مقاله بررسی جامع اینترانت در 17 صفحه ورد قابل ویرایش

اینترانت

مفهومی تازه در تبادل اطلاعات موسساتی

چکیده:

سال گذشته ، در بین شرکت‌ها الگوی وب از یک انبار یادداشت به ابزار جدیدی که می‌تواند بازدهی کاری را افزایش دهد تبدیل شده است. در حوزه فن آوری اطلاعاتی، شاید اینترانت ها اینترنت داخلی یا موسساتی – تحولی مهم در عصر حاضر به شمار آیند. مفهوم اینترانت، از اینترنت و به عنوان گامی طبیعی در راه تحول آن، حاصل آمده است. همان مقاوله نامه نظارت بر انتقال / مقاوله نامه اینترنت [1] یا به عبارتی همان الگوی خدمات دهنده / خدمات گیرنده [2] وب در اینترنت نیز مورد استفاده قرار می گیرد. این مقاله، ابتدا دلایل منطقی برای ایجاد اینترنتهای موسساتی را شرح می دهد و دلایل عمده تاثیر چشمگیر فن آوری اینترانت بر حوزه برنامه های کاربردی شبکه های تجاری را شرح می دهد و علت عمومیت یافتن فراوان اینترانت در میان شرکت های گوناگون را بیان می دارد. سپس، ویژگی های بارز کاربردی آنها توصیف خواهد شد. بحث درباره برنامه های خاص اینترانت، کارکردهای تازه ای که اینترانت برای تاجران و بهره گیران عمومی فن آوری های اطلاعاتی فراهم آورده است و تفاوت های مشخص و بارز آن با گروه افزارهای [3] موجود، از دیگر موضوعاتی است که به آنها پرداخته خواهد شد.

اینترانت[4] اینترانت شبکه ای رایانه ای است که از زبان مشترک ارتباطی شبکه جهانی اینترنت برای تبادل داده ها استفاده می کند و تمام خدمات اینترنت، از جمله پست الکترونیکی ، تار جهان گستر، انتقال فایل (FTP)، گروههای خبری [5] و تله کنفرانس را در شبکه ای اختصاصی برای استفاده کنندگان مشخص آن شبکه ای اختصاصی برای استفاده کنندگان مشخص آن شبکه ارائه می دهد و لزوما به اینترنت متصل نیست (6). تفاوت اساسی میان شبکه اینترانت و سایر شبکه ها در آن است که این شبکه ابر اساس پروتکل های اینترنت نظیر TCP/IP [6] و HTTP [7] شکل می گیرد. هدف اصلی از نصب اینترانت ها تسهیل ارتباطات و به اشتراک گذاشتن منابع – اعم از سخت افزاری- است؛ که به اشتراک گذاشتن منابع اطلاعاتی نقش عمده ای در این نظام دارد(5).


تاریخچه

اینترانت خود تاریخچه ای مستقل ندارد، زیرا یکی از دستاورردهای اینترنت به شمار می رود و در واقع چند سالی پس از آنکه اینترنت پا به عرصه جهانی گذاشت، اینترانت و اکسترانت نیز پدید آمد.

بنابراین، برای آشنایی با تاریخچه اینترانت، ناگزیر باید چگونگی شکل گیری اینترنت را مرور کرد؛ به همین سبب در دنیا سال 1995 را سال اینترنت، سال 1996 را سال اینترانت، و سال 1997 را سال اکسترانت نام گذاری کرده اند (3: 70).

در ایران، از اواسط سال 1374 که نرم افزار سیستم عامل شبکه (NT SERVER) شرکت رایانه ای نت اسکیپ [8] وارد کشور شد، به سبب سهولت نصب اینترانت ها بر روی این سیستم عامل شبکه، نصب اینترانت ها آغاز گردید و از آن زمان تاکنون، این جریان در دنیا و ایران رشد فزاینده ای داشته است (1: 67). به طور مثال، وزارت کشاورزی ایران در همان سال توانست از خدمات شبکه اینترنت استفاده کند؛ سپس اداره کل آمار و اطلاعات این وزارتخانه، با ایجاد اینترانت، اطلاع رسانی و ارائه خدمات به متقاضیان را با روشی آسان و سریع به انجام رساند. در این شبکه، خدمات اطلاعاتی از جمله اخبار و رویدادها، آمار کتاب های موجود در کتابخانه اداره کل آمار و اطلاعات و ارتباط با سایت های کشاورزی مربوط عرضه می شود. همچنین اطلاعات سازمانی و برنامه های کاربردی مانند نظام زراعت یا هزینه تولید محصولات کشاورزی و هواشناسی نیز در دسترس متقاضیان قرار می گیرد. علاوه بر آن، تصاویری از دیدنی های ایران همراه با موسیقی نیز قابل بازیابی است (1: 67؛ 4: 55-59).
منطق

شکوفایی اینترنت، به ویژه تب وب، در دو سال گذشته در میان سازمانهایی با اندازه و حوزه های همه گیر شده است.

امروزه، شرکتها آموخته اند که ارتباط با اینترنت به معنی دستیابی به بسیاری از منابع اطلاعاتی – غالباً با ارزش است که ممکن است برای سازمان مفید باشد. از طرف دیگر، انتشار اطلاعات و ارتباط با مشتریان و تولید کنندگان از طریق شبکه، از امکانات تازه ای است که شرکت های امروزی با آن به عنوان چالشی جدید روبرو هستند.

در این وضعیت، بسیاری از شرکت ها از خود می پرسند: اگر اینترنت بر فن آوری قابل اعتماد، همگانی و تجربه شده اس استوار است. اگر خدمات و برنامه های کاربردی متنوع‌اند و اگر وب به استاندارهای بالفعلی برای دستیابی و اشاعه اطلاعات جهانی تبدیل شده است، چرا از همه توان های بالقوه آن برای بهره گیری از فرایند های درونی اطلاعات بهره نگیریم؟

اینترانت، به عنوان گواه و شاهدی برای پاسخ گویی به این سوالات شکوفا شده است. به زبان ساده ،« اینترانت» اصطلاحی توصیفی است که به شبکه داخلی شرکت های اطلاق می شود که از خدمات و فن آوری های اینترنت داخلی شرکت هایی اطلاق می شود که از خدمات و فن آوری های اینترنت به طور اخص سیستم وب بهره می گیرند اما با حد و مرزهای فیزیکی و فرآیندهای داخلی و ویژه سازمان منطبق شده اند، طوری که اطلاعات مسلم و مطمئنی را فقط برای کارکنان آن سازمان و نه برای جامعه اینترنت فراهم می‌آورند. با بهره گیری از اینترانت ها، تدارک فرایندهای نشر داخلی و دیگر امور مشارکتی و همچنین برقراری ارتباط ساده و بی با افراد دیگر، ساده تر و کارآمدتر است.
جنبه کار کردی اینترنت

از دیدگاه کارکردی ، اینترنت با کمترین هزینه و تلاش و در کوتاهترین زمان، حجم عظیم منابع اطلاعاتی موجود در سازمان را روی رایانه شخصی هر یک از افراد سازمان منتقل و قابل دسترس می کند. فرض کنید شرکتی 20 سایت رایانه ای و 3000 کارمند دارد. این کارمندان باید به اطلاعات سازمان مثل، انبار شرکت، تغییر سیاست ها، دستنامه های آموزشی، فرآیندهای سازمانی و موارد هر چند و مشخصات کالاها دسترسی داشته باشند. گروه های کاری ویژه و بخش های مختلف، به داده های محرمانه و قابل اعتماد نیازمندند. هر بخش احتمالا در حوزه های جغرافیایی مختلف غالبا پایگاهی ویژه دارد که گزارشات و داده های آن بخش را شامل می شود. این گزارشات باید برای رئیس اداره فرستاده شود (2 و 1). در فرآیند معمول، گزارشات به صورت نسخه های جایی تهیه شده و در قالب منابعی مثل دست نامه‌ها، فهرست ها و غیره توزیع می شوند. تولید مواد جایی نه تنها گران و وقتگیر است بلکه روز آمد کردن منظم آن بسیار دشوار است.

از طرف دیگر، افراد چگونه مطمئن شوند که اطلاعات دریافتی جدید است و پیش از کهنه شدن به دست آنها رسیده است؟ چگونه باید اطمینان یافت که کارمندان از جزئیات سیاستگذاری های مهم یا مسائل دیگری که اخیرا تغییر یافته، با خبر شده اند؟ پاسخ صریح به این سوال آن است که با فنآوری موجود چنین امری امکان پذیر نیست. با این همه، این یک حقیقت مسلم است که اطلاعات باید تا حد ممکن دقیق و صحیح حفظ شود و سریعا در دنیای تجارت که هرچه بیشتر پویا و رقابت انگیز است به گردش در آید.

راه حل مشکلات فوق در اینترانت نهفته است چرا که اینترانت:

- می تواند اطلاعات را بر اساس تقاضا و هنگام نیاز در اختیار قرار دهد؛

- دقت و روزآمد بودن اطلاعات را تضمین کند؛

- ما را از ذخیره اطلاعات دی یک منبع و مکان واحد مطمئن سازد (هر چند ذخیره اطلاعات در یک محل ضرورتی ندارد).

- اجازه می دهد تا گروههای تولید کننده، اطلاعات را نگهداری کنند.

- امروزه، با بهره گیری از فن آوری های عمومی اینترنت که تحولات بنیادی، در میان انقلاب های اینترنتی، انقلابی حقیقی برای سیستم های اطلاعاتی جهان تجارت است. اینترانت، هزینه ها را کاهش داده و در زمان توزیع و اشاعه اطلاعات صرفه جویی می‌کند به جای تولید مدارکی مثل خبرنامه ها، پیش نویس ها، سیاست گذاری ها، پروژه ها و دیگر وظایف مشارکتی به صورت نسخه های کاغذی و توزیع آنها در بین اعضاء، می توان این اطلاعات را بر روی صفحات وب داخلی ذخیره کرد تا بهره گیران اینترانت بتوانند از آنها استفاده کنند.

علاوه بر این، در اینترانت می توان اطلاعات برون سازمانی موجود در وب را بر اساس نیازهای شرکت سازماندهی کرد. همچنین می توان از طریق رایانه سرویس دهنده وب داخلی، با گزارشات و انتشارات مرتبط موجود بر روی خدمات دهنده های عمومی وب- مثل اطلاعاتی درباره شرکت های رقیب ارتباط برقرار کرد. به طور خلاصه، به دلیل ویژگی های منحصر به فرد اینترانت مثل صرفه جویی در هزینه و زمان، تمرکز اطلاعات، ایجاد امکان اشتراک و سازماندهی اطلاعات از طریق صفحات وب، بهره گیری از آن برای انجام وظایفی چون انتشارات، مباحث مالی، بیمه، بهداشت، و غیره در میان شرکت های عمومیت یافته است.

- هم خوان شده است.

برنامه های کاربردی اینترانت

استفاده از فن آوری اینترنت در اینترنت های اختصاصی، به ویژه استفاده از الگوی وب، شدیدا بر فرهنگ شرکت ها تاثیرگذار بوده و عادت های کاری جاری را تغییر داده است. این تغییرات در حوزه های مختلف کاربردی یک شرکت، از بخش بازاریابی و فروش گرفته تا واحدهای آموزشی و منابع انسانی که هر یک به نحوی درگیر امر تولید هستند و با از اطلاعات شرکت استفاده می کنند و بسیاری از آنها نیز با یکدیگر همکاری دارند، رخ داده است.


چند برنامه آموزشی مرتبط در این زمینه عبارت اند از:

· انتشار مدارک سازمانی: شاید این برنامه ها از طبیعی ترین یا ضروری ترین برنامه در محیط اینترانتی است که از الگوی نشر وب نشات گرفته است. مواردی از اینگونه مدارک عبارتند از: خبرنامه های داخلی، راهنماهای منابع انسانی، گزارشات سالانه، فهرست قیمت محصولات، فهرست محصولات تولیدی، فرصت های شغلی و غیره. از دیگر مدارک منحصر به فرد می توان به این موارد اشاره داشت: پیش نویس نشست ها، قبض حقوقی کارمندان،‌پیش بینی های فروش، مشخصات محصولات جدید و بررسی طرح ها.

· دسترسی به راهنماها و پایگاه های اطلاعاتی شرکت: به عنوان مثال، جستجو در راهنمای تلفن، فهرست مشتریان ، سرگذشت نامه ها و … ؛

· برنامه های کاربردی گروه های کاری: مثل مدیریت پروژه برنامه نشست ها، گزارشات و غیره؛

· دوره های آموزشی: اینترانت امکان دستیابی ساده و کارآمد به دوره های آموزشی، منابع درسی، و موارد مشابه را فراهم می آورد. به دلیل امکان بهره گیری از امکانات سمعی و بصری و چند رسانه ای، این دوره های آموزشی نسبت به روش های سنتی کارایی بیشتری دارند؛

· ارائه محصولات شرکت به مشتریان بالقوه: هر کارمند در هر زمان به بخواهد می تواند به منابع داده ای جدیدی (مدارک، اسلاید و …) که ممکن است در هر سایتی وجود داشته باشد دسترسی یابد؛

· پست الکترونیکی: در حقیقت روش بالفعلی برای ارتباطات فردی و گروهی در داخل یک شرکت است. همچنین کراسه [9] های الکترونیکی، جایگزین محصولات کاغذی سنتی شده اند؛

· توزیع نرم افزار. محصولات جدید وبی مثل جاوا، از طریق شبکه امکان دسترسی بهره گیران به نگارش های جدید محصولات نرم افزاری را فراهم می آورند. بنابراین همه بهره گیران به جدیدترین نگارش نرم افزاری که باید در خدمات دهنده مرکزی روزآمد شود. دسترسی خواهند داشت.

یکی از جنبه های مهم فن آوری اینترانت آن است که برنامه های کاربردی فوق الذکر که بخش ها و گروههای مختلف شرکت از آن استفاده می کنند، از طریق یک واسطه ساده و آسان کار گرافیکی و فرامتن در دسترس قرار می گیرند. برای استفاده صرفا باید روی دکمه ارتباط تقه زد.

فایل نمونه قرارداد ارائه سرویس شبکه اینترانت استان شامل 3 صفحه می باشد.