گزارش کارآموزی ساختمان اسکلت فلزی کمیته امداد امام خمینی (ره) در 39 صفحه ورد قابل ویرایش

مقدمه:

آنچه که در این جزوه مورد بحث و بررسی قرار می گیرد پروژه کار آموزی بوده که مراحل اجرائی ساخت یک ساختمان اسکلت فلزی را از شروع تا خاتمه به اختصارمورد بررسی قرار می دهد . موارد اجرائی – جزئیات اجرائی- روش کار – نحوه اجرای این پروژه توضیح داده شده است. لذا در شروع توضیحات لازم است برخی تعاریف و اصلاحات جهت تفهیم بهتر مظالب به اختصار شرح داده می شود .

الف - کارفرما : عبارتست از شخصیتی حقیقی یا حقوقی که امضاء کننده یکی از طرفین قرار داد بوده و موضوع عملیات پیمان پس از تکمیل به وی تحویل داده می شود .

ب- پیمانکار : عبارتست از شخصیتی حقیقی یا حقوقی که اجرای یک پروژه مطابق نقشه و مشخصات فنی را بعهده می گیرد .

ج - دستگاه نظارت : کارفرما جهت حسن انجام کار یک پروژه عوامل اجرائی را بصورت مقیم مستقر نموده که نظارت اجرای صحیح کلیه عملیات اجرائی بر عهده این عوامل می باشد .

د- پیمان : هر پروزه جهت اجراء نیازمند به مشخص شدن کلیه اطلاعات اجرائی و شرایط حاکم بر پروزه بوده که پیمان نامیده می شود .

ه- اسناد پیمان : اسناد پیمان شامل کلیه نقشه های محاسباتی – معماری – سازه ای – تأسیسات مکانیکی و برقی مشخصات فنی کارهای عمومی ساختمان – شرایط عمومی و خصوص پیمان و کلیه اسناد مبادله شده بین طرفین می باشد .



تحویل زمین :

پس از منعقد شدن پیمان بین کارفرما و پیمانکار جهت شروع عملیات اجرائی تحویل زمین صورت می گیرد : تحویل زمین مطابق نقشه های ابلاغی به پیمانکار در یک زمان مقرر شده به نامبرده از سوی عوامل کارفرما ( واحد حقوقی – نماینده پیمانکار – نماینده کارفرما ) صورت می گیرد قبل از تحویل زمین کلیه هماهنگیهای لازم در خصوص تثبیت مالکیت آن از سوی کارفرما می بایست صورت گیرد.

الف – تجهیزکارگاه : پس از تحویل زمین جهت آماده کردن شرایط اجرائی شامل ( تأمین نیروی انسانی و تهیه ماشین آلات ، ساخت امکان پرسنل ) به پیمانکار مهلتی داده می شود تا این شرایط را فراهم نماید که به آن زمان تجهیز کارگاه می گویند.

ب- بوته کنی و تسطیح زمین :هر پروژه جهت شروع عملیات خاکبرداری نیاز به تسطیح و بوته کنی ، کندن اشجار ، رفع تپه ماهورها را دارد تا هنگام پی کنی و شروع خاکبرداری این امر به سهولت انجام پذیرد .

ج- آزمایشات مکانیک خاک : جهت مشخص شدن نوع زمین ، میزان مقاومت مجاز خاک و دسترسی به اطلاعات کامل در خصوص زمین احداث بنا نیاز ضروری به شناخت آن است که در بناهای کم اهمیت این عمق با زدن چاه و در سازه های مهم این امر توسط گمانه زنی انجام می گیرد تا خطرات بعدی ناشی از نشت بنا با این کار مرتفع گردد.

U نکته : در صورتی که حفره های بلعنده و چهاها و قنوات در محل احداث بنا و پروژه باشد می بایست توسط پیمانکار و مطابق نظر دستگاه نظارت با مصالح مناسب آنها پر شوند .

پیاده کردن نقشه :

پیاده کردن نقشه در محل تعیین شده در روز تحویل زمین و مطابق اندازه های اجرائی نقشه ابلاغی صورت می گیرد که به هنگام اجرا وسایلی از قبیل میخ چوبی یا فلزی ، ریسمانکار ، گچ ساختمانی ، چکش ، دفتر و خودکار ، ماشین حساب و در صورت پیاده کردن با دوربین به ابزاری چون ( دوربین تئودولیت یا نیوو ، میر ، ژالن ، تراز قائم میر نیازمند می باشیم .

U نکته : در پیاده کردن نقشه جهت گونیا کردن خطوط پی کنی می توان از رابطه فیثاغورث ( 3،4،5) استفاده می کنیم .

خاکبرداری و پی کنی :

خاکبرداری و پی کنی در صورت عمق کم توسط نیروی انسانی انجام گرفته و در صورت عمق زیاد این کار توسط ماشین آلاتی از قبیل تراکتور بیل دار ، لودر و ... صورت می پذیرد.

U نکته : آنچه که در همه خاکبرداریها می بایست مورد توجه قرار گیرد تراز کف خاکبرداری بوده که آنهم حتماٌ می بایست توسط نیروی انسانی و با دست صورت گیرد .





اجرای بتن مگر :

بتن مگر که بتن نظافت و بتن لاغر معروف است الزاماٌ می بایست در کف کلیه گودبرداریها و خاکبرداریهایی که بتن ریزی روی آن انجام می شود با ضخامت حداقل cm5 و عیار سیمان kg/m3 150 اجرا گردد که سطح انتهایی آن نیز می بایست کاملاٌ تراز گردد.

قالبندی پی :

قالبندی جهت تأمین شکل خواسته شده قطعات بتنی انجام می گیرد که در پی ها بطور معمول بصورت چوبی ،فلزی ، آجری و .... در حد فاصل دیواره پی و بتن اجرا می شود .

U نکته 1 : در قالبندی های فلزی و چوبی جهت سهولت جدا سازی قالب از سطح بتن از موادی چون روغن سوخته ، روغن موتور استفاده می شود .

U نکته 2 : جهت جلوگیری از خارج شدن شیره بتن از قالبندی آجری و همچنین جلوگیری از جنب آب بیشتر بتن توسط آجرها ( بالاخص آجرهای فشاری ) طرفین دیواره اندود ماسه سیمان و یا بوسیله نایلون پوشانده می شود .



آرماتوربندی پی :

کار آرماتور در بتن شبیه کار استخوان بندی وجود آدمی در بدن می باشد . آرماتور ها در سایزهای مختلف قطر4 تا 50mm و طول شاخه 12m و در انواع ( بدون آج = A1 ) بصورت آجدار ( A2-A5) می باشند .

آرماتورهای A1-A3 در کارهای ساختمانی و A4 در کارهای صنعتی و ... A5 در کارهای صنعتی مصرف می شود .

ب: نکات اجرایی آب مصرفی در بتن

A : آب مصرفی در بتن باید خالص باشد ( آب آشامیدنی باشد)

B : منبع تهیه آب به تأیید دستگاه نظارت برسد

C : مواد مضر برای آب بتن ، روغن ، املاح ، مواد قلیایی ، اسیدها ، مواد قندی ، مواد آلی وغیره می باشد

D : نسبت درصد مواد موجود در آب نباید از مقادیر زیر تجاوز نکند

مواد آلی دو دهم در هزار مواد قلیایی یک در هزار

مواد معدنی سه در هزار سولفاتها نیم در هزار

E : کار آب در بتن شامل دو قسمت است یکی ترکیب شیمیایی با سیمان و انجام هیدراتاسیون سیمان و دیگر روان و شکل پذیر نمودن ترکیب بتن

F : ناخالصی های آب علاوه بر تأثیر دراز مدت بر مقاومت و حجم بتن سبب خوردگی و زنگ زدن فولاد در بتن مسلح می شود

G : مقاومتهای 7 و 28 روزه نمونه های ساخته شده با آب غیر آشامیدنی باید حداقل معادل 90 درصد مقاومتهای نظیر نمونه های مشابه با آب مقطر باشد .

H : مقدار PH آب مصرفی در بتن حداقل 5/4 و حداکثر 5/8 باشد .





نکات اجرائی به هنگام بتن ریزی

1-قبل از بتن ریزی کلیه وسایل مخلوط کردن و حمل بتن تمیز باشد

2-کلیه قالبها تمیز و روغنکاری شوند

3-بتن با بتونیر ساخته و در صورت ساخت با دست 10% به میزان سیمان افزوده شود

4- اندازه گیری و توزین مصالح بتن به روش حجمی مجاز نیست و باید بصورت وزنی باشد

5-سرعت چرخش مخلوط کن های بتن به روش می بایست مطابق استاندارد کارخانه تولیدی آن که بر روی مخلوط کن نصب می شود انجام گیرد

6- حداکثر زمان حمل با تراک میکسر جهت انتقال بتن 90 دقیقه است

7-سرعت اختلاط در تراک میکسر 6 تا 18 دور در دقیقه و سرعت هم زدن 6 تا 7 دور در دقیقه می باشد

8- بتن ساخته شده با دست باید 3 بار مخلوط شود تا کلیه دانه بندی یکنواخت گردد

9-حداکثر زمان مصرف بتن پس از ساخت 30 دقیقه می باشد

10-بتن ریزی در دمای پایین تراز 5 درجه سانتیگراد و بالا تر از 38 درجه سانتیگراد مجاز نمی باشد

11-مخلوط کردن بتن در بتونیر حداقل باید 5/1 دقیقه پس از ریختن کلیه مصالح در داخل آن ادامه یابد

12-گرفتن آزمایش بتن برای ستونها از هر 50 متر طول ، تیرها و کلافها از هر 100 متر طول و دالها از هر 30 متر مکعب یا 150 متر مربع از هر رده بتن در هر روز الزامی است و حداقل 6 نمونه برداری از کل هر سازه الزامی است .

13- بتن ریزی باید بصورت شیب دار و با زاویه 45 درجه قطع شود و قطع بتن باید در محلهای مجاز باشد

14-نسبت وزنی آب به سیمان نباید از 55% تجاوز نماید

15-بتن ریخته شده حداقل 48 ساعت می بایست از تابش مستقیم آفتاب و بادهای گرم توسط پوشینه های مراقبت حفاظت شود و همواره مرطوب نگهداشته شود .

16-عبور و مرور کارگران بمدت 24 ساعت از روی قطعات بتنی ممنوع است

17-به هنگام بتن ریزی جدید می بایست سطح بتن قدیم مرطوب نگهداشته شود و جهت چسبندگی بهتر از دوغاب سیمان استفاده شود

18-استفاده از ویبراتور جهت تراکم بتن الزامی است و در بتن ریزیهای کم اهمیت این کار با تخماق دستی صورت می گیرد

19-در بتن ریزی در دمای زیر صفر درجه مصالح سنگی را تا 15 درجه و آب را تا 60 درجه بایستی گرم نمود

20- بیشترین درجه حرارت مجاز سیمان هنگام اختلاط 77 درجه می باشد

21-قبل از مصرف سیمان در بتن ریزی باید توجه داشت که کلینکر سیمان نسوخته باشد .

22- از مصرف مصالح سنگی خاکدار ( شن و ماسه ) و یا سایر مصالح غیر استاندارد در ساخت بتن باید خودداری نمود .



جوشکاری با الکترود روکش دار (Manual metal Arc Welding )

روش متداول در کارگاههای جوشکاری اسکلت فلزی بوده که در این روش هدایت ریز جوش توسط نیروی انسانی ( جوشکار) صورت گرفته و طول الکترود محدود می باشد وبا ذوب شدن هر الکترود عمل تعویض صورت می گیرد .

تعریف جوش Weld

جوش ایدال جوشی است که محل اتصال را نتوان از محل های دیگر فلز اصلی Metal Bast تشخیص داد اگر چه در عمل مقدور نیست ولی می توان آنقدر خواص اتصال و کیفیت جوش را بالا برد تا اینکه برآورد نیازهای صنعتی و تحمل تنش و بارهای تحمیلی را بنماید .

پارامترهای مهم در کیفیت جوش

1-نوع فلز یا آلیاژ

2-روش جوشکاری

3-مواد مصرفی ( Filler metal)

4- تکنیک عملیات جوشکاری

5- نوع اتصال ( Joint Design )

6- پارامترهای دیگر و عوامل جنبی

1- فولادهای کربن متوسط مانند St 52-3 است و مقدار کربن 0.2
2-فولاد پر کربن در صنعت ساختمان استفاده ندارد

قابلیت جوشکاری یک فولاد بستگی شدیدی با کربن آن فولاد دارد هر چه درصد کربن بالا برود جوش پذیری کمتر خواهد شد . بنابراین جوشکاری St 52 سختر از St 37 می باشد .

بیشترین مقدار کربن موجود در فولاد ساختمان باید 0.5 درصد باشد .

جوش پذ یری به دو عامل بستگی دارد :

1-استحکام کششی خوبی داشته باشد .

2-چکش خواری خیلی خوبی داشته باشد که همان قابلیت ضربه خوری خوبی داشته باشد .(Toughness ) یا همان حالت انعطاف پذیری خوبی داشته باشد مانند الکترود 18 70 ضربه پذیری فلزات روی در درجه حرارتهای پایین به شدت به درجه حرارت بستگی پیدا می کند . مثلاٌ در اردبیل ضربه پذیری جوش بسیار کم است .

ساختمانهای اسکلت فلزی

ساختمانهای اسکلت فلزی ساختمانهایی هستند که اجزای اصلی باربر آنها از فولاد ساخته شده است که اجزای اصلی باربر آنها از فولاد ساخته شده است اجزای اصلی این سازه عبارتند از ستونها ، تیرهای اصلی ، تیرهای فرعی ، خرپاها ، بادبندها که با استفاده از پیچ یا پرچ یاجوش به هم متصل می شوند تا بارهای مرده و زنده و نیروهای جانبی وارد بر ساختمان را از طریق ستونها به فونداسیون و زمین منتقل نمایند .

مواد متشکله روپوش الکترود

1-مواد سرباره سازه :

شامل مواد معدنی از قبیل اکسیدهای فلزی ( بصورت سنگهای معدنی ) مانند سنگ تیتان ، فلورین – گچ –خاک چینی – سنگ مرمر – منگنز و ...



2- موارد تشکیل دهنده گاز:

این مواد گازلازم برای حفاظت فلز جوش از اکسیدشدن و نیتریده شده بوسیله N2و O2 موجود در هوا را فراهم می کنند و عبارتنداز نشاسته ، خاک – اره –کتان – سلولز و ...

3- عوامل احیاء کننده :

این مواد اکسیدآهن بوجود آمده را احیاء نموده و تبدیل به آهن خالص می کنند مانند فرومنگنز ، فرو کرم ، فرومولیبدینوم و آلومنیوم

4- عوامل آلیاژدهنده :

این عوامل عناصر لازم برای تکمیل آلیاژ به منظور بهبود خواص مکانیکی را به داخل فلز جوش وارد می کنند مانند اکسیدنیکل و فرم منگنز

شناسایی الکترودها :

الف – سیم رنگ در ته مفتول

ب- چاپ یا مهر عدد ی بر روی الکترود

انواع الکترودها با توجه به وپژگی های کاربردی

1-الکترودپرجوش Fast fill

2- الکترودهای زود جوش Fast freeze

3- الکترودهای پر زود جوش (زودرو) ( Fill freeze (fast fellow) )

بسته بندی الکترودها

معمولاٌ الکترودها را در بسته ها 22.7 kg 50 Lb بصورت Hermtically airtight به بازار عرضه می بشود .

که لازم بذکر است الکترودها بایستی از رطوبت – گردخاک – دود – گریس – چربی دور نگه داشته شوند .

عیب جوش

1-ترکها که شامل ترکهای ناشی از :

الف : انجماد ب: حضور هیدروژن ج: ترکیدگی یا پارگی سرتاسری د: بازگرمایش ه-ترکهای گوه ای می باشد .

2-عدم ذوب (Lack of fusion )

یه عدم الحاق در یک جوش که ممکن است بین فلز جوش و فلز پایه – بین فلز پایه و فلز پایه – بین فلز جوش و فلز جوش بوجود آید را عدم جوش گویند .

علت بوجود آمدن عدم جوش :

الف : آلوده بودن قطعات جوشکاری ب: بالابودن آمپر ج : پایین بودن آمپر

3-عدم نفوذ در ریشه (Mcomplete Root Renetration )

علت بوجود آمدن عدم سقوط در ریشه :

الف : عمق بیش از حد دهانه جوش

ب: کم بودن دو قطعه

ج : ازدیاد طول قوس

د: ازدیاد طول قوس

ه- قطور بودن الکترود

و: انتهاب زاویه غلط برای الکترود

ز: زیاد بودن سرعت جوشکاری

4-جوشهایی که کاملاٌ پر نشده اند (Mcompletely filled Groove ) که به دلایل زیر اتفاق می افتد .

الف : ناکافی بودن فلز جوش وارد شده به حوضچه

ب: نامناسب بودن تکنیک جوشکاری

5- انقباض یا کشیدگی در شیار (Shrinkage Groove )

یک شیار کم عمق که در اثر انقباض در امتدادهر طرف از دیواره نفوذی بوجود می آید را کشیدگی و یا انقباض درشیار گویند .

6-گود افتادگی کناره یا زیر برش ( Uneler cut )

بوجود آمدن یک شیار بی قاعده در اطراف خط جوش و یت در فلز جوش رسوب داده شده حاصل از عملیات جوشکاری را گود افتادگی کناره یا زیر برش گویند که علت بوجود آمدن چنین عیب موارد زیر باشد .

الف : ازدیاد جریان جوشکاری

ب: ازدیاد سرعت جوشکاری

ج : غلط بودن زاویه الکترود

د: بیش از حدبودن موج دهی الکترود ( Waving)