مقاله آگاهی و موانع آگاهی برتر (ورزش یوگا) در 15 صفحه ورد قابل ویرایش

برای شناسایی موانع آ‎گاهی باید اول خود آگاهی را تا حدودی شناسایی کنیم و برای این منظور سؤالی به این مضمون مطرح می‎شود ، که آگاهی چیست ؟ چه فرقی با دانش دارد ؟ و … کلاً دونوع سؤال اساسی وجود دارد . یکی از نوع بودشی و نوعی دیگر دانشی است . برای سؤالات دانشی می‎توان جوابی با کلمات و واژه ها و منطقی که قابل انتقال باشد، پیدا کرد ، اما برای سؤالات بودشی تنها می‎توان جوابی نزدیک به کیفیت جواب سؤال پیدا کرد که به راحتی قابل انتقال نیست و اصلاً جواب واقعی نیست بلکه تنها فلش و راهنمایی است در درون خود فرد که جواب را که یک کیفیت است در درون خود تجربه کند . در مکتب TM مثال جالبی از این مورد وجود دارد که مثلاً شما چگونه می توانید توت فرنگی و یا مزه آنرا برای کسی که توت فرنگی را نخورده توضیح دهید و یا داستان فیل و شمع در مثنوی معنوی مولوی که می گوید: فیلی از هندوستان در شهری که مردمش تا به حال فیل ندیده بودند آوردند و آنرا در یک خانه تاریک گذاشتند و به هر کسی گفتند : بروید و بگویید آن چیست . یکی رفت و خرطوم فیل را لمس کرد و گفت یک مار بزرگ و دیگری گوشهای فیل را لمس کرد و گفت : بادبزنهایی بزرگ و …که اگر یکی از آنها شمعی در دست داشت می توانست واقعیت فیل را ببیند و یا گفته معروفی که، دائوئی که به نوشته در آید دائو نیست . سؤالات مربوط به آگاهی هم از نوع بودشی است و تنها می‎توان با دانش ، فلشی برای راهنمایی حقیقت جو درست کرد تا او خود آنرا در درون خود تجربه کند . آگاهی را تعریفهای مختلفی کرده اند که از جمله آنها می‎توان به هوشیاری یا حساس بودن معنا کرد ، نه تفکر و نه دانش صرفاً هوشیاری و زنده بودن ، رابطه هر چیزی با مبدأ اصلی آن ، کیفیتی از هوشیاری برتر ، تجربه ای از بسط و گسترش ، ماهیتی از بودن و …. ولی در کل آگاهی، نه دانش است و نه احساسی خام بلکه به وسیله این ابزار به کیفیتی از هوشیاری و بودش می رسیم که به آن مرتبه ای خاص از آگاهی می گویند . حال می رسیم به تعریف آگاهی برتر . آگاهی برتر مفهومی است نسبی ، مثلاً ممکن است سطحی از بودش که برای فردی آگاهی برتر نامیده می‎شود سطحی باشد که اکنون فرد دیگری در آن باشد ویا از آن گذشته باشد . اما در تعریفی کلی می‎توان گفت : آگاهی برتر سطح و کیفیتی از بودش[1] است که بالاتر و برتر از بودش کنونی فرد می‎باشد که در معنایی کاربردی تر، لطیف تر ، پرنورتر ، رهاتر و بسط یافته تر از آگاهی فعلی است . برای آگاهی از بودشی نو موانعی در فرد وجود دارد که قسمتی از آنها خودآگاه وقسمتی دیگر از آنها ناخودآگاه هستند که در عملکرد فردخود را نمایش می دهند . برای شناخت این موانع و برطرف کردن آنها می بایست فرد مشاهده گری درگیر با موضوع باشد یعنی در حین اینکه درگیر موضوع باشد بتواند خود و موضوع را بدون قضاوت و تجزیه تحلیل نظاره و مشاهده کند . باید توجه داشته باشید که الکترون با توجه به نور که به آن تابیده می‎شود جای خود را تغییر می‎دهد . « مشاهده و مشاهده گر ». مثلاً در یک مشاجره سه نوع برخورد می‎شود اولی که خود را کاملاً درگیر مشاجره می کنند و از خود غافل می‎شوند و درگیر احساسات ، عقاید و تجزیه تحلیل های قضاوت گونه خود می‎شوند ، نوع دیگر خود را درگیر موضوع نمی کند و سعی می‎کند خود را وارد آن نکند و در خود فرو می رود و از موضوع غافل می‎شود و نوع سومی هم وجود دارد که فرد بالاترین درگیری را با موضوع پیدا می‎کند ولی در عین حال خود و موضوع را مشاهده کرده و درسهایی برای بودشی نو از آن می‎گیرد .1 حال به بررسی بعضی از این موانع می‎پردازیم البته موانع بسیار دیگری وجود دارند که شناسایی و برطرف کردن آنها برعهده خود حقیقت جو می‎باشد و اینها تنها می‎توانند راهنمایی برای یافتن بقیه آن باشد. حال به بررسی برخی از آنها می‎پردازیم .

عدم کنترل بر احساسات و افکار :

گوئی انسان ماهیت خود را از دست داده وفراموش کرده است که احساسات و افکار ابزاری هستند برای زندگی بهتر چون یا احساسات از هم گسیخته راهبری او را در زندگی بر عهده دارد و یا افکاری محدود و بسته اورا محدود می کند . انسان حتی نمی تواند از بروز احساسات منفی خود در خود جلوگیری کند و یا با منطقی ناقص ،خود را بر حق می داند تا دیگران را کشتار کند و حق دیگری را پایمال کند .


پیش چشمت داشتی شیشه کبود


زان سبب دنیا کبودت می نمود


تمرین 1: الف : زندگی خود را مشاهده کنید و ببینید در کجاها درگیر خوشایندها و ناخوشایندهای بوده اید از خود بپرسید برای چه ؟ چرا ؟ آیا این طرز نگرش صدمه ای به من در آن رابطه نزده است ؟

تمرین ب : علامتی برای خود مثلاً یک علامت ضربدر بر دستتان بزنید و هر بار که در حال تجزیه و تحلیل و قضاوت بودید و یا از چیزی خوشتان آمد و یا بدتان آمد ،درحالی که با موضوع درگیر می شوید ، خودتان ، احساستان و افکارتان را نظاره کنید بدون هیچ قضاوتی ومقایسه ای فقط و فقط مشاهده کنید بدون هیچ پیشداوری و بعد آنها را در دفتری یادداشت کنید و فکر کنید آیا می‎شد احساس یا فکر دیگری می کردم که مرا در برخورد و کیفیت برتر یاری کند . حداقل 5 مورد از آن افکار را بنویسید و فکر کنید چرا اینگونه برخورد نکردید .

2- ترس ومقاومت در برابر تغییر :

ممکن است این اندیشه را شنیده باشید که « ترک عادت موجب مرض » این یک واقعیت وجودی در بشر و برای ذهن است .

ذهن که خود توده ای از انرژی وقتی به چیزهایی عادت می‎کند شیارهایی از انرژی در درون خود درست می‎کند ، که حرکت بر روی این شیارها یا انجام عادتها موجب لذت و تغییر آنها موجب ترس می‎شود . بشر از کودکی توسط خانواده و جامعه برنامه ریزی می‎شود و الگوهایی تکرار ‎شوند و یا عاداتی و یا منطقی به او داده می‎شود . این عادات باعث یک عملکرد تکراری و الگودار می‎شود که کاملاً خشک و بی روح است . یکی از کارکردهای شناخت و آگاهی تغییر این عادات و الگوها و نگرش هاست که این باعث مقاومت و ترس فرد می‎شود . راهکار این موضوع پذیرش است که تنها با تغییر نگرش به وجود می‎آید . تنها یک حقیقت جو است که به دنبال تغییر خود و یافتن بودشی نو می‎باشد و با شجاعت در راه تغییر نگرش خود گام بر می دارد و در برابر هر آگاهی جدیدی نه آنرا رد می‎کند و نه آنرا قبول می‎کند بلکه به عنوان یک محقق بر روی آن فکر می‎کند و اگر آنرا مناسب تشخیص داد به آن عمل می‎کند .

پندار یا خیال و تخیل :

تخیل یکی از استعدادهای بسیار خلاق بشری ونیروی محرکی برای انسان است . در پس هر اختراعی ، در ذهن خالق آن تخیل آن بوده است . اما روی دیگر تخیل ، خیال بافی است که مانعی قدرتمند و موذیانه در برابر توانایی ما برای نفوذ به آگاهی برتر می باشد . توسط خیال بافی بخش عمده ای از انرژی توجه ما را هدرمی رود . بخش اعظم آنچه ما تفکر می گوییم خیال پردازی بیش نیست . در تخیل فرد اتکاء اش برخود است و قائم به ذات است ولی در خیال پردازی قالیچه ای از آسمان می‎آید و فرد را به آرزوهایش می رساند . خیال پردازی نوعی فرار و روبرو نشدن با واقعیت است. فرد قدرت و شجاعت برخورد با واقعیت را ندارد پس خود را در خیالاتش غرق می‎کند تا از درد و رنجی که می کشد فرار کند . خیال پردازی ما را از زندگی در اکنون جاودانه باز می دارد و کیفیت توجه را پراکنده می‎کند . ما حتی خودمان را از کیفیت خیالی اشباع کرده ایم ، خیالاتی همچون عشق ، روراستی و … خیال بافی فرد را در خوابی عمیق به اندازة عمر فرو می‎برد و به جای اینکه دست به عمل بزنیم ، نظریه می‎دهیم و دچار تئوری می شویم .

2-من یا خطاهای شناختی « وابستگی به شکلها »

مانع بعدی که باید مورد توجه قرار گیرد ، چیزی است که انرژی را همانند رؤیا بافی به بیرون منتشر نمی سازد بلکه آن را به واسطه یک موضوع خارجی و یا یک کیفیت روانی و درونی از ما بیرون می کشد . این کیفیت همان من یا همذات پنداری خود با روابط، نقش ها ، خوشایند و ناخوشایندهایمان و قوتها وضعفهایمان است و کلاً با تمام مالیکت هایش . انسان متوجه نمی‎شود که در حال همذات پنداری است و چگونه خود را با نقش هایی که بازی می‎کند یکی پنداشته و خود را از بودش واقعی اش باز می دارد و دلیل اصلی آن که او نمی تواند توصیفش کند و آنرا شناسایی کند این است که همه انسانها کم و بیش در آن قرار دارند و یک مورد مشترک است . فلسفة شرق این حالت را وابستگی می‎نامند که شناسایی خود با چیزی است در بیرون از خود فرد. چون انسان ماهیت اصلی خود را شناسایی نکرده است ، از نقشها ، مقام و هرچیزی که در بیرون از او وجود دارد هویت می‎گیرد . حتی نسبت به احساسمان ، عقایدمان یکی می‎شویم اگر کسی به ما بگوید که فکر و عقیده ات غلط است انگار که به ما توهین کرده است و ما در صدد انتقام از او برمی آییم و با او می جنگیم . ما حتی تبدیل به تملکات خود می شویم ، به ماشین من صدمه می‎زنی ، من ناراحت می شوم و از تو انتقام می گیرم . این به این معناست که ما نه فقط با تملکات و شغلمان و روابطمان یکی می شویم بلکه همچنین با قوانین اجتماعی و برنامه ریزی و سنتها و … هم یکی می شویم مثلاً تماشاچیان متعصب فوتبال را در نظر بگیرید حاضرند به خاطر تیمهایی سرهمدیگر را بشکنند . و حتی در سطحی بالاتر یکی شدن با جسم و احساسات و افکار و عمل بر اساس آنها ، مثال بارز آن عیسی بودن که بر صلیب خود را با جسمش یکی نمی دانست و حتی آنجا هم به هم عشق داشت و یا با یک حرف خوشایند یک نفر شاد و با حرف دیگری ناراحت می شود .

در پی همذات پنداری ، خطاهای شناختی فراوانی مانند تعمیم ، عواطف منفی ، درگیری ، تفسیر ، عنصر خودی و …. بروز می‎کند . کار اصلی از بین بردن روی همذات پنداری عملاً از آنجا آغاز می‎شود که بپذیریم آن وجود دارد . بنابراین نخستین کار مشاهده است . هر چه جدی تر و عمیق تر مشاهده کرده وبه پوچی این موضوع پی ببریم کمتر با وقایع و امور بیرون یکی شده و کمتر تأثیر می گیریم و می توانیم انرژیمان را باز پس گرفته و رها باشیم و کنترل زندگی ، افکار ، احساسات و خودمان را در دست بگیریم .