول که از ابتدا یکی از سود آورترین خودرو های تولیدی کیا در آمریکا بوده ، در 2 سال قبل پر فروش ترین خودروی کیا در آمریکا محسوب می شده ، هم اکنون هم با ارائه مدل 2008 این خودرو پیش بینی می شه کیا سورنتو همچنان به موفقیتش در بازار آمریکا ادامه بده ، دلیل اهمیت بازار آمریکا بالا بودن تیراژ تولید این خودرو در آمریکاست . این خودرو در سال 2007 به کلی دگرگون شد ، هم از نظر ظاهر و هم از نظر فنی .





? کیا سورنتو در ایران

زمزمه های تولید کیا سورنتو در ایران از نمایشگاه شیراز آغاز شد ، همچنین شرکت وارد کننده این خودرو یعنی اطلس خودرو هم پیش تر شروع به معرفی این خودرو در تهران کرده بود . پس از نمایش کیا سورنتو توسط کمپانی کیا موتورز در نمایشگاه های خودرو شیراز و اصفهان ( هم اکنون) ، به همراه محصول دیگر کیا به نام سراتا ، احتمال ورود این دو خودرو به کشورمون در آینده نزدیک زیاد به نظر می رسه ، این دو محصول ، به ویژه سورنتو در بازه ی رقابتی شدیدی با دیگر اس یو وی ها قرار خواهد گرفت که به گونه ای بازار اس یو وی ها را داغ تر خواهد کرد زیرا رقبای این خودرو در بازار آمریکا همان محصولات موجود در بازار ایران نظیر نیسان مورانو ، هیوندای Santa FE ، تویوتا پرادو ، BMW X3 و پاژرو هستند .





? تغییرات سورنتو از سال 2007

کیا سورنتو در سال 2007 دستخوش برخی تغییرات شد که این خودرو رو به مرز بهترین امکانات فنی و رفاهی رسوند .

در پلت فرم تغییرات چندانی بوجود نیومد اما طراحی خارجی و چراغ ها عوض شدند ، صندلی ها دوباره طراحی شدند و امکانات رفاهی به روز شدند . موتور و سیستم تعلیق هم با توجه به علم روز کیا ارتقاء یافتند. نمود کامل این تغییرات در مدل 2008 مشهود هستند .




SD100-2 مدار

اتصالات فیوزی

سوئیچ حلقه 1GN1

رله استارت، سوئیچ جرقه 1GN2

فیوز BTN1

فیوز BTN2

فیوز BTN3

رلة وزندة باد جلو FIBLW

رلة فن کندانسور کولر C/FAN (DIESEL)

رله گرمکن فیلتر سوخت F/Heat

واحد کنترل ABS……… ABS/ESP

رله پمپ سوخت FUEL PUMP

رله کولر AKON COMP

رله اینترکولر 1/C FAN

فیوز

ژنراتور (دینام), TCM ، رله کنترل موتور، PCM , ECM ، رله قدرت P/TAN

سنسور موقعیت سیل بادامک، عملگر EGR ، VGT سوپاپ کنترل سولفوئید PTC رله گرمکن، رله شمع گرمکن ECU SEN

ECM ECU1

ECM ECU2

رله فن کندانسور، رله کولر، کلید لامپ توقف، سنسور لامبدا AKON RLY

رله مه شکن جلو F/FOG

رله مه شکن عقب DEF

رله بوق Horn

رله Shuot / دریچه دود مرکزی CTR/P/outet

دریچه دود جلو، دریچه دود عقب P/out Let

آمپر EXT EXT AMP

سوئیچ اصلی پنجروها/ سوئیچ پنجره های عقب L/H چپ P/W LH

سوئیچ اصلی پنجره ها / سوئیچ پنجره اطاق / سوئیچ شیشه عقب راست RH P/WRH

نورپائین راست و چپ چراغ های جلو، عملگر، درجه بندی نور پائین جلو H/LOW

نور پائین راست و چپ چراغ های جلو، عملگر درجه بندی نور بالا، جلو H/H1

چراغ راست و چپ جلو، رله شوینده لامپ جلو، رله لامپ مه شکن جلو EXT

چراغ های تزئینی، سوئیچ مرحله بندی لامپ سر INT

سوئیچج اخطار درب ها، مولتی متر، لامپ آرایش، سوئیچ درب، BCM ، ابزار آلات دسته بندی MMR

RCM ، رله پمپ سوخت ECU (Gasoling)

سیم پیچ کوئل جرقه، کندانسور 1G COIL (N)

انژکتور، سوپاپ کنترل روغن، سوپاپ سولنوئید کنترل پاک کننده، سنسور جرم هوای عبوری 1NG (Gasoling)

سنسور اکسیژن 02 Sensor

کانکتور قدرت

سیستم صوتی، آتش برقی، موتور برف پاک کن عقب AUDIO


SD100-4 مدار CIRCUIT

BCM (سیستم صوتی) ساعت دیجیتال ACC

کلید آینه های جانبی، واحد کنترل آینه ها O/S MIRROR

رله کنترل کننده برف پاک کن جلو، مولتی متر، و BCM و گرمکن صندلی، رله گرمکن شیشه جلو F/WPR

کنترل کننده برف پاک کن عقب، واحد کنترل کو?ر، BCM ، سوئیچ گرمکن صندلی، سوئیچ چند کاره R/WPP

رله لامپ جلو، رله بخاری جلو، رله گرمکن PTC ، رله شوینده لامپ جلو، رله فن سیستم خنک کننده RLY COIL

کلید PAD ، کلید ESP ، TCM ، کلید چراغ عقب، مولتی متر، رلة لامپ عقبMETER

سوئیچ خطر، BCM واحد کنترل اتوماتیک چراغها، سوئیچ چند کاره TURN

واحد کنترل SRS (ایربگ) A/BAG

واحد کنترل PCM,ECM, EST/TOD ، سنسور سرعت خودرو، کانکتور چک کردن چند منظوره، سنسور جریان هوا ENG

ABS/ESP واحد کنترل وسنسور تأخیر YAW و سنسور زاویه فرمان ABS/IG

فندک جلو F/CIGAR

موتور شوینده چراغ جلو (اصلی) HDLP WASHER

کانکتور ارتباط اطلاعات ، واحد کنترل DRL DRL/OBD2

رلة خطر، سوئیج خطر (اینرسی) H2D

صندلی راننده SEAT/D

واحد کنترل سافروف SYRF

قفل درب ها،‌رله قفل باز کن، رله قفل مرکزی درب ها، واحد کنترل آینه ها جانبی، رلة شیشه درب عقب D/LK

رلة گرمکن شیشه جلو W/SHD

لامپ مرکز اطاق، لامپ صندوق بار، واحد کنترل کور، هشدار دهندة عقب (رنده عقب) ROOM

رلة گرمکن آینه های جانبی O/SM . DEF

سوئیچ چراغ توقف ، کانکتور چند منظوره چک کردن STOP

رلة مه شکن عقب R/FOG

رلة گرمکن صندلی S/WARMER

واحد کنترل EST/TOD S/WARMER

رلة استارت، سوئیچ قطع کن کلاچ ST

عیب که پیدا شد، تعمیرات مورد نیاز انجام شود.

1- از صحت و کار کردن مدار اطمینان حاصل شود.

چک کردن سیستم تکرار شود تا در رفع اشکال اطمینان حاصل شود . اگر اشکال از یک فیوز بود، تمامی مدارهای مرتبط با آن فیوز تست شوند تا از صحت عملکرد آنها اطمینان حاصل شود.

تجهیزات عیب یابی

ولتمتر و تست لامپ

از لامپ تست و ولتمتر روی مدارها و برای بررسی ولتاژ استفاده می شود. در یک تست لامپ از یک لامپ 12v و دو سیم رشته ای استفاده می شود. بعد از اتصال بدنه کردن یک لامپ، سیم دیگر رادر هر نقطه از مدار که ولتاژ وجود دارد برقرار می کنیم. زمانیکه لامپ روشن شد جریان از نقطه ای که تست شروع شد وجود دارد.

توجه:

شماره مدارها شامل واحدهای کنترل الکترونیکی نظیر واحد کنترل موتور (ECM) که با دستور کامپیوتر کنترل پاشش استفاده می شود، می باشد. ولتاژ اینگونه مدارها باید بوسیله مولتی متر دیجیتال 10 مگا اهم با دقت بالا تست شود. هرگز از تست لامپ در مدارهای که شامل واحد کنترل الکترونیکی است استفاده نکنید. ممکن است که این مدارات آسیب ببینند.

یک ولتمتر می تواند بجای تست لامپ مورد استفاده قرار گیرد. در حالیکه لامپ تست وجود ولتاژ را مشخص می کند، ولتمتر علاوه بر وجود ولتاژ مقدار ولتاژ را نیز مشخص کنید.

تست لامپ و اهم متر با قدرت خویش

این قسمت برای چک کردن پیوستگی بکار میرود. اهم متر میزان مقاومت بین دونقطة مدار را نشان می دهد.مقاومت کم نشاندهندة پیوستگی خوب است.



توجه :

هرگز از تست لامپ یا اهم متر با قدرت خویش در مدارات شامل واحد کنترل الکتریکی استفاده نشود.ممکن است به مدار آسیب برساند.

یک اهم متر می تواند بجای تست لامپ با قدرت خویش استفاده شود.

مدارهائی که شامل واحد کنترل الکتریکی هستند باید تنها با مولتی متر 10 مگا اهم یا مقاومت ظاهری تست شوند. وقتی مقاومت بوسیلة مولتی متر دیجیتال اندازه گیری شود، ترمینال منفی باطری باید برداشته شود. وگرنه ممکن است سبب خواندن نادرست اطلاعات شود. دیودها و واحدهای کنترل الکتریکی در یک مدار می توانند یک اهم متر بسازندو سبب خواندن نادرست شود.

برای پیدا کردن تأثیر یک قطعه در اندازه گیری ابتدا یک قرائت صورت گیرد، سپس جای سیمها بر عکس شود و مجدداً قرائت شود. اگر متفاوت بودند، واحد کنترل الکتریکی در اندازه گیری موثر بوده است.

سیم جهنده یا فیوز

از یک سیم جهنده و فیوز برای اتصال کوتاه کردن یک مدار باز استفاده می شود.

یک سیم جهنده از یک فیوز موازی متصل شده در سری سیمهای تست بوجود
می آید. این ابزار بوسیلة گیرة کوچکی بر روی کانکتورهای دیگر استفاده می شود، بدون اینکه مشکلی ایجاد کند.

توجه:

هیچ گاه از یک فیوز با یک اندازه گیری Highr rating که برای محافظت از یک مدار تست شده تعیین شده است، استفاده نشود. هرگز از این ابزار در زیر مجموعه های واقع در ورودی و خروجی واحدهای کنترل الکتریکی همانند ECM, TCM و... استفاده نشود.

یابنده اتصال کوتاه

این ابزار برای یافتن اتصال کوتاه قابل استفاده است. این ابزار با تولید یک میدان مغناطیسی کوتاه در مداری که دچار اتصال کوتاه شده است، موقعیت اتصال کوتاه را از میان ورقه فلزی یا بدنه نشان میدهد.



تست عیب یابی

1- تست ولتاژ

این تست ولتاژ یک مدار را اندازه گیری می کند. برای انجام تست ولتاژ روی یک کانکتور بجای باز کردن دو قسمت نری و مادگی ، می توانیم از پراپ های پشت کانکتور استفاده کنیم.

فراموش نکنید همیشه دو طرف کانکتور چک شود، زیرا کثیفی و خوردگی روی سطح کنتاکتهایش می تواند باعث مشکلات الکتریکی شود.

A . همیشه یک سیم لامپ تست یا ولتمتر به بدنه وصل باشد. اگر از ولتمتر استفاده می شود باید قطب (پراپ) منفی آن به بدنه وصل باشد.

B . سیم یا قطب (پراپ)‌دیگر به نقطة انتخاب شده برای تست وصل شود.

C . اگر لامپ تست روشن شد، جریان وجود دارد اگر از ولتمتر استفاده می کنید، میزان جریان (ولتاژ) را می توانید بخوانید. کمتر یا بیشتر از یک ولت بودن، نشاندهندة وجود یک مشکل (ایراد) است.

گزارش کارآموزی تاریخچه شرکت مخابرات خراسان و چارت سازمانی در 38 صفحه ورد قابل ویرایش

بخش اول : تاریخچه شرکت مخابرات و چارت سازمانی

طرح جامع مشترکین 3

شرح وظایف 10

بخش دوم : توضیحی بر قسمت بررسی حسابها و فرم های مربوط

فرم های مربوط 12

بخش سوم : شرح عملیات اداره موجودی کالا

شرح عملیات 14

برگشت کالا به انبار 18

خرید 27

چرخه ورود و خروج کالا به انبار 38

حواله انبار 39




تاریخچه شرکت مخابرات خراسان

اولین مرکز تلفن استان خراسان در شهر مقدس مشهد با نصب 70 شماره تلفن مغناطیسی در سال 1298 مورد بهره برداری قرار گرفت و طی سالهای 1298 لغایت 1357 تعداد مرکز خودکار تلفن شهری 9 مرکز افزایش یافت. طی برنامه پنج سال اول با راه اندازی 29 مرکز ,مجموع مراکز تلفن استان به 95 مرکز رسید.

مطابق با برنامه توسعه پنج سال دوم تاسیس 139 مرکز تلفن جدید پیش بینی شد که طی برنامه پنج سال دوم تعداد مرکز تلفن شهری به 252 مرکز افزایش یافت. شایان ذکر است کلیه عملیات نصب و راه اندازی مراکز اعم از کم ظرفیت و پر ظرفیت توسط پرسنل استان صورت گرفته است.

در ابتدای پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی تعداد تلفنهای منصوبه استان خراسان 64747 شماره بوده است و با بر نامه ریزیهای بعمل آمده طی برنامه اول7124 14شماره در سطح استان نصب شده است.

عملکرد نصب سوئیچ از ابتدای برنامه سوم به میزان بیش از 417000 شماره می باشد که با نصب های انجام شده طی سال 1381 منصوبه استان به تعداد کل 1146972شماره افزایش یافته است.

طرح جامع مشترکین

مخابرات به عنوان یکی از شاخص ترین ارکان نظام مدیریت استراتژیک کشور در راستای تحقق و پیاده سازی برنامه های جامع، یکی از پیشگامان پیاده سازی، سرویس دهی و خدمت رسانی به مشتریان محسوب می شود و در این راستا شرکت مخابرات خراسان با بکارگیری فناوری نوین و زیر ساخت قوی و وسیع شبکه ای می تواند بعنوان متولی ساختار ارتباطی کشور گامهای اساسی در جهت نیل به MISSION و VISION شرکت و اهداف بلند مدت خدمت رسانی بردارد به گونه ای که با شناخت نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدات، رضایت مشتریان را با عنایت به طرح تکریم ارباب رجوع (مشتری مداری) در پی داشته باشد و این امر ارتقاء کیفی و کمی تکنولوژی و دانش به روز در سیستمهای سخت افزاری و نرم افزاری را سبب خواهد شد.

یکی از وظایف مهم شرکت مخابرات سرویس دهی به مشترکین در مراکز تلفن شهری به صورت سریع و دقیق است به نحوی که مشتریان می توانند از لحظه ورود (متقاضی) تا پیوستن به خانواده مخابرات (مشترک) کلیه مراحل و عملیات لازم را جهت ثبت نام تا دایری از طریق سیستمها و با مراجعه به یک مرکز یا دفتر در تمام سطح شهر به طور مکانیزه طی نمایند. با توجه به وجود سیستمهای مکانیزه متعدد در زمینه های مشترکین، متقاضیان و واگذاری خطوط که بعضا با FOXPRO نوشته شده بودند و پشتیبانی مناسبی نیز نداشتند اداره خدمات رایانه ای در زمستان 1378 بر آن شد تا پروژه ای را در قالب طرحهای جامع، به نام طرح جامع مشترکین در شرکت مخابرات خراسان شروع نماید و تیمی متشکل از کارشناسان این اداره کار را بر روی آن شروع کردند. در این طرح، مرکز تلفن در قالب هفت زیر سیستم متقاضیان، مشترکین، پاسخگویی آبونمان، MDF، واگذاری خطوط، رئیس مرکز، و سالن دستگاه تعریف شده است که در طرح اول هر یک از زیر سیستمها با هم در داخل مرکز (با وجود یک سرور) در مرکز و سرورها با سرور موجو در اداره خدمات رایانه ای ارتباط داشتند که این کار در محل یک مرکز (در هر ناحیه) مستقر بود نیز ارتباط داشتند که این کار REPLICATION بین قسمتها را توسط هماهنگ سازی می طلبید. در این ارتباط دفاتر ارتباطی و دفاتر مشترکین (جدا از محل مرکز) نیز نقش عمده ای را بازی می کردند. در طرح بعدی با نصب SQL، سرور مراکز جمع آوری و همه زیر سیستمها با یک سرور در محل اداره خدمات رایانه ای مرتبط شدند.

GIS مجموعه فعالیتهای انجام شده در شرکت مخابرات خراسان در زمینه:

خرید ، ویرایش و آماده کردن نقشه های پایه شهری با مقیاس 1:2000 و استانی با مقیاس 1:25000 بصورت GIS Ready خرید نرم افزار جامع طراحی و مدیریت اطلاعات مکانی مخابرات به منظور مکانیزه کردن بخش طراحی شبکه کابل کاغذی بر روی نقش های پایه شهری بصورت GIS کامل پیاده کردن تاسیسات مخابراتی بین شهری نظیر ایستگاههای ماکروویو ، موبایل ، Data و ... بر روی نقشه های 25000/1 و اتصال داده های توصیفی مورد نیاز به آنها انعقاد قرارداد با بخش خصوصی به منظور پیاده کردن تاسیسات شبکه کابل موجود در نقشه های انعقاد قرارداد با بخش خصوصی به منظور تعیه نرم افزار WebGIS بمنظور استفاده از نقشه های GIS برای سایر افراد از طریق اینترنت پروژه BC4C یکی از بزرگترین پروژه های IT مخابراتی در سطح کشور می باشد که اولین بار توسط شرکت مخابرات استان خراسان رضوی در حال انجام می باشد. این پروژه از حدود سه سال قبل با تشکیل تیمی از کارشناسان IT شرکت شروع به کار کرد و پس از بررسی دقیق کارشناسی و مشاهده نمونه های مختلف و مطرح خارجی و مسائل فنی مرتبط، هم اکنون در مرحله انتخاب پیمانکار می باشد که با اتمام این پروژه مشترکین محترم قادر به استفاده از سرویس های متنوع و مفید آن خواهند بود.

BC4C از سه قسمت اصلی Billing Center یا مرکز محاسبات Customer یا خدمات مشترکین و Contact Center یا مرکز تماس می باشد که وظیفه ارائه سرویسهای مختلف از کانالهای مختلف دسترسی از جمله تلفن، وب، SMS، فاکس و دیگر وسایل ارتباطی را عهده دار خواهد بود کهدر ذیل به تشریح مختصر خدمات ارائه شده توسط هر کدام خواهیم پرداخت.

Billing Center :

اهم سرویسهای ارائه شده عبارت بودند از : ارائه ریز مکالمات، پرداختهای الکترونیکی، تسهیل در شکل پرداخت های مالی مشترکین به شرکت.

Customer Care :

اهم سرویسهای این بخش عبارتند از:

- مکانیزاسیون و تسهیل کلیه خدمات مرتبط با مشترکین از جمله واگذاری و پشتیبانی سرویسها و رسیدگی به شکایات

- ارتباط Online با کلیه مسئولین خدمات مشترکین

- امکان ارتباط مستقیم با Contact Center جهت پی گیری شکایات، رفع خرابیها و ...

- افزایش دقت و نظارت و سرعت بر خدمات ارائه شده به مشترکین

Contact Center :

مرکز تماس مکانی است که مشترکین با گرفتن یک شماره به آن متصل شده و انواع سرویسها را دریافت می نمایند از جمله:

118 اطلاعات مربوط به تافن مشترکین

126 : تماس تلفن راه دور بین الملل

135: ارتباطات مردمی رسیدگی به صورتحساب و اعلام بدهی

ارتباط با امور مشترکین و متقاضیان

ارتباط با مسئولین شرکت

ارتباط با اپراتورهای دیگر شهرها

اعلام ساعات و اوقات شرعی

مشورت در مورد سرویسها

پخش آگهی های تبلیغاتی

خرید:

1. تقاضای خرید توسط مدیریت طرح و نظارت یا مدیریت نصب توسط حوزه معاونت و برنامه ریزی و توسعه تائید و پس از آن به تائید معاون مالی و اداری و تدارکات می رسد و به بودجه ارسال می شود.

2. برگ تقاضای کالا از واحدهای مختلف پس از تأیید روسای واحدها و ادارات مربوطه به تائید معاونت مالی و اداری و تدارکات رسیده به واحد حسابداری اجناس ارسال می گردد و در واحد مذکور بررسی می شود آیا کالا در انبار موجود می باشد یا خیر، در صورت وجود کالا در انبار مراحل صدور حواله و دریافت کالا از انبار طی می شود. لکن در صورت عدم وجود کالا در انبار تقاضای کالا به بودجه ارسال می شود.

3. تقاضای خرید و فرمهای تقاضای کالا (که در انبار موجود نبوده) در واحد بودجه تامین اعتبار شده و به تدارکات و پس از آن به واحد خرید و قراردادها ارسال می گردد.

4. معاملات بیش از 70 میلیون ریال به قسمت قرادادها و معاملات کمتر از 70 میلیون ریال به قسمت خرید ارجاع می شود.

5. بررسی توسط قسمت قراردادها و کنترل کامل بودن مشخصات فنی کالا ، همچنین بررسی می شود کالای درخواست شده عام است یا خاص،که در صورت عام بودن مناقصه عمومی تشکیل می شود.

6. در صورت عام بودن کالا و نیاز به انجام مناقصه عمومی قسمت قراردادها درخواست انتشار آگهی صادر که پس از تائید معاونت مالی و اداری به روابط عمومی ارسال می شود، روابط عمومی نیز اقدام به صدور سه نسخه رونوشت آگهی می نماید که یک نسخه آن را بایگانی می نماید و یک نسخه جهت درج در روزنامه به اداره ارشاد و نسخه دیگر به قسمت قراردادها ارسال می گردد.

7. قسمت قراردادها پس از دریافت رونوشت آگهی اقدام به تنظیم اسناد مناقصه شامل : 1- شرائط مناقصه 2- طرح قراردادها 3- مشخصات فنی کالا (روی برگ درخواست خرید کالا مشخص گردیده است) ، می نماید.

8. فروش اسناد مناقصه توسط قسمت قراردادها انجام می گیرد.

9. تشکیل کمیسیون معاملات با حضور : 1- مدیر عامل 2- یک عضو هیئت مدیره 3- نماینده واحد حقوقی 4- نماینده متقاضی کالا از قسمت برنامه ریزی 5- ذیحساب (مدیر مالی) 6- مدیر تدارکات 7- رئیس اداره خرید و قراردادها (موارد 6 و 7 در سال مالی 82 حذف گردیده است)

10. تکمیل صورت جلسه کمیسیون معاملات در یک نسخه و تایید توسط کلیه اعضاء کمیسیون.

11. ارسال فرم صورت جلسه، اسناد مناقصه و پروژه های شرکت در مناقصه به قسمت قراردادها و بایگانی در این قسمت (قراردادها)

12. قسمت قراردادها طی نامه به برنده مناقصه ارجاع سفارش می نماید.

13. قسمت قراردادها اقدام به انعقاد قرارداد با برنده مناقصه می نماید. در سه نسخه 1- طرف قرارداد 2 و 3 – قراردادها که به تائید مدیر تدارکات نیز می رسد.

14. طی نامه فسخ قرارداد امضاء شده توسط فروشنده به همراه ضمانتنامه برای تأئید نزد مدیرعامل و عضو هیئت مدیره ارسال می گردد و متعاقبا به قسمت قراردادها ارجاع می شود.

15. از قرارداد مذکور کپی اخذ می شود و نسخه های اصلی 1- فروشنده 2- قراردادها 3- متقاضی کالا و کپی ها جهت 1- اداره امور اقتصادی و دارائی 2- سازمان تامین اجتماعی 3- ذیحسابی ، متعاقبا پرداختها 4- ممیزی 5- بودجه 6- واحد حسابرسی داخلی ارسال می گردد.

16- در زمان تعیین شده کالا به انبار ارسال و صورت جلسه تائید فنی کالا طبق قرارداد صادر می گردد. 1- قسمت قراردادها 2- انبار

17. رسید انبار صادر و به تائید تحویل دهنده کالا و انباردار می رسد. تفکیک رسیدها 1- انبار 2- حسابداری اجناس 3- قراردادها 4- حسابدار اجناس

18. بر روی رسید انبار (نسخه های اول و دوم) توسط انباردار کدگذاری و ثبت مبلغ ریالی کالا بر اساس فاکتور فروش انجام می گیرد. (ثبت ریالی رسید توسط واحد حسابداری اجناس از روی مدارک ارسالی از واحد خرید/قراردادها صورت می پذیرد)

19. رسیدهای انبار جهت ثبت در کاردکس انبار به قسمت کاردکس ارسال می شود که پس از ثبت نسخه اول بایگانی و نسخه دوم به حسابداری اجناس ارسال می شود. (ثبت کاردکس سیستماتیک پس از صدور رسید انبار)

20. ثبت تعدادی کالاهای مندرج در رسید انبار در دفتر حسابداری اجناس و بایگانی رسید انبار در حسابداری اجناس

21. سند حسابداری قسمت پرداختها به حسابداری اجناس ارسال می شود و ثبت ریالی سند حسابداری در قسمت ریالی دفتر اجناس ثبت می گردد، پس از کدگذاری کالا به قسمت پرداختها ارجاع و در آن قسمت اطلاعات در کامپیوتر پاسخ می گردد.

22. برگ یک سند حسابداری در قسمت دفترداری و سند حسابداری و ضمائم در حسابداری بایگانی می شود.

23. ارسال یک نسخه از رسید انبارها، یک نسخه صورت جلسه تأئید فنی به قراردادها و دریافت فاکتور از فروشنده، تنظیم و مطابقت اسناد هزینه (رسید انبار، تایید فنی، فاکتور فروش، تصویرقرارداد و تقاضاهای اولیه کالا) رونوشت، درخواست کالا، فاکتور فروش و اصل قرارداد و رونوشت نامه ارسالی ذیل

. تنظیم نامه کتبی برای پرداخت وجه توسط قراردادها و تائید توسط مدیر تدارکات و ارسال جهت تائید معاونت مالی و اداری و تدارکاتی، مدارک فوق ضمیمه نامه شود.

معاون مالی اداری دستور پرداخت میدهد.

25. ارسال نامه به بودجه و تامین اعتبار، تائید ذیحساب و ارسال جهت پرداختها و صدور کاربرگ اسناد حسابداری توسط تست پرداختها و ارسال آن به ------ و بازگشت به پرداختها و شماره گذاری کاربرگ سند.

26. صدور چک و سند حسابداری کامپیوتری ارسال به بودجه و رومیزی جهت کنترل و مهر زدن بر روی سند و ارجاع به پرداختها

27. تائید از حسابداری، چک توسط ذیحساب، معاون مالی و اداری و مدیر عامل

28. ارجاع سند و چک به پرداختها و مهر حسابداری چک و تحویل آن به طرف قرارداد.

29. نسخه اول سند حسابداری به همراه ضمائم بایگانی در حسابداری و نسخه سند بایگانی در قسمت دفترداری.

فرض ب ـ ترک مناقصه :

تنظیم گزارش توجیهی ترک مناقصه در 2 نسخه : 1- قراردادها (بایگانی) 2- هیئت مدیره (بایگانی) که به تاخیر معاونت مالی و اداری می رسد.
ارسال جهت هیئت سه نفره : 1- ذیحساب (مدیرعامل) 2- مدیرعامل 3- نماینده مجمع عمومی و صدور مجوز ترک مناقصه در 2 نسخه 1- هیئت سه نفره 2- قراردادها
ارسال مجوز به قراردادها و ارجاع سفارش به فروشنده مورد نظر و انعقاد قرارداد با وی. سایر مراحل سیستم بشرح ردیف 14 به بعد می باشد.

فرض 2- معاملات کمتر از 000/000/70 ریال

1- ارسال درخواست کالا به واحد خرید و شماره گذاری بر اساس ردیف کامپیوتر و ارجاع به کارپرداز جهت بررسی و تفکیک نوع خرید الف – معاملات متوسط ب – معاملات جزء

گزارش کارآموزی بررسی سیالات برش شرکت نفت بهران در 109 صفحه ورد قابل ویرایش

فهرست مطالب

فصل اول

1-1- تاریخچه بهران....................................................................................................................................... 1

1-2- کلیات عملکرد شرکت نفت بهران.................................................................................................... 2

1-2-1- واحد استخراج مواد آروماتیک توسط حلال فورفورال.......................................................... 2

1-2-2- واحد موم زدایی توسط حلال تولوئن و M.E.K.................................................................... 2

1-2-3- واحد تصفیه توسط گاز هیدروژن.............................................................................................. 2

1-2-4- واحد تولید ضد یخ......................................................................................................................... 3

1-2-5- واحد تولید واکس کم روغن........................................................................................................ 3

1-2-6- واحد پایلوت...................................................................................................................................... 3

1-2-7- واحد تسهیلات ............................................................................................................................... 3

1-2-8- واحد آزمایشگاه................................................................................................................................ 4

1-2-9- واحد پژوهش.................................................................................................................................... 4

1-2-10- واحد ظرفسازی و پرکنی............................................................................................................ 5

1-2- 11- لوبکات............................................................................................................................................ 5

فصل دوم

2-1- مقدمه....................................................................................................................................................... 6

2-2- ساخت روغن پایه از برش مواد نفتی ............................................................................................. 7

2-2-1- تقطیر.................................................................................................................................................. 7

2-2-2- تصفیه و پالایش شیمیایی............................................................................................................. 7

2-2-3- آسفالت گیری................................................................................................................................... 7

2-2-4- موم گیری.......................................................................................................................................... 7

2-3- تقطیر نفت خام..................................................................................................................................... 7

2-3-1- تقطیر در فشار (یک اتمسفر)....................................................................................................... 8

2-3-2- تقطیر در خلاء ................................................................................................................................ 8

2-4- دستگاه های تفکیک و تقطیر روغن (لوب تاور)........................................................................... 9

2-5- شناخت هیدروکربورهای روغن پایه................................................................................................. 10

2-5-1- گروه پارافینیک................................................................................................................................ 11

2-5-2- هیدروکربورهای نفتنیک و مشخصات آنها................................................................................ 12

2-5-3- هیدروکربورهای آروماتیک و خواص آنها................................................................................... 13

2-5-4- توزیع هیدروکربورها و انواع روغن پایه.................................................................................... 13

2-6- واحد روغن سازی................................................................................................................................. 16

2-6-1- استخراج مواد آروماتیک ونفتینیک.......................................................................................... 17

2-6-1-1- تصفیه با اسید............................................................................................................................. 17

2-6-1-2- استخراج با فورفورال ................................................................................................................ 18

2-6-1-3- عوامل مؤثر در جداسازی مواد آروماتیکی از لوب کات................................................... 20

2-6 -1-4- خواص فورفورال ...................................................................................................................... 22

2-6-1-5- دستگاههای عمده...................................................................................................................... 24

2-6-2- روش های دیگر تصیه (حلال گاز هیدروژن)............................................................................ 25

2-6-3- عملیات آسفالت گیری................................................................................................................... 26

2-6-4- عملیات موم گیری.......................................................................................................................... 27

2-6-4-1- کارخانه موم گیری..................................................................................................................... 28

2-6-4-2- خواص حلال ( MEX و تولوئن)........................................................................................... 29

2-6-4-3- عوامل مؤثر در کیفیت و کمیت محصول............................................................................. 30

2-6-4-4- دستگاه های عمده ................................................................................................................... 33

2-6-4-5- روش موم گیری با اوره ........................................................................................................... 34

2-6-4-6- روش هیدروکراکتیگ................................................................................................................ 34

2-7- تولید روغن از طریق تصفیه دوم...................................................................................................... 34

2-7-1- روغنهای مصرف شده ................................................................................................................... 35

2-7-2- ناخالصی های موجود در روغن مصرف شده............................................................................ 35

2-7-3- روشهای معمول احیاء روغنهای مصرف شده........................................................................... 36

2-7-4- دستگاه های جداسازی گریز از مرکز......................................................................................... 36

2-7-5- دستگاه صافی لبه دار..................................................................................................................... 36

2-7-6- تصفیه شیمیایی با مواد قلیائی و صاف نمودن آن ................................................................ 36

2-7-7- تصفیه با خاک مخصوص............................................................................................................... 37

2-7-8- تصفیه با اسید سولفوریک............................................................................................................. 37

2-7-9- خنثی نمودن بوسیله آهک و تصفیه با خاک مخصوص........................................................ 37

فصل سوم

3-1- طبقه بندی استانداردهای روغن....................................................................................................... 38

3-1-1- تعریف روانکاری............................................................................................................................... 39

3-2- شرایط اصلی روان کننده خوب........................................................................................................ 39

3-3- انواع روان کننده................................................................................................................................... 39

3-4- روغنهای روان کننده نفتی................................................................................................................. 40

3-5- انواع روانکاری........................................................................................................................................ 41

3-5-1- روانکاری با لایه ضخیم ................................................................................................................. 41

3-5-1-1- روانکاری هیدرواستاتیک ......................................................................................................... 41

3-5-1-2- روانکاری هیدرودینامیک ......................................................................................................... 42

3-5-2- روانکاری با لایه نازک .................................................................................................................... 42

3-5-3- روانکاری حدی................................................................................................................................. 42

3-5-4- روانکاری خشک............................................................................................................................... 42

3-5-5- روانکاری غلطان................................................................................................................................ 42

3-6- ترکیبات ساختار یک روغن صنعتی .............................................................................................. 43

3-6-1- بررسی علل اضمحلال کیفیت روغن......................................................................................... 43

3-6-2- کاهش خصوصیات مواد افزودنی................................................................................................. 43

3-6-2-1- کاهش اثر بازدارنده های اکسیداسیون................................................................................. 44

3-6-2-2- کاهش ویسکوزیته روغن.......................................................................................................... 44

3-6-2-3- کاهش بازدارنده های رنگ زدگی........................................................................................... 45

3-6-2-4- بازدارنده های کف...................................................................................................................... 45

3-7- اصطلاحات روانکاری............................................................................................................................ 46

3-8- آزمونهای مهم فیزیکی و شیمیایی روغنهای روان کننده.......................................................... 47

3-8-1- ویسکوزیته ....................................................................................................................................... 47

شرح آزمون

3-8-1-1- کاربرد و مزایای اندازه گیری گرانروی در دماهای فوق الذکر......................................... 52

3-8-2- شاخص ویسکوزیته ........................................................................................................................ 52

شرح آزمون

3-8-3- نقطه آنیلین...................................................................................................................................... 57

شرح آزمون

3-8-4- دانسیته ............................................................................................................................................. 58

شرح آزمون

3-8-5- عدد خنثی شدن............................................................................................................................. 60

3-8-5-1- عدد اسیدی کل......................................................................................................................... 60

3-8-5-2- TBN............................................................................................................................................. 61

شرح آزمون

3-8-5-3- TAN............................................................................................................................................. 61

شرح آزمون



3-8-6- ضریب شکست................................................................................................................................. 61

شرح آزمون

3-8-7- نقطه ریزش....................................................................................................................................... 62

شرح آزمون

3-8-8- نقطه اشتعال ................................................................................................................................... 63

شرح آزمون

3-8-9- نقطه احتراق..................................................................................................................................... 64

شرح آزمون

3-8-10- کف ................................................................................................................................................. 64

شرح آزمون

3-8-11- خوردگی مس................................................................................................................................ 66

شرح آزمون

3-8-12- توانایی تحمل بار ......................................................................................................................... 67

شرح آزمون

3-8-13- مقدار آب ....................................................................................................................................... 68

3-8-14- عدد صابونی شدن........................................................................................................................ 68

3-8-15- خاکستر........................................................................................................................................... 68

3-8-16- نقطه ابری شدن............................................................................................................................ 69

3-8-17- خاصیت امولسیون و دمولسیون .............................................................................................. 70

3-8-18- پایداری در مقابل اکسیداسیون................................................................................................. 70

فصل چهارم

4-1- عملیات فلزکاری .................................................................................................................................. 72

4-2- انواع سیالات عملیات فلزکاری.......................................................................................................... 72

4-2-1- روغن معدنی خالص....................................................................................................................... 72

4-2-2- روغن چرب خالص.......................................................................................................................... 72

4-2-3- روغن معدنی و چرب مخلوط شده............................................................................................. 73

4-2-4- مخلوط روغن معدنی و روغن چرب گوگرد دار شده............................................................ 73

4-2-5- روغنهای معدنی گوگرد دار........................................................................................................... 73

4-2-6- روغنهای معدنی کلردار و گوگرد دار.......................................................................................... 73

4-2-7- روغن معدنی کلردار........................................................................................................................ 74

4-3- روغنهای برش........................................................................................................................................ 74

4-4- روغنهای حل شونده (روغنهای امولسیون شونده)....................................................................... 75

4-4-1- امولسیونهای معدنی........................................................................................................................ 75

4-4-2- سیالات نیمه سنتتیک................................................................................................................... 75

4-4-3- روغنهای سنتتیک........................................................................................................................... 75

4-5- امولسیفایر............................................................................................................................................... 76

4-6- روغنهای امولسیون شونده.................................................................................................................. 76

4-6-1- مزایای روغنهای امولسیون شونده............................................................................................... 77

4-6-2- معایب روغنهای امولسیون شونده............................................................................................... 77

4-7- امولسیونهای شیمیایی نیمه سنتتیک............................................................................................. 78

4-7-1- مزایای سیالات نیمه سنتتیک..................................................................................................... 78

4-8- سیالات سنتتیک.................................................................................................................................. 78

4-8-1- مزایای سیالات سنتتیک............................................................................................................... 79

4-9- وظایف سیال روانکار............................................................................................................................. 79

4-10- معیار انتخاب نوع سیال عملیات فلزکاری ................................................................................. 79

4-11- سختی اعمال سیالات برش............................................................................................................ 80

4-11-1- اعمال سبک................................................................................................................................... 80

4-11-2- اعمال نیمه سخت........................................................................................................................ 80

4-11-3- اعمال سخت.................................................................................................................................. 81

4-11-4- اعمال خیلی سخت...................................................................................................................... 82

مقاله ای در مورد سیالات برش.............................................................................................................. 93-82

پروژه ....................................................................................................................................................... 102-94

واژه نامه انگلیسی................................................................................................................................. 107-103

منابع............................................................................................................................................................... 108





-1- تاریخچه شرکت نفت بهران:

شرکت نفت بهران یکی از بزرگترین تولیدکنندگان انواع روغن موتور، روغن های صنعتی، مواد اولیه لاستیک سازی و مواد پارافینی می‎باشد و یکی از سه شرکت تولید کننده روغن های صنعتی در ایران می‎باشد که نقش بسیار مهمی در پیشرفت صنایع کشور بر عهده دارد.

این شرکت در سال 1341 در شهر ری در جنب ساختمان فعلی پژوهشگاه صنعت نفت و با مشارکت بخش خصوصی و تحت امتیاز چند ملیتی ESSO و وابسته به شرکت اکسون و با نام شرکت تولید روغن تهران شروع به کار نمود.

در ابتدا این شرکت با دریافت روغن پایه از پالایشگاه آبادان و اختلاط آن با مواد افزودنی به تولید روغن موتور مشغول بود ولی در سال 1347 پالایشگاه آن با ظرفیت سالانه 30000 تن روغن پایه آماده بهره برداری گردیده و روغن پایه پس از اختلاط با مواد افزودنی مناسب به انواع گوناگون روغن های موتور و روغن های صنعتی مورد نیاز صنایع تبدیل می گردد.

تا قبل از انقلاب این شرکت محصولات خود را تحت آرم ESSO و با نامهای تجاری کمپانی اکسون آمریکا به بازار عرضه می گردید. پس از قطع رابطه با آمریکا برنامه ریزی و سیاست گذاری جهت اداره شرکت توسط بنیاد مستضعفان و جانبازان انقلاب اسلامی راساً به عهده گرفته شد و کارها بر پایه مدیریتی پویا استوار گردید. در پی تحولات فوق نام شرکت در سال 1363 به پالایشگاه روغن تهران و در سال 1369 همراه با گسترش دامنه فعالیت های اصلی شرکت به ویژه در زمینه نفت و پتروشیمی به شرکت نفت بهران(سهامی عام) تغییر یافت هم اکنون با اجرای برنامه توسعه پالایشگاه و افزایش سطح کیفیت و ظرفیت تولید انواع روغن و دیگر محصولات بالغ بر 100 میلیون لیتر در سال گردیده است. از نظر سود دهی رتبه دوم را در میان شرکت های سازمان یافته بنیاد مستضعفان و جانبازان داشته است. این شرکت دارای صادرات روغن موتور وکس (WAX) به کشورهای ایتالیا. رومانی، پاکستان و لبنان و … می‎باشد.

از جمله محصولات ساخته شده در بهران می‎توان از انواع روغن های برش، روغن های عملیات ماشین کاری فلزات روغن های گریفیت دار برای مصرف در درجه حرارت های بالا، روغن های کمپرسورهای پیستونی و … را نام برد. محصولات ویژه براساس سفارش و با توجه به مقدار مورد نیاز قابل تولید هستند.

1-2- کلیات عملکرد در شرکت نفت بهران

خوراک واحد روغن سازی ماده ای بنام لوبکارت است که یکی از محصولات برج تقطیر در خلاء پالایشگاه نفت است. لوبکات بعلت دارا بودن مواد آروماتیک و پارافینیک سنگین نامطلوب و نداشتن مشخصات فیزیکی لازم در سه واحد جداگانه مورد پالایش قرار می‎گیرد.

1-2-1- واحد استخراج مواد آروماتیک توسط حلال فورفورال

دراین واحد برجی بنام RDC (برج استخراج) از اختلاط لوبکات و فورفورال دو فلز جدا تشکیل می‎شود. آروماتیکها در فورفورال حل شده و بعلت اختلاف دانسیته ازفلز روغنی (رافینیت) جدا می‎شود. از بالای برج مخلوط رافینیت و حلال و از پایین برج آروماتیکها (اکستراکت) EXTERACT و حلال خارج می‎شوند. پس در دو سیستم بازیابی حلال از رافینیت و اکستراکت جدا می‎شود. رافینیت بعنوان خوراک واحد M.E.X و اکستراکت بعنوان محصول جانبی جهت ساخت روغنهای صنعتی استفاده می‎شود.

1-2-2- واحد موم زدایی توسط حلال تولوئن و M.E.K

رافینیت حاصله از واحد فورفورال ضمن اختلاط با مخلوط حلال های تولوئن و M.E.K در حلالهای برودتی سرد شده و کریستالهای پارافینی سنگین (واکس) تشکیل می‎شوند. پس مخلوط روغن و حلال ضمن عبور از فیلترهای خلاء مرحله اول و مرحله دوم از کریستالهای واکسی تفکیک گشته و جهت بازیابی حلال به سیستم های بازیابی هدایت می گردند.

محصول به دست آمده خوراک واحدها یدرو بوده و فوم حاصله پس از کاهش درصد روغن بعنوان پارافین ‌و نمونه به بازار عرضه می گردد.

1-2-3- واحد تصفیه توسط گاز هیدروژن

محصول بدست آمده از واحد M.E.K ضمن اختلاط با هیدروژن در فشار و درجه حرارت بالا وارد راکتور شده و از نظر رنگ و ثبات حرارتی بهبود می یابد. در این واحد مواد ناخواسته بوسیله واکنش شیمیایی از روغن جدا شده و ترکیبات غیر اشباع به ترکیبات اشباع تبدیل می گردند. محصول بدست آمده از این واحد بعنوان روغن پایه جهت ساخت انواع روغنهای موتور و صنعتی بکار می رود.

در این واجد جهت تأمین مشخصات فیزیکی مورد نظر مطابق با استانداردهای جهانی و برای تولید انواع مختلف روغن های موتور صنعتی با توجه به نوع روغن تولیدی روغن پایه با مواد افزودنی مناسب مخلوط می گردند.

1-2-4- واحد تولید ضد یخ

شرکت نفت بهران در حال حاضر دو نوع ضد یخ به کمک 2000 تن در سال و با سطح کیفیت با استانداردهای ملی ایران 338 بنام ضد یخ و ضد جوش بهران بهمن با استانداردهای جهانی BS- 6580 انگلستان بنام بهران پلور را تولید و به بازار عرضه می نماید.

1-2-5- واحد تولید وکس کم روغن :

این شرکت به منظور بهبود کیفیت و پاسخگویی به نیاز صنایع و طرح تولید واکس کم روغن بطریق تعریق و همچنین رنگبری از واکس را در دست اجرا دارد. ظرفیت تولید این واحد تا پایان سال 1378 به 3000 تن در سال افزایش یافته است.

1-2-6- واحد پایلوت :

شرکت نفت بهران طرح رنگبری روغن جهت استفاده در صنایع غذایی، دارویی، شیمیایی و نساخی را در دست مطالعه و بررسی دارد که این تحقیقات در حد پایلوت به نتیجه مطلوب رسیده است.

1-2-7- واحد تسهیلات (تولید آب، بخار، هوا و برق)

وظیفه تأمین تسهیلات مورد نیاز از واحدها از قبیل آب صنعتی آب سرد ، بخار ، هوا، برق و سوخت را واحد تسهیلات جانبی به عهده دارد. آب پالایشگاه در حال حاضر به میزان متوسط 25 مترمکعب در ساعت از خط لوله آب شهری پالایشگاه تهران تأمین می‎شود. آب نرم (آب معدنی) توسط 4 مخزن سختی گیر با تولید متوسط 20 متر مکعب در ساعت تولید می‎شود و جهت سرد کردن آب برگشتی از واحد ها، 4 برج خنک کننده وجود دارد که اغلب 2 و یا 3 برج در سرویس می‎باشد.

برای تأمین بخار فشار بالا از 4 رنگ بخار با ظرفیت اسمی 68 تن در ساعت استفاده می‎شود و از کندانس برگشتی از واحدها بخار فشار پایین تولید می‎شود. این بخار در کوره رافینیت واحد فورفورال به بخار مافوق گرم تبدیل شده و به مصارف مورد نظر می رسد.

وظیفه تولید هوا در پالایگشاه به عهده 4 دستگاه کمپرسور به ظرفیت کل اسمی SCEM 1500 می‎باشد مصرف هوا شامل هوا جهت وسائل ابزار دقیق مصارف واحد می‎باشد.

برق پالایشگاه از دو منبع برق شهر و نیروگاه تأمین می‎شود. حدودا 1300 کیلو وات از برق شهر و 1475 کیلو وات از واحد نیروگاه مصرف میگردد.

1-2-8- آزمایشگاه:

بطور کلی آزمایشاتی که د ر آزمایشگاه انجام می‎شود به دو دسته عادی و ویژه تقسیم می گردند. آزمایشات عادی که بر روی روغن پایه و محصولات انجام می‎شود شامل مشخصات فیزیکی از قبیل رنگ مقدار آب، چگالی، گرانروی، کف، نقطه ریزش، نقطه اشتعال و خاصیت جدا شدن از آب در روغن های هیدرولیک می‎باشد و آزمایشات ویژه که عموما توسط قسمت کارشناسی آزمایشگاه انجام می‎شود مشخصاتی مانند T.B.N (عدد کل قلیایی) اندازه گیری مقدار روی و خاکستر باقی مانده می‎باشد. این قسمت در زمینه سرویس دادن به سایر قسمتهای شرکت نیز فعالیت دارد.

1-2-9- آزمایشگاه پژوهشی:

این قسمت در ساخت محصولات جدید ارتقاء کیفیت محصولات ساخت نمونه های جدید با نمونه روغنهای خارجی مورد مصرف در صنایع بهبود پروسس شییمیایی و ارائه خدمات کارشناسی غیر روتین به داخل و خارج کشور فعالیت دارد. این واحد تحت مدیریت بازاریابی و فروش فعالیت می نماید.

از دیگر فعالیتهای واحد پژوهش می توانیم به ارائه محصولات خاص که در صنایع مصرف خاصی دارد و همچنین راه یافتن راه کارها و فرآیندهای جدید برای تولید محصولات اشاره می‎کند.





1-2-10- واحد ظرفسازی و پرکنی

ضد یخ و روغن های صنعتی و موتور تولیدی در قسمت مخلوط کنی با توجه به توانایی ظرفسازی و پرکنی در زمینه ساخت ظروف و خطوط پرکن موجود در ظروف دراین قسمت بسته بندی شده و به بازار عرضه می‎شوند.

1-2-11- لوبکات Lobcut :

پس از اینکه ته مانده برج خلاء را در قسمت آسفالت زدایی پالایشگاه از آسفالت عاری کردند به عنوان خوراک ورودی برای این چرخه صنعتی آورده می‎شود که به این خوراک اصطلاحاً لوبکات گفته می‎شود.

این برش دارای مواد Ar ، نفتینیک، هیدروکربن های اشباع نشده و پارافینیک ها می‎باشد.

این خوراک ورودی را بر حسب ویسکوزیته سینماتیک آن در به دسته های مختلف تقسیم بندی می کنند و لوبکات را به وسیله یک ضریب نشان دهندة مقدار ویسکوزیتة آن است نشان می دهند مانند لوبکات 36 ، لوبکات 32، لوبکات 55.

رنگ لوبکات بستگی به هیدروکربن های Ar دارد. هر چه مقدار آروماتیک بیشتر باشد رنگ لوبکات تیره تر است بعضی اوقات لوبکات ورودی از لحاظ رنگ در رنج وسیعتری تغییر می‎کند که برای منظور روغن سازی مناسب نیست که در این حالت ابتدا آن را تقطیر کرده بعد جداسازی را انجام می دهند تا لوکات مورد استفاده در روغن سازی به دست آید. بعد از اینکه لوبکات وارد پالایشگاه شد برحسب درجه ای که دارند در تانک های بزرگی ذخیره می‎شوند. به علت بالا بودن ویسکوزیته باید همیشه گرم نگه داشته شود. برای این منظور در داخل مخازن لوله هایی تعبیه شده است که بخارات از داخل آنها رد می‎شود که باعث انتقال حرارت می‎شود. از لحاظ رعایت مسائل ایمنی و جلوگیری از آتش سوزی روی مخازن لوبکات را به وسیله گاز خنثی می پوشانند تا از تماس هوا با ماده نفتی جلوگیری کند.







2-1- مقدمه

آنچه که امروزه تحت نام روغن جهت روانکاری و یا کاربردهای مخصوص دیگر همچون هیدرولیک سیستم های حرارتی، عایق الکتریکی و یا برش فلزات به کار می رود می باید دارای خصائص عدیده ای باشد.

مشخصه های عمومی که هر روغنی باید داشته باشد همان مشخصه های اصلی است که ابتدا مد نظر بوده مثلا اصطکاک قطعات را به منظور حرکت دو قطعه کاهش دهد ویا اینکه حرارت حاصل در سیستم که بطرق مختلف بوجود می‎آید تحمل به نوعی برطرف نماید و یا اینکه به نحوی آب بندی ایجاد کند که از نفوذ ذرات خارجی جلوگیری نموده و یا برعکس ذرات ریزی که از سائیدگی حاصل می‎شود از محل شرکت دو قطعه برداشته و از محیط عمل خارج نماید.

ولیکن تعدادی از مشخصه ها خیلی اختصاصی است و بستگی به نوع عملکرد آن دارد مثلا روغنهایی که در تراشکاری بکار می رود و باید آب بخوبی مخلوط شده و از اکیسد شدن قطعات بسیار داغ فلزی در مجاورت هوا و آب جلوگیری به عمل آورده و ضمناً عمر متغیر برش را بهبود بخشد.

به منظور ساخت یک روغن که بتواند کلیه مشخصات لازم را برحسب عملکرد داشته باشد دو ماده اصلی به نام روغن و یا به مواد افزودنی را با یکدیگر مخلوط می نمائیم.

روغن پایه ماده ای است نفتی و یا سنتتیک synthetic (مصنوعی) که در حدود 95-90 درصد روغن را بر حسب نوع روغن تمام شده تشکیل می‎دهد (در بعضی موارد از این مقدار کمتر است) و می‎توان نیازهای یک روغن را تا حدودی بر حسب آن عملکرد برطرف نماید.

رکن اساسی هر روغن تمام شده ماده ای به نام روغن پایه است و بعد از مخلوط شدن با مواد دیگر تبدیل به روغن محصول می گردد.

برای تهیه این ماده در حال حاضر سه راه وجود دارد که عبارت است از استفاده از برش مواد نفتی، تصفیه روغنهای مصرف شده و تهیه مصنوعی آنها (سنتتیک) که در فصول بعدی به تفصیل به روشهای تهیه آنها خواهیم پرداخت.

مواد افزودنی تعدادی مواد شیمیائی با ترکیبات مخصوص است که افزودن آنها به مقدار معین به روغن پایه خواص روغن را ترمیم و تصحیح نموده و علاوه بر آن تعدادی مشخصه مخصوص که درروغن پایه وجود ندارد و یا ضعیف می‎باشد به مجموع روغن می‎دهد.

2-2- ساخت روغن پایه از برش مواد نفتی

این نوع روغن های پایه که امروزه اکثراً مورد مصرف قرار می‎گیرد از نفت خام و بر طبق مراحل زیر حاصل می گردد.

-6-4-4- دستگاه های عمدد

وقتی روغن و حلال در دستگاههای تبادل حرارت سرد می‎شوند کریستالهای موم تشکیل شده در جدار لوله های دستگاه تبادل حرارتی جمع می‎شود که موجب کاهش انتقال حرارت و گرفتگی لوله ها خواهد شد، بدین منظور دستگاه های تبادل حرارت خاص به نام Double Pipe Heat Exchanger به کار می رود که از لوله های داخل یکدیگر تشکیل یافته و لوله داخلی که مخلوط روغن و حلال جریان دارد مجهز به میله گردان و تیغه میانی است که موم ها را از جدار لوله می تراشد ، در لوله بیرونی مواد سرد کننده جریان دارد. دستگاه فیلتر از یک استوانه گردان تشکیل یافته که سطح جانبی آن لایه فیلتر پوشانده است داخل این استوانه به چندین قسمت تقسیم شده و هر قسمت در حالی که استوانه می چرخد هر آن در مقابل قسمتی قرار می‎گیرد که به لوله های ورودی و خروجی متصل می باشند یک قسمت خلاء می‎باشد که مخلوط روغن و حلال را مکیده و از فیلتر خارج می نماید، قسمتهای داخل استوانه به نحوی تقسیم شده است که قسمتی که در داخل مایع قرار گرفته و همچنین قسمتی که از مایع خارج شده و حلال بر روی آن می پاشد به خلاء متصل می‎باشد و پس از آنکه به وسیله خلاء با فشار از داخل استوانه دمیده می‎شود تا لایه موم از فیلتر جدا شود و سپس به وسیله تیغه کنده شده و با تلمبه خاص برای جداسازی حلال از فیلتر خارج می‎شود.

مخلوط حلال وروغن پس از گرم شدن و برای جداسازی حلال به برج L.P Flash towe که فشار آن حدود آتمسفر است انتقال می یابد درجه حرارت مخلوط حدود 300 درجه فارنهایت می باشد مقداری از حلال در این برج جدا می گردد سپس باقیمانده حلال و روغن پس از گرم شدن تا حدود 435 درجه فارنهایت به برج HP Flash Tower که فشاری برابر psig 35 دارد منتقل می گردد، روغن که هنوز مقادیری جزئی حلال با خود دارد به وسیله بخار و یا Stripping در برج دیگری عاری از حلال می گردد.

مخلوط موم و حلال نیز پس از گرم شدن به وسیله دستگاههای تبادل حرارت داخل یک دستگاه حرارت دهنده به وسیله بخار می گردد. که قسمتی از حلال از آن جدا می‎شود باقیمانده حلال نیز مشابه روغن به وسیله بخار و با Stripping در برج معین از موم جدا می گردد.

2-6-4-5- روش موم گیری با اوره

این روش بر این اساس است که اوره با هیدروکربورهای پارافینی نرمال ترکیب شده و شکل جامدی به دست می آید.

در عمل ابتدا باید محلول کلرور متیلن را جهت رقیق شدن اضافه نمود و سپس محلول آبی اوره به محیط عمل وارد کرد. مواد جامد ترکیب شده اوره و نرمال پارافین در یک فیلتر جدا شده و حلال از طریق تقطیر بازیابی می گردد.

بدین ترتیب محصولی که به دست می آید دارای نقطه ریزش پائینی می‎باشد.

2-6-4-6- روش هیدروکراکینگ

این نوع واکنش هنوز به صورت عملیات گسترده در سطح جهان کاربرد ندارد و از این نظر جالب است که از طریق تبدیل پارافین های زنجیره ای در طی عملیات شکست مولکولی در کنار کاتالیست روغنی به اندیس گرانروی بالا و نقطه ریزش مطلوب بدست می‎آید.

اگر یک واکس در تحت عملیات هیدروکراکینگ و موم گیری با حلال تقطیر قرار گیرد یک روغن با اندیس گرانروی بسیار بالایی (بالاتر از 150) به دست خواهد آمد.

2-7- تولید روغن از طریق تصفیه دوم

یکی از راههای تولید روغن استفاده از روغنهای مصرف شده و احیاء آنها به منظور استفاده مجدد در وسایل مختلف می باشد برخلاف اکثریت فرآورده های نفتی که منظور استفاده مجدد در وسایل مختلف می‎باشد بر خلاف اکثریت فرآورده های نفتی که تنها یکبار قابل استفاده بوده و از بین می روند، چنانچه روغن مصرف شده به طور صحیحی بازیابی گردد قابل استفاده مجدد می‎باشد علت این امر را می‎توان به خاطر ‌تغییر عمده در مواد تشکیل دهنده قرارداد که مواد افزودنی خاصیت خود را از دست داده و مختصر تغییری در درصد هیدروکربورهای تشکیل دهنده روغن بوجود می آید. به خاطر اهمیتی که تولید و عرضه روغنهای تصفیه دوم در بازار روغنهای مصرفی دارند ذیلا روغنهای مصرف شده ناخالصیهای موجود در روغنهای مصرف شده راههای جمع آوری و احیاء این روغنها مورد بررسی قرار گرفته سپس موقعیت کارخانجات تصفیه دوم در ایران مورد مطالعه قرار می گیرد.

2-7-1- روغنهای مصرف شده

معمولاً روغنهای موتور تازه در موتور ریخته می‎شود و پس از مدتی کار بتدریج آلوده می گردد منبع اصلی این آلودگی مواد تولید شده از احتراق سوخت موتور می باشد، بنابراین نوع وکیفیت سوخت، طرز احتراق آن ، شرایط عمل و وضع مکانیکی موتور در آلودگی روغن موتور مؤثر می باشند، بعضی اوقات بخاطر خاموش و روشن کردن متوالی، موتور به حد کافی گرم نشده … بنزین یا گازوئیل با روغن مخلوط می گردد. از طرف دیگر گازهای حاصل از سوخت که معمولاً اسیدی می‎باشند وارد روغن شده خاصیت اسیدی به روغن می دهند و این امر نیز ممکن است باعث خوردگی قطعات موتور گردد. مواد و ناخالصی های غیرمحلول در روغن از قبیل آب، دوده، سوخت، و مواد صمغی در نقاطی مانند سرسیلندرها سوپاپها، و روغندان که سرعت جریان روغن کندتر است رسوبات لجنی تولید می نمایند در شرایط سنگین و حرارت زیاد موتور، روغن اکسید شده ذرات کربن و مواد آسفالتی به صورت غیر محلول در آن ظاهر می گردد تشکیل رسوبات لجنی و غیر محلول در روغن کمک زیادی به زنگ زدگی اجزاء موتور نموده حرارت زیاد موتور و نفوذ بخار آب در روغن نیز باعث اسیدی شدن روغن می گردد. بدین ترتیب به تدریج روغن مصرف شده خواص خود را از دست می‎دهد و می بایست تعویض گردد.

2-7-2- ناخالصی های موجود در روغن مصرف شده

روغنهای مصرف شده غالباً شامل ناخالصی های جامدی چون گرد و خاک، شن و ماسه، ذرات فلزی، باقیمانده مواد سربی کربن و غیره است که برای کار موتور زیان آور می باشد. در شرایط حرارت بالا و مجاورت با اکسیژن ذرات فلزی موجود در روغن همچون یک کاتالیزور عمل نموده موجب ایجاد مواد آسفالتی و لجن می گردند که تا حدی گرانروی روغن را نیز افزایش می دهند. روغنهای پارافینی مواد اسفالتی را به حالت محلول در خود نگهمیدارند که در اثر گرم شدن به صورت ذغالی سخت رسوب می نمایند. روغنهای نفتینی و یا روغنهایی که دارای موادی با خاصیت پاک کنندگی باشند از ایجاد رسوبات جلوگیری می نماید.

مواد سبک و فرار شامل قسمتهای سنگین تر بنزین و محتملا پلیمرهای اشباع نشده بنزین موجب رقیق شدن روغن و پائین آمدن نقطه اشتعال آن می‎شوند. گر چه به طور اصولی این مواد به مقدار کم زیان عمده ای برای کارکرد موتور ندارند ولی چون ناخالصی است می بایست برای احیاء روغن از آن جدا گردد.

2-7-3- روشهای معمول احیاء روغنهای مصرف شده

احیاء روغنهای مصرف شده بسته به کیفیت روغن موتور نیاز و کمیت و کیفیت روغنهای جمع آوری شده به طرق مختلفی می‎تواند صورت گیرد فرآیندهایی که برای احیاء روغنهای مصرف شده به کار گرفته می‎شوند به قرار زیر می‎باشد.

2-7-4- دستگاه جداسازی گریز از مرکز (CENTRIFUGE)

به وسیله این دستگاه و با استفاده از نیروی گریز از مرکز ذرات آب ، لجن و ناخالصی های غیر محلول در روغن را می‎توان از آن جدا نمود هیدروکربورهای اکسید شده و محلول در روغن مواد کلوئیدی بسیار ریز معلق در آن از روغن جدا نمی گردد.

2-7-5- دستگاه صافی لبه دار

در این دستگاه روغن مصرف شده از صافی های که دارای دیسکهای فشرده کاغذی یا فلزی می باشند با فشار خیلی زیاد عبور داده می‎شود به علت فشردگی دیسکها مواد ناخالص معلق در روغن و مواد چسبنده آن هنگام عبور روغن روی دیسک باقیمانده و روغن صاف شده از آن خارج می گردد. این نوع صافی قادر نیست مواد سوختی که وارد روغن شده و یا مواد اکسید شده محلول در روغن را از آن جدا نماید.

2-7-6- تصفیه شیمیایی با مواد قلیایی و صاف نمودن آن

در این روش روغن مصرف شده را در مخزن ریخته وآن را گرم می نمایند تا مواد نامحلول در آن تا حد امکان ته نشین و جدا گردد. سپس این روغن را با آب یا مواد قلیایی دیگری می‎شویند تا اسید موجود در آن خنثی گشته و لجن موجود در روغن نیز ته نشین گردد، سپس روغن حاصل را از فیلتر نمدی عبور می دهند. در بعضی موارد مواد سبک محلول در روغن را به وسیله Stripping در خلاء در دستگاه خاص از روغن جدا می نمایند در مواردی نیز قبل از فیلتر آن را با خاک Activated مخلوط نموده سپس از صافی عبور می دهند تا مواد اکسید شده محلول در آن را جدا نموده و رنگ آن نیز روشن تر شود.

2-7-7- تصفیه با خاک مخصوص:

در این روش روغن را با خاک مخصوص مخلوط نموده آن را در خلاء حرارت، می دهند تا مواد سبک و آب را از آن جدا شود، جداسازی خاک مخصوص و ناخالصی های روغن به وسیله صافی های کاغذی و یا سطوح متخلخل و به کمک پوشش نازکی از خاک Filter Aid انجام می‎گیرد.

2-7-8- تصفیه با اسید سولفوریک:

در این روش روغن مصرف شده را ابتدا گرم می نمایند تا آب و ناخالصی های غیر محلول از آن جدا شود سپس با اسید سولفوریک غلیظ مخلوط نموده و فرصت داده می‎شود تا مواد ناخالص ته نشین شود. پس از جداسازی لجن اسیدی روغن را حرارت داده از صافی مختلخل عبور می دهند، بعضی اوقات روغن را قبل از فیلتر با خاک مخصوص و آهک مخلوط نموده وسپس از صافی عبور می دهند.

2-7-9- خنثی نمودن به وسیله آهک و تصفیه با خاک مخصوص:

روغن شسته شده با اسید را در 200 درجه سانتیگراد با مقدار آهک و Activated Clay مخلوط نموده و به مدت دو ساعت بهم می زنند و سپس مخلوط را از صافی عبور می دهند تا کاملاً صاف شود در این عمل آهک اسیدهای باقیمانده در روغن را خنثی نموده و خاک مخصوص ذرات معلق موجود در روغن و همچنین مواد اکسید شده را جدا می نماید. پس از این مرحله روغن حاصله از نظر گرانروی تصحیح گشته و مواد افزودنی لازم به آن اضافه می گردد.







3-1- طبقه بندی استانداردهای روغن

طبقه بندی روغنها:

بطورکلی روغنهای موتور و ماشین آلات صنعتی را از دو لحاظ طبقه بندی می کنند.

1- طبقه بندی براساس گرانروی (ویسکوزیته)

2- طبقه بندی برحسب کارائی (performance)

طبقه بندی برحسب ویسکوزیته عمدتاً مصرف کنندگان را در انتخاب صحیح روغن، فقط از لحاظ ویسکوزیته مناسب کمک می کنند.

جداول طبقه بندی ویسکوزیته ، عموماً روغنها را برحسب ویسکوزیته در رابطه با درجه حرارت دسته بندی می کنند. البته سازندگان وسائل هنگام توصیه ویسکوزیته مناسب خود و یا ماشین ساخت خود علاوه بر درجه حرارت فاکتورهایی ازقبیل بار، فشار، سرعت، اصطکاک و غیره را نیز در نظر می گیرند.

اما توصیه آنها عموما فقط به همان ویسکوزیته به تنهایی یا در رابطه با دما انجام می‎شود.

طبقه بندی روغنها بر حسب کارائی در واقع اصلی ترین معیاربرای انتخاب صحیح روغن را بدست می‎دهد. در این نوع دسته بندی روغنها برحسب مورد کاربرد معین شدت کار آن مورد نوع متالوژی و طراحی ماشین الات که روغن در آنها بکار می رود، نوع سوخت مصرفی این وسایل و سایز امکانات جانبی، نوع کار یا وسایل کار آنها، محیط کار آنها، عمر تعمیراتی مورد نظر و … طبقه بندی می گردند. کاملاً روشن است که انجام چنین طبقه بندی ظریفی، نیاز به تجربه و تستهای بسیار پیچیده دارد.

باید توجه کرد که سازندگان خودروها و ماشین آلات صنعتی که معتبر ترین منابع برای توصیه روغن مورد استفاده هستند روغنهای مورد نیاز خود را در کاتالوگهای ماشین آلات هم بر حسب ویسکوزیته هم براساس کارایی معرفی می کنند ولی در گذشته بسیار دیده شده است که به علت عدم آشنایی مصرف کنندگان روغن فقط به گرانروی روغنها توجه شده و به نوع و سطح کیفیت آنها که در طبقه بندی کارایی مشخص می‎شود اعتنایی نشده و لذا روغن به طور نامناسب مورد استفاده قرار گرفته است.

بطور خلاصه می‎توان گفت که انتخاب روغن به کمک دو نوع طبقه بندی انجام می‎شود :

برحسب ویسکوزیته که دلیل خوبی و بدی روغن نیست و فقط به انتخاب گرانروی صحیح کمک می‎کند.
بر حسب کارایی که در واقع طبقه بندی کیفیت واقعی روغن است.

- روانکاری

3-1-1- روانکاری یا tribology که علم تسهیل حرکت نسبی سطوح با یکدیگر تعریف شده در هر جا که سطوح در جوار و در تماس با یکدیگر دارای حرکتی نسبی هستند روانکاری نقش مهمی در انجام حرکت به نحو صحیح مداوم و اقتصادی ایفا می‎کند

عدم روانکاری صحیح ماشین آلات علاوه بر آنکه باعث تقلیل را در زمان مکانیکی و پایین آمدن بازده زمانی ماشین می‎شود منجر به فرسایش بیش از حد فرسودگی و از کار افتادگی زودرس آنها می گردد/

روانکاری را می‎توان به کلیه عملیاتی اطلاق نمود که اثرات اصطکاک وسائیدگی را کاهش می‎دهد و روان کننده ماده ای است که با قرار گرفتن مابین دو سطح در تماس باعث پایین آوردن نیروی مقامت در برابر حرکت یا نیروی اصطکاک مابین آنها و در نتیجه نیروی لازم برای شروع و ادامه حرکت نسبی سطوح می گردد.

3-2- شرایط اصلی روان کننده خوب

وظیفه اصلی یک روان کننده جلوگیری از تماس سطوح در حرکت نسبی با یکدیگر است.

شرایط اصلی: - مقاومت ناچیز در برابر تنش برش - قابلیت جذب و انتقال حرارت - از نظر شیمیایی بی اثر بوده و غیر خورنده - عامل حفاظت شیمیایی و فیزیکی سطوح فلزی - پایدار-

پر دوام- فراوان و ارزان.

3-3- انواع روان کننده :

روان کننده های مورد مصرف در دنیای صنعتی امروز را می‎توان از نظر حالت در چهار رده روان کنند ههای گازی، روان کنند ههای مایع، روان کننده های نیمه جامد و روان کننده های جامد دسته بندی نمود.

روان کننده های گازی به خصوص هوا برای روانکاری در کاربردهایی که سرعت بسیار زیاد و بار کم و ثبات شعاعی محور چرخش مورد نظر است یا شرایط غیرعادی درجه حررات و یا وجود پرتوهای هسته ای ایجاب کند مورد استفاده قرار می گیرند مثالهای عملی کاربرد گاز و هوا به عنوان روان کننده روانکاری اولتراسانتریفیوژها، ماشین های ابزار سنگ زنی دقیق با سرعت زیاد ، چرخ مته دندانپزشکی و گاز گردانهای راکتورهای اتمی است.

2- روان کننده مایع طیف وسیعی از سیالات از گازهای مایع تحت فشار تا انواع روغنهای سنتتیک را در بر می‎گیرد. کاربرد روان کننده های مایع در روانکاری به روش هیدرودینامیک با لایه ضخیم یا لایه نازک روان کننده است و بدین مناسب رایج ترین نوع روان کننده مورد استفاده است. مهمترین و پرمصرف ترین روان کننده مایع روغن معدنی حاصل از پالایش نفت خام است.

روان کننده مایع شامل روغنهای طبیعی ، حیوانی و گیاهی که خود مصارف بخصوص از نظر روانکاری دارند نیز می باشند.

3- روان کننده های نیمه جامد شامل انواع گریس و چربی های جامد و موم در مواردی که آب بندی محل روانکاری برای استفاده از روان کننده مایع مشکل است و یا شرایط کار سبک و غیر مداوم و یا عدم دسترسی یکبار روانکاری برای طول عمر مکانیزم را توجیه نماید.

گریس که پرمصرف ترین روان کننده نیمه جامد است خود متشکل از یک روغن نفتی یا سنتیک و یک پرکننده یا سفت کننده است.

4- روان کننده های جامد برای روانکاری در شرایط بخصوص کار مانند خلاء کامل یا با درجه حرارت زیاد و در مواردیکه روانکاری حدی (Boundary iubricaition) حاکم است بکار می‎رود.

3-8-5- عدد خنثی شدن Neutralization Number

ASTM D974, ASTM D664, ASTM D2896

عدد خنثی شدن یک روغن عبارت است از مقدار (برحسب mg) باز (koH) یا اسیدی (HC104 , HCl) که برای خنثی کردن مواد اسیدی یا بازی موجود در یک گرم روغن لازم است و واحد آن (چه برای قلیائیت روغن و چه برای اسیدیته آن) است.

یک روغن پایه خوب پالایش شده معمولاً Neut. No بیش از ندارد. مگر اینکه روغن پایه حاصله از تصفیه مجدد روغنهای کارکرده باشد و اسید سولفوریکی که برای تصفیه آن به کار رفته است کاملاً خنثی نشده باشد)

ولی روغنهای موتور و انواع ماشین آلات صنعتی بعلت دارا بودن مواد افزودنی ممکن است خاصیت اسیدی یا بازی یا هر دو (درآن واحد)داشته باشد. از این گذشته روغنها پس از مدتی کار کردن بعلت تجزیه و نیز اکسید شدن عموما تولید اسید نموده و به سمت اسیدی شدن تغییر می یابند.

Neut . No در روغنها به صورت های اسیدیته قوی (strong Acid No=SAN) اسیدیته کلی (Total Acid No= TAN)، قلیائیت قوی (Strong Base No= SBM) و قلیائیت کل (Total Base No= TBN) بیان می‎شود .

3-8-5-1- عدد اسیدی کل: TAN (Total acid Number)

چنین عددی تمام اجزای اسیدی اعم از افزوده ها گازها احتراق وارد شده به روغن و مواد اکسنده راشامل می‎شود.

TAN عامل کمکی است که برای رساندن PH نمونه مورد آزمایش به رقم11 با تیراسیون لازم است.

عدد خنثی در مورد روغن های تصفیه شده کار نکرده 1% یا کمتر است.

اسیدهای قوی موجود در محلول را می‎توان با تیتراسیون اسیدی که در یک گرم روغن وجوددارد گزارش کرده تعداد میلی گرم پتاس که برای رساندن PH نمونه مورد آزمایش به عدد 4 لازم است. عدد اسیدی قوی SAN اثر اسیدهای ضعیف و برخی از افزوده ها از تفاوت بین TAN و SAN (Strong Acid Number).

اثر اسیدهای ضعیف و برخی از افزوده ها از تفاوت بین TAN و SAN به دست می‎آید.

3-8-5-2- شرح آزمون TBN :

ابتدا یک بشر حاوی 100 میلی لیتر حلال تیتراسیون ریخته (titration solvent) و به آن 10 میلی لیتر با فراز نوع (stoka) می ریزند. الکترود دستگاه PH متر را به داخل محلول Blank (شاهد) قرار داده و دستگاه را روی mv (میلی ولت) تنظیم می کنند و در اثر عبور جریان عقربه روی عدد ثابتی می ایستد.

در بشر دیگری 100ml حلال تیتراسیون را می ریزند و 0.5 gr روغن یا به مقدار کمتر از ماده افزودنی می ریزند.

حال الکترود دستگاه PH متر را داخل این بشر قرار داده و آنقدر اسید کلریدریک الکلی اضافه می کنند تا عقربه دستگاه دوباره عدد مورد نظر را نشان دهد و مقدار حجم اسید مصرفی را از روی بورت می خوانند و توسط فرمول مقابل عدد بازی کل (TBN) را بدست می آورند.





3-8-5-2- شرح آزمون TAN

عدد اسیدی که مانند عدد بازی کل بدست می‎آید و فقط عمل تیتراسیون توسط باز صورت می‎گیرد:



3-8-6- ضریب شکست: ASTM - D- 1747- 62

دستگاه آزمایش شامل انکسار سنج و حمام با درجه حرارت ثابت همراه با پمپ جریان دادن آب به جداره منشور (برای بالا یا پایین آوردن دما) و یک ترمومتر است.





شرح آزمون:

ابتدا منشور شیشه ای را توسط پنبه آغشته به تولوئن یا تری کلرواتان خوب می‎شویند و خشک می کنند بعد حمام ترموکپل در دمای مورد نظر تنظیم کرده و خروجی آب حمام را به یک انکسار سنج وصل می کنند و خروجی انکسار سنج را به حمام وصل می کنند.

پمپ را روشن کرده و چند لحظه فرصت داده می‎شود تا به حالت ثابت برسد و دستگاه انکسار سنج هم به همان درجه سانتی گراد مورد نظر برسد.

مقدار کمی آزمون ها از نمونه (یک قطره) را روی منشور ریخته و مایع کاملاً پخش می‎شود در پوش روی آن قرار می‎گیرد زاویه نور ورودی توسط تنظیم پائین دستگاه و چرخاندن آن طوری تنظیم می‎شود که در روی صفحه دایره ای دو قسمت تاریک و روشن کاملاً جدا از هم مشاهده شود و فصل مشترک این دو محیط را می‎توان توسط پیچ بالایی دستگاه به طور وضوح و به صورت یک خط در آورد. از روی خطوط ضریب شکست را می خوانیم این آزمایش برای رافینیت انجام می‎شود تا درصد جذب آروماتیک ها توسط فورفورال را تعیین کنند زیرا آروماتیک ها شاخص ویسکوزیته روغن (VI) را پائین می آورند و از کیفیت روغن کم خواهد کرد پس جذب بیشتر می‎شود حال با اندازه گیری ضریب شکست می‎توان نمودار درصد فورفورال را بدست آورد.

نقطه ریزش pour point (ASTM-D-47-66)

منظور از نقطه ریزش یک نمونه عبارت است از پایین ترین درجه حرارت از مضرب 3درجه فارنهایت که نمونه شکل سیال خود را حفظ می کند. حداقل درجه ای که در آن روغن پس از سرد شدن تدریجی و تحت اثر وزن خود جاری می‎شود رقم نقطه ریزش راهنمایی برای درک این مسئله است که روغن در چه حرارتی تحت اثر وزن خود جاری می‎شود اما در عمل عواملی وارد می‎شود که نتایج حاصل در آزمایشگاه اختلاف قابل توجهی پدید می‎آورد. فشار و شرایط کاری که روغن با آن روبرو است در نقطه ریزش آن تأثیر می گذارد این تأثیر اغلب در جهت مثبت است. آن روغن های که برای کار در شرایط سخت انتخاب شده اند باید نقطه ریزش داشته باشند و خوب است که این دو حالت در مورد روغن انتخابی برقرار باشد.

1) نقطه ریزش کمتر از حداقل درجه حرارت محیطی باشد که روغن در آن کار می‎کند.

2) نقطه ر یزش روغن کمتر از حداقل درجه حرارت کارکرد سیستم مکانیکی باشد که در آن مصرف می‎شود.