بررسی امکان بکارگیری سیستم هزینه‌یابی برمبنای فعالیت (ABC) در صنایع آلومینیوم (مطالعه موردی گروه کارخانجات تولیدی نورد آلومینیوم اراک)

چکیده:

سیستم هزینه‌یابی برمبنای فعالیت یکی از سیستم‌های نوین بهای تمام شده محصولات و خدمات می‌باشد که اطلاعات مورد نیاز مدیران را بهتر و دقیق‌تر فراهم می‌کند و استفاده کنندگان را در امر تصمیم‌گیری صحیح و مناسب یاری می‌نماید. این پژوهش جزء تحقیقات علمی و کاربردی است که در کارخانجات تولیدی نورد آلومینیوم انجام گرفته است که پس از بررسی و تجزیه و تحلیل روش موجود بهای تمام شده آن کارخانه و تشخیص نقاط ضعف و قوت آن به تبیین اهمیت سیستم هزینه‌یابی برمبنای فعالیت در کارخانه نورد پرداخته و سپس مراحل سیستم ABC شناسایی گردیده است.

همانطور که از موضوع تحقیق برمی‌آید، محقق بدنبال تعیین اهمیت سیستم هزینه‌یابی برمبنای فعالیت کارخانجات تولیدی نورد آلومینیوم اراک بوده و برای اینکار در قلمرو زمانی سال مالی 83-84 شرکت مذکور، صورتهای مالی و اطلاعات مالی مربوط به آن دوره را مورد بررسی قرار داده و پس از شناخت سیستم حاکم بر شرکت و نحوه گردش عملیات حسابداری آن و شناسایی مراکز فعالیت عمده و تلفیق منطقی این فعالیتها، نهایتاً 13 فعالیت را بعنوان زیربنای سیستم ABC شناسایی کرده و محرکهای هزینه هرکدام از این فعالیتها را انتخاب کرده است.

نتیجه مطالعات و تحقیقات انجام شده چنین نشان داد، که استفاده از سیستم هزینه‌یابی برمبنای فعالیت نه تنها باعث تخصیص هرچه دقیق‌تر هزینه‌های سربار می‌شود بلکه باعث می‌گردد که مدیران داخلی شرکتها با استفاده از اطلاعات بدست آمده، در خصوص برنامه‌ریزی و کنترل تولید تصمیمات بهتری را اتخاذ نموده و شرکت را در کسب سود یاری نمایند.

فهرست مطالب

عنوان صفحه

چکیده 1

فصل اول: کلیات 2

1-1 مقدمه 3

2-1 بیان مساله 8

3-1 انگیزه‌های انتخاب موضوع تحقیق 9

4-1 اهداف تحقیق 10

5-1 اهمیت موضوع تحقیق 10

6-1 سوالات اصلی تحقیق 11

7-1 فرضیه‌های تحقیق 11

8-1 نوآوری تحقیق 11

9-1 تعاریف عملیاتی 12

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه تحقیق 14

قسمت اول: مفاهیم حسابداری بهای تمام شده و انواع سیستم‌های حسابداری 15

1-2 حسابداری بهای تمام شده 15

2-2 اهمیت بهای تمام شده و اقلام تشکیل دهنده آن 15

3-2 نقش اطلاعات حسابداری در تصمیم‌گیری 16

4-2 بخششهای سیستم حسابداری بهای تمام شده 17

5-2 عوامل موثر بر سیستم حسابداری بهای تمام شده 18

6-2 ماهیت حسابداری بهای تمام شده 20

7-2 عناصر تشکیل دهنده بهای تمام شده 22

8-2 سیستمهای هزینه‌یابی 23

9-2 سیستمهای هزینه‌یابی سنتی 23

10-2 سیستمهای هزینه‌یابی سفارش کار 27

11-2 سیستمهای هزینه‌یابی مرحله‌ای 28

12-2 هزینه‌یابی محصولات مشترک و فرعی 33

13-2 هزینه‌یابی بر مبنای هدف 49

قسمت دوم: هزینه یابی برمبنای فعالیت ABC و انواع سیستم‌های هزینه یابی برمبنای فعالیت55

14-2 مقدمه 55

15-2 نقش و اهمیت هزینه سربار در تولید 57

16-2 حسابداری مدیریت 57

17-2 رویکردهای حسابداری مدیریت 58

18-2 هدفهای حسابداری مدیریت 58

19-2 تفاوتهای اساسی بین حسابداری مدیریت و حسابداری مالی 60

20-2 روابط بین حسابداری مالی، سیستم حسابداری بهای تمام شده و حسابداری مدیریت 61

21-2 طبقه‌بندی هزینه‌ها 62

22-2 هزینه‌یابی بر مبنای فعالیت (ABC) 63

23-2 کاربرد استفاده از سیستم ABC 78

24-2 مناسب‌ترین زمان کاربرد سیستم ABC 81

25-2 سیستم هزینه‌یابی بر مبنای فعالیت در مقایسه با سیستم سنتی 82

26-2 مدیریت بر مبنای فعالیت 83

27-2 نسل‌های هزینه‌یابی برمبنای فعالیت 89

28-2 هزینه‌یابی مبتنی بر فعالیت بر مبنای زمان 94

29-2 قیمت‌گذاری برمبنای فعالیت

30-2 بودجه‌بندی بر مبنای فعالیت

قسمت سوم: ویژگی‌های صنایع آلومینیوم و کاربرد هزینه‌یابی برمبنای فعالیت 97

29-2 مشخصات قلمرو تحقیق 97

30-2 شمای ارتباطی سیستم بهای تمام شده با سایر سیستمهای اطلاعاتی 103

31-2 فرآیند تولید در شرکت 104

32-2 مراحل تولید 105

33-2 پروسه تولید 106

34-2 روش محاسبه بهای تمام شده 109

35-2 بهای تمام شده محصولات در سال 1383 115

36-2 طراحی و پیاده‌سازی سیستم هزینه‌یابی برمبنای فعالیت 117

37-2 مقایسه پیاده‌سازی و نصب 118

38-2 تعیین فعالیتها 121

39-2 تعیین محرکهای فعالیت 121

40-2 تخصیص هزینه‌ها 123

41-2 مقایسه هزینه سربار محصولات براساس سیستم سنتی و سیستم ABC 124

42-2 مقایسه بهای تمام شده محصولات براساس سیستم سنتی و سیستم ABC 124

قسمت چهارم: تحقیقات انجام شده 125

43-2 پیشینه تحقیق 125

فصل سوم: متدولوژی تحقیق 133

1-3 مقدمه 134

2-3 روش تحقیق 134

3-3 ابزار تحقیق 135

4-3 فرضیه‌های تحقیق 135

5-3 قلمرو تحقیق 135

6-3 داده‌های تحقیق 136

7-3 متغیرهای تحقیق 137

8-3 روش جمع‌آوری داده‌ها 136

9-3 روش تحلیل داده‌ها 136

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافته‌های تحقیق 138

1-4 مقدمه 139

2-4 آزمون فرضیه‌ها 139

3-4 فرضیه اصلی اول 139

4-4 فرضیه اصلی دوم 142

فصل پنجم: نتیجه‌گیری و پیشنهادات 145

1-5 نتیجه‌گیری و پیشنهادات 146

2-5 نتیجه‌گیری کلی 146

3-5 پیشنهادات حاصل از تحقیق 147

4-5 سایر پیشنهادات 148

5-5 پیشنهاد برای تحقیقات آینده 148

6-5 محدودیتهای تحقیق 147

پیوست 149

منابع و مأخذ 150

چکیدة انگلیسی 153