مقدمه

درس ریاضی بدون شک یکی از مهم ترین درس هایی است که دانش آموزان در تمام مقاطع تحصیلی به دانستن و درک آن احتیاج دارند. بسیاری از دانش آموزان به دلایل گوناگون از جمله شیوه تدریس دبیر، تجربه های ناموفق، فشارهای والدین، کم تمرینی و دشواری در یادگیری مفاهیم ریاضی چنان از این درس دچار ترس و اضطراب می شوند و از خود مقاومت نشان می دهند که گاهی ساده ترین اعمال ریاضی را هم نمی توانند انجام دهند.در حالی که امروزه با توجه به تسلط رشته ریاضی بر علوم و تکنولوژی جدید، ضرورت بیشتری برای یادگیری این علم و فهم و درک قوانین آن حس می شود. از این رو آنچه دبیران نیاز به دانستن آن دارند، ساده سازی در مفاهیم، تاکید بر مبانی اولیه علم ریاضی و ارائه تمرین ها و مثال های گوناگون است. اضطراب ریاضی موجب ضعف فرآیندهای ذهنی برای انجام عملیات ریاضی، منفی نگری و سردرگمی دانش آموزان می شود. این گروه با اجتناب از کلاس ریاضی، ناتوانی در انجام آزمون های ریاضی و اضطراب و تشویش فراوان از یادگیری این درس طفره می روند. این تصور که استعداد ریاضی مادرزادی است یا پسرها نسبت به دخترها عملکرد بهتری در درس ریاضی دارند و یا درس ریاضی درس منطق است، نه درس خلاقیت موجب عقب نشینی و مقابله برخی از دانش آموزان از یادگیری علم ریاضی می شود.

متأسفانه به رغم جدی بودن تأثیر عوامل روانی و هیجانی بر عملکرد علمی افراد، به ویژه در علوم پایه واز جمله ریاضیات ، مطالعه در خور توجهی در این باره به زبان فارسی موجود نیست. در حالی که شناخت و کنترل عوامل ( درونی و بیرونی ) پیش برنده یا بازدارنده فراگیران در میدان فعالیت های ریاضی مورد توجه والدین، مربیان و پژوهشگران است .

تغییر حالت های روانی و برانگیختگی ها ی آشکار فراگیران در مقابله با وضعیت های مختلف آموزشی و یادگیری ریاضیات، به پژوهشگران آموزش ریاضی را مصمم تر می سازد تا تأثیرات هیجانی و برانگیختگی های روانی را بر رفتار ریاضی یادگیرنده ها – خواه دانش آموز یا دانشجو – شناخته و برای کنترل علمی و عملی آن در پی چاره بر آیند.

ناظر بر چگونگی بروز دانش ریاضی فرد در موقعیت های مختلف است که تحت تأثیر عوامل درونی و بیرونی واقع می شود. عوامل درونی و عوامل بیرونی به ترتیب نقش بردارهای تسهیل کننده و بازدانده رفتار ریاضی را ایفا می کنند .دنیای ریاضیات نیز از این مشخصه عمده قرن بیستم ، یعنی اضطراب ، بی نصیب نمانده است و به دلیل ویژگی های خاص و طبیعی این شاخه از دانش و معرفت بشری ، آسیب پذیری فراگیران را بیش از سایر شاخه ها ی علوم محتمل می سازد. اینک قبل از پرداختن به اضطراب ریاضی ، مناسب است که ابتدا تصویری روشن از مقوله اضطراب به طور کلی داشته باشیم . اضطراب چیست ؟ در متون روان شناسی اضطراب با معانی گوناگون به کار رفته است. به طور کلی اضطراب بیانگر حالت هیجانی نامطلوبی است که محصول فشار و کشمکش های روانی افراد می باشد و مشخصه بارز آن ترس از وقوع حوادث آینده است . چنانچه این ترس و تشویش، مبهم و پراکنده بوده و وابسته به چیز معینی نباشد و یا به صورت افراطی در آید آن را اضطراب نوروتیک گویند .

هرگاه فرد در وضعیتی قرار گیرد که در رویارویی با مشکلات وخطرهای احتمالی از اعمال توانایی های خود نامطمئن باشد، آن گاه او مضطرب قلمداد می شود. مانند رانندگی روی سطح لغزنده یا شرکت در امتحان ریاضی و... اصولاً تمایل به انتظار ناخوشایند از نتیجه کارها یکی از ویژگی های افراد مضطرب است. به علاوه ، بنابر پژوهش های انجام گرفته اضطراب و افسردگی به نحوی به یکدیگر مربوطند ؛ به طوری که افراد افسرده غالباً مضطرب هستند.

فهرست مطالب

چکیده.. 3

مقدمه.. 4

بیان مسأله.. 5

اهداف تحقیق.. 7

توصیف وضع موجود ( شواهد 1).. 8

الف. شاخص‌های کیفی وضع موجود.. 8

ب. شاخص‌های کمّی وضع موجود.. 9

گردآوری داده‌ها :.. 12

تجزیهوتحلیلوتفسیر داده‌ها.. 15

گرد آوری داده‌ها جهت ارائه راهحل‌ها.. 16

الف. مصاحبه.. 16

ب. مشاهده باز.. 16

ج. پرسش نامه.. 17

ادبیات موضوع.. 17

الف: پیشینه نظری.. 18

پیشینه ی عملی:.. 19

راه حل‌های پیشنهادی.. 21

انتخاب راه حل‌ها.. 24

اجرای راه حلهای انتخابی (گردآوری شواهد 2).. 24

نتیجه گیری:.. 26

پیشنهاد‌ها و راهکارها.. 28

فهرست منابع و مآخذ.. 30

ج

چکیده

تحقیق حاضر مربوط به دانش آموزان مدرسه ابتدایی ................ واقع در شهرستان......... و با جمعیت نمونه 26 نفر دانش­آموز انجام شده است. مسأله ی مورد نظر، بی­علاقه­گی، بی­توجهی و غیر­فعال بودن اغلب دانش­آموزان یادشده درانجام فعالیت­های درس ریاضی و رضایت بخش نبودن نتایج آزمون های عملکردی آنان بوده و هدف از انجام این تحقیق، افزایش میزان علاقه­مندی دانش­آموزان دبستان......... یاد شده به درس ریاضی و انجام فعالیت­های آن دردرس مورد نظر بوده است. بر این اساس، پژوهشگر با استفاده از روش­های علمی به منظور کسب داده­های لازم، از منابع گوناگون تحقیق مانند: همکاران و مدیر، سرگروه آموزشی درس ریاضی، دانش­آموزان و والدین آن­ها، کتاب­ها، مجلات، اینترنت، بررسی کارنامه­ی تحصیلی و ارزیابی نتایج آزمون­های برگزار شده، به تجزیه و تحلیل آن­ها جهت شناسایی عوامل موثر در ایجاد مسأله و یافتن راه­حل­های پیشنهادی پرداخت. سپس به انتخاب چندین راهکار عملی از میان راه حل­های پیشنهادی مبادرت ورزید. آن گاه پس از اعتبار بخشی توسط گروه پژوهش، به اجرای راه­حل­های انتخابی اقدام نمود که عبارت بودند از: 1. تنظیم جدولی به منظور ارزش­یابی تشخیصی و تکوینی و تعیین روش تدریس2. تشکیل انجمن کودکان ریاضی­دان 3. تنظیم فرم ارزش­یابی فعالیت­های عملکردی دانش­آموزان تنظیم شبکه­ی تلوزیونی ویژه­ی کودکان. لازم به ذکر است، پس از اجرای راه­حل­های فوق، پژوهشگر موفق گردید تا فراوانی دانش­آموزان علاقه­مند به یادگیری مفاهیم ریاضی را از 7 نفر در اوایل سال تحصیلی به ۱۴ نفر درپایان سال تحصیلی برساند.در پایان این نتیجه به دست آمد که، استفاده از روش­های متنوع تدریس، متناسب با هدف هر درس، ارائه فعالیت­های عملکردی به دانش­آموزان با توجه به تفاوت­های فردی، نیازها و علایق آنان و تشویق­های مناسب، تقویت حافظه دیداری و شنیداری، پرورش دقت و توجه فراگیران، در قالب بازی های هدفدار، در افزایش میزان علاقه­مندی آنان به درس ریاضی و انجام فعالیت­های عملکردی آن، بسیار مؤثر بوده است.

حال با توجه به این مطالب به نظر میرسد به منظور در گیر کردن و ادامه شرکت دانش آموزان در فرایند یادگیری و فراگیری هر چه بیشتر مطالب توسط آنها ، فهم ترجیحات، سبک یادگیری و سبک شناختی هر یک از آنها بسیار مؤثر است.بنابر این سازگار کردن روشهای آموزشی دانش آموزان با سبک های یادگیری آنها بسیار سودمند است. این امر مستلزم این است که در ابتدا سبک ها ی یادگیری آنها را شناسایی کنیم. هدف اصلی این پژوهش نیز شناسایی نقش رویکردهای یادگیری در میزان اثربخشی روش یادگیری مشارکتی در درس ریاضی است.

فهرست مطالب

فصل اولکلیات.. 1

مقدمه.. 2

بیان مساله.. 3

فرضیه های پژوهش.. 4

سوالات تحقیق.. 4

مراحل اجرای طرح.. 5

فصل دومادبیات تحقیق.. 6

نظریه اندیشمندان.. 7

تحقیقات انجام شده مرتبط با موضوع.. 12

منابع 16