گزارش کاراموزی دستگاه فرز در 45 صفحه ورد قابل ویرایش

مقدمه :

آنچه صنعت ، وتولیدات آن راتشکیل میدهد ، قطعاتی است که توسط ماشین آلات صنعتی وبه کمک مهارت و تجربه مهندسین و صنعت کاران حرفه ای ساخته و پرداخته می شود واز همین جاست که می توان پی برد « صنعت آفریده صنعت است»‌

دستگاه فرز

دستگاه های فرز ، شاید از نظر نوع کار ، یکی از پرکارترین ، از نظر ساختمان متنوع ترین واز نظر کار کردن با آن دقیقترین دستگاه ها باشد .

با دستگاه فرز می توان کلیه چرخ دنده ها ، سطوح تخت وصاف ، سطوح با مقاطع دایره ، مستطیل ، لوزی حتی مقاطع نامنظم ( از نظر هندسی ) شیارهای مستقیم ومارپیچ و خلاصه 70% قطعاتی که در صنعت به چشم می خورد تراشید . از این جهت ، معمولا کار کردن با دستگاه های فرز به دقت بالایی نیاز دارد این دستگاه ، از نظر ساختمان به دو دسته عمودی وافقی تقسیم می شوند که تقریابا مشخصات هر دو یکسان است ،اما کاربرد این دو نوع برای کارهای متفاوت کمی مختلف است .

گذشته از عمودی یا افقی بودن ، شکل ظاهری فرزها بسیار متنوع است به گونه ای که شرح تک تک آنها در حوصله این مختصر نمی گنجد .

همانگونه که گفته شد کارکردن بادستگاه های فرز ، نیاز به دقت بالایی داشته و استفاده از متعلقات آن ، الزامی به نظر می رسد .

به هر حال ، پیش از شروع به کار ، لازم است تا کلیه قسمت های دستگاه مرتب و روغنکاری شده ، لوازم و ابزار آلات کمکی و و سایل اندازه گیری کالیبره شود واز متعلقات در جای خود ، به طور دقیق نگهداری به عمل آید .



1-4 کاربرد قسمت های مهم دستگاه فرز

1-1-4- پایه میز :

درواقع این قسمت ، فقط پایه ای برای میز ماشین نیست ، بلکه قسمت اعظمی از چرخ دنده های دستگاه داخل آن یاتاقان بندی شده و نگهدارنده فلکه ها می باشد . روی این پایه ، ریل ذوزنقه ای شکل پرداخت شده ای قرار گرفته که درواقع به منظور حرکت افقی ( درجهت محورz ها ) میز تعبیه شده است زیرا این قسمت نیز ، استوانه‌ای پرداخت شده قرار گرفته که راهنمایی است برای حرکت عمودی ( درجهت محورy ها ) میز .



2-1-4 فلکه تنظیم ارتفاع میز ( فلکه حرکت عمودی میز )

این فلکه : حرکت عمودی میز را تامین می کند اگر درجهت عقربه های ساعت گردانده شود میز به طرف بالا وخلاف این جهت ، به طرف پائین حرکت می کند . معمولا فلکه هایی که برای حرکت های مختلف میز ماشین به کار می روند . دارای خلاصی هستند یعنی هر چه فلکه گردانده شود ، میز حرکتی نمی کند ،لذا باید ابتدا به کمک نیروی دست آن را به طرف داخل فشار ودر همان حالت فشار ، وقتی احساس شد که حرکت فلکه کمی سفت شده ، باید آن را گرداند .

علت استفاده از این مکانیزم این است که هنگام کار ممکن است دست ، پا و حتی بدن فرزکار به فلکه های حرکت دهنده میز برخورد کند . در این صورت با حرکت فلکه ، میز جابجا شده واحتمال شکستن ابزار یا حداقل خارج شدن دستگاه و کار از حالت تنظیم پیش خواهد آمد ، اما وقتی فلکه ها به این سیستم مجهز شوند ، این احتمالات از بین می روند .



3-1-4 کشوی حرکت عرضی میز :

کار این کشو ، تامین حرکت عرضی میز درجهت محور z هاست که توسط فلکه مربوط فراهم می گردد .



4-1-4 فلکه تنظیم حرکت عرضی میز :

با گرداندن این فلکه در جهت عقربه های ساعت ، میز (درجهت محور z ها ) از فرز کار دور شده با حرکت آن درجهت عکس عقربه های ساعت ، میز به فرز کار نزدیک می شود .





5-1-4 میز اصلی ماشین :

مانند میزهای دیگر ، دارای شیارهای T شکل بوده که می توان قطعه را توسط روبنده‌ها و پیچ ها روی آن بست یا گیره را به کمک پیچ های سر T شکل روی آن محکم نمود .

میز ماشین ، دارای سطحی سخت شده و کاملا پرداخت می باشد که به تنهایی می‌تواند حرکت طولی در جهت محور Y ها را تامین کند این کار ، هم به کمک دسته مربوطه‌ای که به همین منظور در دو انتهای میز تعبیه شده انجام می گیرد ، وهم به کمک اهرم اتوماتی که برای این حرکت پیش بینی شده است .



6-1-4 دسته حرکت طولی میز ماشین .

با گرداندن این دسته در جهت عقربه های ساعت ، میز از فرز کار دور ، ودر جهت خلاف عقربه های ساعت به فرز کار نزدیک می شود . یعنی با توجه به شکل ،میز به سمت چپ یا راست حرکت می کند ( درجهت محور X ها ) .



7-1-4 اهرم حرکت اتومات میز :

این اهرم درست در جلوی میز دستگاه قرار گرفته و حرکت اتومات را با پیشروی از

قبل تعیین شده تامین می کند اگر این اهرم به سمت چپ کشیده شود ، میز به سمت چپ ، واگر به سمت راست کشیده شود به طرف راست حرکت می کند .



8-1-4 سر دستگاه وکلگی ماشین :

سر دستگاه ( درماشین افقی ) وظیفه نگهداری کلگی دستگاه را به عهده دارند که توسط زبانه ذوزنقه شکلی که برای همین منظور روی کف زیرین تعبیه شده فراهم می‌گردد این زبانه کاملا پرداخت شده وبه عنوان راهنما برای کلگی مورد استفاده قرار می گیرد .

کلگی دستگاه ( درماشین عمودی ) نیز وظیفه نگهداری محور کار رادارد و برای تراش زاویه ، می توان آن را تحت زاویه قرار داد برای زاویه دار کردن ، کافی است پیچ های روی این قسمت را

شل کرده ، و آن را با توجه به نوار مدرجی که روی گلویی نصب شده ، گرداند تا زوایه مورد نظر به دست آید . واضح است که پس از تنظیم زوایه ، دوباره باید پیچ ها را محکم کرد .



9-1-4 ضامن کلگی و فلکه تنظیم حرکت عمودی محور :

ضامن کلگی ( در ماشین افقی ) تنها وظیفه محکم کردن کلگی را در جای خود دارد .

یعنی هرگاه محور از بوش و تیغ فرز مورد لزوم پر شد ، باید کلگی را داخل راهنمای سر دستگاه قرار داد وضامن را بست . با این عمل ، کلگی کاملا محکم می شود .

فلکه حرکت عمودی محور ( دردستگاه عمودی ) برای تامین حرکت عمودی به کار می رود . هنگامی از این قلکه استفاده می شود که میز ، تا حداکثر مقدار خود به طرف بالا آمده و باید بار دادن عمودی را جهت انجام کار تامین نمود . در این حالت (معمولا در اکثر دستگاه ها ) باگرداندن فلکه ، در جهت خلاف عقربه های ساعت ، می توان محور را به پائین حرکت داده بارمورد لازم را به دست آورد .



10-1-4 محور کار ( درن و گلویی )

محورکار دردستگاه های فرز افقی و عمودی متفاوت است بدین ترتیب که در دستگاه‌های افقی ، این محور به صورت یک شافت یا یک درن ( میله مخروطی ) می‌باشد (همانگونه که در شکل 194 الف و ب نشان داده شده ممکن است این محورها دارای انواع گوناگون واستاندارد شده ، فروانی باشند ) که تیغ فرز باید داخل این میله قرار بگیرد و توسط بوش هایی که در شکل 195 آورده شده مهار شوند .

-2-4 صفحه گردان :

برای بستن قطعه کارهای مختلف می توان از صفحه گردان استفاده نمود . طریقه بستن قطعات روی این صفحه ، دقیقا مشابه بستن قطعات روی میز فرزیا میز صفحه تراش می باشد ، زیرا صفحه آن کاملا صاف وصیقلی بوده وشیارهای T شکلی روی آن تعبیه شده که می توان قطعات را به کمک روبنده و پیچ های سر T شکل بست با گیره ای را روی آن قرار داده و با پیچ محکم کرد .

پس از بستن قطعه ، می توان صفحه را به کمک دسته ای که در قسمت پایه آن قرار



3-2-4 زیر سری و روبنده :

زیر سری ها ، مکعب های کمکی دیگری هستند که در روبنده ها مورد استفاده دارند .

شکل های 205 نمونه هایی از این که زیر سری و روبنده ها را نشان می دهد .



4-2-4 شمش های موازی :

شمش ها در قسمت صفحه تراش شرح داده شد ( مراجعه کنید به شکل 171)

5-2-4 گیره

گیره ها انواع مختلفی دارند که دو نوع ساده و گران آن در قسمت متعلقات ماشین‌های صفحه تراش مختصرا شرح داده شد ( مراجعه کنید به صفحه 156 شکل 169 و توضیحات مربوطه ) گیره اونیور سال که بیشتر در ابزار سازی دقیق وبرای دستگاه های فرز به کار می رود نوع دیگری از گیره هاست دقت ، ظرافت و همچنین توانایی انجام کار این گیره ، لزوم آن را چند برابر می کند ،اما متاسفانه به دلیل گران بودن ودقت لازم هنگام کار ،کمتر مورد استفاده قرار گرفته است . شکل 206 نمونه ای از این گیره ها رانشان می دهد





بالایی ، آن را بصورت عمودی حدود 900 گرداند . همانگونه که گفته شد ، تنظیم کردن زوایای این گیره ، معمولا برای ماشینکارها مشکل می باشد در حالی که استفاده از آن ، این امکان رامی دهد که از زاویه دادن تیغ فرز و کلگی و عوامل مشابه آنها جلوگیری شود .

مثلث ، متوازی الاضلاع ، شش گوش و..

7-2-4 دستگاه تقسیم :

گاهی اوقات ، برای ساختن بعضی از قطعات صنعتی نمی توان از صفحه گردان استفاده کرد ، ولذا وسیله ای مناسب کار است که بتواند قطعات را با طول بیشتر وحتی با دقت بالاتری تولید کند . دستگاهی که چنین مشخصاتی داشته باشد به دستگاه تقسیم معروف است . این دستگاه برحسب کار به دو دسته مستقیم وغیر مستقیم تقسیم می شود .


در دستگاه تقسیم مستقیم ، محور دسته گردان در امتداد محور قطعه کار می باشد ومستقیما با گردش آن ، سه نظام نیز حرکت می کند این دستگاه ها ، دارای صفحات تقسیم شیا ردار یا سوراخ دار می باشد که بنا به دقت کار و دستگاه ، تعداد این شیار‌ها 24 و 36 و 46 وحتی 60 شیاره ( سوراخه ) می باشد شکل 213 یک دستگاه تقسیم مستقیم را نشان می دهد .

سرعت عمل این دستگاه ها بسیار بالا بوده و در سری تراشی مورد استفاده فراوان دارد برای کار کردن با این دستگاه ، نیاز به مهارت بالایی نیست وتنها باید مشخص نمود که چه تعداد شیار ، خط ،سوراخ ، دندانه یا ..باید روی قطعه ایجاد نمود . لذا با در نظر گرفتن این اصل ، باید صفحه مورد نظر رااز بین صفحات شیار دار ( از 24 تا 60 شیاری ) انتخاب کرده روی دستگاه نصب نمود . پس ازانتخاب صفحه ، باید قطعه کار را داخل سه نظام ( صفحه نظام ونوک گیر ) بست .

باید صفحه رابه تقسیمات مساوی تقسیم کرده وبرای شروع ، ضامن ( قفل ) مربوطه را به داخل شیار یا سوراخ نمود وکار را شروع کرد . حال با درنظر گرفتن تقسیم بعدی باید ضامن را از شیار قبلی خارج وداخل شیار جدید قرار و ماشینکاری راهمچنان ادامه داد .

این کار انقدر انجام می شود تا قطعه کامل گردد برای انتخاب صفحه ، باید توجه داشت که تعداد شیارهای صفحه برتعداد تقسیمات روی قطعه کار قابل قسمت باشد مثلا برای ایجاد 12 یا 5 سوراخ روی محیط یک قطعه کار ،از صفحه 46 شیاری نمی‌توان استفاده کرد بلکه به ترتیب صفحه 24 و 60 شیاری قابل استفاده است .