پروژه کارآفرینی اهمیت کارآفرینان در 50 صفحه ورد قابل ویرایش

1-1- مقدمه:

کشوری که می­خواهد توسعه یابد، باید به اندازه کافی کارآفرین داشته باشد . منظور از کارآفرین عناصری هستند که علاوه بر داشتن علم در یک حوزه تخصّصی ، از قدرت ریسک­پذیری بالایی برخوردارند، دارای خلاقیّت و نوآوری هستند، اهل کار وتلاش هستند و از نفس­کار لذّت می برند .

در شرایط موجود کشور، یکی از معضلات توسعه، تعداد محدود کارآفرینان است . پس به دلیل نقش و جایگاه ویژه کارآفرینان در روند توسعه و رشد اقتصادی ، بسیاری از دولت ­ها در کشورهای توسعه یافته یا در حال توسعه تلاش می کنند با حداکثر امکانات و بهره برداری از دستاوردهای تحقیقاتی، شمار هر چه بیش­تری از جامعه را که دارای ویژگی کارآفرینی هستند به آموزش در جهت کارآفرینی و فعالیّت های کارآفرینانه تشویق و هدایت کنند .

کارآفرینان با مهارتی که در تشخیص فرصت­ها ، موقعیّت­ها و ایجاد حرکت در جهت توسعه این موقعیّت­ها دارند ، پیشگامان حقیقی تغییر در اقتصاد و تحولات­اجتماعی محسوب می­شوند .

امروزه کارآفرینی به عنوان یکی از تازه ترین موضوعات دانشگاه های مهندسی مبدل شده است. تعداد دانشکده هایی که دروس مرتبط به کارآفرینی را تدریس می کنند از 24 دانشکده در سال 1970 به بیش از 500 دانشکده در سال 1993 افزایش یافته است و امروزه کمتر دانشکده ای را می توان یافت که دروس کارآفرنی را ارائه ننماید. (شاه حسینی، 1383، ص 124)

متأسّفانه در کشور ما و در چند برنامه اخیر توجّه خاص به این مهم نشده و حتی می توان گفت که این مفهوم برای بسیاری از دست اندرکاران و افراد جامعه ناشناخته و غریب می باشد . شاید به همین دلیل است که تا کنون برنامه­ریزی و بستر­سازی مناسبی در حوزه­های اقتصادی ، اجتماعی و نظام آموزشی کشور برای توسعه کارآفرینی به ویژه در دانشگاه های کشور صورت نپذیرفته است .

در شرایط کنونی اقتصاد کشورمان که با مسائل و نارسائی­های مهمی نظیر فرار مغزها ، بیکاری یا کم کاری (به ویژه فارغ التحصیلان دانشگاه ها و نیروی انسانی متخصص) کاهش سرمایه گذاری دولت ، عدم تحرک و رشد اقتصادی کافی روبروست، پرورش و آموزش کارآفرینان و رشد هر چه بیشتر کارآفرینی و برطرف کردن موانع کارآفرینی در کشور به ویژه در میان قشر تحصیل کرده و دانشجو از اهمیّت مضاعفی برخوردار است .

سن از عواملی است که مورد مطالعه قرار گرفته است، در ارزیابی نتایج تحقیقات در این مورد مهم است که سن کارآفرینی (سنوات تجربی کارآفرین) و سن شناسنامه ای را از هم جدا کنیم. بر حسب سن شناسنامه ای اغلب کارآفرینان حرفه کارآفرینی خود را در سنین بین 22 تا 45 آغاز کرده اند. تحقیقات نشان می دهد در این مورد بین کارآفرینان زن و مرد تفاوت وجود دارد. عموماً کارآفرینان مرد این روند را از اوایل 30 تا 40 سالگی آغاز می کنند در حالی که کارآفرینان زن در اواسط 30 تا 40 سالگی به فعالیت کارآفرینانه دست می زنند. (هستریج، 1383، ص 97)

1-2- بیان مسئله

با عنایت به آنچه در مقدمه آمد این پرسش مطرح است که موانع کارآفرینی فارغ التحصیلان رشته مدیریت در سازمان­های دولتی شهر تهران و کرج چیست؟ و راهکارهای اساسی جهت توسعه کارآفرینی در میان آن­ها کدام است؟

این تحقیق بر آن است تا این مهم را در میان فارغ التحصیلان دانشکده مدیریت دانشگاه تهران که در سازمان های دولتی مشغول به کار هستند و با تمرکز بر روی موانع رفتاری ، ساختاری و محیطی مورد بررسی قرار دهد.

در این تحقیق در نظر است موانع کارآفرینی از ابعاد سه گانه رفتاری ، ساختاری و محیطی مورد بررسی قرار گیرد و سپس با استفاده از متون علمی و مصاحبه با خبرگان، موانع شناسایی شده و سرانجام از طریق پرسشنامه نظر سنجی در یک نمونه آماری 50 تایی در میان فارغ التحصیلان رشته مدیریت موانع مزبور اندازه گیری گردد .

هدف اساسی این پرسشنامه استخراج و تعیین عوامل رفتاری ، ساختاری و محیطی می باشد که در مسیر توسعه کارآفرینی سازمانی ایجاد مانع می­کنند.

مدل مفهومی­تحقیق ، مدل سه شاخگی است که کلیه موانع کارآفرینی را در قالب سه شاخه: موانع رفتاری ، موانع ساختاری و موانع محیطی با استفاده از پرسشنامه و مصاحبه مورد بررسی قرار داده که داده های تحقیق با استفاده از آزمونهای آماری در بخش­های بعدی منعکس گردیده است. باشد تا با شناسایی و تبیین مشکلات و موانع کارآفرینی در میان این قشر، گامی در جهت گسترش و رشد کارآفرینی برداشته شود.



1-3- اهمیت موضوع :

نگاهی هرچند اجمالی به شرایط خطیر امروز کشورمان و با توجه به تاثیرات انکارناپذیر پارامتر های اقتصادی از قبیل نرخ بیکاری نیروی متخصص و همچنین ساده و اثر بی چون و چرای آن بر مشروعیت سیاسی ، اهمیت موضوعاتی از قبیل کار آفرینی را هر چه بیشتر آشکار می کند .

1-4- اهداف ­تحقیق:

اهداف تحقیق را می توان به دو بخش هدف اصلی و فرعی تقسیم نمود :

1-4-1- هدف اصلی:

1) تعیین و تبیین موانع کارآفرینی فارغ التحصیلان دانشکده مدیریت دانشگاه تهران در سازمان های دولتی شهر تهران و کرج

1-4-2- اهداف فرعی:

1) تعیین و تبیین موانع رفتاری کارآفرینی در میان فارغ التحصیلان دانشکده مدیریت دانشگاه تهران در سازمان های دولتی شهر تهران و کرج

2) تعیین و تبیین موانع ساختاری کارآفرینی در میان فارغ التحصیلان دانشکده مدیریت دانشگاه تهران در سازمان های دولتی شهر تهران و کرج

3) تعیین و تبیین موانع محیطی کارآفرینی در میان فارغ التحصیلان دانشکده مدیریت دانشگاه تهران در سازمان های دولتی شهر تهران و کرج

4) ارائه راهکارهای اساسی پیرامون رفع موانع رفتاری ، ساختاری و محیطی در جهت توسعه کارآفرینی

1-5- سئوالات پژوهشی:

1) چه موانع رفتاری در کارآفرینی فارغ التحصیلان دانشکده مدیریت دانشگاه تهران در سازمان های دولتی شهر تهران و کرج وجود دارد ؟

2) چه موانع ساختاری در کارآفرینی فارغ التحصیلان دانشکده مدیریت دانشگاه تهران در سازمان های دولتی شهر تهران و کرج وجود دارد ؟

3) چه موانع محیطی در کارآفرینی فارغ التحصیلان دانشکده مدیریت دانشگاه تهران در سازمان های دولتی شهر تهران و کرج وجود دارد ؟

1-6- فرضیات تحقیق:

1) عوامل رفتاری در کارآفرینی فارغ التحصیلان ایجاد مانع می­کنند.

2) عوامل ساختاری در کارآفرینی فارغ التحصیلان ایجاد مانع می­کنند.

3) عوامل محیطی در کارآفرینی فارغ التحصیلان ایجاد مانع می­کنند.

1-7- تعریف علمی و مفهومی کارآفرینی سازمانی:

کارآفرینی سازمانی، فرآیندی است که تولیدات و فرآیندها از طریق ایجاد فرهنگ کارآفرینی در درون یک سازمان در حال فعالیّت توسعه داده می شوند.

1-7-1- تعریف عملیاتی کارآفرینی سازمانی:

فعالیّت­هایی می­باشند که به طور صریح از حمایت قانونی و منابع سازمانی در جهت تلاش­های نوآورانه برای ارائه محصول جدید ، رشد ، بهبود محصول و فرآیندهای جدید تولید، برخوردار می­گردند و سبب می شوند شرکت نوآورتر شده و نسبت به موقعیتهای بازار سریعتر عکس العمل نشان دهد و از طریق ایجاد حسِّ مالکیت، کارکنان را بر می­انگیزاند و به اجرای یک اندیشه نوآورانه منجر می­شود.

1-7-2- تعریف عملیاتی کارآفرین سازمانی:

کارآفرین سازمانی، فردی است که مجری و اهل عمل است . افرادی هستند که در محیط­های انگیزشی و حمایتی فعالیّت می کنند و کلید اصلی بازاریابی و توسعه محصول در یک شرکت می­باشند .

در زیر چتر یک شرکت محصولات ، فعالیّت ها و فناوری جدید را کشف و به بهره برداری می رساند و حیثیت شغلی خود را بر روی نتایج حاصل از نوآوری می گذارند و این فرد محاسبه می کند که چگونه یک فکر را به یک واقعیت سودآور تبدیل نماید .

1-8- قلمرو تحقیق :

این تحقیق در بازه زمانی سال 1385 و در محدوده مکانی دانشکده مدیریت دانشگاه تهران انجام یافته و قابل تعمیم به زمان و یا مکان دیگری ندارد .



تحقیقات علمی را براساس چگونگی بدست آوردن داده های مورد نیاز ( طرح تحقیق ) می­توان به دسته های زیر تقسیم بندی کرد :

qتحقیق توصیفی ( غیر آزمایشی )

qتحقیق آزمایشی

تحقیق توصیفی شامل مجموعه روش­هایی است که هدف آنها توصیف کردن شرایط یا پدیده های مورد بررسی است .

اجرای تحقیق توصیفی می تواند صرفاً برای شناخت بیشتر شرایط موجود یا یاری دادن به فرآیند تصمیم­گیری باشد. بیشتر تحقیقات علوم رفتاری را می­توان در زمره تحقیق توصیفی به شمار آورد . برای انجام تحقیقات توصیفی از روش­های مختلفی همچون روش تحقیق پیمایشی ، تحقیق ِهمبستگی، اقدام­پژوهی، بررسی موردی وتحقیق پس- رویدادی ( علّی –مقایسه­ای) استفاده می­گردد.

برای بررسی موانع­ِکارآفرینی فارغ التحصیلان دانشکده مدیریت در سازمان­های دولتی مناسب­ترین روش، روش تحقیق پیمایشی است . این روش برای بررسی توزیع ویژگی­های یک جامعه آماری مورد استفاده قرار می­گیرد و برای پاسخ به سئوال­های پژوهشی یا فرضیات پژوهشی از نوع ذیل کاربرد دارد :

الف: ماهیّت شرایط موجود چگونه است ؟

ب: چه رابطه ای میان رویدادها وجود دارد ؟

ج: وضعیّت موجود چگونه است ؟

تحقیق پیمایشی را بر حسب حجم جامعه مورد مطالعه می­توان به تحقیق پیمایشی در مقیاس کوچک یا در مقیاس بزرگ نام نهاد که البته پروژه­کارآفرینی یک تحقیق پیمایشی در مقیاس کوچک است، زیرا تعدادی از سازمان های دولتی در استان تهران را شامل می­شود. تحقیق پیمایشی روشی است برای گرد آوری داده ها که در آن از گروههای معینی افراد خواسته می شود تا به تعدادی پرسش مشخص ( که برای همه افراد یکسان است ) پاسخ دهند. این پاسخ ها مجموعه اطّلاعات تحقیق را تشکیل می دهند تحقیق پیمایشی عام ترین نوع تحقیقات اجتماعی است. تحلیل داده های پیمایشی متکی است بر نوعی منطق علمی که بر روابط و تفسیر روابط در اثر ورود عوامل جدید استوار است. پیمایش­ها داده­های مفیدی برای دامنه بزرگی از موضوعات تحقیقاتی پدید می آورند و از قابلیت انواع گسترده­ای از تحلیل ها برخوردارند .

برای اجرای پیمایش دو شیوه اصلی وجود دارد : استفاده از پرسشنامه یا انجام مصاحبه. پرسشنامه را می توان در میان گروه توزیع کرد یا برای افراد ارسال کرد تا خود آن را پر کنند و مصاحبه را می توان حضوری با گفتگوی رو در روی مصاحبه گر و مصاحبه شونده پیش برد یا با تلفن انجام داد.

استفاده از پرسشنامه یا مصاحبه و نحوه انجام آن تا حدّ زیادی به وضعیّت طرح تحقیق بستگی دارد. 2





3-2- روش های جمع آوری و اندازه گیری اطّلاعات:

برای اجرای روش تحقیق پیمایشی دو شیوه اصلی جمع آوری اطّلاعات وجود داردکه عبارتند از :

1- پرسشنامه

2- مصاحبه

هر دو شیوه مبتنی بر یک رشته سئوال می­باشند. در پرسشنامه این سئوالات به طور مکتوب ارائه می شود و پاسخگو هم به طور مکتوب بدان­ها پاسخ می دهد و در مصاحبه، مصاحبه گر سئوالاتی را که در فهرست مصاحبه نوشته شده از مصاحبه شونده می پرسد و پاسخ ها را یادداشت کرده یا ضبط می کند .

در پژوهش انجام یافته در پروژه موانع کار آفرینی فارغ التحصیلان در سازمان های دولتی از هر دو شیوه پرسشنامه و مصاحبه استفاده شده است که البته تمرکز اصلی برای جمع آوری داده ها بر روی پرسشنامه است ولی از آنجایی که سئوالات پرسشنامه به صورت بسته مطرح گردیده، برای جمع آوری کامل داده ها ، از مصاحبه به عنوان ابزار مکمل استفاده گردیده است .

با توجّه به اصول و قواعد کلی پرسشنامه و بر اساس متغیّرهای تحقیق ، پرسشنامه ای حاوی 38 سئوال تنظیم گردید . برای تنظیم سئوال های پرسشنامه ضمن در نظر گرفتن قواعدکلی ، موارد ذیل مورد توجّه قرار گرفت :

1- ترتیب سئوالات : در ارائه سئوال های پرسشنامه دو اصل مهم مورد توجّه قرار گرفت :

الف : تلاش شد تا سئوال های اولیه به حدی جالب باشد که پاسخ دهنده را به پاسخ دادن ترغیب کند .

ب: سئوال ها از ساده ترین به پیچیده ترین عرضه شد .

سئوال هایی که ممکن بود فارغ التحصیل در پاسخ دادن به‌آنها اکراه داشته باشد در آخر پرسشنامه قرار داده شد .

2- از میان سئوال های مستقیم که موجب تحریک حساسیت پاسخ دهنده می شود یا در وی ایجاد مقاومت می­کند ، پرهیز گردید .

3- از تنظیم سئوال هایی که پاسخ دهنده پاسخ آنها را در دسترس ندارد خودداری­گردید.

4- تا جایی که امکان داشت از ارائه سئوال های منفی پرهیز شد .

5- از طرح سئوال های دو وجهی که شامل دو سئوال در یک پرسش است ، اجتناب گردید.

6- سئوال ها به گونه­ای تنظیم شد که پاسخ دهنده را به پاسخ خاصی هدایت نکند .

7- تلاش گردید تا از بیان سئوال های پیچیده ، نامفهوم و مبهم خودداری شود .

با توجّه به اینکه متغیّرهای پژوهش در سه شاخه کلی ساختار ، محتوا و زمینه ( محیط ) بیان شده بود و هر یک از آنها به چندین متغیّر تفکیک گردیده­ است، برای هر یک از متغیّرهای فرعی تعدادی سئوال مطرح گردیده که البته در بخش ابتدایی پرسشنامه قسمتی مقررگشت تا پاسخ دهندگان مشخّصات عمومی خود را در آن درج نمایند .

لازم به ذکر است که سئوالات پرسشنامه متناسب با ویژگی هر سئوال در قالب مقیاس لیکرت در پنج طیف با گزینه­های متناسب مطرح گردیده و برخی سئوالات بایستی به صورت معکوس امتیازگذاری شود .

در پرسشنامه تحقیق­که به پیوست آمده است، عناوین مقیاس ­لیکرت در سه­گروه مطرح شده است .