فهــرست مطالب

موضوع صفحه

پیش گفتار

فصل اول : تکنیک های انجام پروژه

معرفی پروژه....................................... 1

اهداف پروژه....................................... 1

روش انجام پروژه................................... 2

تکنیک های طراحی صفحات وب.......................... 3

فصل دوم : ASP

Active Server Page چیست ؟............................... 6

شروع کار با Active Server Pages ........................ 7

ساخت صفحات پویا................................... 7

اجرای صفحات ASP .................................. 8

تنظیمات سرویس دهنده اطلاعات اینترنت................ 9

نصب IIS در ویندوز 2000 .......................... 9

نصب IIS در ویندوز XP ........................... 11

به کار گیری FrontPage .............................. 12

ایجاد اولین صفحات ASP خودتان...................... 13

آشنایی با اسکریپت های ASP ........................ 14

Data types یا انواع داده ای.......................... 14

کار با متغیر ها................................... 14

عملگرهای مقایسه .................................. 15

عملگرهای منطقی.................................... 15

ساختار کنترلی منطق شرطی........................... 15

ساختار کنترلی منطق حلقوی.......................... 16

ساختار کنترلی منطق انشعابی........................ 17

استفاده از سابروتین ها............................ 18

استفاده از توابع.................................. 18

کار کردن با آبجکت ها.............................. 19

توابع Write و Redirect ............................... 19

فــرم ها.......................................... 20

بانک اطلاعاتی...................................... 21

ارتباط با یک بانک اطلاعاتی......................... 21

کار کردن با بانک های اطلاعاتی با استفاده از ASP ... 22

آبجکت Recordset ..................................... 24

متد Open .......................................... 24

استفاده از adovbs.inc ............................... 25

درج کردن رکورد ها................................. 26

به روز رسانی رکورد ها............................. 26

حذف رکورد ها...................................... 27

فصل سوم : Access 2003

بخش اول : مقدمه ای بر بانک های اطلاعاتی مبتنی بر ارتباط و اکسس 2003 28

بانک اطلاعاتی رابطه ای چیست ؟................... 28

چه نوع کار هایی می توان با اکسس انجام داد ؟.... 28

اجرای اکسس..................................... 29

باز کردن یک بانک اطلاعاتی موجود................. 30

میز کار اکسس................................... 31

پنجره اصلی بانک اطلاعاتی........................ 32

نمایی از اجرای بانک اطلاعاتی.................... 34

جدول : انبار داده.............................. 34

ارتباط ها : متصل کردن جدول ها به یکدیگر........ 37

بستن یک بانک اطلاعاتی اکسس...................... 38

بخش دوم : کار با بانک های اطلاعاتی موجود و اشیای آنها 38

دیدن جدول ها................................... 38

باز کردن یک جدول در اکسس....................... 38

ویرایش داده های جدول........................... 38

تغییر دادن داده های جدول....................... 39

پاک کردن محتوای فیلد........................... 39

لغو تغییرات.................................... 39

لغو تغییرات انجام شده بر روی فیلد جاری......... 39

لغو تغییرات بعد از جابه جا شدن بین فیلد ها..... 40

لغو تغییرات بعد از ذخیره کردن یک رکورد......... 40

اضافه کردن رکورد به جدول....................... 40

پاک کردن رکورد ها.............................. 41

انتخاب یک یا چند رکورد......................... 41

پاک کردن رکورد های انتخاب شده.................. 42

بخش سوم : ساختن بانک های اطلاعاتی و اشیای درون آنها 43

ساختن جداول.................................... 43

ساختن یک جدول جدید.......................... 43

ساختن جدول از صفر........................... 43

انتخاب نوع داده مناسب.......................... 46

بخش چهارم : جدول های ایجاد شده در این پروژه....... 50

فصل چهارم : پیاده سازی

مقدمه............................................. 53

صفحه اصلی و اجرایی سایت ( frame.htm ) .............. 53

بنر سایت ( baner.html ) ............................. 54

صفحه اصلی ( HomePage ) سایت ( main.html ) ............ 55

صفحات رزرو بلیط................................... 56

صفحات کنسل کردن بلیط.............................. 62

صفحات مدیریت سایت................................. 66

صفحات متعلق به لینک های داخل بنر.................. 70

فصل پنجم : تجزیه و تحلیل

روندنمای رزرو بلیط................................ 73

روندنمای لغو بلیط................................. 74

روندنمای مدیر سایت................................ 75

نمودار جریان مستندات.............................. 76

نمودار سطح صفر ( C.D. ) ........................... 76

نمودار سطح اول ( D.F.D. منطقی ) برای رزرو و کنسل.... 77

نمودار سطح اول ( D.F.D. منطقی ) برای مدیر سایت...... 78

نمودار سطح دوم ( D.F.D. منطقی ) .................... 79

پایگاه داده ( Data Base )........................... 80

Data Dictionary ( D.D.) .................................. 82

دیکشنری ساختار داده............................ 82

دیکشنری اجزاء داده............................. 84

نمودار نهاد _ رابطه ( E.R.D. ) ..................... 87

کنترل ها.......................................... 88

دیکشنری پردازش داده ( P.D.E. ) ..................... 89

Structure Chart ....................................... 90

منابع مورد استفاده

معرفی پروژه :

پروژه ای که در حاضر پیش رو دارید مربوط به شرکت تعاونی مسافربری سها می باشد .

در سایت شرکت به جنبه ها و بخشهای مختلف فعالیت های شرکت پردا خته شده است . جنبه های مختلف فعالیت های شرکت عبارتند از : رزرو بلیط ، ارائه سرویس های با کیفیت و مطلوب و ... . بنای طراحی پروژه بر مقولة فعالیت های این شرکت می باشد.

هر شرکت دارای زندگی و یک شخصیت وجودی در زمینه عملکرد های ویژه می باشد. یک شرکت تلاش زیادی را صرف به تصویر کشیدن یک نمای حساب شده از خود می کند این تلاش ممکن است شامل اسم، آرم شرکت، رسم الخطی که در مکاتبات شرکت استفاده می شود ، رنگهای مورد استفاده و اینکه دقیقاً چه اساسی برای معرفی محصولاتشان استفاده می کنند باشد.

قسمت اعظم کار من به عنوان طراح سایت شرکت ، بررسی موارد فوق و فروش بلیط بصورت اینترنتی می باشد. در این پروژه از نرم افزارهای فلش5 ، فتوشاپ، FrontPage استفاده شده است برای ساختن صفحات پویا از ASP و زبان VBScript و JavaScript استفاده شده است. بانک اطلاعاتی استفاده شده در این سایت Access میباشد.

اهداف پروژه :

اهداف پروژه یکی از مهمترین مسائل مورد بحث در جهان امروز، بررسی راههای گوناگون اطلاع رسانی با استفاده از آخرین دستاوردهای فن آوری اطلاعات است که منجر به سرعت عمل ، صرفه جویی در وقت ، هزینه ها و نیز افزایش کیفیت بهره وری می گردد. نیمه قرن بیستم را قرن اطلاعات نیز نامیده اند اگر به رسانه های گروهی نظیر مطبوعات ، رادیو، تلویزیون، پست و... توجه کنید ، ملاحظه می کنید که این رسانه ها مرتباً اطلاعات گوناگونی به خوانندگان ، شنوندگان، و بینندگان و... عرضه می کنند. این اطلاعات طیف وسیعی دارند. از خبر شروع یک فعالیت گرفته تا اختراعات و ابداعات جدید در زمینه های متفاوت.

هر کس به گونه ای از اطلاعات بهره می گیرد یکی در جهت اعتلای سطح آگاهیهای خود و بهتر کردن خدمتی که ارائه می دهید یکی در جهت اداره منظم تر امور خود و دیگر در جهت پایه قرار دادن اطلاعات و به دست آوردن راههای ابداعات جدید و توسعه امکانات.

روش انجام پروژه :

برای آشنایی بیشتر با طراحی سایت شرکت لازم بود که اطلاعاتی در این زمینه کسب کنم به همین منظور از چندین سایت مشابه در اینترنت دیدن کردم و اطلاعات لازم در این زمینه را یادداشت کردم به مطالعة کتابهایی در زمینه طراحی سایت و همینطور فراگیری نرم افزارهایی چون فتوشاپ، فلش، FrontPage و یادگیری ASP و زبان VBScriptبرای ساختن صفحات پویا پرداختم.

پیش گفتار

امروزه، همه ما شاهد رشد روز افزون علوم مختلف در تمامی زمینه های زندگی خود هستیم و در این بین رشد و اهمیت علم کامپیوتر بر کسی پوشیده نیست.

با وجود رشد سریع تکنولوژی و صنعتی و ماشینی شدن زندگی امروزی، سعی می شود تا جاییکه امکان دارد در وقت صرفه جویی گردد. اینترنتی شدن بسیاری از کارها نیز، خود گویای همین امر است.

بنابراین ما نیز سعی کردیم تا به نوعی در این امر سهیم باشیم و اقدام به طراحی سیستمی نمودیم که بتواند از طریق اینترنت بلیت را برای افراد رزرو کند.

هدف ما از طراحی چنین سیستمی این بود که اولا در وقت افراد صرفه جویی گردد و افراد بتوانند در هر زمان و در هر مکان ( خانه، اداره، تاکسی و ... ) که فرصت آن را یافتند اقدام به تهیه بلیت نموده و ثانیا اینکه توانسته باشیم با برداشتن گامی هر چند کوچک ایران عزیز را به سوی دنیای عظیم تکنولوژی امروزی سوق دهیم و ما نیز سهمی در این زمینه داشته باشیم.

بخش اول : مقدمه ای بر بانکهای اطلاعاتی مبتنی بر ارتباط و اکسس2003

بانک اطلاعاتی رابطه ای چیست ؟

اصطلاح بانک اطلاعاتی[1] برای افراد مختلف معناهای گوناگونی دارد. سالهای سال در دنیای xBaseها ( منظور DBASE، فاکس پرو[2] و CA-Clipper است ) بانک اطلاعاتی به مجموعه ای از فیلدها و رکوردها گفته می شد. اکسس چنین چیزی را یک جدول (table) می نامد. در محیط سرویس دهنده / سرویس گیرنده، بانک اطلاعاتی به تمام داده ها، schemaها، indexها، ruleها، trrigerها و روالهای مرتبط با سیستم گفته می شود. در اکسس بانک اطلاعاتی مجموعه ای از جدولها، پرس و جو ها[3] ، فرم ها، صفحه های دسترسی داده[4] ، گزارشها، ماکروها و ماژول ها است. منظور از "رابطه ای"[5] در "بانک اطلاعاتی رابطه ای" این است که جدولهای بانک اطلاعاتی با هم ارتباط دارند.

چه نوع کارهایی می توان با اکسس انجام داد ؟

بسیاری از مواقع در حال توضیح دادن این مساله هستیم که چه نوع کارهایی را می توان با اکسس انجام داد. اکسس امکانات مختلفی را برای نیازهای بانک اطلاعاتی گوناگون ارائه می کند. با استفاده از اکسس می توان شش نوع سیستم تهیه کرد:

سیستمهای خصوصی

سیستمهای بازرگانی کوچک

سیستم های سازمانی

سیستمهای شرکتی

سیستمهای شبکه ای سرویس گیرنده / سرویس دهنده

سیستمهای اینترنتی / اینترانتی

که ما در تهیه این پروژه از سیستمهای اینترنتی / اینترانتی استفاده کرده ایم.

اجرای اکسس

اولین قدم برای استفاده از اکسس ( و البته هر برنامه دیگری )، اجرای آن است. می توانید آنرا از منوی start ویندوز، shortcutی که احتمالا روی صفحه ویندوز وجود دارد یا هر میانبر دیگری که از آن ساخته شده است اجرا کنید.

برای اجرای آن از منوی start از مسیر programs \ Microsoft Office \ Microsoft Office Access 2003 استفاده کنید. آنچه بعد از اجرا دیده می شود در شکل 1 آمده است. در این صفحه که صفحه اصلی Access است، می توانید یک بانک اطلاعاتی موجود را باز کنید، یک بانک اطلاعاتی جدید بسازید یا از راهنمای برنامه استفاده کنید.

?نکته :وقتی برای اولین بار اکسس را اجرا می کنید پنجره خاصی در سمت راست باز می شود که قاب وظایف[6] نام دارد. با استفاده از این صفحه می توانید به راحتی فایلهایی را که قبلا باز شده اند دوباره باز کنید، یک بانک اطلاعاتی جدید بسازید یا به بانکهای اطلاعاتی مختلفی که در کامپیوتر شما یا در شبکه وجود دارند دسترسی پیدا کنید. در واقع این پنجره، مجموعه ای از میانبرها برای کارهای رایج در اکسس است که ممکن است کارتان را راحت کند. در عین حال، تمام این کارها توسط منوها نیز قابل انجام هستند و ممکن است ترجیح دهید به جای اختصاص قسمتی از صفحه کار خود به این پنجره، آنرا ببندید.

شکل 1 : صفحه اصلی برنامه اکسس

باز کردن یک بانک اطلاعاتی موجود

بعد از اجرای اکسس می توانید بانکهای اطلاعاتی را باز کنید. یک بانک اطلاعاتی، یک بانک یکه است که تمام اشیاء، مانند جدولها، پرس و جوها، فرم ها و گزارشها را در خود دارد. این فایل در کامپیوتر شما یا در شبکه ذخیره شده است.

برای باز کردن یک بانک اطلاعاتی می توانید از میانبرهای موجود در پنجره توضیح داده شده در نکته قبلی یا منوهای اصلی برنامه استفاده کنید. برای روش اول:

1. بر روی دکمه More… که در زیر قسمت Open قرار دارد کلیک کنید.

2. در صورت لزوم با استفاده از فهرست کشویی Look In که در بالای پنجره وجود دارد، می توانید مسیر را تغییر داده، به پارتیشن دیگری از هارد یا جای دیگری از شبکه بروید.

3. بر روی نام پرونده مورد نظر خود کلیک کنید.

4. دکمه Open را بزنید.

برای باز کردن بانکی که به تازگی باز شده است از طریق پنجره اولیه بانک به صورت زیر عمل کنید:

1. بانک مورد نظر را در بین بانکهای لیست شده پیدا کنید.

2. بر روی آن کلیک کنید تا باز شود.

برای باز کردن بانک موجود، از منوها نیز به صورت زیر استفاده کنید:

1. File | Open را اجرا کنید تا پنجره آن باز شود.

2. در صورت نیاز از کادر کشویی Look In محل دیگری را در هارد انتخاب کنید.

3. بر روی پرونده مورد نظر کلیک کنید تا انتخاب شود.

4. دکمه Open را بزنید تا بانک باز شود.

برای باز کردن بانکی که به تازگی باز شده است نیز می توانید از منوها به صورت زیر استفاده کنید:

1. منوی فایل را باز کنید.

2. بانک مورد نظر را در لیست بانکهای به تازگی باز شده که در پایین منو قرار دارند، پیدا کنید.

3. بر روی نام بانک کلیک کنید تا باز شود.

bتوجه : در هر زمان می توانید یک پرونده باز داشته باشید. هنگامیکه پرونده دیگری را باز می کنید، اکسس پرونده قبلی را می بندد. البته نگران نباشید، اگر برنامه خود را ذخیره نکرده باشید، پیش از بستن آن از شما می پرسد که مایل به ذخیره آن پرونده هستید یا خیر. با زدن Yes برنامه ذخیره می شود، با زدن NO از تغییرات چشم پوشی می شود و به پرونده قدیم خود باز گردانده می شوید ( بدون اینکه پرونده قدیمی ذخیره شود ).

? نکته: در کادر مکالمه Open می توانید با زدن دکمه My Recent Documents فهرست آخرین پرونده های باز شد را ببینید. زدن دکمه های My Computer، My Documents، Desktop و My Network Places نیز میانبرهایی برای هدایت شما به محلهای نام برده شده هستند.

میز کار اکسس

میز کار اکسس دارای یک نوار عنوان، یک نوار منو، یک یا چند نوار ابزار و پنجره اصلی بانک اطلاعاتی است.

bتوجه: منوها و نوار ابزارها با توجه به موقعیتی که در آن قرار دارید تغییر می کنند. به عنوان مثال وقتی در حال کار بر روی یک جدول هستید، نوار ابزارهای مخصوص کار با جدول ظاهر می شوند و زمانی که در حال طراحی فرم هستید، نوار ابزارهای مخصوص فرم.

پنجره اصلی بانک اطلاعاتی

زمانی که یک بانک اطلاعاتی را باز کنید پنجره اصلی بانک اطلاعاتی ظاهر می شود ( شکل 2 ). در این پنجره که در میز کار اکسس قرار دارد، قسمتهایی برای مجموعه های مختلف اشیای موجود در اکسس در نظر گرفته شده است. همانطور که در شکل 2 دیده می شود، برگه tables انتخاب شده است. دکمه ها و اشیای این پنجره نیز به کاری که در حال انجامش هستید بستگی دارند. جدول 1، این دکمه ها و اشیاء را ارائه داده است و کارهایی که انجام می دهند را به طور خلاصه توضیح می دهد.