مقدمه:

آنچه که در این جزوه مورد بحث و بررسی قرار می گیرد پروژه کار آموزی بوده که مراحل اجرائی ساخت یک ساختمان اسکلت فلزی را از شروع تا خاتمه به اختصارمورد بررسی قرار می دهد . موارد اجرائی – جزئیات اجرائی- روش کار – نحوه اجرای این پروژه توضیح داده شده است. لذا در شروع توضیحات لازم است برخی تعاریف و اصلاحات جهت تفهیم بهتر مظالب به اختصار شرح داده می شود .

الف - کارفرما : عبارتست از شخصیتی حقیقی یا حقوقی که امضاء کننده یکی از طرفین قرار داد بوده و موضوع عملیات پیمان پس از تکمیل به وی تحویل داده می شود .

ب- پیمانکار : عبارتست از شخصیتی حقیقی یا حقوقی که اجرای یک پروژه مطابق نقشه و مشخصات فنی را بعهده می گیرد .

ج - دستگاه نظارت : کارفرما جهت حسن انجام کار یک پروژه عوامل اجرائی را بصورت مقیم مستقر نموده که نظارت اجرای صحیح کلیه عملیات اجرائی بر عهده این عوامل می باشد .

د- پیمان : هر پروزه جهت اجراء نیازمند به مشخص شدن کلیه اطلاعات اجرائی و شرایط حاکم بر پروزه بوده که پیمان نامیده می شود .

ه- اسناد پیمان : اسناد پیمان شامل کلیه نقشه های محاسباتی – معماری – سازه ای – تأسیسات مکانیکی و برقی مشخصات فنی کارهای عمومی ساختمان – شرایط عمومی و خصوص پیمان و کلیه اسناد مبادله شده بین طرفین می باشد .

تحویل زمین :

پس از منعقد شدن پیمان بین کارفرما و پیمانکار جهت شروع عملیات اجرائی تحویل زمین صورت می گیرد : تحویل زمین مطابق نقشه های ابلاغی به پیمانکار در یک زمان مقرر شده به نامبرده از سوی عوامل کارفرما ( واحد حقوقی – نماینده پیمانکار – نماینده کارفرما ) صورت می گیرد قبل از تحویل زمین کلیه هماهنگیهای لازم در خصوص تثبیت مالکیت آن از سوی کارفرما می بایست صورت گیرد.

الف – تجهیزکارگاه : پس از تحویل زمین جهت آماده کردن شرایط اجرائی شامل ( تأمین نیروی انسانی و تهیه ماشین آلات ، ساخت امکان پرسنل ) به پیمانکار مهلتی داده می شود تا این شرایط را فراهم نماید که به آن زمان تجهیز کارگاه می گویند.

ب- بوته کنی و تسطیح زمین :هر پروژه جهت شروع عملیات خاکبرداری نیاز به تسطیح و بوته کنی ، کندن اشجار ، رفع تپه ماهورها را دارد تا هنگام پی کنی و شروع خاکبرداری این امر به سهولت انجام پذیرد .

ج- آزمایشات مکانیک خاک : جهت مشخص شدن نوع زمین ، میزان مقاومت مجاز خاک و دسترسی به اطلاعات کامل در خصوص زمین احداث بنا نیاز ضروری به شناخت آن است که در بناهای کم اهمیت این عمق با زدن چاه و در سازه های مهم این امر توسط گمانه زنی انجام می گیرد تا خطرات بعدی ناشی از نشت بنا با این کار مرتفع گردد.

Ü نکته : در صورتی که حفره های بلعنده و چهاها و قنوات در محل احداث بنا و پروژه باشد می بایست توسط پیمانکار و مطابق نظر دستگاه نظارت با مصالح مناسب آنها پر شوند .

پیاده کردن نقشه :

پیاده کردن نقشه در محل تعیین شده در روز تحویل زمین و مطابق اندازه های اجرائی نقشه ابلاغی صورت می گیرد که به هنگام اجرا وسایلی از قبیل میخ چوبی یا فلزی ، ریسمانکار ، گچ ساختمانی ، چکش ، دفتر و خودکار ، ماشین حساب و در صورت پیاده کردن با دوربین به ابزاری چون ( دوربین تئودولیت یا نیوو ، میر ، ژالن ، تراز قائم میر نیازمند می باشیم .

Ü نکته : در پیاده کردن نقشه جهت گونیا کردن خطوط پی کنی می توان از رابطه فیثاغورث ( 3،4،5) استفاده می کنیم .

خاکبرداری و پی کنی :

خاکبرداری و پی کنی در صورت عمق کم توسط نیروی انسانی انجام گرفته و در صورت عمق زیاد این کار توسط ماشین آلاتی از قبیل تراکتور بیل دار ، لودر و ... صورت می پذیرد.

Ü نکته : آنچه که در همه خاکبرداریها می بایست مورد توجه قرار گیرد تراز کف خاکبرداری بوده که آنهم حتماٌ می بایست توسط نیروی انسانی و با دست صورت گیرد .

اجرای بتن مگر :

بتن مگر که بتن نظافت و بتن لاغر معروف است الزاماٌ می بایست در کف کلیه گودبرداریها و خاکبرداریهایی که بتن ریزی روی آن انجام می شود با ضخامت حداقل cm5 و عیار سیمان kg/m3 150 اجرا گردد که سطح انتهایی آن نیز می بایست کاملاٌ تراز گردد.

قالبندی پی :

قالبندی جهت تأمین شکل خواسته شده قطعات بتنی انجام می گیرد که در پی ها بطور معمول بصورت چوبی ،فلزی ، آجری و .... در حد فاصل دیواره پی و بتن اجرا می شود .

Ü نکته 1 : در قالبندی های فلزی و چوبی جهت سهولت جدا سازی قالب از سطح بتن از موادی چون روغن سوخته ، روغن موتور استفاده می شود .

Ü نکته 2 : جهت جلوگیری از خارج شدن شیره بتن از قالبندی آجری و همچنین جلوگیری از جنب آب بیشتر بتن توسط آجرها ( بالاخص آجرهای فشاری ) طرفین دیواره اندود ماسه سیمان و یا بوسیله نایلون پوشانده می شود .

آرماتوربندی پی :

کار آرماتور در بتن شبیه کار استخوان بندی وجود آدمی در بدن می باشد . آرماتور ها در سایزهای مختلف قطر4 تا 50mm و طول شاخه 12m و در انواع ( بدون آج = A1 ) بصورت آجدار ( A2-A5) می باشند .

آرماتورهای A1-A3 در کارهای ساختمانی و A4 در کارهای صنعتی و ... A5 در کارهای صنعتی مصرف می شود .

آنچه که در اجرا ی آرماتور بندی باید رعایت شود :

1- آرماتور مصرفی می بایست فاقد مواردی از قبیل نداشتن خمش اولیه ، لهیدگی غیر مجاز عاری بودن از روغن ، گرد و خاک ، زنگ زدگی و خوردگی باشد .

2-گرفتن آزمایشهایی از قبیل تست ازدیاد طول ، میزان تنش تسلیم ، میزان مقاومت کششی در آرماتوربندیها ی بیش از 50 ton قبل از اجراء توسط آزمایشگاه

3- رعایت میزان over lap معادل حداقل 40 Ø

4- رعایت میزان خمش معادل حداقل 10Ø

5- خمش یا برش آرماتور بصورت سرد بوسیله قیچی فولاد بر ، گیوتین و ... تا 36 Ø و برش آرماتور بیش از این سایز مطابق شرایط ذکرشده در آئین نامه

6- عدم نگهداری آرماتوردرفضای باز در شرایط بارندگی و برف بدلیل افزایش زنگ زدگی و خوردگی

7-رعایت میزان پوشش بتن( covre ) در کلیه بتن ریزیها (پی ها 5 cm) ستونها و تیرها (3 cm ) و در شرایط بداقلیمی ( سواحل خلیج فارس ) در پی ها به میزان حداقل( 7 cm)

8- چک کردن کلیه مشخصات آرماتور مصرفی مطابق نقشه قبل از بتن ریزی

9-رساندن پرت مصرفی آرماتور در اجرا به حداقل ممکن

10- دسته بندی آرماتورها بر اساس سایزهای یکسان در انبار جهت سهولت در مصرف

نصب صفحات :

نصب صفحات جهت استقرار ستونهای اصلی بر روی آنها جهت انتقال وزن سازه به فونداسیون و سپس زمین در آکس فونداسیونها صورت می گیرد ابعاد و ضخامت صفحات بر اساس محاسبات سازه ای انجام می پذیرد صفحات توسط بلتها ( حداقل 4 عدد ) در داخل بتن تحکیم می شوند آنچه که در اجرای آن بسیار حائز اهمیت است در یک امتداد بودن اکس صفحات و همچنین تراز کردن آنها دقیقاٌ در یک کد ارتفاعی ( LEVEL) می بایست صورت گیرد که این امرباکمک دستگاه زاویه یاب و یا ترازیاب انجام می پذیرد .

بتن ریزی فونداسیون ها

لازم است قبل از دانستن نکات اجرایی بتن ریزی از برخی مسائل ودانسته های مصالح تشکیل دهنده بتن شامل سیمان ، آب ، ماسه و سنگدانه آگاهی داشته باشیم .

الف : نکات اجرائی سیمان

A : سیمان معمولی مصرفی پر تلند یاکتی و فله ( در کسیه های سالم ) در وزن 50Kg توسط بونکر از کارخانه تا محل مصرف حمل می شود .

B: سیمان مصرفی باید فاسد نباشد و کلینکر آن سوخته نباشد تا مجاز به مصرف باشد .

C: انبار کردن سیمان در انبارها و دور از رطوبت باید صورت گیرد ( حداقل 12پاکت می توان روی هم قرار داد )

D : سیمان فله در صورتیکه درانبار باشد 7-6 روز و در صورتیکه در سلو باشد باید پس از سه ماه مصرف شود .

E : مصرف سیمان بیش از 500 kg/m³ در بتن مجاز نیست .

F : در صورتیکه از ضد سولفات مصرف می شود مقاومت 42 روزه به جاری مقاومت 28 روزه مبنای سنجش قرار می گیرد .

G : حداقل مصرف سیمان در بتن های غیر مسلح ³200 kg/m و بتن ریزیهای مسلح 300 kg/m³ می باشد .

H : در صورت تغییر نوع سیمان سیلومیبایست کاملاٌ تمیزگردیده و سپس سیمان جدید در آن نگهداری شود .

I: در هر کارگاه مشخصات کلی سیمان مصرفی می بایست روی سیلو نصب شده باشد .

ب: نکات اجرایی آب مصرفی در بتن

A : آب مصرفی در بتن باید خالص باشد ( آب آشامیدنی باشد)

B : منبع تهیه آب به تأیید دستگاه نظارت برسد

C : مواد مضر برای آب بتن ، روغن ، املاح ، مواد قلیایی ، اسیدها ، مواد قندی ، مواد آلی وغیره می باشد

D : نسبت درصد مواد موجود در آب نباید از مقادیر زیر تجاوز نکند

مواد آلی دو دهم در هزار مواد قلیایی یک در هزار

مواد معدنی سه در هزار سولفاتها نیم در هزار

E : کار آب در بتن شامل دو قسمت است یکی ترکیب شیمیایی با سیمان و انجام هیدراتاسیون سیمان و دیگر روان و شکل پذیر نمودن ترکیب بتن

F : ناخالصی های آب علاوه بر تأثیر دراز مدت بر مقاومت و حجم بتن سبب خوردگی و زنگ زدن فولاد در بتن مسلح می شود

G : مقاومتهای 7 و 28 روزه نمونه های ساخته شده با آب غیر آشامیدنی باید حداقل معادل 90 درصد مقاومتهای نظیر نمونه های مشابه با آب مقطر باشد .

H : مقدار PH آب مصرفی در بتن حداقل 5/4 و حداکثر 5/8 باشد .

ج : نکات اجرائی مصالح سنگی در بتن ( ماسه )

A : شن و ماسه باید از سنگهای سخت مانند گرانیت ، سلیس و غیره باشد

B : به کاربردن ماسه های شیستی و آهکی ممنوع است

C : شن و ماسه باید تمیز بوده و دانه های آن پهن و نازک یا دراز نباشد

D : مقاومت فشاری سنگهایی که برای تهیه شن و ماسه مورد استفاده قرار می گیرد نباید دارای مقاومت فشاری کمتر از 300 Kg/cm² باشد

E : 95 درصد از ماسه ای که برای کارهای بتن مسلح بکار می رود باید از الک 76/4 میلیمتر عبور کرده و تمام دانه های ماسه باید از سرندی که قطر آن 5/9 میلیمتر می باشد عبور نماید .

F : حداکثر لای و ذرات ریز ماسه نباید از مقادیر زیر تجاوز کند

الف – در ماسه طبیعی 3 درصد حجم ب- در ماسه تهیه شده از سنگ شکسته 10 درصد حجم