پاورپوینت بررسی سبک معماری آذری در 87 اسلاید زیبا و قابل ویرایش با فرمت pptx

سبک آذری:

آذری سبکی در معماری اسلامی ایران منسوب به آذرباییجان,مشهور به سبک مغول یا ایرانی _مغول و مقارن با دوره ی حکومت ایلخانان بر ایران است.

نظریه بیرنیا در مورد سبک آذری:

سبک آذری در بی دگرگونی هایی که بر اثر اوضاع سیاسی,اجتمایی,...که در سبک رازی بدید آمد,از مراغه آغاز شد و با سبک مغولی راه تیریز و سلطانیه را بیموده و به سراسر ایران و خارج ایران نفوذ کرد و روز به روز آراسته تر شد.

وجه تسمیه:

این سبک با آمیزش و ترکیب و تلفیق معماری جنوب و سنت ها و روش هایی که از روزگاران کهن,بومی آذربایجان شده بود بدید آمد و به حق نام آذری گرفت.

سبک آذری به دو شیوه قابل تفکیک می‌باشد:

الف: شیوه ی اول سبک آذری مربوط به دوره‌ی ایلخانی به مرکزیت تبریز

ب: شیوه ی دوم سبک آذری مربوط به دوره‌ی تیموری به مرکزیت سمرقند

پاورپوینت بررسی شیوه معماری پارتی در 48 اسلاید زیبا و قابل ویرایش با فرمت pptx

شیوه پارتی

پس از حمله اسکندر، یونانی‌ها تلاش داشتند که به گونه‌ای سلیقه وفرهنگ خود را به ایرانیان تحمیل کنند، اسکندر برای رسیدن به این هدف، مخصوصاً در ایران فرمان داد تا ده هزار تن از سربازان و سرداران او با زنان ایرانی ازدواج کنند و خود نیز از میان شاهزادگان و نجیب‌زادگان ایرانی دو دختر را به همسری برگزید. همچنین او سی‌هزار تن از کودکان ایرانی را در میان سپاه خود قسمت کرد تا زیردست مقدونیان و یونانیان پرورده شوند و فنون جنگی و زبان یونانی را از آنان فراگیرند. با این همه برخلاف اقوامی که در چنین شرایطی فرهنگ حاکم را می‌پذبرفته‌اند، ایرانیان تن به این عمل ندادند.

باید گفت معماری پیشرفته‌ترین هنر یونانی است و به خاطر ظرافت و نظم و تزئینات ویژه آن، در طول تاریخ معماری اروپا در چندین دوره از آن تقلید شده است، البته این خصوصیات خدمتی به تنوع نمی‌کرده و سرانجام، معماری از قاعده‌های به دست آمده پا فراتر نمی‌گذاشته و از همین رو تکرار در طرح و شکل ساختمانهای یونانی فراوان است. برای نمونه در زمان ساسانیان دو ساختمان را نمی‌توان یافت که در طرح کاملاً همانند به هم باشند، هر کدام ویژگی خود را دارند و این از ویژگی‌های معماری ایران و در اینجا شیوه پارتی است.

در این ساختمانها از اصل « جفت» و « پد جفت» یا به گفته دیگر، « قرینگی» و «ناقرینگی» بهره‌گیری شده است. به نظر می‌رسد در ساختمانهایی که برای نیایش ساخته شده‌اند، مانند مهرابه‌ها (که نیایشگاه آئین مهری بود) و کاخهای پذیرایی که می‌بایست در آنها دید انسان به یک نقطه معطوف و متوجه بشود از جفت یا قرینگی بهره‌بری، ولی برعکس در ساختمانهایی که با کارکرد مسکونی مانند خانه و کاخ‌ها که باید تنوع ایجاد کرده، از پد جفت یا همان ناقرینگی بهره‌برده‌اند و این کار را سازندگان ایرانی به بهترین نحو انجام داده‌اند. این ویژگی را در کاخ سروستان می‌توان یافت. (شکل کاخ سروستان)

تزئینات معماری پارتیان

در معماری پارتی تزئیناتی مانند نقاشی و گچری وسیعاً به کار گرفته می‌شده است. گچبریهای کوه خواجه و نقاشیهای دیواری با رنگهای مختلف و گوناگون حکایت از تزئین بخش داخلی ساختمانها دارد و این نمونه تزئینات گچ‌بری با طرح‌های هندسی و گیاهی بعداً در دوره ساسانی و از آن پس در دوره اسلامی مورد استفاده فراوانی قرار گرفت. nاما در تزئینات بیرونی بناها باید سنگ‌کاری و طاق‌نما، نیم‌ستونها و ماسکها و یا صورتک‌هایی نام برد که در کاخ هترا در الحضر به زیباترین شکل ممکن به کار گرفته شده است. در این دوره به جای اینکه همانند دوره هخامنشی از نقوش برجسته به وفور استفاده نمایند از ماسک و صورتک در نمای بناها استفاده شده است. زیرا هم وقت کمتری می‌گرفته و هم از نظر اقتصادی به صرفه بوده است. شاید گستردگی امپراتوری و عدم ثبات کامل سیاسی و اجتماعی و نیز رکودی که در هنرها پیش آمده بود موجبی برای عدم پیشرفت نسبت به معماری دوره پیشین، هخامنشیان شده است.

در معماری خانه‌ها و کاخهای ایران تنوع بسیار دیده می‌شود. تا مرحله‌ای که معماران از لحاظ منطق ساخت به جایی می‌رسند که یک طرح و یا یک شکل بنیادی پابرجا می‌شود و همه ساختمانها در دوره‌ای همانند هم می‌شوند، به گونه‌ای که در اندازه اتاقها، شکل آنها و برخی دیگر از عناصر، گونه‌ای یکسان دیده می‌شود، اگرچه شاید در جزئیات تفاوتهایی داشته باشند. این حالت را اصطلاحاً کلاسیک می‌گویند.

نیارش در شیوه پارتی

شاید بتوان یکی از دلایل کنار گذاشتن شیوه معماری یونانی در ایران را در نوع ساختمایه آن دانست. چون در یونان و روم معادن سنگ ساختمانی خوب و بدون رگه یافت می‌شد تا جایی که ستونهایی را به طول 20 متر (با قطری حدود 2 متر) بدون رگه در ساختمانهای بعلبک لبنان ساخته‌اند. البته در سکوی کنار پله‌های ورودی تخت جمشید نیز سنگهای بزرگی با ابعاد در حدود 6× 4× 2 متر دیده می‌شوند، و در ایران نیز معادن بزرگ سنگ نیز یافت می‌شود.

برای نمونه در محلی به نام فخرآباد در نزدیکی یزد، معدن بزرگ سنگی موجود است که حتی سنگها به صورت لایه لایه بوده و مشکل بریدن را نیز ندارند، اما به دلیل ناهماهنگی با اقلیم، ساختمانها را از سنگ نمی‌ساختند و بیشتر خشت کار می‌کردند. حتی آغل‌ها را نیز از خشت می‌ساختند. nبه طور کلی کاربرد سنگ با اقلیم ایران هماهنگی نداشته و این خود یکی از دلایل به کار نگرفتن آن در بیشتر جاها می‌باشد. nدر مورد پرهیز نکردن از شکوه و بلندای زیاد، می‌بینیم که برای نمونه، اتاق خشایارشاه در تخت جمشید اندازه‌ای حدود 5 × 5× 3 متر دارد ولی در بناهای ساسانی همین اندازه در بلندا دیده شده است. شاید دلیل آن استفاده از تاق‌ها و گنبدها باشد، که در برخی جاها بلندا را بسیار نشان می‌داده است.

محوطه‌های اوایل دوران پارتی، نسا

قدیمی‌ترین محل سکونت پارتها که تا کنون یافت شده در نسا، یا پارتانیسا است که فاصله چندانی با عشق‌آباد امروزی ندارد.

« نسا » از یک شهر سفلی محصور و ارگی (یا دژی) که بیرون از حصار شهر روی تپه‌ای کوچک بنا شده بود، تشکیل می‌شد. این ارگ یا دژ که طبق لوحی گلی که مهر آن پیدا شد، مهرداد کرت نام داشت و توسط مهرداد اول ساخته شده است.

دیوارهای ستبر استحکامات بین 20 تا 25 متر ارتفاع و 5 متر ضخامت داشت و با استفاده از گل ساخته شده بود و نمای آن را آجر می‌پوشاند.

ورود به ارگ از طریق پاگردهایی که در پس دیوارهای گرد شهر قرار داشت صورت می‌گرفت. هر لشکر مهاجمی که در صدد حمله به این ارگ برمی‌آمد مجبور بود از اطراف پلکان صعود کند، و زیر آتش مداوم قرار می‌گرفت.

روسها در داخل ارگ تعداد زیادی بنای عمومی از جنله بنای یک کاخ موسوم به (خانه مربع) و تعدادی معبد کشف کردند.

کاخ آشور

کاخ آشور یک بنای چهار ایوانی است. این نقشه صدها سال در معماری ایران بکار گرفته شده است. البته چهار ایوان آن در یک زمان ساخته نشده و دو ایوان آن بعدها در دوره پارتی احتمالاً در قرون دوم میلادی به آن اضافه شده است. کاخ دارای سه میانسرا (حیاط) است که رواقی گرداگرد یکی از آنها قرار گرفته است.

معبد آناهیتا

معبد آناهیتا یا ایزد آب در کنگاور در نزدیکی کرمانشاه ساخته شده است. طرح آن مانند تخت جمشید و ستون‌های آن همخ از سنگ تراش است و روی آن با سنگ لاشه کار شده است. بعضی می‌گویند این ستون‌ها وجود نداشته و ساخت آنها را بی‌منطق می‌دانند، ولی در واقع در راستای ستون‌ها مردگردی بوده است. اصل بنا از شیوه پارتی در دوره اشکانی است که در دوره ساسانی مرمت شده است.

پاورپوینت بررسی سبک معماری پارسی در 24 اسلاید زیبا و قابل ویرایش با فرمت pptx

اصول معماری ایرانی

هنر و معماری ایران از دیرباز دارای چند اصل بوده که به خوبی در نمونه‌های این هنر نمایان شده است. این اصول چنین هستند:

مردم‌واری، پرهیز از بیهودگی، نیارش، خوبسندگی و درون‌گرایی.

lمردم‌واری: مردم‌واری به معنای رعایت تناسب میان اندام‌های ساختمانی با اندام‌های انسان و توجه به نیازهای او در کار ساختمان‌سازی است.

پرهیز از بیهودگی: در معماری ایران تلاش می‌شده کار بیهوده در ساختمان‌سازی نکنند و از اسراف‌ پرهیز می‌کردند.

نیارش: واژه نیازش در معماری گذشته ایران بسیار بکار می‌رفته است. نیارش به دانش ایستایی، فن ساختمان و ساختمانیه (مصالح)شناسی گفته می‌شده است.

خودبسندگی: معماران ایرانی تلاش می‌کردند ساختمانیه مورد نیاز خود را از نزدیکترین مکان‌ها بدست آورند و چنان ساختمان می‌کردند که نیازمند به ساختمانیه جاهای دیگر نباشد و خودبسنده باشند.

درون‌گرایی: اصولاً در ساماندهی اندام‌ها گوناگون ساختمان به ویژه خانه‌های سنتی، باورهای مردم، بسیار کارساز بوده است. یکی از باورهای مردم ایران، ارزش نهادن به زندگی شخصی و حرمت آن و نیز عزت نفس ایرانیان بوده که این امر به گونه‌ای معماری ایران را درونگرا ساخته است.

معماری پیش از پارسی

تا پیش از کوچ آریاییان به ایران، تیره‌ها و ملت‌هایی نه چندان شناخته شده در ایران زندگی می‌کردند که معماری پیشرفته‌ای داشتند.

تپه زاغه: یکی از مراکز اولیه استقرار کشاورزی در ایران است. این مکان در دشت قزوین قرار دارد و آثار مهمی از اواخر هزاره هشتم تا اواسط هزاره پنجم پیش از میلاد در آن بدست آمده است.