محدوده مطالعاتی در غرب شهرستان ورامین و جنوب غرب شهرستان پاکدشت واقع شده است. محدوده در جنوب شهر تهران قرار دارد و جزء استان تهران می‌باشد.

آب و هوای این منطقه خشک و نیمه بیابانی است. تغییرات میزان درجه حرارت روز، شب و فصول زیاد است. حداکثر درجه حرارت در تابستان‌ها به 42 درجه بالای صفر و حداکثر آن در زمستان به 4 درجه زیر صفر می‌رسد.

پهنه رسوبی - ساختاری البرز شامل بلندی های شمال صفحه ایران است که به شکل تاقدیسی مرکب در یک راستای عمومی خاوری ـ باختری، از آذربایجان تا خراسان امتداد دارد.

موقعیت محدوده مطالعاتی از نگاه تکتونیک صفحه‌ای در شکل 5-2 مشاهده می‌شود . محدوده مطالعاتی در نقشه زمین‌شناسی 1:250،000 تهران و نقشه زمین شناسی 1:100،000 ورامین واقع شده است. شکل 5-3 موقعیت محدوده را در نقشه زمین‌شناسی 1:250،000 و شکل 5-4 راهنمای نقشه زمین‌شناسی 1:250،000 را نشان می‌دهد..

منطقه از نگاه زمین‌ساختاری در پهنه ایران‌ مرکزی جای گرفته است. با توجه به رخساره‌های گوناگون موجود در گستره ورقه، رویداد چنین فاز کوهزایی محتمل است. جنبش‌های زمین‌ساختی در زمان ائوسن موجب خروج گدازه‌های آتشفشانی در انواع حد واسط تا بازیک در بخش‌های میانی و جنوبی منطقه شده است. همین جنبش‌ها در مراحل بعدی و تکامل یافته‌تر موجب قرار گرفتن واحدهای رسوبی و تخریبی و تشکیل واحدهای مارن، مارن قرمز و گچدار، گچ و شیل (هم‌ارز سازند قرمز زیرین) در این منطقه شده است.

به رسوباتی که اندازه آنها بین 0.06 تا 2 میلی متر می‌باشد، اصطلاحا شن و ماسه می‌گویند. مصارف عمده شن و ماسه در تهیه بتون‌های سیمانی و آسفالت است. شن و ماسه در رودخانه هایی که سنگ‌های غنی از کانی‌های رسی، میکا و گچ دارد، پیدا می‌شود. شن و ماسه در اندازه‌های معینی جهت تهیه بتن، سیمانکاری، جاده سازی و آسفالت کاری به کار می‌رود. شن و ماسه بستر رودخانه‌های بزرگ، تراس‌های رودخانه ای یا بستر قدیمی رودخانه‌ها که معمولاً دانه‌بندی آنها از ذرات ماسه ریز تا قطعه سنگ به قطر 20 سانتی‌متر می‌باشد، می‌توانند بعنوان ماده اولیه کارگاه‌های تهیه شن و ماسه مورد استفاده قرار گیرند. رودخانه‌ها در هنگام عبور از مناطق کوهستانی سنگهای بستر خود را تخریب کرده و با خود حمل می‌نمایند. مواد تخریب شده در حین حمل نیز خرد شده و طی مسیر گرد شدگی حاصل می‌نمایند. این مواد حمل شده در بعضی از قسمت‌های مسیر رودخانه جائی که سرعت و فشار جریان آب کم می‌شود، باقی گذاشته می‌شوند و تشکیل ذخایر شن و ماسه را می‌دهند.

ذخایر مصرف شونده بعنوان اجزاء سیمان باید تمیز یعنی عاری از گل، میکا و مواد ارگانیکی باشند. رس اگر بصورت دانه‌های پراکنده باشد ممکن است مضر ولی اگر بصورت کلوخه‌های پراکنده یا لایه ای باشد که بشود آنها را حذف کرد و یا اگر به مقدار کم بوده و بتواند شسته شود، قابل تحمل خواهد بود.

مشخصات موثر شن و ماسه که هنگام استفاده از آن در نظر گرفته می‌شود، شامل مقاومت در مقابل برودت و گرما در شرایط خشک و مرطوب مقاومت شیمیایی آن، شکل، اندازه دانه‌ها، وزن مخصوص، میزان تخلخل و جذب آب، مواد مضر و مواد رنگی و‌... می‌باشد. این مشخصات با انجام آزمایش روی نمونه‌های اخذ شده از معدن به دست می‌آید

فهرست مطالب

1- چکیده1

2- مقدمه. 3

3- موقعیت جغرافیایی و مختصات محدوده مطالعاتی.. 4

3-1- موقعیت و آدرس محدوده مطالعاتی.. 4

3-2- قرارگیری محدوده مطالعاتی در نقشه‌های مبنا7

3-3- مشخصات چهارگوش محدوده مطالعاتی.. 10

4- شرایط آب و هوایی.. 11

5- توپوگرافی و ژئومورفولوژی.. 12

6- زمین‌شناسی.. 13

6-1- زمین‌شناسی ناحیه‌ای.. 13

6-2- زمین‌شناسی محدوده مطالعاتی.. 16

6-2-1-واحد آبرفتی(Q^p)19

6-2-2- واحد سولفات سدیم رسی(Q^s)19

6-2-3- واحد کنگلومرایی پلیوسن (PL^c)19

7- زمین شناسی ساختمانی ناحیه ای.. 20

7-1- گسل‌ها و چین‌خوردگی‌های منطقه. 21

8- زمین‌شناسی اقتصادی.. 22

8-1- مصرف شن و ماسه به عنوان یکی از مواد تشکیل دهنده آسفالت.. 22

8-2- مصرف شن و ماسه بعنوان یکی از مواد بتن (Aggregate)24

9- شرح خدمات عملیات اجرایی اکتشاف و هزینه‌های مربوطه. 25

10- زمان بندی اجرای طرح اکتشاف.. 28

11- منابع و ماخذ.29

فهرست اشکال

شکل 3-1- موقعیت محدوده مطالعاتی در کشور ایران. 5

شکل 3-2- موقعیت محدوده مطالعاتی نسبت به شهرهای اطراف آن. 6

شکل 3-3- موقعیت محدوده مطالعاتی در نقشه زمین شناسی 1:250،000تهران. 8

شکل 3-4- موقعیت محدوده مطالعاتی در نقشه‌ توپوگرافی 000,1:25. 9

شکل 6-1- زیرپهنه‌های ساختاری البرز با توجه به عملکرد گسل‌ها و راندگی‌‌ها15

شکل 6-2- نقشه ایران از نگاه تکتونیک صفحه‌ای.. 16

شکل 6-3- موقعیت محدوده مطالعاتی در نقشه 1:250،000 زمین‌شناسی تهران. 17

شکل 6-4- راهنمای نقشه زمین‌شناسی 1:250،000 تهران. 17

شکل 6-5- موقعیت محدوده مطالعاتی در نقشه 000,1:100 زمین‌شناسی ورامین.. 18

شکل 6-6- راهنمای نقشه زمین‌شناسی 1:100،000 ورامین.. 18

طرح مطالعاتی تونل بلند مدت آبرسانی به شهر شیراز با طول بیش از km 25 برای تامین بخشی از آب شهر شیراز و انتقال آب از سد درود زن به شهر شیراز می باشد برای مطالعه اولیه این تونل 9 گمانه در حد فاصل کیلومتر 15 ، 25 آن پیش بینی شده که به شرح مفصل در مورد آنها پرداخته خواهد شد . کارفرمای این پروژه شرکت آب منطقه ای فارس و پیمانکار آن شرکت زمین فن آوران بوده که نظارت آن نیز بر عهده شرکت مهندسین مشاور تهران بوستن می باشد.

فهرست مطالب

مقدمه....................................

کلیات.....................................

فصل اول:مطالعات کلی

1-1-مطالعات ژئوتکنیکی.....................

2-1-ناحیه مورد بررسی و راههای دسترسی.......

3-1-مختصری از زمین شناسی مسیر................

فصل دوم: واحدهای سنگچینه ای منطقه

1-2- سازند پایده..........................

2-2- سازنده ساچون.........................

3-2- سازند جهرم...........................

4-2- سازند آسماری..........................

5-2- نهشته های کواترنر.....................

فصلسوم: ساختار زمین شناسی منطقه

1-3-گسله ملوس جان.........................

2-3- گسله سراسری بخش محوری کوه ملوس جان.....

3-3- گسله های جنوب کوه ملوس جان...........

فصل چهارم :حفاری

1-4-سیکل حفاری چاه اکتشافی.................

2-4-دستگاههای حفاری( drilling rigs).............

3-4- کربارل سینگل..................

4-4- کربارل دوبل ..........................

5-4-فنر مغزه گیر (core lifter) .................

6-4- Casing یا لوله جداری....................

7-4-سرمته..................................

8-4-رادها..................................

9-4-پکر...................................

10-4-سرمته جداری ( casing bit) ...............

11-4-کفشک جداری (casing shoe).................

12-4-سیال حفاری ( drilling fluid) در حفاری الماسی

13-4-پمپ گل یاآب (mud or water pump)..........

14-4-لوله مشبک ............................

15-4-نمونه گیر SPT...........................

16-4-مخروط CPT.............................

17-4-سطل پکر ..............................

18-4-چکش SPT...............................

19-4-حفاری گمانه ها و نمونه گیری............

فصل پنجم : عملیات های جانبی درحفاری گمانه ها

1-5-سیمان کاری (cementing) درحفاری مغزه گیری....

2-5-عملیات fishing.............................

3-5-پیزومتر کردن گمانه........................

فصل ششم:آزمایش های بر جا

1-6-آزمایش های ژتوتکنیکی.....................

2-6-لوژن ....................................

3-6-لوفوان................................

منابع

این پروژه نقش سازنده ای زمین شناسی در وضعیت هیدروژئولوژیکی دشت یزد – اردکان با استفاده از دور سنجی را مورد بررسی قرار داده است . با توجه به کمبود آب منطقه چه از لحاظ شرب و چه از لحاظ کشاورزی و نیز پائین بودن کیفیت آب در اکثر نقاط منطقه ، اهمیت انجام این پروژه به وضوح مشخص می باشد . لذا امید است انجام این تحقیق ، در حل مسائل آبی منطقه کمکی هر چند ناچیز بکند .

در انجام این پروژه شرکت آب منطقه ای یزد در مورد مطالعه زمین شناسی منطقه و مطالعه آبهای زیر زمینی منطقه و همچنین موسسه سنجش از دور بصیر در مورد کارهای دورسنجی همکاریهای لازم را داشته اند .

این گزارش مشتمل بر پنج فصل است .

فصل اول در مورد تکنولوژی سنجش از دور و کاربرد آن در هیدروژئولوژی توضیح
می دهد .

فصل دوم انواع سازند های زمین شناسی از نظر هیدروژئولوژی را مورد بررسی قرار
می دهد .

در فصل سوم به هیدروژئولوژی دشت یزد – اردکان اشاره شده است .

فصل چهارم در مورد کاربرد سنجش از راه دور در بررسی نقش سازنده های زمین شناسی و اثر آن بر منابع آب زیر زمینی منطقه از نقطه نظر کمی و کیفی توضیح می دهد و در پایان فصل نیز به شرح و تفسیر عکسهای تهیه شده از Google Earth می پردازد و در نهایت فصل پنجم مربوط به نتیجه گیری و پیشنهادات می باشد .

فهرست مطالب

مقدمه ۴
۱-۱- جایگاه سنجش از دور ۷
۱-۲- تعریف سنجش دور ۸
۱-۳- مبانی رادیومتری سنجش از دور ۹
۱-۳-۱- سیستم سنجش از دور ۹
۱-۳-۲ – انرژی الکترومغناطیسی ۱۰
۱-۳-۳- طیف الکترومغناطیسی ۱۰
۱-۳-۴- محدوده اپتیکی ۱۱
۱-۴- سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیائی GIS 12
1-5- طریقه جمع آوری و ثبت اطلاعات جغرافیایی ۱۳
۱-۶- تفسیر و تجزیه تحلیل اطلاعات سنجش از دور ۱۸
۱-۶-۱- کلیات ۱۸
۱-۶-۲- تفسیر اطلاعات ماهواره ای ۱۹
۱-۶-۳- خصوصیات تصاویر رقومی ۱۹
۱-۷- کاربرد داده های ماهواره ای در ژئومورفولوژی و زمین شناسی ۲۰
۲-۱- چگونگی تجمع آب در زیر زمین ۲۳
۲-۱-۱- آبخیز یا سفره راه ۲۳
۳-۱-۲- سفره ناتراوا ۲۳
۲-۱-۳- مناطق بی آب ۲۳
۲-۱-۴- حفره های آب ۲۴
۲-۲- تخلخل ۲۴
۲-۲-۱- آشنایی ۲۴
۲-۲-۲- تخلخل اولیه وثانویه ۲۴
۲-۳- توزیع آبهای زیرزمینی در جهت قائم ۲۵
۲-۴- قابلیت سنگها و مواد مختلف برای تشکیل آبخیز ۲۶
۴-۱- مواد نامتراکم ۲۷
۲-۴-۲- سنگهای رسوبی ۲۸
۲-۴-۳- سنگهای آذرین و دگرگونی ۲۹
۱-۳- موقعیت و وسعت ۳۲
۲-۳- جمعیت و تقسیمات کشوری ۳۵
۲-۳- جمعیت و تقسیمات کشوری ۳۵
۳-۳- راههای ارتباطی ۳۵
۴-۳- صنایع و معادن ۳۶
۵-۳- آب و هوا ۳۷
۶-۳- زمین شناسی ۳۸
۳-۶-۱- دوران پرکامبرین ۳۹
۳-۶-۲- پرکامبرین بالایی – اینفراکامبرین ۳۹
۳-۶-۳- پالئوزوئیک ۴۱
۳-۶-۴- پالئوزوئیک زیرین ( کامبرین – اردوپسین – سیلورین ) ۴۱
۶-۳-۵ – پالئو زوئیک بالایی ( دونین – کربنیفر – پرمین ) ۴۲
۶-۳-۵-۱- دونین زیرین ۴۲
۶-۳-۵-۲- دونین بالایی – کربنیفرزیرین ۴۲
۶-۳-۶- مزوزوئیک ۴۲
۶-۳-۶-۱- تشکیلات شمشک ۴۳
۶-۳-۶-۲- تشکیلات بادامو ۴۳
۶-۳-۷- سنوزوئیک ۴۳
۶-۳-۷-۱- ترشیاری ۴۳
۶-۳-۷-۲- کواترنری ۴۴
۷-۳- آبهای سطحی ۴۴
۷-۳-۱- مسیل فخرآباد ۴۵
۷-۳-۲- مسیل فیض آباد ۴۵
۷-۳-۳- مسیل اسلامیه ۴۵
۷-۳-۴- کانال دره گاوان ۴۵
۷-۳-۵-کانال مشیر ۴۵
۸-۳- آبهای زیرزمینی ۴۵
۸-۳-۱- تقسیم بندی دشتها و سفره های آب زیرزمینی حوضه آبریز ۴۶
۱-۴- اثر سنگهای آذرین ۵۱
۲-۴- اثر تشکیلات آهکی ۵۲
۳-۴- اثر تشکیلات ماسه سنگی و کنگلومرایی ۵۳
۴-۴- اثر تشکیلات شیلی – مارنی و تبخیری ۵۵
۵-۴- اثر تشکیلات آبرفتی و رسوبات ناهم جوش دشتها ۵۷
بررسی تصاویر ماهواره ای دشت یزد – اردکان ۵۹
نتیجه گیری ۶۷
منابع و مآخذ ۶۸